სახაროვის პრემია
თავისუფალი ქართულენოვანი ენციკლოპედია ვიკიპედიიდან
სახაროვის პრემია | |
დაჯილდოების ცერემონია. 2009 წელი, სტრასბური. |
|
ჯილდო | €50,000[1] |
წარადგენს | ევროპის პარლამენტი |
ქვეყანა | საფრანგეთი |
ადგილმდებარეობა | სტრასბური |
პირველად გადაეცა | 1988 |
ბოლოს გადაეცა | 2011 |
მიმდინარე მფლობელი | მოჰამედ ბუაზიზი, ასმაა მაჰფუზი, აჰმედ ალ-სენუსი, ალი ფარზატი, რაზან ზეიტუნეჰი |
ანდრია სახაროვის სახელობის პრემია დაარსდა 1988 წელს ევროპის პარლამენტის მიერ.
ჯილდო გაიცემა ყოველწლიურად შემდეგ სფეროებში წარმატების შემთხვევაში:
- ადამიანის უფლებების და ძირითადი თავისუფლებების დაცვა.
- დემოკრატიის განვითარება და კანონის უზენაესობის დაცვა.
- საერთაშორისო სამართლის პატივისცემა.
- უმცირესობის უფლებების დაცვა.
ლაურეატები[რედაქტირება]
წელი | ლაურეატი | ეროვნება | შენიშვნა | სქოლიო |
---|---|---|---|---|
1988 | ნელსონ მანდელა | სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა | აპარტეიდის წინააღმდეგ მებრძოლი აქტივისტი და ს. ა. რ.-ის პრეზიდენტი | [2] |
1988 | ანატოლი მარჩენკო (სიკვდილის შემდეგ) | სსრკ | საბჭოთა დისიდენტი, ავტორი და ადამიანის უფლებების აქტივისტი | [2] |
1989 | ალექსანდრე დუბჩეკი | ჩეხოსლოვაკია | სლოვაკი პოლიტიკოსი, სცადა რეფორმების გატარება პრაღის გაზაფხულის პერიოდში | [2] |
1990 | აუნ სან სუ ჩი | მიანმარი | ოპოზიციონერი პოლიტიკოსი, ადამიანის უფლებათა დამცველი და პაციფისტი | [3] |
1991 | ადემ დემაჩი | კოსოვო | პოლიტიკოსი და პოლიტპატიმარი | [2] |
1992 | მაისის მოედნის მშობლები | არგენტინა | არგენტინელ მშობელთა ასოციაცია რომელთაც შვილები დაკარგეს ბინძური ომის დროს | [3] |
1993 | Oslobođenje | ბოსნია და ჰერცეგოვინა | პოპულარული გაზეთი | [3] |
1994 | ტასლიმა ნასრინი | ბანგლადეში | ფემინისტი | [3] |
1995 | ლეილა ზანა | თურქეთი | ქურთული წარმოშობის პოლიტიკოსი ქალი, 10 წლით ჩასვეს ციხეში მხოლოდ იმის გამო, რომ თურქეთის პარლამენტში რამდენიმე სიტყვა წარმოსთქვა მშობლიური ენაზე | [2] |
1996 | უეი ჯინშენგი | ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა | ჩინეთის დემოკრატიული მოძრაობის აქტივისტი | [3] |
1997 | სალიმა გეზალი | ალჟირი | ჟურნალისტი და მწერალი, ქალთა უფლებების, ადამიანთა უფლებებისა და დემოკრატიის აქტივისტი ალჟირში | [3] |
1998 | იბრაჰიმ რუგოვა | კოსოვო | ალბანელი პოლიტიკოსი, კოსოვოს პირველი პრეზიდენტი | [2] |
1999 | შანანა გუჟმაუ | აღმოსავლეთი ტიმორი | ყოფილი სამხედრო, აღმოსავლეთ ტიმორის პრეზიდენტი | [4] |
2000 | ¡Basta Ya! | ესპანეთი | ორგანიზაცია, რომელიც აერთიანებს სხვადასხვა პოლიტიკური ორიენტაციის პოლიტიკოსებს ტერორიზმის წინააღმდეგ | [5] |
2001 | ნურით პელედ-ელჰანანი | ისრაელი | მშვიდობის აქტივისტი | [2] |
2001 | ისათ ღაზავი | პალესტინა | მწერალი, რამდენიმეჯერ დაკავებული იყო პოლიტიკური მოღვაწობის გამო ისრაელის ხელისუფლების მიერ | [2] |
2001 | ზაქარიას კანვენჰო | ანგოლა | არქიეპისკოპოსი და მშვიდობის აქტივისტი | [2] |
2002 | ოსვალდო პაია | კუბა | პოლიტიკური აქტივისტი და დისიდენტი | [6] |
2003 | კოფი ანანი (& გაერო) | — | ნობელის პრემიის ლაურეატი და გაეროს მეშვიდე გენერალური მდივანი | [2] |
2004 | ბელარუსის ჟურნალისტთა ასოციაცია | ბელარუსი | არასამთავრობო ორგანიზაცია | [7] |
2005 | ქალები თეთრებში | კუბა | ოპოზიციური მოძრაობა, რომელიც შედგებოდა დაპატიმრებულ დისიდენტთა ნათესავებისაგან | [8] |
2005 | რეპორტიორები საზღვრების გარეშე | — | საფრანგეთში დაფუძნებული არასამთავრობო ორგანიზაცია, მხარს უჭერს პრესის თავისუფლებას | [8] |
2005 | ჰაუვა იბრაჰიმი | ნიგერია | ადამიანის უფლებათა ადვოკატი | [8] |
2006 | ალექსანდრე მილინკევიჩი | ბელარუსი | ბელარუსის გაერთიანებული დემოკრატიული ძალების ოპოზიციონერი კანდიდატი 2006 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში. | [9] |
2007 | სალიჰ მაჰმუდ ოსმანი | სუდანი | ადამიანის უფლებათა ადვოკატი | [3] |
2008 | ჰუ ცზია | ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა | აქტივისტი და დისიდენტი | [10] |
2009 | მემორიალი | რუსეთი | საერთაშორისო სამოქალაქო უფლებების დამცველი საზოგადოება | [11] |
2010 | გილერმო ფარინიასი | კუბა | ჟურნალისტი და პოლიტიკური დისიდენტი | [12] |
2011 | ასმაა მაჰფუზი აჰმედ ალ-სენუსი, რაზან ზეიტუნეჰი, ალი ფარზატი მოჰამედ ბუაზიზი (სიკვდილის შემდეგ) |
ეგვიპტე ლიბია სირია სირია ტუნისი |
არაბული გაზაფხულის აქტივისტები, ადამიანის უფლებების დამცველები | [13] |
2012 | ნასრინ სოტუდე ჯაფარ პანაჰი |
ირანი | ირანელი დისიდენტები | [14] |
2013 | მალალა იუსაფზაი | პაკისტანი | ქალთა უფლებებისა და განათლების საკითხების აქტივისტი | [15] |
2014 | დენის მუკვეგე | კონგოს დრ | ჯგუფური გაუპატიურების მსხვერპლთა მკურნალი ექიმი | [16] |
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება]
- 20 years of the Sakharov Prize: rewarding courage, self-sacrifice. ევროპის პარლამენტი (1 December 2008). წაკითხვის თარიღი: 22 October 2010.
სქოლიო[რედაქტირება]
- ↑ Sakharov Prize for Freedom of Speech. European Parliament. წაკითხვის თარიღი: 23 October 2010.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 20 years of the Sakharov Prize: Human rights and reconciliation. ევროპის პარლამენტი (28 October 2008). წაკითხვის თარიღი: 22 October 2010.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Sakharov Network calls for immediate release of Aung San Suu Kyi, Sakharov Prize laureate 1990. Reporters Without Borders (15 May 2009). წაკითხვის თარიღი: 23 October 2010.
- ↑ “Gusmão receives EU Sakharov prize“, BBC News, 15 December 1999. წაკითხვის თარიღი: 21 October 2010.
- ↑ “Basque group wins peace prize“, BBC News, 26 October 2000. წაკითხვის თარიღი: 21 October 2010.
- ↑ “Cuban dissident collects EU prize“, BBC News, 17 December 2002. წაკითხვის თარიღი: 21 October 2010.
- ↑ Europeans Honor Belarusian Association of Journalists. United States Department of State (9 November 2004). დაარქივებულია ორიგინალიდან 19 May 2009-ში. წაკითხვის თარიღი: 22 October 2010.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 Gibbs, Stephen. “Cuba 'bars women from prize trip'“, BBC News, 14 December 2005. წაკითხვის თარიღი: 21 October 2010.
- ↑ “Belarussian takes EU rights award“, BBC News, 26 October 2006. წაკითხვის თარიღი: 21 October 2010.
- ↑ “China dissident wins rights prize“, BBC News, 17 December 2008. წაკითხვის თარიღი: 21 October 2010.
- ↑ “Russia rights group wins EU prize“, BBC News, 22 October 2009. წაკითხვის თარიღი: 21 October 2010.
- ↑ “Cuba dissident Farinas awarded Sakharov Prize by EU“, BBC News, 21 October 2010. წაკითხვის თარიღი: 21 October 2010.
- ↑ Sakharov Prize for Freedom of Thought 2011. European Parliament. წაკითხვის თარიღი: 27 October 2011.
- ↑ Saeed Kamali Dehghan. (26 October 2012)Nasrin Sotoudeh and director Jafar Panahi share top human rights prize. The Guardian. დაარქივებულია ორიგინალიდან 26 October 2012-ში. წაკითხვის თარიღი: 26 October 2012.
- ↑ Jordan, Carol. “Malala wins Sakharov Prize for freedom of thought“, 10 October 2013. წაკითხვის თარიღი: 10 October 2013.
- ↑ DR Congo doctor Denis Mukwege wins Sakharov prize. BBC News (21 October 2014). წაკითხვის თარიღი: 22 October 2014.
|