Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре
Координаталар: 24°13′00″ с. ш. 54°39′00″ в. д. / 24.21667° с. ш. 54.65000° в. д. (G) (O) |
|||||
Девиз: «Аллаһ, Милләт, Президент» | |||||
Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре милли гимны | |||||
Бойонороҡһоҙлоҡ датаһы | 2 декабрь 1971 (Бөйөк Британиянан дәүләтенән) | ||||
Рәсми тел | ғәрәп | ||||
Баш ҡала | Абу-Даби | ||||
Эре ҡалалары | |||||
Идара итеү формаһы | Федератив монархия | ||||
Президент | |||||
Дәүләт дине | ислам сөнниселәр | ||||
Территория • Барлығы • Һыу өҫтө % |
Донъялағы урыны: 116 83 600 км² 0 |
||||
Халыҡ • Баһалау (2012) • Иҫәпләү (2005) • Тығыҙлыҡ |
5.0 млн кеше (Урыны: 119) 4-авг кеше 99 кеше/км² (Урыны: 110) |
||||
ЭТП (ҺҺТ) • Барлығы (2012) • Йән башына |
271,1 млрд.United Arab Emirates. International Monetary Fund. $ (Урыны: 49) 50 549,584 $ (Урыны: 6) |
||||
КПҮИ (2011) | ▲ 0,846 United Nations. 2010 (бик юғары) (Урыны: 30) | ||||
Валюта | БҒӘ дирхамы (AED, код 784) | ||||
Телефон коды | +971 | ||||
Сәғәт бүлкәте | 4 |
Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре (ғәр. الإمارات العربية المتحدة — аль-Имара́т аль-Араби́я аль-Мутта́хида), (русса ҡыҫҡаса — ОАЭ) — ете әмирлектән (ғәр. إمارات — имара́т, إمارة — има́ра), торған федератив дәүләт. Һәр әмирлек абсолют монархия төҙөлөшөндәге дәүләт: Абу-Даби, Аджман, Дубай, Рас-эль-Хайма, Умм-эль-Кайвайн, Фуджейра һәм Шарджа. Һанап үтелгән әмирлектәрҙең ҡайһы бере карлик дәуләт тигән төшөнсәгә тура килә. Иң ҙур әмирлек Абу-Даби әмире Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәренең президенты булып тора. Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәренең баш ҡалаһы Абу-Даби ҡалаһы.
Һәр әмирлек үҙ биләмәһендәге углеводородтарҙы үҙ мәнфәғәтендә файҙалана ала, шуға күрә иң эре һәм бай Абу-Даби әмирлегенең йоғонтоһо ҙур. Шулай итеп нефть запасына ҡарап һәр әмирлек дөйөм сәйәсәтте билдәләй. Мәҫәлән, Дубай әмире Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре хөкүмәте башлығы булып тора.
Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре Азияның көньяҡ-көнбатыш өлөшөндә Ғәрәп ярымутрауының көнсығышында урынлышҡан. Көнбайыштан Сәғүд Ғәрәбстаны, көньяҡ-ҡөнсығыштан Оман менән сиктәш.
Халҡы 8.5 млн кеше, күпселеге (70% яҡын) көньяҡ һәм көньяҡ-көнсығыш Азиянан килгән эшселәр. Ерле халыҡ сөнни мосолмандар.
Ҙур нефть ятҡылыҡтары бар, нефть экспортлау эске тулайым продукттың байтаҡ өлөшөн алып тора (1980 йылда73 % в, 1995 йылда 41 % [1]) продукция диверсификацияһы (бер үк төрҙәге продукцияның ассортиментын киңәйтеү) сәбәпле ЭТП 2009-2013 йылдаҙа 40%-тан түбән ҡала.[2]
1967 йылдан Нефть экспортлаусы илдәр ойошмаһы ағзаһы.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | Cығанаҡ кодты үҙгәртергә]
Һылтанмалар[үҙгәртергә | Cығанаҡ кодты үҙгәртергә]
Ғәрәп илдәре лигаһы | ||
---|---|---|
Хәҙерге ағзалар: Алжир · Бахрейн · БҒӘ · Джибути · Иордания · Ираҡ · Йемен · Катар · Комор · Күвейт · Ливан · Ливия · Мавритания · Марокко · Мысыр · Оман · Фәләстин · Сәғүд Ғәрәбстаны · Сирия · Сомали · Судан · Тунис Күҙәтеүселәр: Бразилия · Эритрея · Һиндостан · Венесуэла Дипломатия: Ғәрәп дуҫлыҡ инициативаһы |
Азия илдәре | ||
---|---|---|
Афғанстан · Әзербайжан* · Әрмәнстан · Бангладеш · Бахрейн · Бруней · Бутан · БҒӘ · Вьетнам · Грузия* · Израиль · Һиндостан · Индонезия · Иордания · Ираҡ · Иран · Йемен* · Ҡаҙағстан* · Камбоджа · Катар · Кипр Республикаһы* · Көнсығыш Тимор · Ҡырғыҙстан · Төньяҡ Корея · Ҡытай · Кувейт · Лаос · Ливан · Малайзия · Мальдив · Монголия · Мьянма · Непал · Оман · Пакистан · Рәсәй* · Сәғүд Ғәрәбстаны · Сингапур · Сирия · Тажикстан · Таиланд · Төрөкмәнстан · Төркиә* · Үзбәкстан · Филиппиндар · Шри-Ланка · Көньяҡ Корея · Япония Абхазия · Вазиристан · Фәләстин Дәүләте · Төньяҡ Кипр Төрөк Республикаһы · Көньяҡ Осетия · Ҡытай Республикаһы Европала һәм Азияла* |
Был ил тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |