Pijptransport
Pijptransport, buistransport of buisleidingtransport is een vorm van transport via holle geleiders die boven, op of onder de grond, of op de zeebodem liggen. Met buisleidingen of pijpleidingen kunnen stoffen in vloeibare, gasvormige of vaste vorm worden getransporteerd. Ook het rioleringssysteem is een vorm van buisleidingtransport. Bij vloeibare en vaste stoffen wordt vaak gesproken van een pijpleiding terwijl men bij gasvormige stoffen spreekt van een buisleiding. Het netwerk van leidingen wordt dan vaak weer een buizennet genoemd. Ook wil het gebruikte materiaal en diameter nog wel eens bepalen of iets een buis of pijp wordt genoemd.
Een voorbeeld van het transport van vaste stoffen in pijpleidingen is het transport van zand voor het opspuiten van land. Ook buizenpost zou men hier als voorbeeld kunnen aanhalen.
Ook tram- en treinvervoer door geboorde ronde pijpen (zie delen van de Antwerpse premetro, de metro van Londen en de Antwerpse Noord-Zuidverbinding kan men een vorm van buis- of pijptransport noemen.
Inhoud
Voordelen van pijptransport[bewerken]
Transport via pijpleidingen is een veilige, milieubewuste en duurzame vorm van transport. Het heeft als belangrijk voordeel de afwezigheid van lege retourritten wat bij het transport op de weg, in de lucht, over water of per spoor kan optreden. Pijpleidingen veroorzaken verder geen geluidsoverlast of luchtvervuiling en de kans op ongevallen is klein. Veel leidingen liggen ondergronds en daardoor kan het land nog, zij het met beperkingen, voor andere doeleinden gebruikt worden.
Capaciteit[bewerken]
De capaciteit van een leiding is afhankelijk van, onder andere, de volgende zaken:
- het terrein waarover de leiding ligt (vlak of bergachtig);
- de aard van het te vervoeren product (gasvormig, vloeibaar of vast);
- de diameter van de leiding en
- de capaciteit van de pompen die het product voortstuwen.
Olie- en gaspijpleidingen[bewerken]
Olie en gas zijn, naast water, de belangrijkste producten die door pijpleidingen worden vervoerd. Wereldwijd worden leidingen gebruikt zoals uit de onderstaande voorbeelden blijkt:
- Droezjba-pijpleiding van Samara (Rusland) naar Mozir (Wit-Rusland), waar deze wordt gesplitst in een zuidelijke naar Hongarije en een noordelijke naar Duitsland (in gebruik sinds 1964, capaciteit wordt momenteel vergroot en stelsel wordt mogelijk verder uitgebreid)
- Trans-mediterrane pijpleiding van Algerije via Tunesië en Sicilië naar Noord-Italië
- Bakoe-Tbilisi-Ceyhan-pijpleiding van de Kaspische Zee naar de Middellandse Zee. (in gebruik sinds mei 2006)
- Jamal-Europa-pijpleiding van West-Siberië (in de toekomst ook het Jamal-schiereiland) naar Europa door Wit-Rusland.
- Trans-Afghanistan-pijpleiding van de Kaspische Zee naar de Indische Oceaan. (in aanleg, verwachte einddatum onbekend)
- Trans-Balkan-pijpleiding die Burgas in Bulgarije verbindt met Alexandroupolis in Griekenland. (In aanleg, verwachte einddatum 2013)
- De Trans-Alaska-pijpleiding die de olievelden van Prudhoe Bay in het uiterste noorden verbindt met de havenstad Valdez aan de zuidkust van Alaska.
Leidingen in Nederland[bewerken]
Als een Nederlands unicum bestond er van Ameland naar het vasteland van Friesland een melkpijpleiding. Hierdoor werd vanaf 1978 dagelijks 30 000 liter melk getransporteerd. Deze melkleiding werd in 1995 wegens afgenomen gebruik en om hygiënische redenen buiten gebruik gesteld. Ze begon in 2000 een tweede leven als doorvoerbuis voor een glasvezelkabel.
De Nederlandse buisleidingenstraat verbindt de havens van Rotterdam, Moerdijk, Zeeland en Antwerpen met elkaar en geeft indirect toegang tot andere Europese steden.
Rotterdam-Rijn Pijpleiding Maatschappij, kortweg RRP, vervoert ruwe olie en olieproducten via een pijpleiding van Rotterdam Europoort naar Venlo. Vanuit hier wordt de olie vervoerd naar raffinaderijen in het Rijn-Ruhrgebied in Duitsland.
Verder is er een pijpleiding voor olieproducten van Arcen (bij Venlo) naar Noorbeek bij de Belgische grens, de zogenaamde GG10-leiding (10 inch). Deze is in bezit van de Defensie Pijpleidingen Organisatie en wordt in 2013 verkocht.
Leidingen in Rusland[bewerken]
De eerste oliepijpleiding werd aangelegd in 1878 nabij Bakoe. De eerste belangrijke gasleiding was die tussen Saratov en Moskou in 1946. Het Russische bedrijf Transneft heeft het grootste pijpleidingennetwerk ter wereld onder beheer met in 2006 48 708 kilometer aan oliepijpleidingen. De belangrijkste oliepijpleidingnetwerken zijn het Baltisch Pijpleidingsysteem (I), de Droezjba-pijpleiding, het Kaspisch Pijpleidingenconsortium, de Bakoe-Novorossiejsk-oliepijpleiding en de Grozny-Toeapse-oliepijpleiding en de belangrijkste die momenteel worden aangelegd zijn de oostelijke oliepijpleiding, Baltisch Pijpleidingsysteem (II) en de Moermansk-oliepijpleiding. De belangrijkste gasleidingen zijn Gaspijpleiding Oerengoj-Pomary-Oezjgorod, Jamal-Europa-pijpleiding en Blauwe Stroom en de belangrijkste in aanleg zijn de Noord-Europese Gasleiding (Nord Stream), South Stream en Altaj-pijpleiding.
Waterstofpijpleidingvervoer[bewerken]
Waterstofpijpleidingvervoer is het transport van waterstof door een pijp, als onderdeel van de waterstofinfrastructuur. Waterstofpijpvervoer wordt gebruikt voor het aansluiten van de plaats van waterstofproductie of leveringspunt met de punt van vraag, met transportkosten vergelijkbaar met die van CNG,[1] de technologie is bewezen.[2] De meeste waterstof wordt geproduceerd op de plaats van de vraag met om de 50 à 100 mijl (160 km) een industriële productiefaciliteit.[3] De 1938 - Rijn-Ruhr 240 km waterstofpijpleiding is nog in werking.[4][5] Vanaf 2004 zijn er 900 mijl (1450 km) van lagedrukwaterstofpijpleidingen in de VS en 930 mijl (1500 km) in Europa.
Onderzeese pijpleidingen[bewerken]
Zie ook[bewerken]
Externe links[bewerken]
| Bronnen, noten en/of referenties |
 |
Zie de categorie Pipelines van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
