Noord-Amerika
Noord-Amerika is 'n kontinent in die noordelike halfrond van die Aarde, wat byna uitsluitlik in die westelike hemisfeer lê. Dit word in die noorde begrens deur die Arktiese Oseaan, in die ooste deur die noordelike Atlantiese Oseaan, in die suidooste deur die Karibiese See en in die suide en weste deur die noordelike Stille Oseaan. Met 24 709 000 vierkante kilometer beslaan dit 4,8 persent van die aarde se oppervlak en is die derde grootste vasteland na Asië en Afrika.
Op die vasteland van Noord-Amerika lê drie groot lande (hier gerangskik volgens hulle landoppervlakte):
- Kanada,
- met die Vancouver- en die Koningin-Charlotte-eilande langs die weskus; die Prins-Edward-Eiland, Newfoundland (Terre-Neuve) en Kaap-Breton-eiland langs die ooskus; en die Ellesmere-, Baffin- en Victoria-eilande langs die noordkus;
- die Verenigde State,
- met die deelstaat Alaska en die Aleoetiese Eilande in die noordweste van die kontinent; en
In die uiterste suide lê Sentraal-Amerika, wat uit die volgende lande bestaan:
- Belize,
- Guatemala,
- Honduras,
- El Salvador,
- Nicaragua,
- Costa Rica en
- Panama.
In die uiterste suidooste van die kontinent lê die eilandgroep van die Antille. Indien 'n mens die Bahama-eilande insluit, word hulle ook die Karibiese eilande genoem. Hulle bestaan uit
- Aruba,
- die Bahamas-eilande,
- Curaçao,
- Kuba,
- die Kaaimanseilande,
- Haïti,
- die Dominikaanse Republiek,
- Dominica,
- Grenada,
- Guadeloupe,
- die Turks- en Caicos-eilande,
- die Britse Maagde-eilande,
- die Amerikaanse Maagde-eilande,
- Jamaika,
- Martinique,
- Montserrat,
- Puerto Rico,
- Saint-Martin,
- Sint Maarten,
- St. Kitts en Nevis,
- St. Vincent en die Grenadines,
- St. Lucia en
- Trinidad en Tobago.
In die Atlantiese Oseaan lê die
- Bermuda-eilande.
In die noorde van die kontinent lê die grootste eiland ter wêreld, Groenland. Alhoewel dit deel uitmaak van die Noord-Amerikaanse kontinent, is dit 'n selfregerende gebied van die Koninkryk Denemarke (Noord-Europa).
Langs die Kanadese ooskus lê die eilandgroep van Saint-Pierre en Miquelon, 'n Franse besitting.
Sien ook[wysig | wysig bron]
Kontinente van die wêreld | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||||||||||||||||||||||||
Afrika-Eurasië |
Amerikas |
Eurasië |
Oseanië |
|||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
Afrika |
Antarktika |
Asië |
Australië |
Europa |
Noord-Amerika |
Suid-Amerika |
||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
Geologiese superkontinente : Gondwana · Laurasië · Pangaea · Rodinia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Gebiede van die wêreld | |
Afrika: | Sentraal-Afrika | Oos-Afrika | Groot Mere | Guinee | Horing van Afrika | Noord-Afrika | Magreb | Noordwes-Afrika | Sahel | Suider-Afrika | Afrika, Suid van die Sahara | Soedan | Wes-Afrika |
Amerikas: | Andes-state | Karibiese Eilande | Sentraal-Amerika | Groot Mere | Groot Vlaktes | Guianas | Latyns-Amerika | Noord-Amerika | Noordelike-Amerika | Patagonië | Suid-Amerika | Suidelike Keël |
Eurasië: | Anatolië | Arabië | Asië | Balkan | Baltiese gebied | Benelux | Britse-Eilande | Kaukasië | Sentraal-Asië | Sentraal-Europa | Oos-Asië | Oos-Europa | Oos-Indies | Europa | Verre-Ooste | Indiese-subkontinent | Levant | Mediterreense gebied | Midde-Ooste | Nabye-Ooste | Noord-Asië | Noord-Europa | Na-Sowjet state | Skandinawië | Suidoos-Asië | Suid-Europa | Suidwes-Asië | Wes-Europa |
Oseanië: | Australasië | Melanesië | Mikronesië | Polinesië | Stille Oseaanrand |
Poolgebiede: | Noordpoolgebied | Antarktika |
|
||
---|---|---|
Antigua en Barbuda | Bahamas | Barbados | Belize | Costa Rica | Dominica | Dominikaanse Republiek | El Salvador | Grenada | Guatemala | Haïti | Honduras | Jamaika | Kanada | Kuba | Meksiko | Nicaragua | Panama | St. Kitts en Nevis | St. Lucia | St. Vincent en die Grenadines | Trinidad en Tobago | Verenigde State van Amerika | ||
Afhanklike gebiede: Koninkryk van Denemarke: Groenland | Frankryk: Guadeloupe - Martinique - Saint-Barthélemy - Saint-Martin - Saint-Pierre en Miquelon - Clipperton | Koninkryk van die Nederlande: Aruba - Curaçao - Sint Maarten | Nederland: Bonaire - Saba - Sint Eustatius | Verenigde Koninkryk: Anguilla - Bermuda - Britse Maagde-eilande - Kaaimanseilande - Montserrat - Turks- en Caicos-eilande | Verenigde State: Amerikaanse Maagde-eilande - Navassa - Puerto Rico | ||
Lande van: Afrika Asië Europa Oseanië Suid-Amerika |
Gebiede van die Wêreld | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
||||||||||||||||||||||||
Sien ook Kontinente van die wêreld |