Пустина
Пустина е секое место на Земјата каде условите за живот се многу оскудни или воопшто ги нема.
Пустините се копнени подрачја кои имаат помалку од 250мм врнежи годишно. Тоа се соголени предели со незабени висови, карпести кањони и рамнини покриени со чакал и дини. Пустина е подрачје кое поради минималната влага нема вегетација. Иако пустините се познати по теоријата дека има многу малку живот, сепак во пустините има развиен животински свет.
Ерозијата на пустините создава карактеристични облици, а ја предизвикуваат силни ветрови, големи разлики во температурата меѓу денот и ноќта и повремени води кои бликаат. Пустините покриваат околу 12% од копното, а уште третина се претвара во пустина (дезертификација).
Видови пустини[уреди | уреди извор]
- Континентални пустини, најчесто се создаваат бидејќи се предалеку од морето, па ветровите не им носат дождови. Ветрот преминува илјадници километри пред да стигне до тие пустини, а за тоа време, додека да стигне до нив ја губи својата влага. Најпозната континентална пустина е и воедно најголемата на светот - Сахара.
- Пустини „позади планини“, се такви пустини кои најчесто се создаваат позади планинските венци. Додека ветрот преоѓа преку планините, влагата која ја носи паѓа како дожд, а од друга страна пак ветрот е сув. Најпозната пустина од овој тип е Атакама во Чиле.
- Ледени или поларни пустини
Поларните пустини се оние пустини на кои годишното количество на дожд изнесува околу 250 милиметри и оние кои средната температура во најтоплите денови изнесува 10° С. Најпозната пустина од овој тип е Сувата долина на Антартикот.
Песочни дини[уреди | уреди извор]
Песочните дини се создаваат на зарамнети подрачја. Висината им варира од неколку метри до 200 м, а можат да бидат широки и до 900 м. Постојат неколку типа на песочни дини:
- Бархани, односно дини со кикиришка и два рога кои најмногу се високи до 30 м. Тие се секогаш во движење;
- Сеифи, односно долги песочни гребени на места сиромашни со песок, а со силни ветрови. Можат да бидат високи и до 215 м.
- Попречни дини, односно овие песочни гребени се раздвоени со длабоки ровови. Тие се создаваат под прав агол во однос на правецот на ветерот;
- Ѕвездести дини, односно се создаваат од повеќе дини кога се среќаваат неколку гребени, а ветрот дува од различни страни односно правци;
Најголеми пустини[уреди | уреди извор]
Пустина | Плоштина (км²) |
---|---|
1º Сахара (Африка) | 9 000 000 |
2° Арабиска Пустина (Азија) | 2 300 000 |
3° Гоби (Азија) | 1 200 000 |
4° Калахари (Африка) | 580 000 |
5° Голема Песочна Пустина (Австралија) | 414 000 |
6° Каракум (Азија) | 350 000 |
7° Такла Макан (Азија) | 344 000 |
8° Сонора (Северна Америка) | 312 000 |
9° Намибиска Пустина (Африка) | 310 000 |
10° Тар (Азија) | 260 000 |
„Пустина“ на Ризницата ? |
Поврзано[уреди | уреди извор]
|