Kaukasus (gebied)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
De Kaukasus tijdens het Russische Rijk in 1882
De Kaukasus vanuit de ruimte gezien
Geopolitieke kaart
Etnolinguïstische kaart

De Kaukasus of Kaukasië is een gebied op de uiterste zuidoostelijke grens van Europa en het westen van Azië. Het gebied omvat het gelijknamige gebergte, de Kaukasus en de omringende laagvlakten.[bron?] Het Kaukasusgebergte bestaat uit de Grote Kaukasus en de Kleine Kaukasus. Het gebied ten zuiden van de Grote Kaukasus wordt Transkaukasië (vanuit Rusland 'over de bergen') genoemd en het gebied ten noorden daarvan Ciskaukasië (aan de Russische kant).

Geschiedenis[bewerken]

De Kaukasus is sinds mensenheugenis een kruispunt van culturen, religies en talen. Daarnaast was het vaak de grens tussen grote mogendheden of hun invloedssferen. Dit alles heeft geleid tot de huidige ingewikkelde staatkundige situatie en in de loop van de geschiedenis herhaaldelijk tot al dan niet gewapende conflicten. Grote mogendheden zoals de Sovjet-Unie, het Ottomaanse Rijk, het Perzische Rijk, het Romeinse Rijk en de oude Grieken, hebben allemaal geprobeerd om de Kaukasus te controleren en in hun invloedssfeer te brengen. Dit lukte meestal maar zeer gedeeltelijk en vooral in het Grote Kaukasus hebben verschillende volkeren hun identiteit grotendeels weten te behouden.

Politieke indeling[bewerken]

Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zijn er drie Kaukasische landen onafhankelijk geworden: Georgië, Armenië en Azerbeidzjan. Samen met zeven Russische autonome republieken en twee Russische territoria, vormen ze een lappendeken van politieke entiteiten. De volgende onafhankelijke landen, met de daarbij horende autonome gebieden, worden tot de Kaukasus gerekend:

Armenië
Azerbeidzjan

Georgië

Russische Federatie (alleen de delen die (deels) in de Kaukasus liggen)

Aanklikbare kaart van de Kaukasus

Bakoe
Jerevan
Trabzon
Tbilisi
Batoemi
Dagestan
Zwarte Zee
De Kaukasus
Kaspische Zee
Azerbeidzjan
Iran
Turkije
Van
Tabriz
Georgië
Armenië
Russische Federatie
Krasnodar
Legenda

Volken, talen en religies[bewerken]

In de Kaukaus wordt een groot aantal verschillende talen gesproken, behalve de Noord- en Zuid-Kaukasische talen worden er ook Turkse talen, Iraanse talen, Slavische talen, Grieks en Armeens gesproken. Hierom wordt de Kaukusus soms ook wel de "Berg der Talen" genoemd.

De Kaukasus kent meer dan vijftig verschillende volken[1]: Armeniërs, Avaren, Azerbeidzjanen, Georgiërs, Russen en Tsjetsjenen.

De volken in de Kaukasus hangen een groot aantal religies aan. Onder de Islam zijn er soennieten en sjiieten, verder wonen er Georgisch-orthodoxen, Russisch-orthodoxen, Armeens-apostolischen en Oosters-orthodoxen.

1rightarrow blue.svg Zie ook de kaarten onder de tabel
Volken Talen Religies
Noord-Kaukasische volken Noord-Kaukasische talen
Abchazen Abchazo-Adygeïsche
talen
Abchazisch Christendom (oosters-orthodox) en islam (soennisme)
Abazanen Abazijns Islam (soennisme)
Circassiërs Adygeërs Adygees
Tsjerkessen Kabardisch
Kabarden
Kaukasische Dagestani Agoeliërs Nach-Dagestaanse
talen
Agoelisch
Andi Andi
Avaren Avaars
Dargiërs Darginisch
Laken Lak
Lezgiërs Lezgisch
Roetoelen Roetoelisch
Tabasaranen Tabasaraans
Tsachoeriërs Tsachoerisch
Tsez Tsezisch (Dido)
Uden Udisch Christendom (Armeens-apostolisch)
Vainachen Batsbi Batsbi Islam (soennisme)
Ingoesjen Ingoesjetisch
Kist Tsjetsjeens
Tsjetsjenen Tsjetsjeens
Zuid-Kaukasische volken Zuid-Kaukasische talen
Georgiërs Kartveelse
talen
Georgisch (ook Mingreels en Svanetisch) Christendom (Georgisch-orthodox)
Lazen Lazisch Islam (soennisme) en christendom (Georgisch-orthodox)
Indo-Europese volken Indo-Europese talen
Armeniërs Armeens Christendom (Armeens-apostolisch)
Grieken (Pontische) Grieks (Pontisch) Christendom (Grieks-orthodox) en islam (soennisme)
Iraanse volkeren Osseten Iraanse talen Ossetisch Christendom (Russisch-orthodox) en islam (soennisme)
Koerden Koerdisch Islam (soennisme)
Taten Tat
Bergjoden Juhuri Jodendom
Talisj Talisj Islam (sjiisme)
Slavische volkeren Russen Slavische talen Russisch Christendom (Russisch-orthodox)
Altaïsche volkeren Altaïsche talen
Turkse volkeren Azerbeidzjanen Turkse talen Azerbeidzjaans Islam (sjiisme)
Balkaren Karatsjai-
Balkarisch
Islam (soennisme)
Karatsjaïers
Koemukken Koemuks
Nogai Nogais
Turkmenen Turkmeens
Religies in de Kaukasus

██ Christendom (grote minderheid: OrthodoxCross.svg)

██ Islam (grote minderheid: IslamSymbol.svg)

██ Boeddhisme

██ (vrijwel) niet bevolkt

Etnische hoofdgroepen in de Kaukasus

██ Noord- en Zuid-Kaukasische volkeren

██ Turkse volken

██ Iraanse volken

██ Slavische volken

██ Armenen

██ Grieken

██ Mongoolse volken

██ Gemengd of anders

██ (vrijwel) niet bevolkt

Externe link[bewerken]