Malta

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Maglukso sa: paglibotlibot, hanapon
An mapa kan Europeong Habagatnon kun saen ipinapaheling an kinamomogtakan kan Malta
An bandera kan Malta
An eskudo de armas kan Malta


An Malta (/ˈmɔːltə/), opisyalmente Republika kan Malta (Maltes: Repubblika ta' Malta), sarong Europeong Habagatnon na nasyon na binibilog nin sarong arkipelago namomogtak sa tahaw kan Dagat Mediterraneo, 93 km an rayo sa habagatan kan Sicily, 288 km an rayo sa bandang subangan kan Tunisya, 1,826 man an distansya sa bandang solnopan kan Itiot kan Gibraltar asin 1,510 km an rayo sa solnopan kan Alexandria.[1]

An Malta may hiwas na sobra sa 300 km² asin kunsiring ini na an pinakasadit alagad pinakadusok sa populasyon sa bilog na kinaban.[2] An kabesera niya iyo an Valleta, asin an pinakadakulang banwaan iyo an Birkirkara. An mayor na isla binibilog nin dakul na saradit na mga banwaan na, kun bibiriyoon, iyo na an inapod nindang Dakulang Urbanisadong Sona (Larger Urban Zone, LUZ) na may populasyon na 368,250 katawo. An bilang na ini nagkukumponer na kan mayoriya kan populasyon kan bilog na nasyon (susog sa, Eurostat). An nasyon na ini may duwang opisyal na tataramon, an Maltes asin an Ingles; alagad an enot iyo an konsideradong lenggwahe nasyunal.

An agi-agi kan Malta determinadong marhay kan saiyang kinamomogtakan ta yaon siya sa tangang gayo kan mga iba-ibang impluensya pulitika. Mala ta manlaen-laen na mga poder militar an nagsakop saiya sa lawig nin panahon: an Fenicio, Greyigo, Romano, Fatimi, Siciliano, Caballero ni San Juan, an Pranses asin mga Briton. Nakalungkas lang an Malta asin nakamit an katalingkasan kan binutasan na kan Reyno Unido kan 1964, dangan nagin republika kan 1974 manta na retenido niya an pag'apil niya sa Kumonwelt nin mga Nasyon. An Malta kaapil man sa Mga Nasyon Unido (poon pa kan 1964), miyembro man kan Unido Europeo(poon pa kan 2004). An Malta man rapot sa Kasundoan Schengen 2007)[3] asin myembro man sa "eurozone" (2008).

An Malta may halawig na impluensyang Kristiyano mala ta sa Gibo nin mga Apostoles sa Bibliyang Kristiyano, si San Pablo nasasambit na narugbaan nin sakayan sa "Melite", na iyo an apod kan mga Greyigo sa islang ini, asin siya nagministro igdi. Mala ngane ngonyan an Katolisismo iyo pa an dominanteng relihiyon sa Malta.[4].[5].[6][7]

An mga templong megalitiko
An dibisyon administratibo kan Malta

An Malta bantogan sa lantad nin turismo, asin araram na ini dakul nin mga resort asin mga linga-lingaan, mga monumentong historiko, kabali na diyan an siyam na mga "Heritage Sites" na pinili kan UNESCO. Mala ta an saro kaini asin iyo an pinakaprominente iyo an inapod na Mga Templong Megalitiko. An mga ini sinasabing mga lumaon nang gayong estrukturang nakatindog pa sa lawig nin apanahon.[8].[9][10][11]

Mga panluwas na takod[liwaton | liwaton an gikanan]


Toltolan[liwaton | liwaton an gikanan]

  1. ↑ "Department of Information". Doi.gov.mt. 2010-01-11. http://www.doi.gov.mt/EN/islands/location.asp. Retrieved on 2010-08-02. 
  2. ↑ "Department of Information". Doi.gov.mt. 2010-01-11. http://www.doi.gov.mt/EN/islands/location.asp. Retrieved on 2010-08-02. 
  3. ↑ European Commission. "Europe and you in 2007, Passport-free travel extended". http://ec.europa.eu/snapshot2007/travel/travel_en.htm. Retrieved on 21 December 2007. 
  4. ↑ (Plantilya:Bibleref; Plantilya:Bibleref)
  5. ↑ "Department of Information". Doi.gov.mt. 2008-03-03. http://www.doi.gov.mt/EN/islands/dates.asp. Retrieved on 2010-08-02. 
  6. ↑ Central Intelligence Agency (CIA). "Malta". Plantilya:Italiclink. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mt.html. Retrieved on 6 September 2006. 
  7. ↑ Catholic hierarchy.org, Adherents.com
  8. ↑ "Megalithic Temples of Malta". http://whc.unesco.org/en/list/132. Retrieved on 16 September 2008. 
  9. ↑ "Megalithic Temples of Malta". UNESCO. http://whc.unesco.org/en/list/132. Retrieved on 20 January 2011. 
  10. ↑ "Malta Temples and The OTS Foundation". Otsf.org. http://www.otsf.org/. Retrieved on 31 March 2009. 
  11. ↑ David Trump et al., Malta Before History (2004: Miranda Publishers)
Pinaghugot gikan sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Malta&oldid=141596"