हंगेरी

हंगेरी Magyarország
ध्वज चिन्ह
राष्ट्रगीत: हिम्नुस ('देवा, हंगेरियन जनतेवर कृपा असू दे.')
हंगेरीचे जागतिक नकाशावरील स्थान
राजधानी (व सर्वात मोठे शहर)	बुडापेस्ट
अधिकृत भाषा	हंगेरियन
सरकार	संसदीय प्रजासत्ताक
- राष्ट्रप्रमुख	यानोस आदेर
- पंतप्रधान	व्हिक्तोर ओर्बान
महत्त्वपूर्ण घटना
- स्थापना	895
- हंगेरीचे राजतंत्र	1000
- ऑस्ट्रिया-हंगेरीपासून अलग	1918
- सद्य प्रजासत्ताक	23 ऑक्टोबर 1989
युरोपीय संघात प्रवेश	१ मे २००४
क्षेत्रफळ
- एकूण	९३,०३० किमी२ (१०९वा क्रमांक)
- पाणी (%)	०.७४
लोकसंख्या
-एकूण	९८,७९,००० (७९वा क्रमांक)
- घनता	१०७.२/किमी²
वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी)
- एकूण	२०२.३५६ अब्ज अमेरिकन डॉलर (४८वा क्रमांक)
- वार्षिक दरडोई उत्पन्न	२०,४५५ अमेरिकन डॉलर (४०वा क्रमांक)
मानवी विकास निर्देशांक  (२०११)	▲ ०.८३ (अति उच्च) (३७ वा)
राष्ट्रीय चलन	हंगेरियन फोरिंट (HUF)
आंतरराष्ट्रीय कालविभाग	मध्य युरोपीय प्रमाणवेळ (यूटीसी+०१:००)
आय.एस.ओ. ३१६६-१	HU
आंतरजाल प्रत्यय	.hu
आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक	३६

हंगेरी (स्थानिक मॉज्यॉरोर्शाग) हा मध्य युरोपामधील एक भूपरिवेष्टित देश आहे. हंगेरीच्या उत्तरेला स्लोव्हाकिया, पूर्वेला युक्रेन व रोमेनिया, दक्षिणेला सर्बिया व क्रोएशिया, नैऋत्येला स्लोव्हेनिया तर पश्चिमेला ऑस्ट्रिया हे देश स्थित आहेत. बुडापेस्ट ही हंगेरीची राजधानी व सर्वात मोठे शहर आहे.

अंदाजे इ.स. च्या नवव्या शतकादरम्यान स्थापन केला गेलेल्या हंगेरीचे रूपांतर इ.स. १००० साली पहिल्या स्टीफनने राजतंत्रामध्ये केले. इ.स. १५४१ ते १६९९ दरम्यान हंगेरी ओस्मानी साम्राज्याच्या अधिपत्याखाली होता. १८६७ ते १९१८ सालांदरम्यान ऑस्ट्रिया-हंगेरी हे एक बालाढ्य राष्ट्र अस्तित्वात होते. पहिल्या महायुद्धामध्ये पराभव झाल्यानंतर ऑस्ट्रिया-हंगेरीचे विघटन झाले व आजचा हंगेरी देश निर्माण झाला. पहिल्या महायुद्धामध्ये अक्ष राष्ट्रांच्या बाजूने लढणाऱ्या हंगेरीने महायुद्ध संपल्यानंतर कम्युनिस्ट राजवटीचा स्वीकार केला. १९८९ साली हंगेरीमध्ये साम्यवादाचा अस्त झाला व संसदीय प्रजासत्ताक पद्धती चालू झाली.

आजच्या घडीला प्रगत देशांपैकी एक असलेला हंगेरी संयुक्त राष्ट्रे, युरोपियन संघ, नाटो, आर्थिक सहयोग व विकास संघटना इत्यादी महत्त्वाच्या आंतरराष्ट्रीय संघटनांचा सदस्य आहे.

भूगोल

डॅन्यूब व तिसा ह्या हंगेरीमधून वाहणाऱ्या प्रमुख नद्या आहेत.

चतु:सीमा

हंगेरीच्या पूर्वेस रोमेनिया; दक्षिणेस सर्बिया, मॉँटेनिग्रो, क्रोएशिया; पश्चिमेस ऑस्ट्रिया, स्लोव्हेनिया व उत्तरेस स्लोव्हेकिया आणि युक्रेन हे देश आहेत.

राजकीय विभाग

राजकीयदृष्ट्या हंगेरीचे १९ काउंटीमध्ये विभाजन करण्यात आलेले आहे. राजधानी बुडापेस्ट हे शहर कोणत्याही काउंटीच्या आधिपत्याखाली येत नाही.

या काउंटींचे १६७ उप-विभागात विभागणी करण्यात आली आहे. या १६७ काउंटी व बुडापेस्ट शहराचे ७ गट करण्यात आले आहेत.

मोठी शहरे

शहर	नागरी वस्ती	उपनागरी वस्ती
बुडापेस्ट	१७,२७,३००	२५,५०,०००
देब्रेसेन	२,०५,१००	२,०५,१००
मिस्कोल्क	१,८१,१००	२,७०,०००
सेगेद	१,६२,५००	१,६२,५००
पेक्स	१,५८,७००	१,५८,७००
ग्यॉर	१,२८,४००	१,२८,४००
न्यिरेगिहाझा	१,१६,२००	१,१६,२००
केस्केमेत	१,०६,५००	१,०६,५००
झेकेस्फेहेर्वार	१,०३,३००	१,०३,३००

समाजव्यवस्था

वस्तीविभागणी

हंगेरीत हंगेरियन वंशाचे लोक बहुतांश (९४%) आहेत. याशिवाय रोमा (२.१%), जर्मन (१.२%), स्लोव्हेकियन (०.४%), रोमेनियन (०.१%) युक्रेनियन (०.१%) व सर्बियन (०.१%) व्यक्तीही येथे राहतात.

धर्म

इ.स. २००१च्या वस्तीगणनेनुसार हंगेरीतील लोकांपैकी ५४.५% कॅथोलिक, १५.९% कॅल्व्हिनिस्ट, निधर्मी १४.५%, ल्युथेरन ३% व इतरधर्मीय २% आहेत. १०.१% लोकांनी आपला धर्म सांगण्यास नकार दिला.

खेळ

• ऑलिंपिक खेळात हंगेरी
• हंगेरी फुटबॉल संघ

बाह्य दुवे

विकिमीडिया कॉमन्सवर खालील विषयाशी संबंधित संचिका आहेत: हंगेरी

• संसदेचे संकेतस्थळ
• हंगेरीचे विकिमिडिया अ‍ॅटलास
• विकिव्हॉयेज वरील हंगेरी पर्यटन गाईड (इंग्रजी)