3 september

3 september is de 246ste dag van het jaar (247ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 119 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1906 - De Vereniging Natuurmonumenten doet haar eerste aankoop, het Naardermeer.
  • 1957 - In Little Rock, Arkansas, proberen de eerste negers naar de middelbare school te gaan. Als zij bij de school aankomen worden ze uitgescholden en weggepest.
  • 1981 - Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen werd van kracht.
  • 1991 - Het Super Nintendo Entertainment System wordt op de markt gebracht.
  • 1995 - eBay wordt opgericht.
  • 2004 - De op 1 september begonnen gijzeling van schoolkinderen en leraren van een school in Beslan (Rusland) door Tsjetsjeense terroristen eindigt in een bloedige aanval van Russische militairen, waarbij 331 kinderen en volwassenen omkomen.

•  Media
  • 1966 - Eerste uitzending van de televisieserie Ja zuster, nee zuster.
  • 2005 - Eerste uitzending van ouderenomroep MAX.

•  Muziek
  • 1962 - Op 13-jarige leeftijd treedt de violiste Emmy Verhey voor het eerst voor publiek op. In het Kurhaus in Scheveningen speelt zij het vioolconcert van Tsjaikovski voor 2500 toeschouwers.
  • 2006 - Madonna geeft het eerste van twee omstreden concerten in de Amsterdam ArenA, in het kader van haar Confessions Tour. Tijdens het nummer Live to Tell hangt ze aan een kruis, terwijl ze een doornenkroon draagt.
  • 2009 - Op Forest Lawn Memorial Park in Glendale is popster Michael Jackson, 70 dagen na zijn dood, begraven.

•  Oorlog
  • 36 v.Chr. - Slag bij Naulochus Marcus Vipsanius Agrippa verslaat Sextus Pompeius
  • 1651 - Slag bij Worcester - Definitieve overwinning van Cromwell op de koningsgezinden in de Engelse burgeroorlog. Karel II van Engeland ontsnapt en vlucht naar Frankrijk.
  • 1783 - De Vrede van Parijs wordt getekend, dit betekent het einde van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog.
  • 1939 - Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk verklaren de oorlog aan nazi-Duitsland.
  • 1943 - Tweede Wereldoorlog: invasie van Italië door geallieerde troepen.
  • 1944 - Tweede Wereldoorlog: de geallieerde troepen bevrijden Brussel.

•  Politiek
  • 301 - San Marino wordt gesticht door Sint Marinus.
  • 1189 - Richard I van Engeland wordt gekroond in Westminster.
  • 1967 - Nguyen Van Thieu wordt gekozen als president van Zuid-Vietnam.
  • 1967 - Zweden schakelt over van links- naar rechtsrijden, (zie Dagen H).
  • 1971 - Qatar wordt onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk.

•  Religie
  • 590 - Gregorius I wordt paus.
  • 1914 - Kardinaal Giacomo della Chiesa wordt gekozen tot Paus Benedictus XV.
  • 2000 - Zaligverklaring van paus Pius IX (1846-1878) en paus Johannes XXIII (1958-1963).

•  Sport
  • 1967 - Eddy Merckx wordt in Heerlen wereldkampioen wielrennen.
  • 1975 - Het Nederlands voetbalelftal wint in Nijmegen met 4-1 van Finland in de kwalificatiereeks voor het EK voetbal 1976, onder meer door drie doelpunten van Willy van der Kuylen.
  • 1989 - Het Chileens voetbalelftal weigert het WK-kwalificatieduel tegen Brazilië uit te spelen, nadat doelman Roberto Rojas naar eigen zeggen is geraakt door vuurwerk dat vanaf de tribunes gegooid zou zijn. De wereldvoetbalbond FIFA schorst Chili later omdat het incident niet bewezen kan worden.

•  Wetenschap en technologie
  • 1808 - Introductie van een voorloper van het periodiek systeem door John Dalton.
  • 1976 - Viking 2 landt op Mars.

Geboren

Charlie Sheen
geboren in 1965

Peter Fox
geboren 1971

Koen van de Laak
geboren 1982

• 1349 - Albrecht III van Oostenrijk, aartshertog van Oostenrijk (overleden 1395)
• 1499 - Diana van Poitiers, gravin van Saint-Vallier (overleden 1566)
• 1568 - Adriano Banchieri, Italiaans componist en organist (overleden 1634)
• 1695 - Pietro Locatelli, Italiaans componist en violist (overleden 1764)
• 1703 - Johan Theodoor van Beieren, kardinaal, prins-bisschop van Luik (overleden 1763)
• 1710 - Abraham Trembley, Zwitsers natuuronderzoeker (overleden 1784)
• 1774 - Willem François Boreel, Nederlandse militair (overleden 1851)
• 1781 - Eugène de Beauharnais, groothertog van Frankfurt (overleden 1824)
• 1829 - Adolf Fick, Duits fysioloog (overleden 1901)
• 1840 - Léon Gérard, Belgisch politicus (overleden 1922)
• 1851 - Olga Konstantinova van Rusland (overleden 1926)
• 1854 - Willem Marinus van Rossum, Nederlands curiekardinaal (overleden 1932)
• 1855 - Jan Fortuijn, Nederlands socialist en vrijdenker (overleden 1940)
• 1855 - Emiel Jan Seghers, Belgisch bisschop van Gent (overleden 1927)
• 1856 - Jacques Leijh, Nederlands architect (overleden 1902)
• 1856 - Louis Sullivan, Amerikaans architect (overleden 1924)
• 1858 - Francis Preserved Leavenworth, Amerikaans astronoom (overleden 1928)
• 1859 - Jean Jaurès, Frans politicus (overleden 1914)
• 1869 - Fritz Pregl, Oostenrijks chemicus (overleden 1930)
• 1875 - Ferdinand Porsche, Duits autobouwer (overleden 1951)
• 1881 - Franz Koenigs, Nederlands bankier en kunstverzamelaar (overleden 1941)
• 1889 - Henri Wijnmalen, Nederlands piloot en luchtvaartpionier (overleden 1964)
• 1894 - Luigi Platé, Italiaans autocoureur (overleden 1975)
• 1897 - Frits Schutte, Nederlands zwemmer (overleden 1986)
• 1900 - Eduard van Beinum, Nederlands dirigent (overleden 1959)
• 1900 - Urho Kekkonen, Fins politicus (overleden 1986)
• 1903 - Alphonse Williame, Belgisch politicus (overleden 1989)
• 1905 - Carl Anderson, Amerikaans natuurkundige (overleden 1991)
• 1905 - Simeon Toribio, Filipijns atleet (overleden 1969)
• 1909 - Joe Giba, Amerikaans autocoureur (overleden 1986)
• 1910 - Kitty Carlisle Hart, Amerikaans actrice (overleden 2007)
• 1910 - Maurice Papon, Frans politiefunctionaris, politicus en oorlogsmisdadiger (overleden 2007)
• 1915 - Knut Nystedt, Noors componist (overleden 2014)
• 1915 - Memphis Slim, Amerikaans pianist (overleden 1988)
• 1916 - Trigger Alpert, Amerikaans jazz-contrabassist (overleden 2013)
• 1917 - Paul Zoungrana, kardinaal-aartsbisschop van Ouagadougou (Burkina Faso) (overleden 2000)
• 1918 - Helen Wagner, Amerikaans actrice (overleden 2010)
• 1921 - Cab Kaye, Engels-Ghanees-Nederlands jazzmusicus, bandleader, entertainer, drummer, gitarist, pianist, songwriter en zanger (overleden 2000)
• 1922 - Coen Bekink, Nederlands architect en stedenbouwkundige (overleden 1996)
• 1923 - Mort Walker, Amerikaans striptekenaar
• 1925 - Hank Thompson, Amerikaans countryzanger (overleden 2007)
• 1926 - Anne Jackson, Amerikaans actrice
• 1926 - Irene Papas, Grieks actrice
• 1928 - Gaston Thorn, Luxemburgs advocaat en politicus (overleden 2007)
• 1929 - Carlo Clerici, Zwitsers wielrenner (overleden 2007)
• 1929 - Wouter van Harselaar, Nederlands landbouwer en politicus
• 1930 - Haty Tegelaar-Boonacker, Nederlands politica (overleden 1994)
• 1931 - Guy Spitaels, Belgisch politicus (overleden 2012)
• 1931 - Jacques Vandenhaute, Belgisch politicus (overleden 2014)
• 1934 - Freddie King, Amerikaans bluesgitarist en zanger (overleden 1976)
• 1934 - Lucien Muller, Frans voetballer en voetbalcoach
• 1934 - Rolando Olalia, Filipijns vakbondsleider (overleden 1986)
• 1934 - Peter Oosthoek, Nederlands acteur, regisseur en toneelleider
• 1935 - Otto Ketting, Nederlands componist (overleden 2012)
• 1938 - Ryoji Noyori, Japans scheikundige
• 1940 - Eduardo Galeano, Uruguayaans schrijver en journalist (overleden 2015)
• 1940 - Willem van Manen, Nederlands componist
• 1941 - Sergej Dovlatov, Russisch schrijver (overleden 1990)
• 1943 - Valère Vautmans, Vlaams politicus (overleden 2007)
• 1944 - Cor Stolzenbach, Nederlands voetballer
• 1944 - Jacq Vogelaar, Nederlands dichter, schrijver en literatuurcriticus (overleden 2013)
• 1946 - June Fairchild, Amerikaans actrice en danseres (overleden 2015)
• 1946 - Dirceu Lopes, Braziliaans voetballer
• 1946 - René Pijnen, Nederlands wielrenner
• 1947 - Kjell Magne Bondevik, premier van Noorwegen
• 1947 - Gérard Houllier, Frans voetbalcoach
• 1948 - Levy Mwanawasa, derde president van Zambia (overleden 2008)
• 1949 - José Pékerman, Argentijns voetbalcoach
• 1953 - Jan Formannoy, Nederlands voetballer
• 1954 - David Elleray, Engels voetbalscheidsrechter
• 1954 - Paul Scheffer, Nederlands schrijver
• 1955 - Leen van Dijke, Nederlands timmerman en politicus
• 1955 - Steve Jones, Brits gitarist
• 1956 - Adam Brooks, Canadees regisseur
• 1958 - Peter van Dalen, Nederlands ambtenaar en politicus
• 1958 - Kettly Mars, Haïtiaans dichteres en schrijfster
• 1964 - Adam Curry, Nederlands deejay en ondernemer
• 1965 - Costas Mandylor, Australisch acteur en voetballer
• 1965 - Charlie Sheen, Amerikaans acteur
• 1965 - Carlos Simon, Braziliaans voetbalscheidsrechter
• 1968 - André Cats, Nederlands zwemtrainer
• 1968 - Grace Poe-Llamanzares, Filipijns politicus
• 1968 - Tommy Rustad, Noors autocoureur
• 1970 - Gareth Southgate, Engels voetballer en voetbalcoach
• 1971 - Kiran Desai, Indiaas-Amerikaans schrijfster
• 1971 - Peter Fox, Duits zanger
• 1971 - Paolo Montero, Uruguayaans voetballer
• 1973 - Jeroen van Koningsbrugge, Nederlands acteur
• 1973 - Jennifer Paige, Amerikaans zangeres
• 1975 - Elisabeth Meuleman, Belgisch politicus
• 1975 - Alexander Onisjtsjoek, Amerikaans schaker
• 1976 - Samuel Kuffour, Ghanees voetballer
• 1976 - Francisco Mancebo, Spaans wielrenner
• 1976 - Ivan Vicelich, Nieuw-Zeelands voetballer
• 1977 - Olof Mellberg, Zweeds voetballer
• 1978 - Sam Oud, Nederlands slalomkanoër
• 1978 - Jorge Verkroost, Nederlands musicalacteur
• 1979 - Júlio César Soares Espíndola, Braziliaans voetbaldoelman
• 1981 - Jonathan Bourdon, Belgisch voetballer
• 1981 - Bracha van Doesburgh, Nederlands actrice
• 1982 - Sarah Burke, Canadees freestyleskiester (overleden 2012)
• 1982 - Fearne Cotton, Engels televisiepresentatrice
• 1982 - Koen van de Laak, Nederlands voetballer
• 1983 - Augusto Farfus, Braziliaans autocoureur
• 1984 - Garrett Hedlund, Amerikaans acteur
• 1984 - Mario Mutsch, Luxemburgs voetballer
• 1985 - Mark van den Boogaart, Nederlands voetballer
• 1985 - Scott Carson, Engels voetbaldoelman
• 1985 - Friba Razayee, Afghaans judoka
• 1986 - Blel Kadri, Frans wielrenner
• 1986 - Shaun White, Amerikaans snowboarder en skateboarder
• 1987 - Mohammed Faouzi, Nederlands voetballer
• 1988 - Jérôme Boateng, Duits voetballer
• 1989 - Koen Naert, Belgisch atleet
• 1990 - Joey Mense, Nederlands paralympisch sporter
• 1993 - Dominic Thiem, Oostenrijks tennisser

Overleden

• 1402 - Gian Galeazzo Visconti (51), hertog van Milaan
• 1592 - Robert Greene (±32), Engels schrijver
• 1658 - Oliver Cromwell (59), Lord Protector van Engeland
• 1880 - Emanuel Francis (82), Nederlands bestuursambtenaar en publicist
• 1883 - Ivan Toergenjev (64), Russisch schrijver
• 1886 - Christoffel Meyer Nap (79), Nederlands advocaat en politicus
• 1946 - Paul Lincke (79), Duits componist en theaterkapelmeester
• 1948 - Edvard Beneš (64), Tsjecho-Slowaaks president
• 1962 - E.E. Cummings (67), Amerikaans dichter en schrijver
• 1973 - Rufino Santos (65), Filipijns kardinaal en aartsbisschop van Manilla
• 1974 - Harry Partch (73), Amerikaans componist, musicoloog en muziekinstrumentenbouwer
• 1975 - Marshall Kay (70), Canadees/Amerikaans geoloog
• 1976 - Kees Pijl (79), Nederlands voetballer
• 1984 - Herman Vanderpoorten (62), Vlaams politicus
• 1985 - Jo Jones (73), Amerikaans jazz-drummer
• 1988 - Bob Bonte (59), Nederlands zwemmer
• 1988 - Ferenc Sas (73), Hongaars voetballer
• 1988 - Joop Waasdorp (71), Nederlands schrijver en journalist
• 1989 - Gaetano Scirea (36), Italiaans voetballer
• 1991 - Frank Capra (94), Amerikaans filmregisseur
• 1992 - Cesar Bengzon (96), Filipijns rechter
• 1992 - Joseph Rauh (81), Amerikaans mensenrechtenadvocaat
• 1994 - Billy Wright (70), Engels voetballer
• 1995 - Ebe Yoder (78), Amerikaans autocoureur
• 2005 - William Rehnquist (80), Amerikaans rechter
• 2007 - Gustavo Eberto (24), Argentijns voetballer
• 2007 - Eddy de Heer (82), Nederlands componist, muziekproducent en tekstschrijver
• 2008 - Joan Segarra (80), Spaans voetballer
• 2008 - René Vingerhoet (86), Belgisch roeier
• 2009 - Christine D'haen (85), Vlaams dichteres
• 2011 - Andrzej Maria Deskur (87) Pools kardinaal
• 2011 - Sándor Képíró (97), Hongaars oorlogsmisdaadverdachte
• 2011 - Maud van Praag (86), Nederlands presentatrice
• 2012 - Michael Clarke Duncan (54), Amerikaans acteur
• 2012 - Sun Myung Moon (92), Koreaans religieus leider
• 2013 - Ariel Castro (53), Amerikaans misdadiger
• 2013 - Ies Keijzer (79), Nederlands burgemeester
• 2014 - Ralph Wingens (71), Nederlands acteur

Viering/herdenking

• Katholieke kalender:
  • Heilige Gregorius de Grote († 604), Patroon van de kerkzanger - Gedachtenis
  • Heilige Remaclus († c. 673)
  • Heilige Foebe van Rome († 1e eeuw)
  • Heilige Marinus (van Rimini) († c. 360)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1957 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 10,5 °C
• 1906 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 20,9 °C
• 2003 - Laagste minimumtemperatuur 4,4 °C
• 1906 - Hoogste maximumtemperatuur 30,3 °C
• 1944 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 10,8 m/s
• 1940 - Langste zonneschijnduur 12,3 uur
• 1932 - Langste neerslagduur 13,3 uur
• 1932 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 42,8 mm
• 1959 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 64 %

België

Dagrecords

• 1847 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 10,6 °C
• 1906 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 24,3 °C
• 1909 en 1923 - Laagste minimumtemperatuur 5,5 °C
• 1906 - Hoogste maximumtemperatuur 31,6 °C
• 2001 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 18 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1929 - Maximumtemperatuur tot 33,6 °C in Wardin (Bastogne).

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie 3 September van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.