1984
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Başlığın diğer anlamları için 1984 (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
19. yüzyıl | 20. yüzyıl | 21. yüzyıl | |
1981 | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | 1986 | 1987 |
Miladi | 1984 MCMLXXXIV |
Ab urbe condita | 2737 |
Bahá'í | 140 – 141 |
Bengal | 1391 |
Berberi | 2934 |
Birmanya | 1346 |
Bizans | 7492 – 7493 |
Budist | 2528 |
Ermeni | 1433 ԹՎ ՌՆԼԳ |
Etiyopya | 1976 – 1977 |
Hicri | 1404 – 1405 |
Hint | |
- Vikram Samvat | 2040 – 2041 |
- Shaka Samvat | 1906 – 1907 |
- Kali Yuga | 5085 – 5086 |
Holosen takvimi | 11984 |
İbrani | 5744 – 5745 |
İran | 1362 – 1363 |
Kıpti | 1700 – 1701 |
Kore | 4317 |
Tayland güneş | 2527 |
Unix zaman | 441763200 – 473385599 |
Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]
Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1 Ocak
- Brunei bağımsızlığını kazandı.
- AT&T 22 bağımsız birime ayrıldı.
- Nijerya'da General Muhammadu Buhari kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirdi.
- 2 Ocak - Katma Değer Vergisi uygulaması deneme amaçlı olarak başlatıldı.
- 5 Ocak
- Richard Stallman GNU'yu geliştirmeye başladı.
- TBMM yerel seçimlerin 25 Mart'ta yapılmasını kararlaştırdı
- 6 Ocak - Türk Parasını Koruma Kanunu'nda yapılan bir değişiklikle döviz taşımak suç olmaktan çıktı
- 7 Ocak - Brunei Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN)'ın altıncı üyesi oldu.
- 10 Ocak - Amerika Birleşik Devletleri ve Vatikan tam diplomatik ilişki kurdular.
- 12 Ocak - 77 eski parlamenter SODEP'e girdi.
- 23 Ocak - Bir Pepsi reklamı çekiminde Michael Jackson'ın kafa derisinde ciddi yanıklar oluştu.
- 24 Ocak - İlk Apple Macintosh satışa sunuldu.
Şubat[değiştir | kaynağı değiştir]
- 3 Şubat - Challenger Uzay Mekiği onuncu uzay mekiği görevi gereği fırlatıldı.
- 7 Şubat - Uzayadamları Bruce McCandless II ve Robert L. Stewart hiçbir yere bağlı olmaksızın ilk uzay yürüyüşünü gerçekleştirdi.
- 9 Şubat - Sovyet önderi Yuri Andropov öldü.
- 13 Şubat - Konstantin Çernenko Sovyet Komünist Partisi'nin genel sekreteri oldu.
- 18 Şubat
- Vatikan ve İtalyan hükümetleri Roma Katolik Kilisesi'ni resmi din olarak kabul eden bir anlaşma imzaladı.
- Türkiye Güzeli Nazlı Deniz Kuruoğlu, Avrupa Güzeli seçildi
- 25 Şubat - Ferit Edgü'nün O adlı romanından uyarlanan, Erden Kıral'ın yönettiği Hakkari'de Bir Mevsim'in gösterimi engellendi. Film beş yıl sonra gösterime girebildi
- 26 Şubat - Amerikan askerleri Beyrut'tan çekildi.
- 29 Şubat - Kanada Başbakanı Pierre Trudeau görevinden emekli olduğunu açıkladı.
Mart[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1 Mart - Bakanlar Kurulu, 13 ilde sıkıyönetimi kaldırdı
- 5 Mart
- İran, Irak'ı kimyasal silah kullanmakla suçladı.
- Hindistan Başbakanı Indira Gandhi Sihlerin kutsal mekanı Altın Tapınak'a bir saldırı emri verdi.
- 6 Mart - İngiliz kömür sanayinde 12 ay süren iş bırakma eylemi başladı.
- 14 Mart - Sinn Fein'ın önderi Gerry Adams ve üç arkadaşı Ulster Gönüllü Kuvvetleri UVF tarafından yapılan silahlı saldırıda ciddi şekilde yaralandı.
- 16 Mart - Amerikan Merkezi Haber Alma Teşkilâtı (CIA)'nın Beyrut birim müdürü William Buckley, müslüman kökten dinciler tarafından kaçırıldı ve daha sonra rehin olarak öldü.
- 25 Mart - Air Holland, pilotlarının marihuana kullandığı yönünde kanıtlanamamış iddialar nedeniyle iflasını istedi.
- 25 Mart - 1984 Türkiye yerel seçimleri yapıldı. ANAP 43.24, SODEP 24.86, DYP 11.8, DİĞ. 20.1 oranında oy aldılar.
- 28 Mart - Türkiye'nin Tahran Büyükelçiliğinde, ASALA teröristlerince saldırı düzenlendi. Askeri Ateşe Yardımcısı İsmail Pamukçu ağır yaralanırken, Başkatip Servet Öktem ise hafif yaralı olarak kurtuldu. İran Polisi 7 ASALA teröristini yakaladı.
Nisan[değiştir | kaynağı değiştir]
- 4 Nisan - Ronald Reagan kimyasal silahlarda uluslararası bir yasaklamaya gidilmesi için çağrıda bulundu.
- 12 Nisan - Filistinli saldırganlar İsrail otobüsünü rehin aldı. İsrail özel kuvvetleri 2 saldırgan ve 1 rehinenin öldüğü bir operasyon düzenledi ve rehineleri kurtardı. Diğer iki saldırgan yakalandı ve sorgu sırasında öldü. Bu olay büyük eleştirilere ve gösterilere yol açtı.
- 19 Nisan - "Advance Australia Fair" Avustralya'nın ulusal marşı; altın sarısı ve yeşil de ulusal renkler olarak kabul edildi.
Mayıs[değiştir | kaynağı değiştir]
- 2 Mayıs - Liverpool Bahçe Şenliği, Liverpool'da başladı.
- 8 Mayıs
- Türkiye, Avrupa Konseyi'ne kabul edildi.
- Sovyetler Birliği, Los Angeles'ta yapılacak 1984 Yaz Olimpiyatları'nı boykot edeceğini açıkladı.
- 11 Mayıs - Dünya'nın Mars'ın bir kısmını karanlıkta bırakan Güneş ile Mars arasındaki geçişi gerçekleşti.
- 14 Mayıs - Avustralya'da 1 dolarlık madeni para tedavüle girdi.
Haziran[değiştir | kaynağı değiştir]
- 5 Haziran - Hindistan Hükümeti, Amritsar'daki Altın Tapınak'a planlanan Mavi Yıldız Saldırı Görevi'ni başlattı.
- 6 Haziran - Hindistan kuvvetleri Amritsar'daki Sihlerin en kutsal mekânı olan Altın Tapınak'a saldırdı. Yaklaşık 1000 kişi öldü.
- 30 Haziran - John Turner, Kanada'nın 17. başbakanı oldu.
Temmuz[değiştir | kaynağı değiştir]
- 23 Temmuz - Vanessa Williams, Penthouse'da çıplak fotoğrafları yayınlandıktan sonra Amerika Güzeli tâcını bıraktı. Tâcını bırakan ilk Amerika Güzeli oldu.
- 25 Temmuz - Salyut 7'nin Kozmonotlarından Svetlana Savitskaya uzay yürüyüşü yapan ilk kadın oldu.
- 28 Temmuz - 1984 Yaz Olimpiyatları, Amerika Birleşik Devletleri'nin Los Angeles kentinde başladı.Oyunlar Doğu Bloku ülkeleri tarafından boykot edildi.
Ağustos[değiştir | kaynağı değiştir]
- 4 Ağustos - Afrika cumhuriyetlerinden Yukarı Volta adını Burkina Faso olarak değiştirdi.
- 15 Ağustos - PKK Siirt'in Eruh ve Hakkari'nin Şemdinli ilçelerinde baskın düzenleyerek silahlı eylemlerine başladı. 1 er şehit olurken 9 asker ve 3 sivil yaralandı.
- 21 Ağustos - Yaklaşık yarım milyon insan Manila'da Ferdinand Marcos'un yönetimine karşı gösteri düzenledi.
Eylül[değiştir | kaynağı değiştir]
- 3 Eylül - Heavy Metal grubu Iron Maiden beşinci albümü Powerslave'i yayınladı.
- 5 Eylül - STS-41-D: Discovery uzay mekiği inişini gerçekleştirdi
- 5 Eylül - Batı Avustralya, ölüm cezasını kaldıran son Avustralya eyaleti oldu.
- 17 Eylül - Brian Mulroney Kanada'nın on sekizinci başbakanı oldu.
- 26 Eylül - Birleşik Krallık ve Çin Halk Cumhuriyeti, Hong Kong'un 1997 yılında Çin'e katılmasını öngören bir anlaşma imzaladı.
Ekim[değiştir | kaynağı değiştir]
- 5 Ekim - Marc Garneau, Challenger Uzay Mekiği'ne katılarak uzaya giden ilk Kanadalı oldu.
- 11 Ekim - Challenger Uzay Mekiği mürettebatından, astronot Kathryn D. Sullivan uzay yürüyüşü yapan ilk Amerikalı kadın oldu.
- 12 Ekim - IRA, Brighton'da Birleşik Krallık bakanlar kurulunu hedef alan bombalı bir saldırı gerçekleştirdi.
- 25 Ekim - Türkiye'de son kez bir ölüm cezası infaz edildi. İzmir'de bir soygun sırasında 3 kişiyi öldürmekten idama mahkûm Hıdır Aslan, Burdur Kapalı Cezaevi'nde asıldı.
- 31 Ekim - Hindistan Başbakanı Indira Gandhi iki Sih güvenlik görevlisi tarafından suikast düzenlenerek öldürüldü. Kısa süre içinde Yeni Delhi'de isyanlar çıktı ve yaklaşık 2700 Sih öldürüldü.
Kasım[değiştir | kaynağı değiştir]
- 2 Kasım - Velma Barfield, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1962 yılından beri idâm edilen ilk kadın oldu.
- 6 Kasım - Ronald Reagan, Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde Walter F. Mondale'e büyük bir üstünlük sağlayarak başkan seçildi.
- 14 Kasım-Metallica 2. albümü olan Ride The Lightning albümünü yayınladı
- 19 Kasım - Mexico'daki PEMEX petrol depolama tesisinde bir dizi patlamanın ardından çıkan yangında yaklaşık 500 insan öldü.
- 25 Kasım - Birleşik Krallık ve İrlanda'nın önde gelen 36 hafif müzik şarkıcısı bir araya gelerek "Band Aid" adlı topluluğu kurdu ve Etiyopya'da baş gösteren kıtlık için para toplamak amacıyla "Do They Know It's Christmas" adlı şarkıya albüm yaptılar.
- 30 Kasım - Tamil Kaplanları, Sinhalaları Sri Lanka'nın kuzey ve doğusundan atmak için etnik temizlik başlattı ve 127 kişi öldürüldü.
Aralık[değiştir | kaynağı değiştir]
- 3 Aralık - British Telecom özelleştirildi.
- 19 Kasım - Çin Halk Cumhuriyeti ve Birleşik Krallık, Hong Kong'un geleceği hakkında bir katılım anlaşması imzaladılar.
- 20 Aralık - Kuzey Kıbrıs'ta Polis Örgütü kuruldu.
- 28 Aralık - İzmit - Gebze paralı otoyolu Başbakan Turgut Özal tarafından açıldı.
- 31 Aralık - Rajiv Gandhi, Hindistan başbakanı oldu.
Tarihi bilinmeyenler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Etiyopya'da kıtlık baş gösterdi.
- Aralık 1984'te Kenya ve Somali arasında Kahire'de bir barış antlaşması imzalandı. Bu antlaşmayla Somali eski sınırlarını resmen kabul etti ve bu antlaşmadan sonra iki ülke ilişkileri gelişmeye başladı.
- Ferrari, Ferrari Testarossa modelini otomotiv dünyasına sundu.
- Oppositions dergisi yayın hayatına son verdi.
Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]
- 4 Ocak - İbrahim Akın, Türk futbolcu
- 8 Ocak - Emre Güngör, Türk futbolcu
- 17 Ocak - Filip Holosko, Slovak futbolcu
- 21 Ocak - Can Arat, Türk futbolcu
Şubat[değiştir | kaynağı değiştir]
- 26 Şubat - Emmanuel Adebayor, Togolu futbolcu
- 26 Şubat - Beren Saat, Türk oyuncu
Mart[değiştir | kaynağı değiştir]
- 20 Mart - Fernando Torres, İspanyol Futbolcu
- 26 Mart - Park Bom, Güney Koreli şarkıcı, aktris ve dansçı
Nisan[değiştir | kaynağı değiştir]
- 2 Nisan - Engin Atsür, Türk basketbolcu
- 27 Nisan - Patrick Stump, ABD'li Fall Out Boy Grubunun solisti
Mayıs[değiştir | kaynağı değiştir]
- 10 Mayıs - Aslı Enver, Türk dizi oyuncusu
- 18 Mayıs - Eren Bakıcı, Türk şarkıcı ve dansçı (Grup Hepsi üyesi)
Haziran[değiştir | kaynağı değiştir]
- 9 Haziran - Wesley Sneijder, Hollandalı futbolcu.
- 19 Haziran - Paul Dano, ABD'li oyuncu.
- 19 Haziran - Birce Akalay, Türk dizi oyuncusu.
Temmuz[değiştir | kaynağı değiştir]
- 26 Temmuz - Sabri Sarıoğlu, Türk futbolcu.
Ağustos[değiştir | kaynağı değiştir]
- 12 Ağustos - Sherone Simpson, Jamaikalı atlet
- 17 Ağustos - Oksana Domnina, Rus buz patenci
- 24 Ağustos - Vitali Rahimov, Azeri güreşçi
Eylül[değiştir | kaynağı değiştir]
- 3 Eylül - David Fiegen, Lüksemburglu orta mesafe koşucusu.
- 26 Eylül - Müjde Uzman, Türk profesyonel oyuncu ve model
- 27 Eylül - Avril Lavigne, Kanadalı şarkıcı
Ekim[değiştir | kaynağı değiştir]
- 3 Ekim - Ashlee Simpson, ABD'li şarkıcı
- 13 Ekim - Leonel Núñez, Arjantin'li futbolcu
- 25 Ekim - Katy Perry, ABD'li şarkıcı ve söz yazarı
- 28 Ekim - Obafemi Martins, Nijeryalı futbolcu
- 31 Ekim - Hanna Hilton, ABD'li porno yıldızı
Kasım[değiştir | kaynağı değiştir]
- 4 Kasım - Ümit Yaşar Oğuzcan Türk Şair
- 6 Kasım - Annie Cruz, Filipinli porno yıldızı
- 14 Kasım- Mariya Şerifoviç, Sırp şarkıcı
- 22 Kasım - Scarlett Johansson, ABD'li aktris
Aralık[değiştir | kaynağı değiştir]
- 12 Aralık - Daniel Agger, Danimarkalı futbolcu
- 15 Aralık - Véronique Mang, Fransız atlet
- 30 Aralık - LeBron James, ABD'li basketbolcu
Doğduğu gün ve ay bilinmeyenler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Asena Tuğal, Türk milli Tekvandocu, haber muhabiri, Miss Turkey 2006 4. güzeli, dizi oyuncusu.
- Serhat Çelikel, Türk şair ve öykü yazarı.
Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]
Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]
- 14 Ocak - Fazıl Küçük, Kıbrıs Türk Toplumu'nun önderlerinden (d. 1906)
Şubat[değiştir | kaynağı değiştir]
- 25 Şubat - Hasan Hüseyin Korkmazgil, Türk şair (d. 1927)
Mart[değiştir | kaynağı değiştir]
- 4 Mart - Ernest Buckler, Kanadalı roman ve öykü yazarı (d. 1908)
Nisan[değiştir | kaynağı değiştir]
- 22 Nisan - Ansel Adams, ABD'li fotoğrafçı (d. 1902)
- 24 Nisan - Ekrem Hakkı Ayverdi, Türk yazar, mühendis
- 26 Nisan
- Helge Løvland, Norveçli dekatloncu (d. 1890)
- Count Basie, ABD'li caz piyanisti ve orkestra şefi
Mayıs[değiştir | kaynağı değiştir]
Haziran[değiştir | kaynağı değiştir]
Temmuz[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağustos[değiştir | kaynağı değiştir]
Eylül[değiştir | kaynağı değiştir]
- 9 Eylül - Yılmaz Güney (d. 1937)
Ekim[değiştir | kaynağı değiştir]
- 8 Ekim - Paul Baumgarten, Alman mimar (d. 1900)
Kasım[değiştir | kaynağı değiştir]
Aralık[değiştir | kaynağı değiştir]
- 8 Aralık - Semih Sancar, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 16. Genelkurmay Başkanı'dır (d. 1911)
- 24 Aralık - Edoardo Detti, İtalyan bir mimar ve şehir planlamacısı (d. 1913)
1984 Nobel ödülünü kazananlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Barış :
- Edebiyat :
- Fizik :
- Kimya :
- Tıp :