Μολδαβία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Συντεταγμένες: 47°15′00″N 28°31′00″E / 47.25°N 28.5167°E / 47.25; 28.5167

Δημοκρατία της Μολδαβίας
Republica Moldova

Σημαία

Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: Η δική μας γλώσσα – Limba noastra (Λιμπα νοαστρα)
Εθνικός ύμνος: Limba noastră
Η γλώσσα μας
Η θέση της Μολδαβίας (πράσινο) - Υπερδνειστερίας (ανοιχτό πράσινο) στην Ευρωπαϊκή ήπειρο (σκούρο γκρι)
και μεγαλύτερη πόλη Κισινάου
47°01′50″N 28°51′00″E / 47.03056°N 28.85000°E / 47.03056; 28.85000 (Κισινάου)
Μολδαβικά (Ρουμανική γλώσσα)
Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία
Νικολάε Τιμόφτι
Βαλέριου Στρέλετς
Ανεξαρτησία
• Από τη Σοβιετική Ένωση
Ισχύον Σύνταγμα

27 Αυγούστου 1991

27 Αυγούστου 1994
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα

33.843 km2 (139η)
1,4%
1.390 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 1-2015 
 • Απογραφή 2004 
 • Πυκνότητα 

3.555.200[1] (133η) 
3.559.332  
105 κατ./km2 (104η) 
Α.Ε.Π. (PPP)
 • Ολικό  (2011)
 • Κατά κεφαλή 

11,998 δισ. $[2] (142η)  
3.373 $[2] (132η) 
Α.Ε.Π. (Ονομαστικό)
 • Ολικό  (2011)
 • Κατά κεφαλή 

7,003 δισ. $[2] (137η)  
1.968 $[2] (126η) 
ΔΑΑ (2014) Green Arrow Up Darker.svg 0,663 (114η) – μεσαία
Νόμισμα Λέου (MDL)
 • Θερινή ώρα (UTC +2)
(UTC +3)
Internet TLD .md
Κωδικός κλήσης +373

Η Δημοκρατία της Μολδαβίας (μολδαβικά-ρουμανικά:Republica Moldova / Ρεπούμπλικα Μόλντοβα) ή απλούστερα Μολδαβία είναι χώρα που βρίσκεται ανάμεσα στη Ρουμανία από τα δυτικά και την Ουκρανία από τα ανατολικά. Τα σύνορά της με τη Ρουμανία οριοθετούνται από τον ρου των ποταμών Προύθου και κάτω Δούναβη. Υπήρξε μέρος της Σοβιετικής Ένωσης από το 1945 ως το 1991 ως Μολδαβική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία. Κήρυξε την ανεξαρτησία της στις 27 Αυγούστου του 1991. Η συνολική της έκταση είναι 33.843 τ.χλμ. και ο πληθυσμός της, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις του 2015, είναι 3.555.200[1] κάτοικοι.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην αρχαιότητα η περιοχή της Μολδαβίας κατοικείται από τη φυλή των Δακών. Εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης ως σταυροδρόμι μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, η Μολδαβία γνώρισε πολλούς εισβολείς, μεταξύ των οποίων τους Ρως του Κιέβου και τους Μογγόλους. Οι επιδρομές από Τατάρους συνεχίστηκαν και μετά την ίδρυση του πριγκιπάτου.

Οι τρεις Ηγεμονίες Τρανσυλβανίας, Μολδαβίας και Βλαχίας περί το 1600

Στον Μεσαίωνα το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Δημοκρατίας της Μολδαβίας αποτελούσε το πριγκιπάτο της Μολδαβίας, που ιδρύθηκε το 1359[3]. Το πριγκιπάτο έγινε υποτελές στην Οθωμανική Αυτοκρατορία τον 16ο αιώνα. Με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, το 1812, προσαρτήθηκε στη Ρωσία ως Βεσσαραβία. Το δυτικό μέρος της Μολδαβίας παρέμεινε αυτόνομο πριγκιπάτο και ενώθηκε με τη Βλαχία για να δημιουργήσει το 1859 το Βασίλειο της Ρουμανίας.

Στα τέλη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1918, η Βεσσαραβία κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Ρωσία και ενώθηκε την ίδια χρονιά με το Βασίλειο της Ρουμανίας.[4][5][6][7][8] Με τη συμφωνία Μολότοφ-Ρίμπεντροπ μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας, οι Ρώσοι κατέλαβαν τη Βεσσαραβία τον Ιούνιο του 1940, διώχτηκαν ξανά το 1941 μέχρι τον Αύγουστο του 1944, οπότε η περιοχή ανακαταλήφθηκε από τα σοβιετικά στρατεύματα. Η χώρα μετονομάστηκε σε Μολδαβική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία. Την περίοδο του Στάλιν αρκετοί Ρώσοι μεταφέρθηκαν στη χώρα κυρίως σε αστικές περιοχές, ενώ πολλοί Ρουμάνοι εξορίστηκαν στη Σιβηρία και το Καζακστάν.

Με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης τον Αύγουστο του 1991, η Μολδαβία κήρυξε την ανεξαρτησία της και έγινε μέρος της μετα-Σοβιετικής Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών.

Το πρώτο διάστημα της ανεξαρτησίας αναπτύχθηκε κινητικότητα για την επανένωση με τη Ρουμανία, αλλά το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε τον Μάρτιο του 1994 έδειξε πως η συντριπτική πλειονότητα των ψηφοφόρων επιθυμούσαν τη συνέχιση της ανεξαρτησίας. Στις εκλογές του 2001 το Κομμουνιστικό Κόμμα κέρδισε την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο και διόρισε τον κομμουνιστή πρόεδρο Βλαντιμίρ Βορόνιν. Στις εκλογές του 2005 ο Βορόνιν ανανέωσε τη θητεία του μετά τη δεύτερη νίκη του κόμματός του. Κατά τη διάρκεια των εκλογών αυτών η Ρωσία διεκδίκησε την παρουσία Ρώσων που θα επέβλεπαν τη διενέργεια των εκλογών, αλλά η είσοδός τους στη χώρα δεν επετράπη. Στην πραγματικότητα οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν κατά πολύ εξασθενήσει και το έθνος της Μολδαβίας χωρίζεται ανάμεσα σε όσους θέλουν μεγαλύτερους δεσμούς με τη Ρουμανία και αυτούς που επιθυμούν σύσφιγξη σχέσεων με τη Ρωσία.

Διακυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Μολδαβίας αποτελείται από 101 έδρες και τα μέλη του εκλέγονται από τον λαό κάθε τέσσερα χρόνια. Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, ο οποίος είναι και ο Αρχηγός του Κράτους, εκλέγεται κάθε φορά μετά την πραγματοποίηση των βουλευτικών εκλογών από τις πολιτικές δυνάμεις του νέου Κοινοβουλίου. Ο Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, ο οποίος σχηματίζει την Κυβέρνησή του, διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Δικαίωμα ψήφου έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.

Εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα δυτικά τα σύνορα της Μολδαβίας οριοθετούνται από τον ποταμό Προύθο που ενώνεται με τον Δούναβη προτού χυθεί στη Μαύρη Θάλασσα. Στα βορειοανατολικά, ο Δνείστερος είναι ο βασικός ποταμός διασχίζοντας τη χώρα από βορρά προς νότο.

Η χώρα δε βρέχεται από θάλασσα, παρόλο που τα νότια σύνορά της φτάνουν πολύ κοντά στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Το βόρειο μέρος της χώρας κυριαρχείται από λόφους, που δεν ξεπερνούν όμως τα 430 μέτρα σε ύψος. Το υψηλότερο σημείο της χώρας βρίσκεται στο Ντεάλουλ Μπαλανέστι (Dealul Bălăneşti).

Η Μολδαβία έχει ήπιο ηπειρωτικό κλίμα, με θερμά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες.

Οι κύριες πόλεις της χώρας είναι οι:

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρόλο το ευνοϊκό της κλίμα και την καλή αγροτική γη που διαθέτει, η Μολδαβία δεν έχει υδάτινα αποθέματα. Ως αποτέλεσμα, εξαρτάται οικονομικά κυρίως από την γεωργία, με την παραγωγή φρούτων, λαχανικών, κρασιού και καπνού.

Η Μολδαβία πρέπει να εισάγει όλες τις προμήθειές της σε πετρέλαιο, κάρβουνο και φυσικό αέριο, κυρίως από τη Ρωσία. Περικοπές στις ενεργειακές προμήθειες οδήγησαν σε παραγωγική παρακμή μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Τα τελευταία χρόνια, μετά από συμφωνία με την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), η Μολδαβία προχώρησε σε φιλελεύθερη οικονομική πολιτική, που περιελάμβανε, μεταξύ άλλων, απελευθέρωση των τιμών και πολλές ιδιωτικοποιήσεις. Τελευταία γίνεται προσπάθεια από τη Μολδαβική κυβέρνηση για τον περιορισμό των ιδιωτικών επιχειρήσεων και την κολλεκτιβοποίηση της γης.

Η Μολδαβία παραμένει η φτωχότερη χώρα της Ευρώπης.

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εθνική σύνθεση (με βάση την απογραφή του 2004)

Θρησκείες (2000):

  • Ανατολικοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί : 98%
  • Εβραίοι: 1,5%
  • Βαπτιστές και άλλοι: 0,5%

Σήμερα, το 0,6% του πληθυσμού είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά[9], ενώ υπάρχει και μια μικρή κοινότητα Μορμόνων της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών με 355 μέλη[10].

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, πάνω από 600.000 Μολδαβοί είναι αυτή τη στιγμή εκτός της χώρας, προς αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό [11], ενώ το ένα τρίτο εκ των εντός της χώρας δηλώνουν πως θα έφευγαν, αν είχαν την ευκαιρία. Συνήθως εκτελούν χειρωνακτικές εργασίες σε Ρουμανικές φάρμες ή σε Ρωσικές οικοδομές.

Ένα σημαντικό πρόβλημα αποτελεί το δουλεμπόριο χιλιάδων γυναικών. Υπολογίζεται πως περισσότερες από 10.000 Μολδαβές γυναίκες είναι θύματα αυτού του απάνθρωπου σύγχρονου δουλεμπορίου.[12]

Το 2014 σύμφωνα με εκτιμήσεις το προσδόκιμο ζωής του συνολικού πληθυσμού ήταν τα 70,12 χρόνια (66,25 χρόνια για τους άνδρες και 74,24 χρόνια για τις γυναίκες)[13].

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά.

Αερομεταφορές γίνονται μέσω του διεθνούς αεροδρομίου του Κισινάου.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Επίσημη εκτίμηση
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «World Economic Outlook Database». ΔΝΤ. Οκτώβριος 2009. http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/02/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2009&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=%2C&br=1&pr1.x=35&pr1.y=10&c=921&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=. Ανακτήθηκε στις 18-10-2009. 
  3. Soldier Khan, Mike Bennighof, Ph.D.
  4. (Ρουμανικά)prm.md:"Sfatul Tarii ... proclaimed the Moldavian Democratic Republic"
  5. Charles Upson Clark (1927). «24:The Decay of Russian Setiment». Bessarabia: Russia and Romania on the Black Sea - View Across Dniester From Hotin Castle. New York: Dodd, Mead & Company. http://depts.washington.edu/cartah/text_archive/clark/bc_17.shtml#bc_17. 
  6. Pelivan (Chronology)
  7. Cazacu (Moldova, pp. 240-245).
  8. Cristina Petrescu, "Contrasting/Conflicting Identities:Bessarabians, Romanians, Moldovans" in Nation-Building and Contested Identities, Polirom, 2001, pg. 156
  9. Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014, Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 182
  10. "Facts and Statistics", mormonnewsroom.org
  11. (migratie.md)
  12. (state.gov)
  13. Μολδαβία CIA World Factbook

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Wiktionary logo
Το Βικιλεξικό έχει λήμμα που έχει σχέση με το λήμμα:
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα