Канаада

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Канаада, Kanaada
Flag of Canada Coat of arms of Canada
ЫҥырыытаA Mari Usque Ad Mare  (Latin)
"From Sea to Sea"
Өрөгөй ырыата"O Canada"
Royal anthem"God Save the Queen"
Location of Canada
Location of Canada
Киин куората Оттава
Largest city Торонто
Ил тыла English, French
Региональнай тыллар Inuktitut, Inuinnaqtun, Cree, Dëne Sųłiné, Gwich’in, Inuvialuktun, Slavey, Tłįchǫ Yatiì
Олохтоохтор ааттара Canadian
Дьаhалтата Парламент демократията уонна конституция монархията
 -  Monarch HM Queen Elizabeth II
 -  Governor General David Lloyd Johnston
 -  Prime Minister Stephen Harper
Тэриллиитэ
 -  Британ Хоту Америка аакталара От ыйын 1, 1867 
 -  Statute of Westminster Атырдьах ыйын 11, 1931 
 -  Канада аакта Муус устар 17, 1982 
Иэнэ
 -  Бүтүн 9 984 670 km² (2nd)
3 854 085 sq mi 
 -  Уу (%) 8.92 (891,163 km²/344,080 mi²)
Олохтоохторо
 -  2015 estimate Алҕас: кэтэһиллибэтэх оператор < (36th)
 -  2006 census 31,612,897 
 -  Олохтоох чиҥэ 3.2/km² (219th)
8,3/sq mi
БИО (АКП) 2007 estimate
 -  Total $1.269 trillion (13th)
 -  Per capita $38,613 (12th)
БИО (номинал) 2007 estimate
 -  Total $1.436 trillion (9th)
 -  Per capita $43,674 (14th)
Дьини  32.1 (2005) 
КСИ (2007) 0.961 (high) (4th)
Валюта Dollar ($) (CAD)
Кэм зоната (UTC−3.5 to −8)
 -  Сайыҥҥы кэм  (UTC−2.5 to −7)
Ил домен .ca
Телефон кода +1

Канаада диэн Хоту Америка хоту өттүгэр баар дойду. Илин Атлантик океантан арҕаа Чуумпу океаҥҥа уонна хоту Хоту океаҥҥа дылы сытар. Сирин иэнин улаханынан аан дойду иккис дойдута. Соҕуруу уонна хотугулуу-арҕаа АХШ'ыныын кирбиилэhэр. Киин куората - Оттава. Улахан куораттара - Торонто, Монреаль, Ванкувер, Калгари.

Экономиката[уларыт | куодун уларытыы]

Канаада - Аан Дойду биир саамай сайдыылаах уонна баай дойдута буолар. Дьон орто хамнаһа олох үрдүк. Экономиката сайдарыгар араас өйдөөх иммиграннар олохсуйа кэлэллэриттэн үксэ сайда турар. Бэйэтэ оҥорон таһаарар табаара эмиэ үрдүк хаачыстыбалаах (Дьоппуон, АХШ, Германия курдук). Аан Дойду экономичэскэй көрдөрүүтүгэр - 9% ылар, ол аата олох үрдүк көрдөрүүгэ киирсэр.Ол аата Арассыыйа сыллааҕы доходуттан Канаада 8,866,567 төгүл элбэх харчыны ылар. Элбэх экпердэр этэллэринэн, Канаада өссө 400 сыл устата стабильно сайда туруо дииллэр (саамай үрдүк көрдөрүү).

Историйата[уларыт | куодун уларытыы]

Нэһилиэнньэтэ[уларыт | куодун уларытыы]

Канаада араас омуктартан турар дойду буолар. Канаадаҕа олорор дьоннор бары, омугуттан тутулуга суох бары чопчу үчүгэйдик Канадиан инглиш тылынан саҥараллар. Национализм суох дойдута буолар, онон араас омуктар бары бэйэ бэйэлэрин кытта ыал буолаллар, симэлийии (ассимиляция) күүскэ барар дойдута.