15 november

15 november is de 319de dag van het jaar (320ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 46 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Infrastructuur
  • 1955 - Opening van de Kirovsko-Vyborgskaja-lijn, het eerste metrotracé van de metro van Sint-Petersburg.
  • 1971 - Koningin Juliana opent de Haringvlietdam, tussen Voorne en Goeree.
  • 1977 - Koningin Juliana opent de Drechttunnel bij Dordrecht.

•  Muziek
  • 2003 - De Kroaat Dino wint het Junior Eurovisiesongfestival 2003 in Kopenhagen, Denemarken.

•  Oorlog
  • 1832 - Start van het beleg van Antwerpen.
  • 1990 - Golfoorlog - Nabij de grens met Koeweit houden Amerikaanse en Saoedische troepen de militaire oefening "Imminent Thunder".

•  Politiek
  • 1902 - In Brussel pleegt de Italiaanse anarchist Gennaro Rubina een mislukte aanslag op koning Leopold II.
  • 1946 - De overeenkomst van Linggadjati wordt op 15 november gesloten: politiek akkoord tussen de Nederlandse regering en de leiding van de eenzijdig uitgeroepen Republik Indonesia.
  • 1969 - In Washington protesteren 250.000 mensen tegen de Vietnamoorlog.
  • 2005 - Louis Sévèke, Nijmeegs politiek activist, journalist en publicist wordt vermoord in het centrum van Nijmegen.
  • 2012 - Xi Jinping wordt de nieuwe secretaris-generaal van de Chinese Communistische Partij. Het nieuwe Politbureau van China wordt geïnaugureerd.

•  Sport
  • 1900 - Oprichting eredivisieclub NEC Nijmegen
  • 1982 - In het uitverkochte sportpaleis Ahoy' in Rotterdam verdedigt bokser Rudi Koopmans met succes zijn Europese titel in het halfzwaargewicht tegen landgenoot Alex Blanchard, die verliest op technisch knock-out.
  • 2010 - Oprichting van de Colombiaanse voetbalclub Fortaleza FC.

•  Wetenschap en technologie
  • 1492 - Christoffel Columbus maakt in zijn scheepsjournaal notitie van een curieus gebruik onder de indianen: het gebruik van tabak.
  • 1904 - Gillette verwerft patent op het veiligheidsscheermes
  • 1971 - Intel introduceert de 4004-microprocessor voor microcomputers.
  • 2005 - Schildpad Harriet wordt 175 jaar, en is daarmee hoogstwaarschijnlijk het oudste levende dier ter wereld.

Geboren

Georgia O'Keeffe,
geboren in 1887

Ed Asner,
geboren in 1929

Jan Terlouw,
geboren in 1931

Petula Clark,
geboren in 1932

Wolf Biermann,
geboren in 1936

Yep Kramer,
geboren in 1957

Francois Ozon,
geboren in 1967

• 1316 - Jan I van Frankrijk, koning van Frankrijk (overleden 1316)
• 1397 - Paus Nicolaas V (overleden 1455)
• 1498 - Eleonora van Habsburg, koningin van Portugal en koningin van Frankrijk (overleden 1558)
• 1559 - Albrecht van Oostenrijk, landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden (overleden 1621)
• 1738 - William Herschel, Duits-Brits astronoom, componist, organist en muziekleraar (overleden 1822)
• 1776 - José Joaquín Fernández de Lizardi, Mexicaans schrijver (overleden 1827)
• 1784 - Jérôme Bonaparte, koning van Westfalen (overleden 1860)
• 1859 - Christopher Hornsrud, Noors politicus (overleden 1960)
• 1862 - Gerhart Hauptmann, Duits toneelschrijver en Nobelprijswinnaar
• 1875 - Johannes Petrus Huibers, Nederlands bisschop van Haarlem (overleden 1969)
• 1876 - Jules Anneessens, Belgisch orgelbouwer (overleden in 1956)
• 1885 - Achille Baquet, Amerikaans jazz-klarinettist en saxofonist (overleden 1956)
• 1887 - Georgia O'Keeffe, Amerikaans kunstschilderes (overleden 1986)
• 1889 - Emanuel II van Portugal, laatste koning van Portugal (overleden 1932)
• 1891 - William Averell Harriman, Amerikaans politicus (overleden 1986)
• 1891 - Erwin Rommel, Duits veldmaarschalk (overleden 1944)
• 1891 - Frans Teulings, Nederlands politicus (overleden 1966)
• 1895 - Jean Caudron, Belgisch voetballer (overleden 1963)
• 1898 - Willy Alfredo, Nederlands sneldichter (overleden 1976)
• 1901 - Elmar Kaljot, Estisch voetballer (overleden 1969)
• 1905 - Annunzio Paolo Mantovani, Italiaans orkestleider (overleden 1980)
• 1905 - Vicente Trueba, Spaans wielrenner (overleden 1986)
• 1906 - Curtis LeMay, Amerikaans luchtmachtgeneraal (overleden 1990)
• 1907 - Claus Schenk von Stauffenberg, Duits kolonel (overleden 1944)
• 1908 - Hubert Rassart, Belgisch politicus (overleden 1994)
• 1910 - Kees Lekkerkerker, Nederlands letterkundige (overleden 2006)
• 1912 - Albert Baez, Mexicaans-Amerikaans natuurkundige (overleden 2007)
• 1913 - Arthur Haulot, Belgisch verzetsstrijder (overleden 2005)
• 1913 - Riek Schagen, Nederlands actrice en kunstschilderes (overleden 2008)
• 1914 - Giuseppe Caprio, Italiaans curiekardinaal (overleden 2005)
• 1917 - Gerardus de Vet, Nederlands bisschop van Breda (overleden 1967)
• 1918 - Hans Bierhuijs, Nederlands verzetsstrijder (overleden 1941)
• 1918 - Alf Fields, Engels voetballer (overleden 2011)
• 1918 - Adolfo Pedernera, Argentijns voetballer (overleden 1995)
• 1919 - Inez James, Amerikaans filmcomponist (overleden 1993)
• 1919 - Paul Moore, Amerikaans predikant voor de episcopaalse kerk (overleden 2003)
• 1919 - Georg Rüssmann, Duits componist, dirigent en muzikant (overleden 1986)
• 1921 - Thorleif Olsen, Noors voetballer (overleden 1996)
• 1922 - Paul Acket, Nederlands impresario (overleden 1992)
• 1922 - Francesco Rosi, Italiaans filmregisseur (overleden 2015)
• 1923 - Paul van Philips, Surinaams politicus en hoogleraar (overleden 1977)
• 1925 - Jurriaan Andriessen, Nederlands componist (overleden 1996)
• 1925 - Paul Raymond, Brits pornokoning (overleden 2008)
• 1926 - François Craenhals, Belgisch tekenaar (overleden 2004)
• 1927 - Joan Segarra, Spaans voetballer (overleden 2008)
• 1928 - Jaap Duivenvoorde, Nederlands missionaris en aartsbisschop (overleden 2011)
• 1929 - Ed Asner, Amerikaans acteur
• 1929 - James Brady, Amerikaans roddeljournalist (overleden 2009)
• 1930 - Frans Vasen, Nederlands acteur (overleden 1995)
• 1931 - Mwai Kibaki, Keniaans politicus
• 1931 - Pascal Lissouba, Congolees staatsman
• 1931 - Jan Terlouw, Nederlands politicus, kinderboekenschrijver en fysicus
• 1932 - Petula Clark, Brits zangeres
• 1932 - Alvin Plantinga, Amerikaans filosoof
• 1932 - Jerry Unser, Amerikaans autocoureur (overleden 1959)
• 1936 - Wolf Biermann, Duits dichter en zanger
• 1937 - Yaphet Kotto, Amerikaans acteur
• 1940 - Roberto Cavalli, Italiaans modeontwerper
• 1942 - Daniel Barenboim, Israëlisch pianist en dirigent
• 1943 - Pierre Mathieu, Nederlands volleybalcoach (overleden 2014)
• 1945 - Bob Gunton, Amerikaans acteur
• 1945 - Anni-Frid Lyngstad, Noors zangeres
• 1946 - Edgar Amanh, Surinaams diplomaat
• 1946 - Dirk van der Horst, Nederlands gitarist (overleden 2004)
• 1946 - Fenna Vergeer-Mudde, Nederlands politica
• 1948 - Teodoro Locsin jr., Filipijns politicus en journalist
• 1950 - Mac Wilkins, Amerikaans atleet
• 1951 - Victor Zvunka, Frans voetballer en voetbalcoach
• 1952 - Gerard van der Lem, Nederlands voetballer en voetbaltrainer
• 1952 - Antonella Ruggiero, Italiaans zangeres
• 1952 - Randy Savage, Amerikaans acteur en worstelaar (overleden 2011)
• 1954 - Aleksander Kwaśniewski, Pools politicus
• 1954 - Uli Stielike, Duits voetballer en voetbalcoach
• 1955 - Karim Ressang, Nederlands zwemmer
• 1955 - Leo van Vliet, Nederlands wielrenner
• 1956 - Zlatko Kranjčar, Kroatisch voetballer en voetbalcoach
• 1957 - Yep Kramer, Nederlands schaatser
• 1959 - Jhim van Bemmel, Nederlands politicus
• 1960 - Farah Karimi, Iraans-Nederlands politicus
• 1960 - Susanne Lothar, Duits actrice (overleden 2012)
• 1960 - Bea Van der Maat, Vlaams zangeres en presentatrice
• 1961 - Diederik van Vleuten, Nederlands schrijver en cabaretier
• 1962 - Michael Degiorgio, Maltees voetballer
• 1962 - Tesfaye Tafa, Ethiopisch atleet
• 1962 - Kim Vilfort, Deens voetballer
• 1962 - Jeroen Willems, Nederlands acteur (overleden 2012)
• 1963 - Jay Bennett, Amerikaans gitarist, instrumentalist, muziekproducent en singer-songwriter (overleden 2009)
• 1964 - Rūta Garkauskaitė, Litouws tafeltennisster
• 1964 - Michail Roesjajev, Russisch voetballer (overleden 2011)
• 1965 - Nigel Bond, Engels snookerspeler
• 1966 - Véronique Akkermans, Nederlands judoka
• 1966 - Rachel True, Amerikaans actrice
• 1967 - E-40, Amerikaans rapper
• 1967 - François Ozon, Frans filmregisseur en scenarioschrijver
• 1967 - Gustavo Poyet, Uruguayaans voetballer en voetbalcoach
• 1968 - Fausto Brizzi, Italiaans filmregisseur, scriptschrijver en -producent
• 1968 - Ol' Dirty Bastard, Amerikaans rapper (overleden 2004)
• 1971 - Martin Pieckenhagen, Duits voetbaldoelman
• 1972 - Chris van der Weerden, Nederlands voetballer
• 1973 - Albert Portas, Spaans tennisser
• 1973 - Rachid Ziar, Algerijns atleet
• 1974 - Jerónimo Badaraco, Macaus autocoureur
• 1974 - Sérgio Conceição, Portugees voetballer
• 1974 - Chad Kroeger, Canadees zanger en gitarist
• 1975 - Mario Galinović, Kroatisch voetbaldoelman
• 1975 - Hiromi Ominami, Japans atlete
• 1977 - Albert E. Brumley, Amerikaans componist van gospelmuziek
• 1977 - Peter Phillips, lid van de Britse koninklijke familie
• 1978 - Zhou Chunxiu, Chinees atlete
• 1979 - Brett Lancaster, Australisch wielrenner
• 1979 - Gijs Tuinman, Nederlands militair
• 1982 - Wesley Korir, Keniaans atleet
• 1982 - Giaan Rooney, Australisch zwemster
• 1983 - Vivienne van den Assem, Nederlands actrice
• 1983 - Abdelhali Chaiat, Marokkaans-Nederlands voetballer
• 1983 - John Heitinga, Nederlands voetballer
• 1983 - Fernando Verdasco, Spaans tennisser
• 1985 - Guilherme Afonso, Angolees voetballer
• 1985 - Lily Aldridge, Amerikaans model
• 1986 - Éder Citadin Martins, Braziliaans-Italiaans voetballer
• 1987 - Marco Pappa, Guatemalteeks voetballer
• 1988 - Bobby Ray Simmons (B.o.b), Amerikaans rapper en producer
• 1989 - Jasper Iwema, Nederlands motorcoureur
• 1991 - Shannon Vreeland, Amerikaans zwemster
• 1991 - Shailene Woodley, Amerikaans actrice
• 1992 - Jody Lukoki, Congolees-Nederlands voetballer
• 1996 - Kanako Watanabe, Japans zwemster

Overleden

• 655 - Penda, koning van Mercia
• 1136 - Leopold III van Oostenrijk (63), markgraaf van Oostenrijk
• 1280 - Albertus Magnus (80), Duits theoloog en natuurkundige
• 1630 - Johannes Kepler (58), Duits astronoom en wiskundige
• 1670 - Jan Amos Comenius (78), Tsjechisch humanist, schrijver en pedagoog
• 1706 - Tsangyang Gyatso (23), zesde Dalai Lama
• 1787 - Christoph Willibald Gluck (73), Duits componist
• 1801 - Clementine van Oostenrijk (24), aartshertogin van Oostenrijk
• 1832 - Jean-Baptiste Say (65), Frans econoom
• 1863 - Frederik VII Karel Christiaan (55), koning van Denemarken
• 1898 - Arnold Clerinx (82), Belgisch orgelbouwer
• 1910 - Wilhelm Raabe (79), Duits schrijver, abt en muziektheoreticus
• 1916 - Henryk Sienkiewicz (70), Pools schrijver
• 1930 - Alfred Wegener (50), Duits meteoroloog en geoloog
• 1932 - Dirk Witte (47), Nederlands tekstschrijver en zanger
• 1934 - Anton Dreesmann (80), Nederlands ondernemer
• 1939 - Ketty Gilsoul-Hoppe (71), Belgisch kunstenaar
• 1942 - Annemarie Schwarzenbach (34), Zwitsers schrijfster, journaliste en fotografe
• 1961 - Adeline Acart (87), Belgisch kunstschilder
• 1968 - Charles Bacon (83), Amerikaans atleet
• 1975 - Lieve Hugo (40), Surinaams zanger en grondlegger van de kaseko
• 1976 - Jean Gabin (72), Frans filmacteur
• 1977 - Prinses Charlotte van Monaco (79), moeder van koning Reinier III van Monaco
• 1978 - Margaret Mead (76), Amerikaans antropoloog
• 1989 - Paul Meijer (74), Nederlands acteur
• 1994 - Pol Braekman (74), Belgisch atleet
• 1994 - Ferdinand Jan Kranenburg (83), Nederlands politicus
• 1997 - Coen van Vrijberghe de Coningh (47), Nederlands acteur
• 1998 - Ludvík Daněk (61), Tsjecho-Slowaaks atleet
• 2002 - Myra Hindley (60), Brits moordenares
• 2005 - Louis Sévèke (41), Nederlands politiek activist en journalist
• 2006 - Ana Carolina Reston (21), Braziliaans model
• 2007 - Wiebe Draijer (83), Nederlands hoogleraar en politicus
• 2008 - Fons Bastijns (61), Belgisch voetballer
• 2008 - Ivan Southall (87), Australisch jeugdschrijver
• 2009 - Aart Roos (90), Nederlands beeldend kunstenaar
• 2011 - Karl Slover (93), Amerikaans acteur
• 2012 - Théophile Abega (58), Kameroens voetballer
• 2012 - Gerrit Oosting (71), Nederlands burgemeester
• 2012 - Keith Ripley (77), Engels voetballer
• 2012 - Frode Thingnæs (72), Noors componist, dirigent en (jazz)trombonist
• 2013 - Felix Geybels (77), Belgisch voetballer
• 2013 - Glafkos Klerides (94), Grieks-Cypriotisch politicus en president van Cyprus
• 2014 - Valéry Mézague (30), Kameroens voetballer

Viering/herdenking

• België: Koningsdag: de naamdag van de Heilige Leopold, in de Germaanse kalender en Albert in de gewone kalender.
• België: Feest van de Duitstalige Gemeenschap
• Verjaardag van schildpad Harriet (vermoedelijk geboren in 1829/30)
• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Albert(us) de Grote († 1280), Patroon van de natuurkundige, theologiestudent - Vrije Gedachtenis
  • Heilige Leopold III († 1136)
  • Heilige Machutus († c. 620)
  • Heilige Desiderius († 655)
  • Zalige Hugo Faringdon († 1539)
• Byzantijnse kalender:
  • Heilige Païssy Velichovsky († 1794)
  • Heilige Herman van Alaska († 1837)
• Sinds 2006: Dag van de Vermoorde Schrijver, uitgeroepen door PEN-club

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1965 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -4 °C
• 1994 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 12,6 °C
• 1965 - Laagste minimumtemperatuur -8 °C
• 1920 - Hoogste maximumtemperatuur 14,5 °C
• 1923 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 17 m/s
• 2001 - Langste zonneschijnduur 7,9 uur
• 1980 - Langste neerslagduur 17,9 uur
• 1980 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 15,5 mm
• 1941 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 70 %

België

Dagrecords

• 1965 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -2,1 °C
• 2006 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 13,8 °C
• 1983 - Laagste minimumtemperatuur -6,6 °C
• 1895 - Hoogste maximumtemperatuur 18,2 °C
• 1974 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 23,2 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1983 - Minimumtemperatuur –10,0 °C in Koersel (Beringen) en –12,8 °C in Rochefort.

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie 15 November van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.