4 maart

4 maart is de 63ste dag van het jaar (64ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 302 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1493 - Christoffel Columbus bereikte Lissabon na zijn eerste reis.
  • 1970 - De Eurydice, een Franse onderzeeboot, lijdt schipbreuk in de Middellandse Zee. 57 opvarenden vinden daarbij de dood.
  • 1977 - Een aardbeving in Zuid- en Oost-Europa kost meer dan 1500 mensen het leven, zie aardbeving Roemenië 1977.
  • 1983 - De AEX gaat van start met een koers van 100 punten.

•  Kunst en cultuur
  • 1877 - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski's ballet Zwanenmeer heeft zijn eerste uitvoering.
  • 1881 - Een studie in rood, het eerste Sherlock Holmes verhaal begint.
  • 1966 - John Lennon zegt, "We (The Beatles) are more popular than Jesus", een uitspraak die later veel stof doet opwaaien in de VS.
  • 1975 - Charlie Chaplin wordt geridderd door koningin Elizabeth II van Engeland.
  • 1975 - De Stichting Nipkow wordt opgericht (zie: Zilveren Nipkowschijf).

•  Oorlog
  • 1590 - Inname van Breda door prins Maurits in de Tachtigjarige Oorlog. Zie: Turfschip van Breda.
  • 1665 - Begin van de Tweede oorlog tussen Nederland en Engeland.
  • 1941 - Groot-Brittannië start Operatie Claymore in de Tweede Wereldoorlog.

•  Politiek
  • 51 - Nero, de latere Romeinse keizer, krijgt de titel van princeps iuventutis.
  • 852 - De Kroatische hertog Trpimir I stelde een statuut op, een document waarin voor het eerst schriftelijk naar de naam Kroatië wordt verwezen.
  • 1152 - Frederik Barbarossa wordt gekozen tot koning der Duitsers.
  • 1461 - Koning Hendrik VI van Engeland wordt afgezet.
  • 1681 - William Penn krijgt van koning Karel II van Engeland het recht een kolonie in Amerika te stichten, het huidige Pennsylvania.
  • 1791 - Vermont wordt toegelaten als 14e staat in de VS. Het is de eerste staat na de 13 'oorspronkelijke' staten die bij de VS wordt toegevoegd.
  • 1793 - George Washington wordt beëdigd voor een tweede termijn als 1e president van de Verenigde Staten.
  • 1797 - John Adams wordt beëdigd als 2e president van de Verenigde Staten.
  • 1801 - Thomas Jefferson wordt beëdigd als 3e president van de Verenigde Staten.
  • 1805 - Thomas Jefferson wordt beëdigd voor een tweede termijn als 3de president van de Verenigde Staten.
  • 1809 - James Madison wordt beëdigd als 4de president van de Verenigde Staten.
  • 1813 - James Madison wordt beëdigd voor een tweede termijn als 4e president van de Verenigde Staten
  • 1817 - James Monroe wordt beëdigd als 5e president van de Verenigde Staten.
  • 1825 - John Quincy Adams wordt beëdigd als 6e president van de Verenigde Staten
  • 1829 - Andrew Jackson wordt beëdigd als 7e president van de Verenigde Staten.
  • 1833 - Andrew Jackson wordt beëdigd voor een tweede termijn als 7e president van de Verenigde Staten
  • 1837 - Martin Van Buren wordt beëdigd als 8e president van de Verenigde Staten
  • 1841 - William Henry Harrison wordt beëdigd als 9e president van de Verenigde Staten
  • 1845 - James Knox Polk wordt beëdigd als 11e president van de Verenigde Staten
  • 1849 - Er wordt gezegd dat David Rice Atchison voor 1 dag president is geweest van de Verenigde Staten.
  • 1853 - Franklin Pierce wordt beëdigd als 14e president van de Verenigde Staten
  • 1857 - James Buchanan wordt beëdigd als 15e president van de Verenigde Staten
  • 1857 - De eerste vakbond in België, de Gentse "Broederlijke Maatschappij der Wevers", wordt opgericht.
  • 1861 - Abraham Lincoln wordt beëdigd als 16e president van de Verenigde Staten
  • 1861 - De "Stars and Bars" wordt aangenomen als de vlag van de Geconfedereerde Staten van Amerika
  • 1865 - Abraham Lincoln wordt beëdigd voor een tweede termijn als president van de Verenigde Staten
  • 1869 - Ulysses S. Grant wordt beëdigd als 18e president van de Verenigde Staten
  • 1873 - Ulysses S. Grant wordt beëdigd voor een tweede termijn als president van de Verenigde Staten
  • 1877 - Rutherford B. Hayes wordt beëdigd als 19e president van de Verenigde Staten
  • 1881 - James Garfield wordt beëdigd als 20e president van de Verenigde Staten
  • 1885 - Grover Cleveland wordt beëdigd als 22e president van de Verenigde Staten
  • 1889 - Benjamin Harrison wordt beëdigd als 23e president van de Verenigde Staten
  • 1893 - Grover Cleveland (zelfde als hierboven) wordt beëdigd als 24e president van de Verenigde Staten
  • 1897 - William McKinley wordt beëdigd als 25e president van de Verenigde Staten
  • 1901 - William McKinley wordt beëdigd voor een tweede termijn als president van de Verenigde Staten
  • 1905 - Theodore Roosevelt wordt her-beëdigd als 26e president van de Verenigde Staten
  • 1909 - William Howard Taft wordt beëdigd als 27e president van de Verenigde Staten
  • 1913 - Woodrow Wilson wordt beëdigd als 28e president van de Verenigde Staten
  • 1921 - Warren G. Harding wordt beëdigd als 29e president van de Verenigde Staten
  • 1925 - Calvin Coolidge wordt herbeëdigd als 30e president van de Verenigde Staten, de eerste ceremonie die op de radio te horen is
  • 1929 - Herbert Hoover wordt beëdigd als 31e president van de Verenigde Staten
  • 1933 - Franklin Delano Roosevelt wordt beëdigd als 32e president van de Verenigde Staten. In zijn acceptatie verwijst hij naar de Grote Depressie, met zijn "We have nothing to fear, but fear itself" toespraak.
  • 1990 - De hervormingsgezinde kandidaten halen de beste resultaten bij verkiezingen in de Sovjetrepublieken Rusland, Wit-Rusland en Oekraïne.
  • 2009 - Het studiebureau Arup/SUM besluit dat de Oosterweelverbinding onvoldoende scoort als mobiliteitsproject en financieel niet rendabel is.

•  Religie
  • 1457 - Unitas Fratrum, gesticht in Tsjechië in het dorpje Kunwald- Unitas Fratrum, is de officiële naam van de Evangelische/Hernhutter Broedergemeente
  • 1853 - Herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland door heroprichting van het aartsbisdom Utrecht, het bisdom 's-Hertogenbosch, het bisdom Haarlem en het bisdom Roermond.
  • 1878 - Herstel van de Rooms-katholieke bisschoppelijke hiërarchie in Schotland door oprichting van het aartsbisdom Saint Andrews en Edinburgh met vier bisdommen en het aartsbisdom Glasgow zonder suffragaan-bisdommen.

•  Sport
  • 1941 - Het Argentijns voetbalelftal wint voor de zesde keer de Copa América door in de slotwedstrijd met 1-0 te winnen van Chili.
  • 1946 - Oprichting van de Duitse voetbalclub FC Erzgebirge Aue.

•  Wetenschap en technologie
  • 1877 - Emile Berliner vindt de microfoon uit.
  • 1954 - Peter Bent Brigham Hospital in Boston geeft aan de eerste succesvolle niertransplantatie te hebben gedaan.
  • 1977 - In Los Alamos wordt de eerste Cray-1-supercomputer in gebruik genomen.
  • 2009 - De Amerikaanse ruimtesonde Cassini ontdekt een kleine maan in één van de buitenste ringen van Saturnus.

Geboren

Antonio Vivaldi,
geboren in 1678

Khaled Hosseini,
geboren in 1965

Patsy Kensit,
geboren in 1968

Jos Verstappen,
geboren in 1972

Andrea Bowen,
geboren in 1990

• 1188 - Blanca van Castilië, als echtgenote van Lodewijk VIII koningin van Frankrijk (overleden 1252)
• 1394 - Hendrik de Zeevaarder (overleden 1460)
• 1623 - Jacob van der Does, Nederlands kunstschilder (overleden 1673)
• 1659 - Pierre Lepautre, Frans beeldhouwer (overleden 1744)
• 1678 - Antonio Vivaldi, Italiaans componist (overleden 1741)
• 1847 - Domenico Ferrata, Italiaans nuntius in België en kardinaal-staatssecretaris (overleden 1914)
• 1877 - Pavel Bermondt-Avalov, Russisch krijgsheer (overleden 1974)
• 1879 - Josip Murn, Sloveens dichter (overleden 1901)
• 1889 - Pearl White, Amerikaans actrice (overleden 1938)
• 1896 - Lucia Lauria Vigna, Italiaanse, bij overlijden oudste inwoner van Europa (overleden 2009)
• 1898 - Hans Krebs, Duits generaal (overleden 1945)
• 1900 - Désiré Bastin, Belgisch voetballer (overleden 1971)
• 1903 - Luis Carrero Blanco, Spaans staatsman (overleden 1973)
• 1903 - Henri Thesingh, Nederlands atleet (overleden 1982)
• 1904 - Joseph Schmidt, Roemeens zanger (overleden 1942)
• 1906 - Charles Walgreen jr., Amerikaans ondernemer (overleden 2007)
• 1911 - Carl Forberg, Amerikaans autocoureur (overleden 2000)
• 1912 - Afro Basaldella, Italiaans kunstschilder (overleden 1976)
• 1912 - Edgar Tafel, Amerikaans architect (overleden 2011)
• 1916 - Hans Eysenck, Brits psycholoog (overleden 1997)
• 1917 - Piet Bromberg, Nederlands hockeyer en hockeycoach (overleden 2001)
• 1918 - José Maria Larrauri Lafuente, Spaans bisschop (overleden 2008)
• 1918 - Margaret Osborne duPont , Amerikaans tennisspeelster (overleden 2012)
• 1921 - Kaljo Raid, Estisch-Canadees componist (overleden 2005)
• 1922 - Xenia Stad-de Jong, Nederlands atlete (overleden 2012)
• 1923 - Sir Patrick Moore, Brits astronoom en televisiepresentator (overleden 2012)
• 1923 - Kurt Schubert, Oostenrijks hebraïcus en judaïst (overleden 2007)
• 1925 - Paul Mauriat, Frans orkestleider (overleden 2006)
• 1926 - Michael van Bourbon-Parma, Frans edelman
• 1926 - Jaap Valken, Nederlands hoofdcommissaris van de Amsterdamse politie
• 1927 - Gertie Evenhuis, Nederlands jeugdboekenschrijfster (overleden 2005)
• 1928 - Samuel Adler, Amerikaans componist/muziekpedagoog/dirigent
• 1928 - Alan Sillitoe, Brits schrijver (overleden 2010)
• 1929 - Bernardo Ashetu, Surinaams dichter (overleden 1982)
• 1929 - Bernard Haitink, Nederlands dirigent
• 1929 - Komal Kothari, Indiaas onderzoeker in folklore en etnomusicologie (overleden 2004)
• 1931 - Kenneth Cooper, Amerikaans uitvinder van de coopertest en aerobics
• 1931 - William Henry Keeler, Amerikaans kardinaal
• 1932 - Ryszard Kapuściński, Pools journalist, schrijver en dichter (overleden 2007)
• 1932 - Miriam Makeba, Zuid-Afrikaans zangeres (overleden 2008)
• 1932 - Hessel Rienks, Nederlands politicus
• 1933 - Nino Vaccarella, Italiaans autocoureur
• 1934 - Laila Halme, Fins zangeres
• 1934 - Barbara McNair, Amerikaans zangeres (overleden 2007)
• 1934 - Janez Strnad, Sloveens natuurkundige
• 1935 - Bent Larsen, Deens schaker (overleden 2010)
• 1935 - Kazimierz Paździor, Pools bokser (overleden 2010)
• 1936 - Jim Clark, Brits autocoureur (overleden 1968)
• 1939 - Rob Out, Nederlands omroepdirecteur, radio-dj en zanger (overleden 2003)
• 1940 - Ida Bons, Nederlands actrice
• 1941 - Ab Fafié, Nederlands voetballer en voetbaltrainer (overleden 2012)
• 1941 - Haydee Yorac, Filipijns jurist en topfunctionaris (overleden 2005)
• 1941 - Adrian Lyne, Brits regisseur
• 1944 - Bobby Womack, Amerikaans zanger (overleden 2014)
• 1947 - David Franzoni, Amerikaans scenarioschrijver en filmproducent
• 1948 - Shakin' Stevens, Brits zanger
• 1948 - Chris Squire, Brits basgitarist en zanger Yes (overleden 2015)
• 1949 - Volodymyr Ivasjoek, Oekraïens dichter en componist (overleden 1979)
• 1950 - Martin Venix, Nederlands wielrenner
• 1951 - Kenny Dalglish, Schots voetballer en voetbalmanager
• 1951 - Chris Rea, Brits zanger
• 1951 - Henk Rommy, Nederlands misdadiger ("de Zwarte Cobra")
• 1952 - Ronn Moss, Amerikaans acteur
• 1953 - Paweł Janas, Pools voetballer en voetbalcoach
• 1953 - Kay Lenz, Amerikaans actrice
• 1954 - Catherine O'Hara, Canadees-Amerikaans actrice
• 1954 - Willie Thorne, Engels snookerspeler
• 1955 - Dominique Pinon, Frans acteur
• 1958 - Wouly de Bie, Nederlands waterpoloër
• 1958 - Melis van de Groep, Nederlands politicus
• 1958 - Patricia Heaton, Amerikaans actrice
• 1959 - Peter Rijsenbrij, Nederlands radio-dj, radiopresentator en programmamaker
• 1961 - René Klaassen, Nederlands hockeyer
• 1963 - Paul Krumpe, Amerikaans voetballer
• 1963 - Jason Newsted, Amerikaans bassist
• 1964 - Thomas Rentmeister, Duits kunstenaar
• 1965 - Khaled Hosseini, Afghaans-Amerikaans schrijver en arts
• 1965 - Viktor Shapovalov, Russisch autocoureur
• 1966 - Emese Hunyady, Oostenrijks-Hongaars schaatsster
• 1967 - Isabelle Simonis, Belgisch politica
• 1967 - Kubilay Türkyilmaz, Zwitsers voetballer
• 1968 - Patsy Kensit, Brits actrice
• 1968 - Johan Nijenhuis, Nederlands filmregisseur en -producent
• 1969 - Pierluigi Casiraghi, Italiaans voetballer
• 1969 - Stina Nordenstam, Zweeds singer-songwriter
• 1970 - Andy De Smet, Belgisch wielrenner
• 1970 - Edward Gal, Nederlands dressuurruiter
• 1971 - Satoshi Motoyama, Japans autocoureur
• 1971 - Paul Vlaar, Nederlands priester
• 1972 - Jos Verstappen, Nederlands autocoureur
• 1973 - Sabine Uitslag, Nederlands politica
• 1973 - Len Wiseman, Amerikaans filmregisseur en -scriptschrijver
• 1974 - Gabriel Contino (artiestennaam: Gabriel o Pensador), Braziliaans rapper
• 1974 - Karol Kučera, Slowaaks tennisser
• 1974 - Ariel Ortega, Argentijns voetballer
• 1975 - Kirsten Bolm, Duits atlete
• 1975 - Myrna Veenstra, Nederlands hockeyster
• 1976 - Regi Penxten, Vlaams muzikant
• 1976 - Robin Rienstra, Nederlands acteur
• 1977 - Ana Guevara, Mexicaans atlete
• 1977 - Laura Jansen, Nederlands-Amerikaans zangeres
• 1978 - Patrick Beljaards, Nederlands honkballer
• 1979 - Geoff Huegill, Australisch zwemmer
• 1980 - Omar Bravo, Mexicaans voetballer
• 1982 - Landon Donovan, Amerikaans voetballer
• 1982 - Sander Swart, Nederlands acteur
• 1984 - Marin Čolak, Kroatisch autocoureur
• 1985 - Felicity Galvez, Australisch zwemster
• 1985 - Hrvoje Čale, Kroatisch voetballer
• 1986 - Alexis Bœuf, Frans biatleet en langlaufer
• 1986 - Margo Harshman, Amerikaans actrice
• 1986 - Tom De Mul, Belgisch voetballer
• 1987 - Marina Gilardoni, Zwitsers skeletonster
• 1987 - Dominic Maroh, Sloveens-Duits voetballer
• 1987 - Leroy Resodihardjo, Nederlands voetballer
• 1988 - Sophia Ralli, Grieks alpineskiester
• 1989 - Erin Heatherton, Amerikaans topmodel
• 1990 - Andrea Bowen, Amerikaans actrice
• 1990 - Arianna Vanderpool-Wallace, Bahamaans zwemster
• 1993 - Jenna Boyd, Amerikaans actrice
• 1994 - Clémence Grimal, Frans snowboardster

Overleden

Jean-François Champollion
overleden 4 mrt 1832

• 561 - Pelagius I, paus van Rome
• 1526 - Hans Judenkönig (±75), Duits-Oostenrijks componist en luitspeler
• 1615 - Hans von Aachen (±63), Duits schilder
• 1832 - Jean-François Champollion (42), Frans taalkundige
• 1836 - Mathieu Kessels, (51) Nederlands beeldhouwer
• 1852 - Nikolaj Gogol (42), Russisch-Oekraïens schrijver
• 1900 - Gerrit de Vries (82), Nederlands politicus
• 1916 - Franz Marc (36), Duits schilder
• 1938 - George Foster Peabody (85), Amerikaans ondernemer en filantroop
• 1939 - Willie Nolan (41), Iers golfer
• 1946 - Dadá Maravilha, Braziliaans voetballer
• 1948 - Antonin Artaud (51), Frans toneelschrijver en acteur
• 1963 - Édouard Belin (86), Frans uitvinder
• 1963 - William Carlos Williams (79), Amerikaans schrijver
• 1967 - Mohammed Mossadeq (84), Iraans politicus
• 1968 - August Schotte (84), Nederlands atleet
• 1972 - Nico Vijlbrief (82), Nederlands politicus
• 1974 - Bill Aston (73), Brits autocoureur
• 1980 - Johannes Martin Bijvoet (88), Nederlands chemicus
• 1984 - Oleg Antonov (78), Sovjet-vliegtuigbouwer
• 1986 - Alphons Gaalman (72), Nederlands organist, pianist, componist en dirigent
• 1986 - Henri Knap (75), Nederlands journalist
• 1986 - Richard Manuel (42), Canadees pianist, zanger en componist
• 1994 - John Candy (43), Canadees komiek en acteur
• 1994 - Guus Verstraete sr. (79), Nederlands acteur en regisseur
• 1999 - Karel van het Reve (77), Nederlands schrijver
• 2002 - Velibor Vasović (62), Joegoslavisch voetballer
• 2003 - Dzjaba Ioseliani (75), Georgisch politicus
• 2004 - Walter Gómez (76), Uruguayaans voetballer
• 2006 - Jef van Tuerenhout (79), Belgisch kunstenaar
• 2007 - Willy Hofman (91), Nederlands theaterproducent
• 2007 - Samuël Metiarij (89), Nederlands predikant van Zuid-Molukse afkomst
• 2008 - Gary Gygax (69), Amerikaans spellenontwerper
• 2009 - Joseph Bloch (91), Amerikaans pianist
• 2009 - John Cephas (78), Amerikaans bluesgitarist
• 2009 - Patricia De Martelaere (51), Vlaams schrijfster en filosofe
• 2009 - Horton Foote (92), Amerikaans toneel- en scenarioschrijver
• 2009 - Salvatore Samperi (64), Italiaans filmregisseur
• 2009 - Rudolf Sitte (86), Duits beeldhouwer
• 2009 - Karl-Heinrich Trageser (77), Duits politicus
• 2009 - Triztán Vindtorn (66), Noors dichter
• 2011 - Krishna Prasad Bhattarai (86), Nepalees eerste minister
• 2011 - Charles Jarrott (83), Engels filmregisseur
• 2011 - Simon van der Meer (85), Nederlands fysicus en Nobelprijswinnaar
• 2011 - Johnny Preston (71), Amerikaans rock-'n-rollzanger
• 2011 - Michail Simonov (81), Russisch vliegtuigontwerper
• 2013 - Seki Matsunaga (84), Japans voetballer
• 2014 - Lieuwe Visser (73), Nederlands bariton, operazanger en zangpedagoog
• 2015 - Antoon Heldens (89), Nederlands burgemeester

Viering/herdenking

• Chinees Lantaarnfeest, in bijna geheel Azië (2007) afsluiting van de nieuwjaarsperiode
• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Casimir (van Polen) († 1484) - Vrije Gedachtenis
  • Heilige Efrem († 4e eeuw)
  • Heilige Humbertus († 1189)
  • Heilige Paus Lucius I († 254)
  • Zalige Giovanni Farina († 1888)
  • Zalige Placide Viel († 1877)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1971 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -6,4 °C
• 1998 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 9,9 °C
• 2005 - Laagste minimumtemperatuur -14,4 °C
• 1939 - Hoogste maximumtemperatuur 15,8 °C
• 1926 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 15,4 m/s
• 1976 - Langste zonneschijnduur 10 uur
• 1979 - Langste neerslagduur 9 uur
• 1919 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 18 mm
• 1943 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 50 %

België

Dagrecords

• 1845 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -7,5 °C. Dit is de koudste dag ooit in de maand maart.
• 1997 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 11,5 °C
• 1890 - Laagste minimumtemperatuur -10,5 °C
• 1997 - Hoogste maximumtemperatuur 17 °C
• 1919 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 19,8 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1912 - Tornado veroorzaakt schade aan bomen en woningen in Chiny en Fays-les-Veneurs (Paliseul).
• 1942 - Tussen 17 januari en 4 maart 47 opeenvolgende vorstdagen in Ukkel.
• 1987 - Minimumtemperatuur in Elsenborn (Bütgenbach) –16,2 °C.

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie 4 March van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.