Bøk

Bøk
Bøkeskog
Systematikk
Rike:	Plantae
Rekkje:	Spermatophyta
Underrekkje:	Angiospermae
Orden:	Fagales
Familie:	Fagaceae
Slekt:	Fagus
Artar
Fagus crenata Fagus engleriana Fagus grandifolia Fagus hayatae Fagus japonica Fagus longipetiolata Fagus lucida Fagus mexicana Fagus orientalis Vanleg bøk (Fagus sylvatica)

Bøk, bok
Namn på andre språk
Norrønt	Bók
Svensk	Bok
Dansk	Bøg
Engelsk	Beech
Tysk	Buche
Fransk	Hêtre
Spansk	Haya
Russisk	Buk (Бук)

Bøk eller bok er lauvtre frå slekta Fagus i bøkefamilien. Det finst ti artar i slekta, og av desse veks vanleg bøk (Fagus sylvatica) naturleg nokre få stader i Sør-Noreg. Elles vert fleire former av bøk brukt i parkar.

Skildring

Blada er lêraktige og ovale med mørkegrøn overside. Dei kan ha takka eller glatte kantar. Blad og frø inneheld alkaloidet fagain.

Bøk kan danna vidstrekte skogar med tre på opptil 40 meter. Vanleg bøk kan bli 2–400 år gammal.

Bruk

Bøk gjev eit tungt trevyrke som gjerne søkk i vatnet. Treet er verdifullt og blir særleg brukt til å laga parkett og møblar, men òg til ispinnar og kjøkenreiskapar.

Namnet på treslaget er nært i slekt med bok, og har truleg opphavleg vist til ei plate av bøketre der ein rissa inn runeteikn.

Bøk i Noreg

Bøk er det treslaget som innvandra sist til Noreg, for om lag 2 000 år sidan. Bøk er svært skuggetolande, og vil i delar av Vestfold, Telemark og Agder danna klimakssamfunn om skogen får skjøtta seg sjølv. Sjølv om det er i desse områda ein finn dei viktigaste bøkebestandane i Noreg, veks verdas nordlegaste bøkeskog i Lindås i Nordhordland.

Bøk er fylkesblomster i Vestfold.

Bakgrunnsstoff

• Den virtuella floran - bøk
• Nettflora - bøk
• Botanisk museum

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Bøk

Kjelder

• no:bøk
• en:beech
• Etymologi
  • Oxford English Dictionary
  • Alf Torp og Hjalmar Falk: Etymologisk ordbok ovr det norske og det danske sprog (1903–1906, faksimileutgåve 1991 Bokklubben Kunnskap og Kultur)