Oceanio

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Saltu al: navigado, serĉo
Oceanio
angle: Oceania
kontinento
Oceania (orthographic projection).svg
Deveno de nomo: ὠκεανός (ōkeanós), oceano
Lando 14
Plej grandaj urboj Sidnejo, Melburno, Brisbano, Perto, Auckland, Adelajdo
Areo 8 536 716 km² (853 671 600 ha)
Loĝantaro 35 670 000
Denseco 4,18 loĝ./km²
Horzono UTC+08:00 al UTC-06:00 (UTC+8:00 al -6:00)
Ĉefaj lingvoj angla, franca
Commons-logo.svg Vikimedia Komunejo: Oceania

Oceanio estas termaso, kiu inkluzivas la kontinenton Aŭstralio kaj multajn insulojn de Pacifiko. Ĝi havas areon de proksimume 8.500.000 km2, kaj proksimume 30.000.000 homoj loĝas tie. Oni povas dividi la Pacifikajn insularojn en tri etendareajn grupojn: Melanezio, Mikronezio, kaj Polinezio.

Melanezio inkluzivas la grandan insulon Nov-Gvineo. Nur en Nov-Gvineo oni parolas proksimume mil diversajn indiĝenajn lingvojn. Ĝi estas regiono de granda lingva diverseco. Kaj, laŭ studoj de mitokondriaj genoj, regiono de tre granda gena diverseco.

Konsisto[redakti | redakti fonton]

Satelita bildo centrita ĉe Oceanio.
Flago-de-la-Fiĝioj.svg Fiĝioj
Flago-de-Francio.svg Nov-Kaledonio
Flago-de-Papuo-Nov-Gvineo.svg Papuo-Nov-Gvineo
Flago de Indonezio Molukoj
Flago-de-la-Salomonoj.svg Salomonoj
Flago-de-Vanuatuo.svg Vanuatuo
Flago-de-Mikronezio.svg Federacio de Mikronezio
Flago-de-Gvamo.svg Gvamo
Flago-de-Kiribato.svg Kiribato
Flago-de-la-Marŝala-Insularo.svg Marŝala Insularo
Flago-de-Nauro.svg Nauro
Flago-de-la-Nord-Marianoj.svg Nord-Marianoj
Flago-de-Palaŭo.svg Palaŭo
Flago-de-la-Kukinsuloj.svg Kukinsuloj
Flago de Usono Havajo (ŝtato de Usono)
Flago-de-Nov-Zelando.svg Nov-Zelando
Flago-de-Niuo.svg Niuo
Flago-de-la-Pitkarna-Insularo.svg Pitkarna Insularo
Flago-de-Franca-Polinezio.svg Franca Polinezio (kun Tahitio)
Flago-de-Samoo.svg Samoo
Flago-de-Tokelao.svg Tokelao
Flago-de-Tongo.svg Tongo
Flago-de-Tuvalo.svg Tuvalo
Flago-de-Usona Samoo.svg Usona Samoo
Flago-de-Francio.svg Valiso kaj Futuno
  • Diversaj insuletoj:
Flago de Usono Usonaj Malgrandaj Insuloj

Demografio[redakti | redakti fonton]

Loupe.svg Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Demografio de Oceanio.
Nomo de regionoj, sekvitaj per landojn
kaj ĝiaj flagoj[1]		 Areo
(km²)		 Loĝantaro Loĝdenso
(laŭ km²)		 Ĉefurbo ISO 3166-1
Aŭstralazio[2]
Flago-de-Aŭstralio.svg Aŭstralio 7,686,850 22,028,000 2.7 Kanbero AU
Flago-de-Nov-Zelando.svg Nov-Zelando[3] 268,680 4,108,037 14.5 Velingtono NZ
External territories of Australia:
Aŝmora kaj Kartia Insuloj 199
Flag of Christmas Island.svg Kristnaskinsulo[4] 135 1,493 3.5 Flying Fish Cove CX
Flago-de-la-Kokosinsuloj.svg Kokosinsuloj[4] 14 628 45.1 Okcidenta Insulo CC
Koralmaraj Insuloj 10 4
Insulo Herdo kaj insuloj Makdonaldaj 372 HM
Flago-de-Norfolkinsulo.svg Norfolkinsulo 35 2,114 53.3 Kingstono NF
Melanezio[5]
Flago-de-la-Fiĝioj.svg Fiĝioj 18,270 856,346 46.9 Suvo FJ
Flago-de-Francio.svg Nov-Kaledonio (Francio) 19,060 240,390 12.6 Noumeo NC
Flago-de-Papuo-Nov-Gvineo.svg Papuo-Nov-Gvineo[6] 462,840 5,172,033 11.2 Port-Moresbo PG
Flago-de-la-Salomonoj.svg Salomonoj 28,450 494,786 17.4 Honiaro SB
Flago-de-Vanuatuo.svg Vanuatuo 12,200 240,000 19.7 Portvilao VU
Mikronezio
Flago-de-Mikronezio.svg Federacio de Mikronezio 702 135,869 193.5 Palikiro FM
Flago-de-Gvamo.svg Gvamo (Usono) 549 160,796 292.9 Hagåtña GU
Flago-de-Kiribato.svg Kiribato 811 96,335 118.8 Suda Taravo KI
Flago-de-la-Marŝala-Insularo.svg Marŝala Insularo 181 73,630 406.8 Majuro MH
Flago-de-Nauro.svg Nauro 21 12,329 587.1 Jareno (de facto) NR
Flago-de-la-Nord-Marianoj.svg Nord-Marianoj (Usono) 477 77,311 162.1 Saipano MP
Flago-de-Palaŭo.svg Palaŭo 458 19,409 42.4 Melekeoko[7] PW
Flag of Wake Island.svg Vejkinsulo (Usono) 2 12 Vejkinsulo UM
Polinezio
Flago-de-Usona Samoo.svg Usona Samoo (Usono) 199 68,688 345.2 Pagopago, Fagatogo[8] AS
Flago-de-la-Kukinsuloj.svg Kukinsuloj (NZ) 240 20,811 86.7 Avaruo CK
Flag of Rapa Nui, Chile.svg Paskinsulo (Ĉilio) 163.6 3,791 23.1 Hanga Roa CL
Flago-de-Franca-Polinezio.svg Franca Polinezio (Francio) 4,167 257,847 61.9 Papeete PF
Flag of Hawaii.svg Havajo (Usono) 16,636 1,360,301 81.8 Honolulu US
Flago-de-Niuo.svg Niuo (NZ) 260 2,134 8.2 Alofo NU
Flago-de-la-Pitkarna-Insularo.svg Pitkarna Insularo (UR) 5 47 10 Adamstaŭno PN
Flago-de-Samoo.svg Samoo 2,944 179,000 63.2 Apio WS
Flago-de-Tokelao.svg Tokelao (NZ) 10 1,431 143.1 Nukunonu TK
Flago-de-Tongo.svg Tongo 748 106,137 141.9 Nukualofo TO
Flago-de-Tuvalo.svg Tuvalo 26 11,146 428.7 Funafutio TV
Flago-de-Francio.svg Valiso kaj Futuno (Francio) 274 15,585 56.9 Matauto WF
Sumo 8,536,716 35,669,267 4.2
Sumo minus kontinenta Aŭstralio 849,866 13,641,267 16.1


Plej grandaj urboj[redakti | redakti fonton]

La plej grandaj urbaj aglomeraĵoj de Oceanio troviĝas ĉefe en Aŭstralio, la plej loĝata lando de la kontinento, kaj Novzelando estus la dua. Jen la klasigo:

  1. Sidnejo kun 4,6 milionoj da loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  2. Melburno kun 4,2 milionoj da loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  3. Brisbano kun 2,1 milionoj da loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  4. Perto kun 1,8 milionoj da loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  5. Aŭklando kun 1,3 milionoj da loĝantoj (Nov-Zelando, 2012)
  6. Adelajdo kun 1,3 milionoj da loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  7. Honolulu kun 976,372 loĝantoj (Havajo, Usono, 2012)
  8. Gold Coast-Tweed Heads kun 576,747 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  9. Newcastle kun 540,002 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  10. Canberra-Queanbeyan kun 418,292 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  11. Christchurch kun 382,200 loĝantoj (Nov-Zelando, 2012)
  12. Wellington kun 381,900 loĝantoj (Nov-Zelando, 2012)
  13. Suva-Nausori kun 330,000 loĝantoj (Fiĝio, 2007)
  14. Port-Moresby kun 307,643 loĝantoj (Papuazio-Nov-Gvineo, 2009)
  15. Wollongong kun 288,101 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  16. Manokwari kun 286,079 loĝantoj (Okcidenta Papuazio, Indonezio, 2010)
  17. Sunshine Coast kun 241,643 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  18. Dili kun 234,331 loĝantoj (Orienta Timoro, 2010)
  19. Jayapura kun 233,859 loĝantoj (Papuazio, Indonezio, 2010)
  20. Hobart kun 216,276 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  21. Hamilton kun 209,300 loĝantoj (Nov-Zelando, 2012)
  22. Hilo kun 189,191 loĝantoj (Havajo, Usono, 2012)
  23. Kota Sorong kun 184,239 loĝantoj (Okcidenta Papuazio, Indonezio, 2005)
  24. Geelong kun 174,086 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  25. Townsville kun 167,636 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  26. Granda Numeo kun 163,723 loĝantoj (Nov-Kaledonio, Francio, 2009)
  27. Kahului kun 158,316 loĝantoj (Havajo, Usono, 2012)
  28. Cairns kun 146,477 loĝantoj (Aŭstralio, 2011)
  29. Papeete kun 131,715 loĝantoj (Franca Polinezio, Francio, 2007)

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. ↑ Regionoj laŭ la kategoriiga mapo de UNO, escepte de tio ke iuj regionoj donitaj ĉi tie povas esti konsiderataj kiel estantaj en ambaŭ kaj en Oceanio kaj en Azio aŭ en Norda Ameriko
  2. ↑ Uzado de ĉi tiu termino povas esti malsama. UNO nomas ĉi tiun regionon kiel "Aŭstralio kaj Novzelando."
  3. ↑ Novzelando estas ofte konsiderata kiel parto de Polinezio sed ne Aŭstralazio.
  4. ↑ 4,0 4,1 Kristnaskinsulo kaj Kokosinsuloj estas Aŭstraliaj eksteraj teritorioj en Hinda Oceano sudokcidente de Indonezio.
  5. ↑ Malinkluzivas partojn de Indonezio, insulaj teritorioj en Sud-Orienta Azio (regiono de UNO), ofte konsiderata kvazaŭ ĝi estas en Oceanio.
  6. ↑ Papuo-Nov-Gvineo estas ofte konsiderata kiel parto de Aŭstralazio kaj Melanezio. Ĝi estas iam inkluzivata en Malaja insularo de Sud-Orienta Azio.
  7. ↑ La 7-an de oktobro de 2006, registaro moviĝis el la antaŭa ĉefurbo Koror enen de Melekeok, kiu estas je 20 km al nordoriento de Koror sur insulo Babeldaob.
  8. ↑ Fagatogo estas sidejo de registaro de Usona Samoo.

Bibliografio[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

v • d • r
Kontinentoj
Kontinentoj
Geologiaj
superkontinentoj
Historiaj
kontinentoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Oceanio&oldid=5663283"