Italië
|
|||||
Volkslied: Il Canto degli Italiani (Italiaans vir: "Die Lied van die Italianers") |
|||||
Hoofstad | Rome
|
||||
Grootste stad | Rome | ||||
Amptelike tale | Italiaans | ||||
Regering | Unitêre parlementêre grondwetlike republiek Sergio Mattarella Matteo Renzi |
||||
Onafhanklikheid
Vorming
• Unifikasie • Republiek |
17 Maart 1861 2 Junie 1946 |
||||
Oppervlakte - Totaal - Water (%) |
301 338 km2 (72ste) 116 347 myl2 2,4 |
||||
Bevolking - 2013-skatting - 2011-sensus - Digtheid |
59 943 933[1] (23ste) 59 433 744[2] 198,9 / km2 (63ste) 515,2 / myl2 |
||||
BBP (KKP) - Totaal - Per capita |
2014-skatting |
||||
BBP (nominaal) - Totaal - Per capita |
2014-skatting |
||||
MOI (2013) | 0,881[4] (25ste) – baie hoog | ||||
Gini (2011) | 31,9[5] – medium | ||||
Geldeenheid | Euro (€) (EUR ) |
||||
Tydsone - Somertyd |
MET (UTC+1) MEST (UTC+2) |
||||
Internet-TLD | .it | ||||
Skakelkode | +39 |
Italië (Italiaans: Italia), amptelik Italiaanse Republiek (Repubblica italiana), is 'n land in die suide van Europa, wat bestaan uit 'n stewel-vormige skiereiland sowel as twee ander groot eilande in die Middellandse See: Sisilië en Sardinië.
Aan die noordekant word dit begrens deur die Alpe, en grens aan Frankryk in die noordweste, Switserland en Oostenryk in die noorde en Slowenië in die noordooste. Die onafhanklike lande van San Marino en die Vatikaanstad is klein ingeslote Italiaanse gebiede. In die suide is die eilandnasie Malta geleë.
Italië is 'n stigterslid van die Europese Unie en lid van NAVO. In 1999 word die Euro as geldeenheid aanvaar en sedert 2002 word Euro-banknote en -muntstukke gebruik.
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Italië het 'n groot invloed gehad op die kulturele en sosiale ontwikkeling van die hele gebied rondom die Middellandse See, en het ook die Europese kultuur sterk beïnvloed. Belangrike kulture en beskawings het daar voorgekpm sedert pre-historiese tye. Na Magna Graecia, die Etruskiese beskawing en veral die Romeinse Ryk wat hierdie deel van die wêreld vir eeue oorheers het, was Italië die middelpunt van Europese wetenskap en kuns gedurende die Middeleeue en die Renaissance.
Moderne Italië het eers onlangs 'n staat geword - op 17 Maart 1861, toe die meeste van die state van die skiereiland verenig is onder Koning Viktor Emanuel II van die Savoje-dinastie, wat regeer het oor Sardinië en Piëmont. Die argitekte van die Italiaanse unifikasie was Camillo Benso di Cavour, die hoof minister van Victor Emmanuel, en Giuseppe Garibaldi, 'n generaal en nasionale held. Rome self het vir 'n dekade daarna nog onder die regering van die Pous gebly, en het eers deel van die Koninkryk van Italië geword op 20 September 1870. Die Vatikaan is nou 'n onafhanklike staat binne-in en omring deur Rome.
Gebiede[wysig | wysig bron]
Italië word verdeel in 20 gebiede (regioni, enkelvoud regione), waarvan vyf 'n spesiale outonome status geniet, aangedui deur 'n *:
- Abruzzo
- Basilicata
- Calabria
- Kampanië
- Emilia-Romagna
- Friuli-Venezia Giulia
- Latium (Lazio)
- Ligurië (Liguria)
- Lombardye (Lombardia)
- Marche
- Molise
- Piëmont (Piemonte)
- Apulia (Puglia)
- Sardinië (Sardegna) *
- Sisilië (Sicilia) *
- Toskane (Toscana)
- Trentino-Suid-Tirool (Trentino-Alto Adige)
- Umbrië (Umbria)
- Aosta Vallei (Valle d'Aosta)*
- Veneto
'n Area word weer verder verdeel in provinsies.
Stede[wysig | wysig bron]
Die hoofstad en grootste van Italië is Rome. Binne-in die stad bevind die onafhanklike Vatikaanstad homself waarvan die pous die hoof is. 'n Tweede onafhanklike enklawe binne de Italiaanse grense is San Marino, naby die vakansiedorp Rimini aan die ooskus. Ander belangrike stede is Milaan, Turyn, Genua, Venesië, Florence, Bologna, Verona, Napels, Ancona, Bari, Messina en Palermo (die hoofstad van Sisilië).
Vakansiedae[wysig | wysig bron]
Datum | Afrikaanse Naam | Plaaslike Naam | Opmerking |
---|---|---|---|
1 Januarie | Nuwejaarsdag | Capodanno | |
6 Januarie | Epifanie | Epifania | |
Veranderend | Paassondag | Pasqua | |
Veranderend | Paasmaandag | Lunedì di Pasqua | |
25 April | Herdenking van bevryding | Liberazione | 1945 |
1 Mei | Werkersdag | Festa del Lavoro | |
2 Junie | Republiekdag | Festa della Repubblica | 1946 |
15 Augustus | Hemelvaart | Assunzione | |
1 November | Alle heiligedag | Tutti i Santi | |
8 Desember | Immaculate Conception | Immacolata | |
25 Desember | Kersfees | Natale | |
26 Desember | St. Stefandag | Santo Stefano | |
31 Desember | Oujaarsdag | San Silvestro |
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ (it) “Census 2011 - final results”. ISTAT. URL besoek op 12 Mei 2014.
- ↑ (it) “Resident population and population change”. ISTAT. URL besoek op 12 Mei 2014.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 (en) “Italië”. Internasionale Monetêre Fonds. URL besoek op 12 Mei 2014.
- ↑ (en) “Human Development Report 2011”. Verenigde Nasies: 2011. URL besoek op 12 Mei 2014.
- ↑ (en) “Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)”. Eurostat Data Explorer. URL besoek op 12 Mei 2014.
|
|
|