Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
12 października jest 285. (w latach przestępnych 286.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 80 dni.
Imieniny obchodzą: Cyriak , Edwin , Edwina , Eustachiusz , Eustachy , Feliks , Grodzisław , Grzymisław , Maksymilian , Maksymiliana , Serafin , Wilfryd , Witold i Witolda .
Ameryka – Columbus Day (Dzień Kolumba)
Bahamy – Rocznica Odkrycia
Brazylia
Gwinea Równikowa – Święto Niepodległości (święto narodowe)
Hiszpania – rocznica odkrycia Ameryki (święto narodowe)
Laos – Dzień Wyzwolenia od Francji
Malawi – Dzień Matki
Międzynarodowe – Dzień języka hiszpańskiego w ONZ w ramach dni języków [1]
Polska :
Wspomnienia i święta Kościoła katolickiego [2] [3] obchodzą:
Pomnik Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro
539 p.n.e. – Została stoczona bitwa pod Opis między wojskami perskimi Cyrusa II Wielkiego , a wojskami babilońskimi Nabonida .
166 – Współcesarze rzymscy Marek Aureliusz i Lucjusz Werus odbyli w Rzymie triumf po zwycięskiej wojnie z Partami .
633 – Król Nortumbrii Edwin zginął w bitwie pod Hatfield Chase z wojskami pogańskiej koalicji Mercji i Walii .
1279 – Japoński reformator buddyzmu Nichiren Daishōnin napisał Gohonzon .
1322 – I wojna o niepodległość Szkocji : zwycięstwo wojsk szkockich nad angielskimi w bitwie pod Old Byland .
1398 – Wielki książę litewski Witold Kiejstutowicz zawarł pokój na wyspie Salin z zakonem krzyżackim
1428 – Wojna stuletnia : wojska angielskie rozpoczęły oblężenie Orleanu .
1435 – Żona dziedzica księstwa Bawarii -Monachium Albrechta III , Agnes Bernauer , na rozkaz swego teścia księcia Ernesta została utopiona w Dunaju .
1459 – Wojna Dwóch Róż : zwycięstwo Lancasterów nad Yorkami w bitwie pod Ludlow .
1492 – Krzysztof Kolumb dopłynął do archipelagu Bahamów . Jest to oficjalna data odkrycia Ameryki .
1576 – Rudolf II Habsburg został cesarzem rzymsko-niemieckim .
1582 – Ze względu na wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego w dniu 4 października , dat od 5 października do 14 października nie było we Francji , Hiszpanii , Italii , Portugalii i Rzeczypospolitej Obojga Narodów .
1617 – Gustaw II Adolf został koronowany na króla Szwecji .
1654 – W wyniku wybuchu składu prochu strzelniczego w holenderskim Delft zginęło około 1200 osób.
1681 – Jedna z mieszkanek Londynu została publicznie wychłostana „za zaangażowanie się w politykę”.
1711 – Karol VI Habsburg został cesarzem rzymsko-niemieckim.
1748 – Wojna o ucho Jenkinsa : nierozstrzygnięta hiszpańsko-brytyjska bitwa pod Hawaną .
1758 – Wojna o kolonie amerykańskie 1754-1763 : zwycięstwo wojsk brytyjskich nad francuskimi w bitwie o Fort Ligonier .
1773 – W stanie Wirginia otwarto pierwszy amerykański szpital psychiatryczny .
1792 – W Nowym Jorku po raz pierwszy obchodzony był Dzień Kolumba (Columbus Day).
1798 :
1810 – W Monachium odbył się pierwszy Oktoberfest . Bawarska para królewska zaprosiła obywateli Monachium do wspólnego świętowania godów weselnych księcia Ludwika I Wittelsbacha i księżniczki Teresy von Sachsen-Hildburghausen .
1814 – Podczas kongresu wiedeńskiego ustanowiono Królestwo Hanoweru .
1822 :
1825 – Wojna brazylijsko-argentyńska : zwycięstwo powstańców urugwajskich nad brazylijską milicją w bitwie pod Sarandi .
1841 – Król Holandii i wielki książę Luksemburga Wilhelm II nadał Luksemburgowi pierwszą konstytucję .
1842 – Przyszły król Bawarii Maksymilian II ożenił się z księżniczką pruską Marią Fryderyką .
1847 – Założono Zakład Budowy Telegrafów Siemens&Halske (obecnie Siemens AG ).
1859 – Uzurpator Joshua A. Norton ogłosił się cesarzem Stanów Zjednoczonych i nakazał rozwiązanie Kongresu .
1862 – Bartolomé Mitre został prezydentem Argentyny .
1868 – Domingo Faustino Sarmiento został prezydentem Argentyny.
1874 – Nicolás Avellaneda został prezydentem Argentyny.
1880 – Julio Argentino Roca został prezydentem Argentyny.
1884 – Założono miasto Ushuaia na Ziemi Ognistej w południowej Argentynie.
1886 – Miguel Juárez Celman został prezydentem Argentyny.
1887 – Założono japoński koncern Yamaha .
1889 – Gustaf Åkerhielm został premierem Szwecji .
1892 – Luis Sáenz Peña został prezydentem Argentyny.
1896 – W Algierze wyruszył na trasę pierwszy tramwaj elektryczny .
1898 – Julio Argentino Roca został po raz drugi prezydentem Argentyny.
1900 – Wszedł do służby USS Holland , pierwszy okręt podwodny pełniący służbę w United States Navy i jednocześnie pierwszy na świecie, w którym w pełni zastosowano napęd spalinowy na powierzchni i elektryczny w zanurzeniu.
1901 – Theodore Roosevelt oficjalnie nadał nazwę Biały Dom rezydencji prezydenta USA w Waszyngtonie .
1903 – Założono paragwajski klub piłkarski Guaraní Asunción .
1904 – Manuel Quintana został prezydentem Argentyny.
1905 – W Rosji została założona Partia Konstytucyjno-Demokratyczna .
1908 – Niels Neergaard został premierem Danii .
1909 – Zwodowano żaglowiec Dar Pomorza (jako statek szkolny niemieckiej marynarki handlowej Prinzess Eitel Friedrich ).
1910 – Roque Sáenz Peña został prezydentem Argentyny.
1911 – Wojna włosko-turecka : rozpoczęła się bitwa pod Trypolisem .
1913 – Założono argentyński klub piłkarski Talleres Córdoba .
1915 – I wojna światowa : brytyjska pielęgniarka Edyta Luiza Cavell została rozstrzelana przez niemiecki pluton egzekucyjny za pomoc udzieloną żołnierzom alianckim w ich ucieczce z Belgii .
1916 :
1919 – Założono japoński koncern Olympus .
1922 – Marcelo Torcuato de Alvear został prezydentem Argentyny.
1924 – Powstała Mołdawska ASRR .
1926 – Antonín Švehla został po raz drugi premierem Czechosłowacji .
1928 :
1931 :
1933 – Więzienie wojskowe na wyspie Alcatraz pod San Francisco zostało zakupione przez rząd federalny w celu przekształcenia go w federalny zakład karny .
1934 – W imieniu małoletniego następcy tronu Piotra II Karadiordziewicia , syna zamordowanego 3 dni wcześniej króla Aleksandra I , władzę w Jugosławii objęła rada regencyjna z księciem Pawłem na czele.
1936 :
1939 – Jüri Uluots został premierem Estonii .
1940 :
1941 :
1942 – Wojna na Pacyfiku : amerykańskie krążowniki i niszczyciele pokonały japoński zespół uderzeniowy w bitwie koło Przylądka Esperance .
1943 – Front wschodni : rozpoczęła się bitwa pod Lenino .
1944 – Wojska brytyjskie wyzwoliły Ateny .
1946 – Pieśń Bracia Włosi (Fratelli d’Italia ) została ustanowiona nowym hymnem Włoch .
1949 – W Monachium założono Niemieckie Zrzeszenie Związków Zawodowych (DGB).
1951 – W Kostaryce założono Partię Wyzwolenia Narodowego .
1954 – Przyjęto flagę Somalii .
1957 – Ukraiński działacz emigracyjny Łew Rebet został zamordowany w Monachium przez agenta KGB Bohdana Staszynskiego .
1960 :
1961 – Z powodu formowania się nowego wulkanu z wyspy Tristan da Cunha na południowym Atlantyku ewakuowano drogą morską do Kapsztadu wszystkich 290 mieszkańców.
1962 – Otwarto Bloomfield Stadium w Tel-Awiwie .
1963 – Arturo Umberto Illia został prezydentem Argentyny.
1964 :
1967 – 66 osób zginęło w katastrofie brytyjskiego samolotu pasażerskiego de Havilland Comet na greckiej wyspie Rodos .
1968 :
1969 – Rozpoczęła się załogowa misja kosmiczna Sojuz 7 .
1971 – Na Broadwayu odbyła się premiera rock opery Jesus Christ Superstar .
1973 – Juan Perón został po raz trzeci objął urząd prezydenta Argentyny.
1975 – Oliver Plunkett został kanonizowany przez papieża Pawła VI .
1979 – Na północnym Pacyfiku odnotowano najniższe w historii ciśnienie atmosferyczne (870 hPa ).
1982 – Rozpoczął pracę radziecki system nawigacji satelitarnej GLONASS .
1984 – W hotelu w Brighton w którym przebywała brytyjska premier Margaret Thatcher wybuchła bomba podłożona przez IRA ; zginęło 5 osób, a 34 zostały ranne.
1988 – Ladislav Adamec został premierem Czechosłowacji.
1990 – Podczas wiecu wyborczego w Oppenau niemiecki minister spraw wewnętrznych Wolfgang Schäuble został dwukrotnie postrzelony przez zamachowca, wskutek czego został częściowo sparaliżowany.
1992 – 545 osób zginęło, 6512 zostało rannych, a 50 tys. straciło dach nad głową w trzęsieniu ziemi w Kairze .
1994 – 66 osób zginęło w katastrofie samolotu Fokker F28 w środkowym Iranie .
1995 – Zawarto rozejm podczas wojny w Bośni i Hercegowinie .
1999 :
2000 – 17 marynarzy zginęło, a 39 zostało rannych w wyniku samobójczego ataku z użyciem łodzi wypełnionej materiałami wybuchowymi na amerykański niszczyciel USS Cole (DDG-67) w porcie Aden w Jemenie .
2002 – Doszło do zamachu bombowego na indonezyjskiej wyspie Bali ; zginęły 202 osoby (w tym polska dziennikarka Beata Pawlak ), a ponad 300 zostało rannych.
2003 – Niemiec Michael Schumacher po raz szósty w karierze został mistrzem świata Formuły 1 .
2005 – Wystrzelono drugi chiński załogowy statek kosmiczny Shenzhou 6 .
2007 – Były wiceprezydent USA Al Gore i Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu zostali laureatami Pokojowej Nagrody Nobla .
2008 – Na Litwie odbyły się wybory parlamentarne połączone z referendum w sprawie zamknięcia Ignalińskiej Elektrowni Atomowej .
2010 :
1008 – Go-Ichijō , cesarz Japonii (zm. 1036 )
1350 – Dymitr Doński , wielki książę moskiewski i włodzimierski (zm. 1389 )
1490 – Bernardo Pisano , włoski kompozytor (zm. 1548 )
1537 – Edward VI Tudor , król Anglii (zm. 1553 )
1558 – Maksymilian III Habsburg , arcyksiążę austriacki, pretendent do tronu polskiego, wielki mistrz zakonu krzyżackiego (zm. 1618 )
1565 – Hipolit Galantini , włoski katecheta, błogosławiony (zm. 1619 )
1582 – Francesco Piccolomini , włoski jezuita (zm. 1651 )
1649 – Hans Georg Asam , niemiecki malarz (zm. 1711 )
1687 – Sylvius Leopold Weiss , niemiecki kompozytor, lutnista (zm. 1750 )
1713 – Franciszek Diaz , hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, święty (zm. 1748 )
1718 – Antoni Kossakowski , polski poeta, tłumacz, polemista religijny (zm. 1786 )
1736 – Michał Jerzy Poniatowski , polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski (zm. 1794 )
1744 – Piotr Ludwik de la Rochefoucauld , francuski duchowny katolicki, biskup Saintes , męczennik, błogosławiony (zm. 1792 )
1773 – Detlev von Einsiedel , pruski polityk, przemysłowiec (zm. 1861 )
1778 – Franciszek Paszkowski , polski generał (zm. 1856 )
1788 – Wincenty Hipolit Gawarecki , polski prawnik, historyk (zm. 1852 )
1796 – Michaił Murawjow , rosyjski hrabia, polityk, generał-gubernator wileński (zm. 1866 )
1798 – Piotr I , cesarz Brazylii i król Portugalii (zm. 1834 )
1799 – Jonathan Peel , brytyjski polityk (zm. 1879 )
1800 :
1801 – Friedrich Frey-Herosé , szwajcarski polityk (zm. 1873 )
1810 – Tomasz Oskar Sosnowski , polski rzeźbiarz (zm. 1886 )
1811 – Thomas C. Jerdon , brytyjski lekarz, zoolog, botanik (zm. 1872 )
1814 – Henri Tresca , francuski inżynier (zm. 1885 )
1815 – William Hardee , amerykański generał (zm. 1873 )
1822 – Teodor Hertz , polski kompozytor, tłumacz (zm. 1884 )
1834 – Amalia del Pilar Burbon , infantka hiszpańska (zm. 1905 )
1840 – Helena Modrzejewska , polska aktorka (zm. 1909 )
1846 :
1850 – Alfred Edwards , brytyjski działacz piłkarski (zm. po 1909 )
1854 – August Witkowski , polski fizyk (zm. 1913 )
1855 – Arthur Nikisch , węgierski dyrygent (zm. 1922 )
1858 :
1862 :
1865 – Arthur Harden , brytyjski biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1940 )
1866 :
1868 – August Horch , niemiecki inżynier budowy maszyn, pionier motoryzacji (zm. 1951 )
1872 – Ralph Vaughan Williams , brytyjski kompozytor (zm. 1958 )
1875 – Aleister Crowley , brytyjski okultysta, mistyk (zm. 1947 )
1879 – Maria Marta Kazimiera Wołowska , polska niepokalanka, męczennica, błogosławiona (zm. 1942 )
1880 :
1889 :
1891 :
1896 – Eugenio Montale , włoski poeta, laureat Nagrody Nobla (zm. 1981 )
1901 – Gabriel-Marie Garrone , francuski kardynał (zm. 1994 )
1904 – Ding Ling , chińska pisarka (zm. 1986 )
1905 – Edward Kowalczyk , polski aktor (zm. 1978 )
1906 – Rajmund Stefan Bou Pascual , hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936 )
1908 – Ann Petry , amerykańska pisarka (zm. 1997 )
1909 :
1912 – Juliusz Hibner , polski generał, działacz komunistyczny, polityk pochodzenia żydowskiego (zm. 1994 )
1915 – Irena Orska , polska aktorka (zm. 2004 )
1917 – Roque Máspoli , urugwajski piłkarz (zm. 2004 )
1918 – Iwan Kazaniec , radziecki polityk, premier Ukraińskiej SRR (zm. 2013 )
1919 – Doris Miller , amerykański marynarz (zm. 1943 )
1921 – Jaroslav Drobný , czechosłowacki tenisista (zm. 2001 )
1923 – Zdzisław Beryt , polski dziennikarz, krytyk filmowy (zm. 2008 )
1924 :
1925 :
1926 :
1927 :
1928 – Jerzy Semkow , polski dyrygent (zm. 2014 )
1929 – Magnús Magnússon , brytyjski prezenter telewizyjny pochodzenia islandzkiego (zm. 2007 )
1931 :
1932 :
1933 – Klaus Frühauf , niemiecki pisarz science fuction (zm. 2005 )
1934 :
1935 – Luciano Pavarotti , włoski śpiewak operowy (tenor liryczny) (zm. 2007 )
1936 – Lucjan Słowakiewicz , polski bokser (zm. 2011 )
1938 – Larry Scott , amerykański kulturysta (zm. 2014 )
1939 – Vladimír Körner , czeski pisarz, scenarzysta filmowy
1943 – Jakob Kuhn , szwajcarski piłkarz, trener piłkarski
1944 – Renzo Imbeni , włoski polityk (zm. 2005 )
1945 – Dusty Rhodes , amerykański wrestler (zm. 2015 )
1946 :
1947 :
1949 :
1950 :
1951 :
1952 :
1953 :
1954 – Hanna Skowrońska-Zbrowska , polska montażystka filmowa
1955 – Ante Gotovina , chorwacki generał
1956 :
1958 :
1959 – Józef Joniec , polski duchowny katolicki, pijar (zm. 2010 )
1960 – Aminata Touré , senegalska polityk, premier Senegalu
1962 :
1963 :
1964 :
1965 – Anja Niedringhaus , niemiecka fotoreporterka (zm. 2014 )
1966 :
1967 – Jacek Streich , polski wioślarz
1968 :
1970 :
1971 :
1972 :
1973 :
1974 :
1975 – Marion Jones , amerykańska lekkoatletka, sprinterka, koszykarka
1976 – Kajsa Bergqvist , szwedzka lekkoatletka
1977 :
1978 :
1979 :
1980 – Nadzieja Astapczuk , białoruska lekkoatletka, kulomiotka
1981 :
1982 :
1983 :
1984 :
1985 – Mike Green , kanadyjski hokeista
1986 :
1987 :
1988
1989 :
1990 – Henri Lansbury , angielski piłkarz
1992 :
1994 – Olivia Smoliga , amerykańska pływaczka pochodzenia polskiego
2000 – Aedin Mincks , amerykański aktor
632 (lub 633 ) – Edwin , król Nortumbrii , święty (ur. ok. 586 )
638 – Honoriusz I , papież (ur. ?)
642 – Jan IV , papież (ur. ?)
1095 – Leopold II Piękny , margrabia Austrii (ur. 1050 )
1320 – Michał IX Paleolog , współcesarz bizantyjski (ur. 1277 )
1435 – Agnes Bernauer , księżna bawarska (ur. ok. 1410 )
1491 – Fritz Herlen , niemiecki malarz (ur. 1449 )
1492 – Piero della Francesca , włoski malarz (ur. ok. 1415 )
1544 – Antonio Pucci , włoski kardynał (ur. 1484 )
1565 – Jean Ribault , francuski odkrywca, kolonizator (ur. 1520 )
1576 – Maksymilian II Habsburg , cesarz rzymsko-niemiecki (ur. 1527 )
1654 – Carel Fabritius , holenderski malarz (ur. 1622 )
1655 – Francesco Adriano Ceva , włoski kardynał (ur. 1580 )
1730 – Fryderyk IV Oldenburg , król Danii i Norwegii (ur. 1671 )
1777 :
1778 – Adam Oppeln-Bronikowski , polski ziemianin, polityk, generał (ur. 1714 )
1787 – Andrzej Ignacy Ogiński , polski polityk (ur. 1740 )
1827 – John Eager Howard , amerykański wojskowy, polityk (ur. 1752 )
1837 – Wilhelmina , królowa Holandii i wielka księżna Luksemburga (ur. 1774 )
1845 – Elizabeth Fry , brytyjska działaczka społeczna (ur. 1780 )
1858 – Hiroshige Andō , japoński malarz, grafik, twórca ukiyo-e (ur. 1797 )
1859 – Robert Stephenson , brytyjski inżynier kolejnictwa (ur. 1803 )
1863 – Andrei Mureșanu , rumuński poeta, publicysta, tłumacz, działacz narodowy (ur. 1816 )
1864 – Roger B. Taney , amerykański prawnik, polityk (ur. 1777 )
1870 – Robert E. Lee , amerykański generał konfederacki (ur. 1807 )
1875 – Jean-Baptiste Carpeaux , francuski rzeźbiarz (ur. 1827 )
1881 – Paulina Rivoli , polska śpiewaczka operowa (sopran) (ur. 1817 lub 1823 )
1894 – Siergiej Szachowskoj , rosyjski polityk (ur. 1852 )
1915 – Edyta Luiza Cavell , brytyjska pielęgniarka (ur. 1865 )
1921 – Philander C. Knox , amerykański adwokat, polityk (ur. 1853 )
1923 – Tadeusz Jasionowski , polski inżynier mechanik, polityk, minister (ur. 1871 )
1924 – Anatole France , francuski pisarz, laureat Nagrody Nobla (ur. 1844 )
1928 – Fred Comer , amerykański kierowca wyścigowy (ur. 1893 )
1934 :
1936 :
1940 – Tom Mix , amerykański aktor (ur. 1880 )
1942 – Roman Sitko , polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1880 )
1943 :
1944 – Mike Bookie , anerykański piłkarz (ur. 1904 )
1946 – Joseph Stilwell , amerykański generał (ur. 1883 )
1951 :
1953 :
1957 – Łew Rebet , ukraiński adwokat, publicysta, działacz nacjonalistyczny (ur. 1912 )
1960 – Inejirō Asanuma , japoński polityk (ur. 1898 )
1965 – Paul Hermann Müller , szwajcarski chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1899 )
1967 – Nat Pendleton , amerykański zapaśnik, aktor (ur. 1895 )
1969 :
1971 :
1985 – Ricky Wilson , amerykański gitarzysta, kompozytor, członek zespołu The B-52's (ur. 1953 )
1987 – Fahri Korutürk , turecki admirał, polityk, prezydent Tuercji (ur. 1903 )
1989 – Carmen Cavallaro , amerykański pianista (ur. 1913 )
1990 – Andrzej Krzepkowski , polski pisarz science fiction (ur. 1953 )
1991 :
1993 :
1996 :
1997 – John Denver , amerykański piosenkarz (ur. 1943 )
1998 :
1999 :
2001 – Witold Szalonek , polski kompozytor (ur. 1927 )
2002 :
2003 – Tadeusz Świerczek , polski rzeźbiarz, malarz (ur. 1916 )
2005 – Wojciech Dutka , polski ekolog (ur. 1946 )
2006 :
2007 :
2009 :
2010 :
2011 :
2012 :
2013 :
Władysław Cywiński , polski inżynier elektronik, taternik, przewodnik tatrzański, alpinista (ur. 1939 )
Glen Dell , południowoafrykański pilot akrobata (ur. 1962 )
George Herbig , amerykański astronom (ur. 1920 )
Oscar Hijuelos , amerykański pisarz (ur. 1951 )
Wojciech Krolopp , polski dyrygent (ur. 1945 )
Lesław Kropp , polski zapaśnik (ur. 1936 )
Ulf Linde , szwedzki pisarz, krytyk sztuki (ur. 1929 )
2014 – Roberto Telch , argentyński piłkarz (ur. 1943 )
Przypisy