Unionita Nacioni
Unionita Nacioni (UN) esas organizuro di nedependanta stati pro sekureso e kunlaboro. Ol fondesis pos Duesma mondomilito da la vinkinta stati di la milito por remplasigar Ligo di la nacioni. La charto di UN aceptesis en San Francisco ye 26 di junio 1945 da 51 stati. La chef-loko di UN esas en New York, Usa.
Historio[redaktar | edit source]
La konfero qua establisis la UN komencis ye 25 di aprilo 1945 en San Francisco, e la Charto di la UN pose signatesis da reprezentanti di nacioni ye 26 di junio di ta yaro.
La Generala Kunveno di la Unionita Nacioni unesmafoye kunvenis en London ye 7 di januaro 1946; reprezentanti di 51 nacioni asistis. La Generala Kunveno esas un de la precipua organizuri di la Unionita Nacioni; inter altra devi, ol recevas raporti de altra parti di la UN e facas rezolvi. De januaro 1951, la precipua loko di la UN esis New York.
Nuntempe[redaktar | edit source]
Nune UN havas sumo di 193 membrala stati. De lua ofici cirkum la mondo, UN e lua specaligata agenteyi decidas pri substancala ed administrala problemi en ordinara kunveni kunsidata omnaparte yaro. L'organizuro havas sis precipua organi: generala kunveno (la precipua deliberala kunveno); sekureso konsilantaro (por decidar certa rezolvi pri paco e sekureso); Ekonomikala e sociala konsilantaro (por helpanta en augmentar internacionala ekonomikala e sociala kooperado e developo); sekretariato (por furnisanta studii, informo, e facilajo bezonata da UN); internacionala judicieyo (la maxim importanta judiciala organo); ed UN tutelo konsilantaro (qua esas nun neactiva). Altra eminenta UN sistemi inkluzas mondala organizuro di saneso, nutriva ed agrokultiva organizuro di UN ed kapitalo por pueri. La maxim eminanta ofico esas sekretario-generalo qua esas ditenata da Ban Ki-moon de Suda-Korea depos 2007.
UN precipua sideyo esas en internacionala teritorio en New York, kun pluse en Genève, Nairobi e Wien. L'organizeso esas financala per taxata e segun-vola kontributaji de sua membrala stati, e havas sis oficala lingui: Angla, Araba, Chiniana, Franca, Rusa e Hispana.
Specala organizuri dil UN:
- Nutriva ed agrokultiva organizuro di Unioninta Nacioni (Angle: Food and Agricultural Organization of the United Nations)
- (Angle: United Nations Children's Fund (UNICEF))
- Agenteso di internacion atomala energio (Angle: International Atomic Energy Agency)
- Banko internacionala di rikonstrukto e developado (Angle: International Bank for Reconstruction and Development)
- Organizuro di internacionala civil aviaco (Angle: International Civil Aviation Organization)
- Asociuro di internacionala developado (Angle: International Development Association)
- Korporaciono di internacionala financo (Angle: International Finance Corporation)
- Organizuro di internacionala laborado (Angle: International Labour Organization)
- Organizuro internacionala di Amadama nakiquena (Angle: International Amadama nakiquena Organization)
- Organizuro interguvernala marala konsultala (Angle: Inter-governmental Maritime Consultative Organization)
- Kaso internacionala (Angle: International Monetary Fund)
- Uniono internacionala di telekomuniko (Angle: International Telecommunication Union)
- Organizuro di Unioninta Nacioni pri edukado, cienco e kulturo (Angle: United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization)
- Uniono postala universala (Angle: Universal Postal Union)
- Mondala organizuro di saneso (Angle: World Health Organization)
- Mondala organizuro di meteorologio (Angle: World Meteorological Organization)
Lektez anke pri[redaktar | edit source]
- la homala yuri.
- UN en oficala pagini (Angla, Araba, Chiniana, Franca, Rusa e Hispana).
