Ukraina
| Ukraina
Україна
|
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Innu nazzjonali: "Ще не вмерла України" (Ukrain)[1] Shche ne vmerla Ukrayiny (trażlitterazzjoni) Il-Glorja tal-Ukraina għadha ma tmermitx |
||||||
.svg) |
||||||
| Belt kapitali (u l-ikbar belt) |
Kiev 50°27′N 30°30′E / 50.45°N 30.5°E |
|||||
| Lingwi uffiċjali | Ukrain | |||||
| Gvern | Repubblika semi-presidenzjali unitarja | |||||
| - | Aġent President | Petro Poroshenko | ||||
| - | Prim Ministru | Arseniy Yatsenyuk | ||||
| - | Kelliem tal-Parlament | Oleksandr Turchynov | ||||
| Formazzjoni | ||||||
| - | Kievan Rus' | 882 | ||||
| - | Renju ta' Galizja–Volhynia |
1199 | ||||
| - | Cossack Hetmanate | 17 ta' Awwissu 1649 | ||||
| - | Repubblika Nazzjonali Ukraina | 7 ta' Novembru 1917 | ||||
| - | Repubblika Nazzjonali Ukraina tal-Punent | 1 ta' Novembru 1918 | ||||
| - | SSR Ukraina | 10 ta' Marzu 1919 | ||||
| - | Carpatho-Ukraina | 8 ta' Ottubru 1938 | ||||
| - | Annessjoni Sovjetika tal-Ukraina tal-Punent |
15 ta' Novembru 1939 | ||||
| - | Dikjarazzjoni tal- Indipendenza Ukraina |
30 ta' Ġunju 1941 | ||||
| - | Indipendenza mill- Unjoni Sovjetika |
24 ta' Awwissu 1991a | ||||
| Erja | ||||||
| - | Total | 603,628 km2 (46) 233,090 mil kwadru |
||||
| - | Ilma (%) | 7 | ||||
| Popolazzjoni | ||||||
| - | stima tal-2012 | 44,854,065[2] (28) | ||||
| - | ċensiment tal-2001 | 48,457,102 | ||||
| - | Densità | 77/km2 (115) 199/mili kwadri |
||||
| PGD (PSX) | stima tal-2012 | |||||
| - | Total | $344.727 biljun[3] | ||||
| - | Per capita | $7,598[3] | ||||
| PGD (nominali) | stima tal-2012 | |||||
| - | Total | $180.174 biljun[3] | ||||
| - | Per capita | $3,971[3] | ||||
| IŻU (2013) |  0.740[4] (għoli) (78) |
|||||
| Valuta | hryvnia (UAH) |
|||||
| Żona tal-ħin | EET (UTC+2) | |||||
| TLD tal-internet | .ua .укр |
|||||
| Kodiċi telefoniku | +380 | |||||
| 1 | Referendum tal-indipendenza kien sar fl-1 ta' Diċembru, wara li l-indipendenza Ukraina kienet finalizzata fis-26 ta' Diċembru. Il-kostituzzjoni attwali ġiet adottata fit-28 ta' Ġunju 1996. | |||||
L-Ukraina (
juːˈkreɪn (għajnuna·info); Ukrain:Україна, translitterata:Ukrayina), hi nazzjon fl-Ewropa tal-Lvant. L-Ukraina għandha fruntieri mal-Federazzjoni Russa lejn il-lvant u grigal, mal-Bjelorussja għall-majjistral, mal-Polonja, is-Slovakkja u l-Ungerija lejn il-punent, mar-Rumanija u l-Moldova għall-lbiċ, u mal-Baħar l-Iswed u l-Baħar ta' Azov fin-nofsinhar u x-xlokk, rispettivament. Il-pajjiż għandhu erja ta' 603,628 km², li huwa l-akbar pajjiż fl-Ewropa.[5][6][7]
Skont it-teorija popolari u stabbilita sew, l-istat medjevali ta' Kievan Rus ġie stabbilit mill-Varanġjani fid-9 seklu bħala l-ewwel storja rreġistrata mill-istat tal-iSlavi tal-Lvant. In-nazzjon ħareġ b'saħħtu fil-Medju Evu iżda ddiżintegra fis-seklu 12. Sa nofs is-seklu 14, it-territorji Ukraini kienu taħt ir-regola ta' tliet poteri esterni: l-Orda tad-Deħeb, il-Gran Dukat tal-Litwanja, u r-Renju tal-Polonja.[8] Wara l-Gwerra l-Kbira tat-Tramuntana (1700–1721), l-Ukraina kienet maqsuma fost numru ta' setgħat reġjonali. Mis-seklu 19, l-akbar parti tal-Ukraina ġiet integrata fl-Imperu Russu, bil-bqija taħt il-kontroll Awstro-Ungeriż.
F'Novembru tal-2013, beda l-Ewromaidan, sensiela ta' protesti f'Kiev u diversi partijiet oħra tal-pajjiż. Dan wassal għal rivoluzzjoni fejn fiha il-gvern ta' Viktor Yanukovych ġie mneħħi u floku Oleksandr Turchynov sar president. Fi Frar tal-2014 bdiet il-Kriżi tal-Krimea, li spiċċat bir-Russja tieħu kontroll tal-Krimea u l-belt ta' Sevastopol f'Marzu, għalkemm dan mhu rikonoxxut mill-ebda pajjiż.
Referenzi[editja | immodifika s-sors]
- ^ (Ukrain) Law of Ukraine. State Anthem of Ukraine. Verkhovna Rada tal-Ukraina, 6 ta' Marzu 2003
- ^ People and Society: Ukraine. CIA World Factbook
- ^ a b c d Report for Selected Countries and Subjects. International Monetary Fund, Ottubru 2012
- ^ Human Development Report 2013. Ġnus Magħquda, 2013
- ^ Global Clinical Trials by Richard Chin, Elsevier, 2011, ISBN 0-12-381537-1 (page 345)
- ^ Futur ta ' Google Earth by Chandler Evans, BookSurge Publishing, 2008, ISBN 1-4196-8903-7 (page 174)
- ^ Basic facts about Ukraine. Ukrainian consul in NY
- ^ Ukraine :: History – Britannica Online Encyclopedia. Britannica.com
|
||||||||||
.svg)
