Моол
Моол (моол. Монгол улс; орус. Монголия) — Төп Азияда күрүне. Соңгу талазында Россия, мурнуу, чөөн болгаш барыын талазында Кыдат-биле кызыгаарлажып чыдар. Далайже үнмейн турар. Чериниң шөлү - 1 564 116 км².
Күрүне дылы - моол дыл. Моол дыл кырында чурттуң барык 95% чугаалажып турар.
Төөгүзү[эдер | Үндезин сөзүглелин эдер]
Моолдуң эрте-бурунгу төөгүзү[эдер | Үндезин сөзүглелин эдер]
Эрте-бурунгу үеде Моолдуң девискээрин аргалар биле тулаалар шыва ап турган, а шаттарынга шынаалар база шыктар дөжелип турган. Моолдуң девискээринге тывылган гоминидтерниң назы-хары 850 муң чыл бооп турар[1].
Хунну империяның тургустунганы[эдер | Үндезин сөзүглелин эдер]
Бистиң эрага чедир IV-кү чүс чылдарда Гоби кызыгаарында сиңни берген ховуларга хуннар деп чаа чон каттыжып келген. Олар ол черниң ховуларын эргээн баштайгы чоннар бооп турар. Б.э. чедир III-кү векте Моолдуң девискээринге чурттап турган хуннар кыдат күрүнелер-биле демисежип эгелээннер. Б.э. чедир 202 чылда түрк аймак чоннарның баштайгы империязы - хаан оглу Модэ шаньюнуң баштааны-биле Хунну империязы тургустунган.
Дөзү[эдер | Үндезин сөзүглелин эдер]
Өске дылдың Википедиязында бо чүүлден хөй кылдыр бижип каан чүүл бар: Монголия.
Ук чүүлдү өске дылдың Википедиязындан очулдургаш, төлевилелге дузалап болур Силер.
|