Kameroen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
République du Cameroun
Republic of Cameroon
Vlag van Kameroen Wapen van Kameroen
(Details) (Details)
Kameroen
Basisgegevens
Officiële landstaal Frans, Engels
Hoofdstad Yaoundé
Regeringsvorm Republiek
Religie Inheems 40%, christendom 40%, islam 20%[1]
Oppervlakte 475.650 km² [2] (0,8% water)
Inwoners 17.052.134 (2005)[3]
23.130.708 (2014)[4] (48,6/km² (2014))
Overige
Volkslied Chant de Ralliement
Munteenheid CFA-frank (XAF)
UTC +1
Nationale feestdag 20 mei
dag van de republiek
Web | Code | Tel. .cm | CMR | 237
Voorgaande staten
Frans Kameroen Frans Kameroen
Brits Kameroen Brits Kameroen
1960 (Frans mandaatgebied)
1961 (Brits mandaatgebied)
Topografie
Kameroen
Portaal  Portaalicoon   Landen & Volken

Kameroen, officieel de Republiek Kameroen (Frans: République du Cameroun, Engels: Republic of Cameroon) is een land in West-Afrika, ontstaan op 1 januari 1961 door samenvoeging van het door Frankrijk gekoloniseerde land en een deel van Brits Kameroen. Voor de Eerste Wereldoorlog was Kameroen een Duitse kolonie. Kameroen heeft 23.130.708 (2014) inwoners.

Kameroen kent een politiek stabiel klimaat, en is daardoor in staat geweest om een goede infrastructuur op te bouwen. Ook kent het land goede landbouw en olie-industrie. Er zijn bewegingen gaande in de richting van democratie, maar tot dusver is de macht in het land in handen van een kleine minderheid. De huidige president is Paul Biya en de premier is Philémon Yang.

Geschiedenis[bewerken]

Waarschijnlijk zijn pygmeeën (o.a. Baka) de nazaten van de oudste bevolkingsgroep van het land. Bantoevolkeren zijn het gebied later binnengetrokken vanuit het noorden waarbij de pygmeeën steeds verder werden teruggedrongen in ontoegankelijk gebied (oerwoud) in het zuiden. Op hun beurt moesten de Bantoevolkeren eind 17e eeuw en begin 18e eeuw in het noorden inschikken voor de komst van islamitische volkeren (Haussa, Fulbe, Bororo). Heel grofweg kun je stellen dat pygmeeën jagers/verzamelaars zijn gebleven, terwijl de Bantoevolkeren vooral landbouwers zijn. De islamitische groep is vooral bekend van de (nomadische) veeteelt.

Kameroen werd in de 15e eeuw (1472) ontdekt door Portugezen onder leiding van Fernão do Pó. Tijdens één van hun vele reizen voeren ze langs de kust van Kameroen en waren ze onder de indruk van de grote garnalen die zich in de rivieren situeerden. Daarom gaven ze het land de naam "Cameroes", wat de Portugese benaming voor "garnalen" is.

In 1837 stond koning Bimbia een deel van de kuststrook af aan de Britten. Na het Congres van Berlijn werd Kameroen echter een Duitse kolonie onder de naam Duits NoordWest-Afrika, vanaf 1901 Kamerun genoemd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) werd Kamerun door de Fransen en de Britten veroverd. Na de oorlog werd Kameroen opgesplitst in een Frans deel en een Brits deel, respectievelijk Cameroun (Frans-Kameroen) en Cameroons (Brits-Kameroen) genaamd. Beide gebieden waren echter geen koloniën maar werden mandaatgebieden van de Volkenbond.

In 1922 kreeg Cameroun reeds beperkt zelfbestuur. Na de opheffing van de Volkenbond in 1946 werden Cameroun en Cameroons mandaatgebieden van de VN. In 1954 werd Cameroons onderdeel van de autonome Federatie van Nigeria.

In 1959 werd Cameroun onder de naam République du Cameroun een autonome republiek binnen de Franse Gemeenschap. Nationalistisch leider El Hadj Ahmadou Babatoura Ahidjo van de Union du Camerounais (UC) als premier. Een jaar later werd het land onafhankelijk met Ahidjo als president. Tijdens de onafhankelijkheidsviering (1 januari 1960) moesten de nog aanwezige Franse troepen en de Nationale Garde van Cameroun reeds een communistisch getinte revolte onderdrukken.

In 1961 werd in Cameroons een referendum gehouden onder de bevolking. Het zuiden (Southern Cameroons) sprak zich hierin uit voor een federatie met Cameroun, het noorden sloot zich aan bij de onafhankelijke Federatie van Nigeria. Op 1 oktober 1961 werden de République du Cameroun en Cameroons samengevoegd tot de Federale Republiek Kameroen. Ahidjo werd federaal president en zowel Cameroun (nu Oost-Kameroen genaamd) en Southern Cameroons (nu West-Kameroen genaamd) werden autonome provincies met eigen premiers.

In 1966 fuseerden Ahidjo's UC en de partij van West-Kameroenese John Ngu Foncha - de Kamerun National Democratic Party - tot de Union National du Camerounais. Andere oppositiepartijen werden verboden. Om zijn positie als president te versterken werd in 1972 de federale structuur van Kameroen opgeheven door middel van een referendum en werd Kameroen onder de naam Republiek Kameroen een gecentraliseerde (unitaire) eenheidsstaat. Ahidjo's autoritaire bewind, steunde vooral op Frankrijk en West-Europese landen. De gevangenissen zaten vol met opponenten en mensen die kritiek op zijn bewind hadden.

In 1982 trad Ahidjo om onduidelijke redenen als president af. Paul Biya, minister-president sinds 1972, volgde hem als president op. Ahidjo bleef echter als partijleider van UNC een machtsfactor.

In 1984 dwong Biya Ahidjo al zijn functies op te geven. Tijdens het partijcongres van de UNC werd Biya tot partijvoorzitter gekozen. Hij wijzigde de naam van de UNC in Rassemblement Démocratique du Peuple Camerounais/Cameroonian People's Democratic Rally (RDPC/CPDR). Biya werd in hetzelfde jaar tot president gekozen. Noorderlingen, die tot dan toe geen invloed hadden, werden op belangrijke posten benoemd. Niet iedereen was blij met de nieuwe machtspositie. Een groep zuidelijke militairen pleegden nog in 1984 een mislukte coup.

Onder Biya bleven de banden met het Westen en Frankrijk hecht. Na de val van de communistische regimes in Oost-Europa woei er een democratische wind over de wereld. Frankrijk, de VS en Europa dwongen Biya om democratische hervormingen door te voeren. Uiteindelijk stond Biya in 1991 de vorming van oppositiepartijen toe. Bij de verkiezingen van 1992 behaalde de RDPC/CPDR 88 van de 180 parlementszetels en bleef de grootste partij. Bij de presidentsverkiezingen werd Biya met 40% van de stemmen herkozen.

Begin 1994 waren er spanningen met Nigeria over een grensgebied. Beide landen claimden het olie- en visrijke gebied. In 1995 doken er afscheidingsbewegingen op die streefden naar afscheiding van Engelstalig Kameroen.

Bij de verkiezingen van 1996 won de oppositie in 13 steden. De president weigerde echter burgemeesters van de oppositie te benoemen en benoemde regeringsgezinde burgemeesters. Ofschoon er sindsdien sprake is van burgerlijk ongehoorzaamheid tegen het regime van Biya, weet hij niet van wijken. In 2004 werd hij als president herkozen met meer dan 80% van de stemmen door middel van een (door internationale waarnemers genoemde) verkiezingsfraude. In de zomer van 2005 werden een aantal demonstraties van de oppositie voor eerlijkere verkiezingen door onder andere betere controle, technieken (inzet van computers bij tellen) enz. de kop in gedrukt door het leger en illegaal verklaard door de president Biya. Feitelijk is Kameroen een zogeheten schijndemocratie.

Bestuurlijke indeling[bewerken]

1rightarrow blue.svg Zie Provincies van Kameroen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kameroen is ingedeeld in tien provincies.

Geografie[bewerken]

Kameroen ligt tussen de landen Nigeria, Tsjaad, Centraal-Afrikaanse Republiek, Congo-Brazzaville, Gabon en Equatoriaal-Guinea in West-Afrika.

De oppervlakte van Kameroen bedraagt 475.650 km². Dat is iets minder groot dan Frankrijk, maar ongeveer elf keer zo groot als Nederland en ongeveer vijftienmaal zo groot als België.

Eén van de kratermeren in Kameroen is het Nyosmeer waar op 21 augustus 1986 door een limnische uitbarsting alle dieren en circa 1700 mensen door kooldioxide om het leven kwamen.

De politieke hoofdstad is Yaoundé, maar de economische hoofdstad is eerder de kuststad Douala die grenst aan de Atlantische Oceaan (Baai van Biafra). Andere grote steden zijn Bafoussam, Garoua, Maroua en Ngaoundéré.

Grenzen[bewerken]

Belangrijkste rivieren[bewerken]

Berggebieden[bewerken]

Politiek[bewerken]

Op politiek vlak kent Kameroen een stabiel, maar tevens verstikkend klimaat. Een aantal mensenrechtenorganisaties is er actief en ook de kerkelijke instanties proberen de wantoestanden aan te klagen en te verlichten. Tegelijk willen ze de mensen bewuster en weerbaarder maken. De pers is vrijer dan vroeger, maar moet nog steeds op haar tellen passen. Journalisten hebben hardhandig het belang van zelfcensuur leren kennen. Aan het hoofd staat president Paul Biya. Hij won in oktober 2004 een nieuwe ambtstermijn voor zeven jaar met meer dan 80% van de stemmen. De meeste internationale waarnemers verklaarden dat de stemming juist verlopen was, maar de oppositie spreekt over fraude. De daaropvolgende verkiezingen waren in oktober 2011. De eerste minister is sinds 2009 Philémon Yang.

Ook al is Kameroen een republiek, met een parlement en regering, de oude machtsstructuren bestaan nog steeds, zoals in zoveel Afrikaanse landen. In het geval van Kameroen betekent dit dat de oude stam-koningen (Fon's genaamd) veel informele macht bezitten, en vaak een minister eerst met hen overlegt alvorens bepaalde beleidsmaatregelen te treffen.

Daarnaast bestaat er de Brigade Mixte Mobile, een geheime politie.

Corruptie[bewerken]

Een van de problemen in Kameroen is de aanhoudende corruptie. Niet alleen op regeringsniveau maar in alle lagen van de samenleving. Kameroen stond in 2009 op de 146ste plaats in de lijst van 180 landen volgens de jaarlijkse Corruption Perceptions Index 2009[5] van Transparency International. Ook Rusland staat op de 146ste plaats in deze lijst. Nederland staat op de 6e, de Verenigde Staten op de 19e en België op de 21e plaats.

Bevolking[bewerken]

Demografie[bewerken]

Er wonen 23.130.708 (2014) mensen in Kameroen, inwoners van Kameroen worden Kameroeners genoemd. Daarvan is bijna 8 miljoen onder de 18 jaar en bijna 2,5 miljoen onder de 5 jaar. De levensverwachting is 48 jaar, een stijging van twee jaar in vergelijking met 30 jaar geleden. Het sterftecijfer in Kameroen is 17 per 1000 inwoners en het geboortecijfer 35 per 1000 inwoners.

Ongeveer de helft leeft op het platteland, de andere helft in de steden.

Er worden 79% van de kinderen geregistreerd bij de geboorte (2000). Op het platteland gaat het om 58%, in de stedelijke gebieden om 86%.[6] Ongeveer de helft van de kinderen (tussen 5 en 14 jaar) doet aan kinderarbeid[7] Voor de kinderen tot 11 jaar, betekent dit dat ze 28 uur per week werken. Voor de leeftijdscategorie 12-14 jaar bedraagt de werkweek 42 uur.

Etnische groepen[bewerken]

In Kameroen leven er meer dan 230 etnische groepen. Het is, meer dan andere Afrikaanse landen, een “veelvolkerenstaat”. Alle hebben ze een eigen dialect. Sommigen hebben een invloed gehad op de ontwikkeling van Kameroen.

De voornaamste bevolkingsgroepen zijn:

1rightarrow blue.svg Zie ook de sectie Kameroen in het artikel over Polygamie.

Religie[bewerken]

Kameroen heeft een meervoudigheid aan godsdiensten. De voornaamste zijn het katholicisme (ca. 30%[8]), het protestantisme (23%[8]), de islam (22%[8]) en animistische godsdiensten (25%[8]).

De christenen wonen voornamelijk in het zuiden en het westen van het land. In het noorden van Kameroen overheerst de islam.

Kameroen werd op het einde van de negentiende eeuw gekerstend door Duitse pallottijnen. Thans telt de Katholieke Kerk er 24 bisdommen, waarvan vijf aartsbisdommen.[9][10]

Mensenrechten[bewerken]

Kameroen zet zich niet actief in voor handhaving en bescherming van de mensenrechten. Hoewel de mensenrechtensituatie verbeterd is, blijven er schendingen optreden. Er zijn regelmatig protesten hier tegen, vooral tegen het verbod op homoseksualiteit.

Onderwijs[bewerken]

Kameroen doet het, in vergelijking met andere Afrikaanse landen, niet slecht op vlak van onderwijs. In 2010 konden 78,3% van de jongens en 64,8% van de meisjes van 15 jaar en ouder lezen en schrijven.[11]

Economie[bewerken]

Kameroen heeft net als andere Afrikaanse landen te maken met een stijgende armoede. Meer dan 50% van de bevolking leeft onder de armoedegrens. De economie steunt vooral op de landbouw. Naast voedingsgewassen zoals maïs, bonen en sorghum voor eigen gebruik, telen ze tevens koffie, katoen, rubber, bananen en cacao voor de export. Maar net nu zijn er dalende prijzen voor deze goederen, waardoor de economie achteruit gaat. De olievoorraden, die vroeger voor een belangrijke inkomst zorgden, zijn tevens uitgeput. Daarnaast zit Kameroen, weliswaar iets minder dan andere Afrikaanse landen, in een wurggreep van buitenlandse schulden. De verplichtingen ten aanzien van hun schuldeisers en het onevenwichtige interne verdelingsbeleid zorgt grotendeels voor deze verarming. Toch is er sprake van een kleine economische groei. Die groei is gebaseerd op woudontginning, maar het aantal mensen dat hiervan kan profiteren is zeer beperkt.

De belangrijkste producten die ingevoerd worden zijn machines, elektronica, transportmiddelen, brandstoffen en voedsel. België is na China (16,8%), Frankrijk (16,6%) en Nigeria (12,3%) de belangrijkste importeur van goederen in Kameroen (5,3%) (2011).[1]

Het bnp per hoofd bedraagt 640 dollar. In België bedraagt dit 25.820 dollar. Van de bevolking leeft 17% van minder dan 1 dollar per dag. Jaarlijks krijgt Kameroen ongeveer 632 miljoen dollar ontwikkelingssteun, wat overeenkomt met 7% van het totale bnp.

De munteenheid is de CFA-frank, uitgegeven door B.E.A.C. Het is de eenheidsmunt in Kameroen, Centraal-Afrikaanse Republiek, Tsjaad, Congo-Brazzaville, Equatoriaal-Guinea en Gabon.

Gezondheid[bewerken]

De gezondheidszorg in Kameroen is voor velen onbetaalbaar. Sociale verzekeringen bestaan er niet. Daarom speelt de traditionele geneeskunde nog steeds een belangrijke rol. In de meeste ziekenhuizen moet je bovendien betalen voordat een dokter of verpleger je gezondheid controleert.

63% van de bevolking heeft toegang tot drinkwater. In de steden loopt dit op tot 84%, maar op het platteland is dit maar 41%. De overheid organiseert voor alle kinderen gratis inentingen. Inentingen:

  • 82% van de kinderen van 1 jaar is ingeënt tegen tuberculose;
  • 73% is ingeënt tegen tetanus;
  • 72% is ingeënt tegen polio;
  • en 61% is ingeënt tegen de mazelen.

Gegevens over de inentingen tegen hepatitis zijn onbekend. Kindersterfte onder de 5 jaar is 136 op 1000.[12]

Het hiv/aidsvirus woekert ook in Kameroen hevig. Een kleine 7% van de 15- tot 49-jarigen is besmet met het hiv/aidsvirus. Over de hele bevolking zijn er al ongeveer 560.000 besmette personen. Ontluisterend is dat maar 46% van de vrouwen weet dat het gebruik van een condoom preventief werkt tegen het hiv/aidsvirus. Cijfers over mannen zijn niet bekend. 26% van de vrouwen van 15 tot 49 jaar gebruiken geregeld anticonceptie middelen.

Feestdagen[bewerken]

Toerisme[bewerken]

De Menchum watervallen in de provincie Nord Ouest
De rotsformaties in Rhumsiki Kapsiki in de provincie Extrême Nord

Kameroen wordt ook wel "Petite Afrique" of "Klein Afrika" genoemd. Dit omdat binnen het land bijna alle denkbare Afrikaanse natuursoorten te vinden zijn: Tropisch regenwoud in het zuidoosten, bergen in het westen Savanne in het midden, en in het Noorden Sahel en Woestijngebieden.

Adamaoua

  • Faro Nationaal Park

Centre

  • Yaoundé

Est

  • Natuurreservaat van Dja
  • Nationaal park van Nki

Extrême Nord

Littoral

Nord

Nord Ouest

Ouest

  • Meer van Mapé

Sud

  • Kribi
  • Watervallen van Lobé
  • Nationaal Park van Campo
  • Heiligdom van Memgame (natuurpark met gorilla's)

Sud Ouest

Zie ook[bewerken]

Externe links[bewerken]

Noten[bewerken]