Ísrael

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Stökkva á: flakk, leita
Ísrael
מדינת ישראל
Medinat Yisra'el (hebreska)
دولة اسرائيل
Daulat Isra'il (arabíska)
Fáni Ísraels Skjaldamerki Ísraels
Fáni Skjaldarmerki
Þjóðsöngur:
Hatikvah
(
Vonin)
Staðsetning Ísraels
Höfuðborg Jerúsalem
Opinbert tungumál hebreska og arabíska
Stjórnarfar þingræði
Shimon Peres
Benjamin Netanyahu
Sjálfstæði frá breska umdæminu í Palestínu
 - Yfirlýst 14. maí 1948 
Flatarmál
 - Samtals
 - Vatn (%)
151. sæti
20.770 / 22.072 km²
~2%
Mannfjöldi
 - Samtals (2014)
 - Þéttleiki byggðar
96. sæti
8.368.400
374/km²
VLF (KMJ)
- Samtals
- á mann
áætl. 2007
232,7 millj. dala (44. sæti)
33.299 dalir (22. sæti)
VÞL (2007) 0.932 (23. sæti)
Gjaldmiðill Nýi ísraelski sjegelinn (₪) (ILS)
Tímabelti IST (UTC+2)
sumartími UTC+3
Þjóðarlén .il
Landsnúmer 972
Jerusalem Dome of the rock BW 14.JPG

Ísraelsríki (hebreska: מדינת ישראל, Medinat Yisra'el; arabíska: دولة اسرائيل, Daulat Isra'il) er land í miðausturlöndum fyrir botni Miðjarðarhafs, stofnað 1948. Landið er lýðveldi með þingbundinni stjórn og er yfirlýst gyðingaríki. Flestir íbúanna eru gyðingar en stór minnihlutahópur íslamskra, kristinna og drúsa araba býr einnig í landinu. Zíonismi naut vaxandi fylgis eftir helförina, sem leiddi til stofnunar Ísraelsríkis, en talsverð ólga hefur verið á svæðinu og í nágrannaríkjum allar götur síðan. Deilt um stöðu hernumdu svæðanna sem eru Gólanhæðir, Vesturbakkinn og Gazaströndin. Á þeim tveimur síðastnefndu hefur Heimastjórn Palestínumanna nokkur völd formlega séð þó að ísraelsk stjórnvöld ráði þar mestu í rauninni.

Nafnsifjar og ísraelski fáninn[breyta | breyta frumkóða]

Heitið „Ísrael“ á rætur sínar að rekja til hebresku biblíunnar, Tanakh (Gamla testamenntið í raun), þar sem Jakob er nefndur Ísrael af dularfullum andstæðingi sínum í glímukeppni (sbr. Jakobsglíman úr fyrstu bók Móse 32:22–32: „Eigi skalt þú lengur Jakob heita, heldur Ísrael, því að þú hefir glímt við Guð og menn og fengið sigur.“[1]). Ísrael þýðir „sá sem hefur glímt við Guð“. Þjóðin sem getin var af Jakob var síðan kölluð „börn Ísraels“ eða „Ísraelsmenn“. Fólkið er almennt kallað Gyðingar eftir son Jakobs sem hét Júda („Yehudah“ á hebresku en gyðingur er „Yehudim“ á hebresku).

Ísraelska flaggið er tengt hefðum Gyðinga. Hvíti bakgrunnurinn táknar hreinleika. Bláu línurnar eftir jöðrum flaggsins uppi og niðri samsvara útliti bænasjala Gyðinga sem eru hvít með bláum röndum. Í miðjunni er svo stjarna Davíðs.