Armenië

Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.

---

Armenië
Basisgegaevens
Officieel taal	Armeens
Hoofsjtad	Jerewan
Sjtaotsvörm	Rippebliek
Sjtaotshoof	Serzh Sargsyan (sinds 2008)
Premier	Hovik Abrahamyan (sinds 2014)
[[{{{titelhoofregering1}}}]]	{{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]]	{{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]]	{{{naomhoofregering3}}}
Religie	{{{religie}}}
Opperflaakde – % water	29.800 km² 4,7%
Inwoeners – Deechde:	3,3 miljoen 101/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid	Dram (AMD)
Tiedzaone	UTC +4
Nationale fiesdaag	21 september
Vouksleed	Mer Hajrenik
Web | Code | Tel.	.am | ARM | +374

Armenië is e land in de Kaukasus, gelege aon de zuidkant, grènzend aon Georgië, Azerbaidzjan (boevaan 't e deil bezèt hèlt), Iraan en Törkije. Hoofstad is Jerewan, ander stei zien Alaverdi, Vardenis en Kapan. 't Land is hendeg bergachteg; e groet bergmeer is 't Sevanameer. Armenië behuurt, mits tot dat contenint gerekend, tot de ermste len vaan Europa.

Bestuurleke indeiling

Armenië is ingedeild in 11 provincies, marzer geneump.

• Aragatsotn
• Ararat
• Armavir
• Geghark'unik'
• Jerewan
• Kotajk'
• Lorri
• Shirak
• Sjunik'
• Tavush
• Vajots' Dzor

Demografie

De bevolking is veur 't euvergroete deil Armeens. Minderheidsgrópe zien de Koerde en de Azeri's. In 't zuie koume Jezidi's veur. 't Armeens vörmp 'n eige groop binne de Indo-Europese taole.

Armenië heet te kampe mèt 'n groete leegloup vaan veural jóngere, die massaol de ermooj oontvlöchte en nao Rusland of Europa trèkke.

Historie

Roond 't begin vaan de jaortèlling woar Armenië 'n imperium wat ziech euver 't groetste deil vaan de Kaukasus oetstrèkde. Door de expansie vaan 't Roemeins Riek, ouch um de Zwarte Zie, raakden 't land get vaan zien mach kwiet, meh bleef nog iewe euverind. In 301 góng Armenië es ierste land t'r wereld euver op 't christendom. Nao de Romeine en Parthe vele achterein de Arabiere, de Mongole en de Perze in, tot de Osmaanse Törke en de Perze 't land in 1454 oonderein verdeilde.

Vaanaof 1828 waor 't modèrn Armenië oonderdeil vaan 't Rössisch tsareriek; 't westelek deil bleef Törks. Vaan 1915 tot 1923 voont dao de Armeense genocide plaots, die aon 1 tot 1,5 miljoen Armeniërs 't leve kosde. De Törkse regering erkint nog ummer neet tot 't um genocide góng, wat e laankdorend conflik tösse Törkije en Armenië heet opgeleverd. 't Rössisch deil vaan Armenië woort nao 'n korte zelfstendegheid in 1920 door de USSR es deilrippebliek opgenome.

In 1991 woort 't land oonaofhenkelek. Al ieder, in 1988 waore Armenië en Azerbaidzjan begonne te vechte um 'n anklaaf in Azerbaidzjan, die door Armeniërs bewoend weurt: Nagorno-Karabach. Dees oorlog woort in 1994 mèt e stop-'t-veure beëindeg. De kwestie blijf tot op d'n daag vaan vaandaog delicaat, al besteit de internationaal gemeinsjap geinen aondach draon.

Religie

Armenië waor 't ierste land wat 't Christendom es staatsreligie inveurde in 't jaor 301. Volges de traditie is de Armeense Kèrk gestiech door Lucas en Bartolomeus, twie vaan de apostele vaan Christus. De naom vaan de kèrk is daan ouch de Armeens-Apostolische Kèrk. De Kèrk weurt ouch wel Gregoriaanse Kèrk geneump, mer me zuut die benaoming evels liever neet: Gregorius de Verleechter waor 'slechs' d'n ierste officiële leier vaan de Kèrk. De Koerde en Azeri's zien islamitisch.

In Armenië weurt Keersmes op 6 jannewarie gevierd. Ind daarde iew woort in Rome de fiesdaag vasgestèld op 25 december. Dit deeg me umtot deen daag sameveel mèt 'ne heidense fiesdaag, zoetot 't gemekeleker waor um heidene te kinne bekiere tot 't Christendom. In deen tied waor 't evels al gewoen in de oosterse Kèrke um Keersmes op 6 jannewarie te viere, en dat is tot vendaog nog steeds zoe. Sinds begin 20e iew gebruuk de Armeense Kèrk ouch de Gregoriaanse kalender

Extern linke

• Armenica.org