Qvatemala
|
|||||
Şüar: El País de la Eterna Primavera Daim yazın olduğu ölkə |
|||||
Himn: Guatemala Feliz | |||||
Paytaxt | Qvatemala şəhəri | ||||
Böyük şəhərlər | Qvatemala | ||||
Rəsmi dil | ispan dili | ||||
Dövlət dini | Katolizim | ||||
Etnik qruplar | Hindular,qvatemalılar | ||||
İdarəetmə forması | Prezident respublikası |
Qvatemala – Mərkəzi Amerikada dövlət. Sahəsi 108.9 min km², əhalisi 10,9 milyon nəfərdir. İnzibati ərazisi 22 departamentə bölünür. Dövlət və hökumət başçısı prezidentdir. Qanunvericı orqanı birpalatalı Milli Konqresdir. Paytaxtı Qvatemala şəhəridir.
Mündəricat
Adın etimologiyası[redaktə | əsas redaktə]
Atstek dilində quauhtemallan sözündən- meşə ilə örtülü yer mənasını verir.
Tarix[redaktə | əsas redaktə]
1523-1524- cü illərdə ərazisi ispan-lar tərəfindən işğal edilmişdir. Bu işğal 1821 -ci ilədək davam etmişdir. Elə həmin ildə ölkə müstəqillik əldə edir. 1823-1839- cu illərdə Mərkəzi Amerika birləşmiş əyalətləri federasiyasının tərkibində varlığını sürdürür. Bir sıra hərbi çevrilişlərdən sonra 1952-1985-ci illərdə ölkədə hərbi diktatura rejimi bərqərar olur. Nəhayət 1996-cı ildə hökumətlə Qvatemala Milli inqilabi hərəkat arasında sülh haqqında müqavilə imzalanır.
Fiziki-coğrafi xarakteristika[redaktə | əsas redaktə]
Ölkə Şimali Amerika qitəsində yerləşir və qərbdə Meksika, cənubda Salvador, şərqdə Beliz və cənub şərqdə Honduras ilə qonşudur.
İnzibati ərazi bölgüsü[redaktə | əsas redaktə]
Ölkənin ərazisi 108,889 km2dir. Şəhər və kəndlərdən ibarətdir.
İqtisadiyyat[redaktə | əsas redaktə]
Cənubi Amerikanın ən kasıb ölkələrindən biri hesab olunur. Hazırda 400.000 insanın işsiz olduğu göstərilir. Başqa sözlə əhalinin 56,2 % yoxsul şəraitdə yaşayır.
Əhali[redaktə | əsas redaktə]
15,806,675. Əhalinin 59,4%-ni metislər, qlanın isə başqa yerli etnoslar təşkil edir.
Dil[redaktə | əsas redaktə]
Rəsmi dil ispan dili olsa da bəzi qismlərdə yerli qvatemal dilində danışırlar.
Din[redaktə | əsas redaktə]
50-60 % xristianlığın katolik məzhəbinə, 30-40% protestanlıq, qalanları isə provaslavlıq məzhəbinə qulluq edirlər.
Mədəniyyət[redaktə | əsas redaktə]
Ölkənin paytaxtında müxtəlif muzey və qallereyalar fəaliyyət göstərir.
İdman[redaktə | əsas redaktə]
Futbol ölkənin ən populyar idman növüdür.
Elm[redaktə | əsas redaktə]
Təhsil[redaktə | əsas redaktə]
Ölkədə adətən ikinci dərəcəli məktəblər fəaliyyət göstərir və bunların hamısı pulsuzdur.
Səhiyyə[redaktə | əsas redaktə]
Mətbəx[redaktə | əsas redaktə]
Əsaəsən mayya mətbəxinin nümunələrindən qida kimi istifadə olunur.
KİV[redaktə | əsas redaktə]
Nəqliyyat[redaktə | əsas redaktə]
Siyasət[redaktə | əsas redaktə]
Şəkillər[redaktə | əsas redaktə]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
Latın Amerikasının subregionaları | |
---|---|
Mərkəzi Amerika | Meksika • Nikaraqua • Honduras • Beliz • Qvatemala • Panama • Kosta-Rika • Salvador |
Vest-Hind | Kuba • Dominikan Respublikası • Haiti • Baham adaları • Yamayka • Dominika • Trinidad və Tobaqo • Qrenada • Barbados • Sent-Lüsiya • Antiqua və Barbuda • Sent-Vinsent və Qrenadina • Sent-Kits və Nevis |
Cənubi Amerikanın mərkəzi və şimal-şərqi | Qayana • Surinam • Braziliya |
La-Plata hövzəsi | Argentina • Paraqvay • Uruqvay |
And ölkələri | Peru • Kolumbiya • Boliviya • Çili • Ekvador • Venesuela |