Władcy Francji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Lilie francuskie

Stworzenie zestawienia władców Francji może nastręczać problemy ze względu na wątpliwości w ustaleniu początku państwa francuskiego. Zwykle przyjmuje się, iż był nim początek dynastii Kapetyngów w 987 roku.

Tytuł królewski za czasów Merowingów i Karolingów brzmiał: Król Franków (Rex Francorum, Roi des Francs), po traktacie z Verdun, dodawano dla rozróżnienia przymiotnik zachodnich. Od panowania Filipa II Augusta tytuł przybrał formę Król Francji (Roi de France). Ludwik XVI po wprowadzeniu monarchii konstytucyjnej oraz Ludwik Filip I przyjęli tytuł: Król Francuzów (Roi des Français). W okresach cesarstwa tytuł monarszy brzmiał: Cesarz Francuzów (Empereur des Français). W 1464 królowie Francji uzyskali od papieża prawo noszenia tytułu Królów Arcychrześcijańskich[1].

Królestwo Franków przed 751[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Królowie frankijscy.

Królestwo Franków - Imperium Karolińskie (751-846)[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
Od Do
KAROLINGOWIE
1 Pepin Krótki
Pépin le Bref
Pépin the younger.jpg 714
Jupille
24 września 768
Saint Denis
listopad
751
24 września
768
Karol Młot
Chrotruda
2 Karloman I
Carloman Ier
Carloman I.jpg 751
4 grudnia 771
Reims
24 września
768
4 grudnia
771
Pepin Krótki
Bertrada z Laon
3 Karol I Wielki
Charlemagne
Charlemagne-by-Durer.jpg 2 kwietnia 742
Herstal
28 stycznia 814
Akwizgran
28 stycznia
814
Pepin Krótki
Bertrada z Laon
- Karol Młodszy
Charles le Jeune
Koregent
No image.svg 772
4 grudnia 811
25 grudnia
800
4 grudnia
811
Karol I Wielki
Hildegarda Sabaudzka
4 Ludwik I Pobożny
Louis le Pieux
Ludwik I Pobożny.jpg czerwiec 778
Casseuil-sur-Garonne
20 czerwca 840
Ingelheim
28 stycznia
814
Koregent od 13 września 813
20 czerwca
840
Karol I Wielki
Hildegarda Sabaudzka

Po śmierci Ludwika I i trwającym w latach 840-843 sporze pomiędzy braćmi (władzę sprawował oficjalnie tylko najstarszy z synów Ludwika cesarz Lotar I) państwo Franków zostaje podzielone (traktat w Verdun z sierpnia 843 r.) pomiędzy synów Ludwika I na:

Królestwo Franków Zachodnich (846-987)[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
Od Do
KAROLINGOWIE
5 Karol II Łysy
Charles II le Chauve
KarlII monks.jpg 13 czerwca 823
Frankfurt
5/6 października 877
Brides-les-Bain
sierpień
843
5/6 października

877

Ludwik I Pobożny
Judyta Bawarska
6 Ludwik II Jąkała
Louis II le Bègue
Louis II de France 2.jpg 1 listopada 846
10 kwietnia 879
Compiègne
8 grudnia[2]
877
10 kwietnia
879
Karol II Łysy
Ermentruda Orleańska
7 Ludwik III
Louis III
King Louis III.jpg ok. 865
5 sierpnia 882
Saint Denis
10/11 kwietnia
879
5 sierpnia
882
Ludwik II Jąkała
Ansgarda Burgundzka
8 Karloman II
Carloman II
Carloman II of France.jpg ok. 866
12 grudnia 884
12 grudnia
884
Ludwik II Jąkała
Ansgarda Burgundzka
9 Karol Otyły
Charles le Gros
Die deutschen Kaiser Karl der Dicke.jpg 13 czerwca 839
Neidingen
13 stycznia 888
Neidingen
grudzień
884
listopad
887
Usunięty
Ludwik II Niemiecki
Emma Bawarska
ROBERTYNOWIE
10 Odon I
Eudes Ier
EudesParis.jpg ok. 860
1 stycznia 898
La Fère
29 lutego[2]
888
1 stycznia
898
Robert IV Mocny
Adelajda Frankijska
KAROLINGOWIE
11 Karol III Prostak
Charles III le Simple
Charles the Simple.jpg 17 września 879
7 października 929
Peronne
28 stycznia[2]
893/898
30 czerwca
922
Usunięty
Ludwik II Jąkała
Adelajda z Paryża
ROBERTYNOWIE
12 Robert I
Robert Ier
Robert I de France.jpg wrzesień 866
15 czerwca 923
Soissons
29 czerwca[2]
922
15 czerwca
923
Robert IV Mocny
Adelajda Frankijska
DYNASTIA BUVINIDEN
13 Rudolf I Burgundzki
Raoul Ier
Raoul Ier.jpg ok. 890
15 stycznia 936
Auxerre
13 lipca[2]
923
15 stycznia
936
Ryszard Sprawiedliwy
Adelajda z Auxerre
KAROLINGOWIE
14 Ludwik IV Zamorski
Louis IV d'Outremer
Louis IV of France.PNG 10 września 920
Laon
10 września 954
Reims
19 czerwca[2]
936
10 września
954
Karol III Prostak
Eadgifu z Wessex
15 Lotar I (IV)
Lothaire Ier
Lothaire-Face.jpg 941
Laon
2 marca 986
Laon
12 listopada[2]
954
2 marca
986
Ludwik IV Zamorski
Gerberga Saska
16 Ludwik V Gnuśny
Louis V le Fainéant
Louis V.jpg ok. 967
21 maja 987
Compiègne
2 marca
986
Koregent od

8 czerwca 979

21 maja
987
Lotar I
Emma Włoska

Królestwo Franków (Królestwo Francji od 1190) (987-1789)[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
Od Do
KAPETYNGOWIE
17 Hugo Kapet
Hugues Capet
Hugues capet.jpg 938
Paryż
24 października 996
Paryż
987 24 października
996
Hugo Wielki
Jadwiga Saska
18 Robert II Pobożny
Robert II le Pieux
Robert II of France.jpg 27 marca 972
Orlean
20 lipca 1031
Melun
24 października
996
Koregent od 987
20 lipca
1031
Hugo Kapet
Adelajda Akwitańska
- Hugo (II) Magnus
Hugues le Grand
Koregent
1007
17 września 1025 19 czerwca
1017
17 września
1025
Robert II Pobożny
Konstancja z Arles
19 Henryk I
Henri Ier
Henri I.jpg 4 maja 1008
Reims
4 sierpnia 1060
Vitry-en-Brie
20 lipca
1031
Koregent od 1027
4 sierpnia
1060
Robert II Pobożny
Konstancja z Arles
20 Filip I
Philippe Ier
Philippe Ier.jpg 23 maja 1052
29 lipca 1108
Melun
1060
Koregent od 1059
29 lipca
1108
Henryk I Francuski
Anna Jarosławówna
21 Ludwik VI Gruby
Louis VI le Gros
Louis VI of France.gif 1 grudnia 1081
Paryż
1 sierpnia 1137
Bethisy-Saint-Pierre
29 lipca
1108
Koregent od 1101
1 sierpnia
1137
Filip I Francuski
Berta Holenderska
- Filip (II)
Philippe
Koregent
Philip of France (1131).jpg 29 sierpnia 1116
13 października 1131
14 kwietnia
1121
13 października
1131
Ludwik VI Gruby
Adelajda de Maurienne
22 Ludwik VII Młody
Louis VII le Jeune
Louis7 le jeune.jpg 1120
18 września 1180
Saint-Pont
1 sierpnia
1137
Koregent od 1131
18 września
1180
Ludwik VI Gruby
Adelajda de Maurienne
23 Filip II August
Philippe II Auguste
Louis-Félix Amiel-Philippe II dit Philippe-Auguste Roi de France (1165-1223).jpg 21 sierpnia 1165
Gonesse
14 lipca 1223
Mantes
18 września
1180
Koregent od 1179
14 lipca
1223
Ludwik VII Młody
Adela z Szampanii
24 Ludwik VIII Lew
Louis VIII le Lion
Louis8lelion.jpg 5 września 1187
Paryż
8 listopada 1226
Montpensier
14 lipca
1223
8 listopada
1226
Filip II August
Izabella z Hainaut
25 Ludwik IX Święty
Louis IX le Saint
El Greco - Saint Louis roi de France et un page 02.jpg 25 kwietnia 1214
Poissy
25 sierpnia 1270
Tunis
8 listopada
1226
25 sierpnia
1270
Ludwik VIII Lew
Blanka Kastylijska
26 Filip III Śmiały
Philippe III le Hardi
Philippe3lehardi.jpg 1 maja 1245
Poissy
5 października 1285
Perpignan
25 sierpnia
1270
5 października
1285
Ludwik IX Święty
Małgorzata Prowansalska
27 Filip IV Piękny
Philippe IV le Bel
Philippe IV le bel.jpg 1268
Fontainebleau
29 listopada 1314
Fontainebleau
5 października
1285
29 listopada
1314
Filip III Śmiały
Izabela Aragońska
28 Ludwik X Kłótliwy
Louis X le Hutin
Louis X Le Hutin.jpg 4 października 1289
Paryż
5 czerwca 1316
Vincennes
29 listopada
1314
5 czerwca
1316
Filip IV Piękny
Joanna I z Nawarry
29 Jan I Pogrobowiec
Jean I le Posthume
John I of France.jpg 15 listopada 1316
Vincennes
20 listopada 1316
Vincennes
15 listopada
1316
20 listopada
1316
Ludwik X Kłótliwy
Klemencja Węgierska
30 Filip V Wysoki
Philippe V le Long
Philippe V Le Long.JPG 17 listopada 1293
Lyon
3 stycznia 1322
Longchamp
20 listopada
1316
3 stycznia
1322
Filip IV Piękny
Joanna I z Nawarry
31 Karol IV Piękny
Charles IV le Bel
Charles IV Le Bel.jpg 18 czerwca 1294
Creil
1 lutego 1328
Vincennes
3 stycznia
1322
1 lutego
1328
Filip IV Piękny
Joanna I z Nawarry
WALEZJUSZE
32 Filip VI
Philippe VI
Philippe6devalois.jpg 1293
22 sierpnia 1350
Nogent-le-Roi
1 lutego
1328
22 sierpnia
1350
Karol de Valois
Małgorzata Andegaweńska
33 Jan II Dobry
Jean II le Bon
Meister des Porträts des Jean le Bon 001.jpg 16 kwietnia 1319
Le Mans
8 kwietnia 1364
Londyn
22 sierpnia
1350
8 kwietnia
1364
Filip VI Walezjusz
Joanna Burgundzka (Kulawa)
34 Karol V Mądry
Charles V le Sage
Charles5lesage.jpg 21 stycznia 1338
Vincennes
16 września 1380
Beaute-sur-Marne
8 kwietnia
1364
16 września
1380
Jan II Dobry (król Francji)
Bonna Luksemburska
35 Karol VI Szalony
Charles VI le Fol
Charles6lefou.jpg 3 grudnia 1368
Paryż
21 października 1422
Paryż
16 września
1380
21 października
1422
Karol V Mądry
Joanna de Burbon
Henryk VI

Plantagenet[3]

King Henry VI from NPG (2).jpg 7 grudnia 1421
Windsor
21 maja 1471
Tower
21 października

1422

19 października

1453

Henryk V Lancaster
Katarzyna de Valois
36 Karol VII Zwycięski
Charles VII le Victorieux
Charles7levictorieux.jpg 22 lutego 1403
Paryż
22 lipca 1461
Mehun-sur-Yevre
21 października
1422[4]
22 lipca
1461
Karol VI Szalony
Izabela Bawarska
37 Ludwik XI Wytrwały
Louis XI le Prudent
Louis XI of France.jpg 3 lipca 1423
Bourges
30 sierpnia 1483
Plessis-lez-Tours
22 lipca
1461
30 sierpnia
1483
Karol VII Walezjusz
Maria Andegaweńska
38 Karol VIII Życzliwy
Charles VIII l'Affable
Charles VIII de france.jpg 30 czerwca 1470
Chateau d'Amboise
7 kwietnia 1498
Chateau d'Amboise
30 sierpnia
1483
7 kwietnia
1498
Ludwik XI Walezjusz
Karolina Sabaudzka
WALEZJUSZE - LINIA ORLEAŃSKA
39 Ludwik XII Ojciec Ludu
Louis XII le Père du peuple
Ludvig XII av Frankrike på målning från 1500-talet.jpg 27 czerwca 1462
Chateau de Blois
1 stycznia 1515
Paryż
7 kwietnia
1498
1 stycznia
1515
Karol Orleański
Maria kliwijska
WALEZJUSZE - LINIA ORLÉANS-ANGOULÊME
40 Franciszek I
François Ier
FrancisIFrance.jpg 12 września 1494
Cognac
31 lipca 1547
Chateau de Rambouillet
1 stycznia
1515
31 lipca
1547
Karol d'Angoulême
Ludwika Sabaudzka
41 Henryk II
Henri II
Henri2.jpg 31 marca 1519
Saint-Germain-en-Laye
10 lipca 1559
Paryż
31 lipca
1547
10 lipca
1559
Franciszek I Walezjusz
Klaudia de Valois
42 Franciszek II
François II
FrancoisII.jpg 19 stycznia 1544
Fontainebleau
5 grudnia 1560
Orlean
10 lipca
1559
5 grudni
1560
Henryk II Walezjusz
Katarzyna Medycejska
43 Karol IX
Charles IX
CharlesIX.jpg 27 czerwca 1550
Saint-Germain-en-Laye
30 maja 1574
Vincennes
5 grudni
1560
30 maja
1574
Henryk II Walezjusz
Katarzyna Medycejska
44 Henryk III
Henri III
Henri III Versailles.jpg 19 września 1551
Fontainebleau
2 sierpnia 1589
Saint-Cloud
30 maja
1574
2 sierpnia
1589
Henryk II Walezjusz
Katarzyna Medycejska
BURBONOWIE
45 Henryk IV Wielki
Henri IV le Grand
HenriIV.jpg 13 grudnia 1553
Pau
14 maja 1610
Paryż
2 sierpnia
1589
14 maja
1610
Antoni de Burbon-Vendôme
Joanna d'Albret
46 Ludwik XIII Sprawiedliwy
Louis XIII le Juste
Louis XIII of France Head.jpg 27 września 1601
Fontainebleau
14 maja 1643
Saint-Germain-en-Laye
14 maja
1610
14 maja
1643
Henryk IV Wielki
Maria Medycejska
47 Ludwik XIV Wielki, Król Słońce
Louis XIV le Grand, Le Roi Soleil
Louis-xiv-lebrunl.jpg 5 września 1638
Saint-Germain-en-Laye
1 września 1715
Wersal
14 maja
1643
1 września
1715
Ludwik XIII Burbon
Anna Austriaczka
48 Ludwik XV Ukochany
Louis XV le Bien-Aimé
Louis15-1.jpg 15 lutego 1710
Wersal
10 maja 1774
Wersal
1 września
1715
10 maja
1774
Ludwik Burbon (książę Burgundii)
Maria Adelajda Sabaudzka
49 Ludwik XVI Król-Męczennik
Louis XVI le Roi-Martyr
Louis XVI.PNG 23 sierpnia 1754
Wersal
21 stycznia 1793
Paryż
10 maja
1774
21 września
1792
Usunięty
(21 stycznia
1793
[5])
Ludwik Ferdynand Burbon
Maria Józefa Wettyn
50 Ludwik XVII
Louis-Charles de France
(tzw. król z prawa[6])
Louis Charles of France6.jpg 27 marca 1785
Wersal
8 czerwca 1795
Paryż
21 stycznia
1793
8 czerwca
1795
Ludwik XVI Król-Męczennik
Maria Antonina Habsburg

I Republika Francuska (1795-1804)[edytuj | edytuj kod]

 Zobacz więcej w artykule prezydenci Francji, w sekcji Pierwsza Republika.

I Cesarstwo Francuskie (1804-1814)[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
Od Do
BONAPARTOWIE
51 Napoleon I
Napoléon Ier
Napoleon I of France by Andrea Appiani.jpg 15 sierpnia 1769
Ajaccio
5 maja 1821
Wyspa św. Heleny
18 maja
1804
6 kwietnia
1814
Abdykacja[7]
Carlo Maria Buonaparte
Letycja Ramolino

Restauracja Burbonów, 100 dni Napoleona, monarchia lipcowa (1815-1848)[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
Od Do
I RESTAURACJA
52 Ludwik XVIII
Louis XVIII
Ludwik XVIII.jpg 17 listopada 1755
Wersal
16 września 1824
Paryż
6 kwietnia
1814
20 marca
1815
Ludwik Ferdynand Burbon
Maria Józefa Wettyn
STO DNI
53 Napoleon I
Napoléon Ier
Napoleon I of France by Andrea Appiani.jpg 15 sierpnia 1769
Ajaccio
5 maja 1821
Wyspa św. Heleny
20 marca
1815
22 czerwca

1815
Abdykował

Carlo Maria Buonaparte
Letycja Ramolino
- Napoleon II[8]
Napoléon II
80 Napoleon II.jpg 20 marca 1811
Paryż
22 lipca 1832
22 czerwca
1815
7 lipca
1815
Napoleon Bonaparte
Maria Ludwika Austriaczka
II RESTAURACJA
54 Ludwik XVIII
Louis XVIII
Ludwik XVIII.jpg 17 listopada 1755
Wersal
16 września 1824
Paryż
7 lipca
1815
16 września
1824
Ludwik Ferdynand Burbon
Maria Józefa Wettyn
55 Karol X
Charles X
François Pascal Simon Gérard 006.JPG 9 października 1757
Wersal
6 listopada 1836
Gorizia
16 września
1824
2 sierpnia

1830
Abdykował

Ludwik Ferdynand Burbon
Maria Józefa Wettyn
56 Ludwik XIX
Louis XIX
(tzw. król z prawa[6])
Louis antoine artois.jpg 6 sierpnia 1775
Wersal
8 czerwca 1844
Gorizia
2 sierpnia 1830
Abdykował
Karol X Burbon
Maria Teresa Sabaudzka
57 Henryk V
Henri V
(tzw. król z prawa[6])
Bordeaux, duc de.jpg 29 września 1820
Tuilerie
24 sierpnia 1883
Frohsdorf
2 sierpnia
1830
9 sierpnia
1830
Karol Ferdynand d'Artois
Karolina Burbon-Sycylijska
MONARCHIA LIPCOWA
58 Ludwik Filip I
Louis-Philippe Ier
Louis-philippe.lami.jpg 6 października 1773
Paryż
26 sierpnia 1850
Claremont
9 sierpnia
1830
24 lutego
1848
Usunięty
Ludwik Filip Józef Burbon-Orleański
Ludwika Maria Burbon-Penthièvre

II Republika Francuska (1848-1852)[edytuj | edytuj kod]

 Zobacz więcej w artykule prezydenci Francji, w sekcji Druga Republika.

II Cesarstwo Francuskie (1852-1870)[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
Od Do
BONAPARTOWIE
59 Napoleon III
Napoléon III
Napoleon3.PNG 20 kwietnia 1808
Paryż
9 stycznia 1873
Chislehurst
2 grudnia
1852
4 września
1870
Usunięty
Ludwik Bonaparte
Hortensja de Beauharnais

III, IV, V Republika Francuska[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: prezydenci Francji.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

  1. Tomasz Orłowski, Protokół dyplomatyczny, Warszawa 2005,s. 149.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Data koronacji
  3. Król Francji w skutek traktau z Troyes. Koronowany na króla Francji 16 grudnia 1431. Faktycznie kontrolował Paryż lub inne terytoria we Francji w latach 1422-1453. Do końca życia tytułowany Królem Francji podobna jak jego następcy na tronie angielskim i brytyjskim do 1801 roku.
  4. Koronowany dopiero 17 lipca 1429
  5. Monarchiści oraz mocarstwa europejskie nie uznały detronizacji i uznawały go za króla
  6. 6,0 6,1 6,2 W większości źródeł nie są uznawani za królów Francji
  7. Napoleon abdykował na rzecz syna 4 kwietna, ostatecznie jednak abdykował bez warunków 6 kwietnia 1814 roku. Część historyków uznaje legalność władzy Napoleona II pomiędzy 4-6 kwietnia 1814 roku.
  8. W wyniku abdykacji ojca de iure cesarz Francuzów, aż do formalnego wstąpienia na tron Ludwika XVIII. Nigdy nie sprawował realnej władzy.