Aziya
Azia arqa yarım sharda jaylasqan bolıp, ol Jerdegi en' u'lken materik esaplanadı. Ol batısta Evropa menen shegaralasqan. Azia ha'm Evropa birgelikte Evrazia dep ataladı.
Azia Jer orta ten'izi, Qara ten'iz, Arqa muz okeanı, Tınısh okeanı ha'm Hind okeanları menen qorshalg'an. Ol Evropadan Kavkaz ha'm Ural tawları arqalı bo'lingen.
Ertede adamzat tsivilizatsiyasının' bir bo'legi Aziada, ma'selen Sumer, Qıtay ha'm Hindistanda baslang'an. Sonın' menen birge, Qıtay ha'm Hindistan du'nyadag'ı xalqının' sanı boyınsha en' u'lken ma'mleketler esaplanadı.
Uzın, tiykarınan qurg'aq jer batısta Evropa menen Azianı ajıratıp turadı. Bul shegara Arqa-Qubla ta'repke Rossiyada Ural tawlarına shekem, Ural daryası boylap Kaspiy ten'izine ha'm Kavkaz tawları arqalı Qara ten'izge shekem dawam etedi. Rossiyanın' to'rtten u'sh bo'limi Aziada, al qalg'an bo'limi Evropada jaylasqan. Azia basqa to'rt ma'mleketlerinin'de kishkene bo'limleri Evropada jaylasqan.
Azia en' u'lken materik. Ol du'nya maydanının' onnan u'sh bo'limin quraydı, onın' xalqı du'nya xalqının' besten u'sh bo'legin qurap, basqa qa'legen materik xalqınan ko'p. Arqada muzlı Arktikadan baslap qublada ıssı ekvator jerlerine jayılg'an Azia materigi u'lken, bos sho'listanlıqlardı, sonın' menen birge du'nyanın' en' biyik tawlarıin ha'm en' uzın da'ryaların o'z ishine aladı.
