Brezilya

Wikipediya ra ensiklopediya xosere
Jump to: şiyayış, Cı geyre
Cumhuriyetê Breziyayo Federal
República Federativa do Brasil
Desmal û Arma
Flag of Brazil.svg Coat of arms of Brazil.svg
Slogan: Ordem e Progresso'
Marş: Hino Nacional Brasileiro'
Xerita
Brazil on the globe (South America centered).svg
Şınasiye
Zıwan Portekizki
Paytext Brasília
Sûka tewr gırde São Paulo
Sazbiyayış Tışrino Peyên 1899
Cıwiyayış
Şar Brezilyayıc
Hıkumet Cumhuriyeto de Federalo
Serdar Dilma Rousseff
Din Xıristiyaniye
Erd 8.514.215 km²
Nıfuso texminki 192,380,000
Sıxletiye 22,4/km²
Ekonomiye
Endekse gırdbiyayışe merduman 0,718 berzo
Pere Real
Kodê perey BR
Mıntıqa
Wext UTC -2 u -5
İnternet .br
Kodê têlefoni +55

Brezilya mıntıqa ra verocê (cenubê) qıta Amerika dera. Zımey (Şımalê) Brezilya de Surinam, Bolivya, Guyana u Venezuela; veroc (cenub) de Uruguay; rocawan (ğerb) de Kolombiya, Arcantin, Peru u Paraguay; rocakewtene (rocvetış, şerq) de Okyanuso Atlantik estê. Paytextê xo suka Brazila. Brezilya eyaletan ra yena pêra (mıteşekkıla); 27 eyaletê xo estê. Brezilya ezaya Mıletê Yewbiyayeyia.

Tarix[bıvurne | çımey bıvurne]

Verê işğalê dewleta Portekizi ra, eşirê Postesuran (Qızılderili) Brezilya dı ronişte biyê. Wextê seserra 15ine de Portekizıcan Brezilya işğal kerda. Semedê zernan u qehwa zaf merdumê mılteciy şiyê Brezilya. Bênatey seserranê 15 u 18ine de Brezilya koloniya/mıstemera Portekizi biya. Serra 1822ine de Brezilya xo reyna ra, xoser ilan kerd. Ewro sistemê idarey xo demokrasiya, labelê eskeran Brezilya de zaf darbey kerdi.

Nıfus[bıvurne | çımey bıvurne]

Xerita Brezilya

Nıfusê Brezilya 186 milyono. Zaf mıxtelıf mılleti tede cıwiyenê. Şarê Ewropa (Portekizıci, İspanyoli, İtalyani, Almani u Fransızi), Afrika (Angola, Togo u Nicerya) u Asya tey zafê. Dinê Brezilya Xrıstiyanina u mezhebê mılletê Brezilya ki Katoliko. Taê Musewiy u Mısılmani ki estê. Zıwano xoyo resmi Portekizkiyo. Taê ki İspanyolki qısey kenê. Semedê koloniya/mıstemera-biyaena Portekizi ra zagonê Portekizıcan biyo zagonê Brezilya.

Ekonomi[bıvurne | çımey bıvurne]

Ekonomiyê Brezilya nê zaf qewetıno, nê zaf ki xırabıno. Zaf mıntıqê Brezilya peyser mendê, labelê zaf mıntıqey ki raver şiyê. Endustriya meden u ziraeti zaf gırda.

Spor[bıvurne | çımey bıvurne]

Futbolê Brezilya zaf qewetıno. Taxımê Brezilya milliye phanc (5) kupey dınya guretê.

İklim u Suki[bıvurne | çımey bıvurne]

İklimê dewleta Brezilya tropiko u hewaê xo zaf germıno. Bırrê Şile zerrey Brezilya de caê xo gênê. Hama sahılê xoyê reğbetkari estê; sahılê Rio de Janeiroy dınya de meşhuro. Awıka Okyanusi Rio de Janeiro de zelal u paka. Her serre seba sahıl u karnevali xeylê merdumê Amerikanıci u Ewropayıci şonê Rio de Janeiro.Suka Sao Pauloy zaf raver şiya. Tede banê xeylê berzi estê. Sao Paulo bacarê dewizio, paytextê borsao u merkezê iqtısadê Brezilyao. Rio de Janeiro merkezê xeceliyayış u karnevalio.

Çımey[bıvurne | çımey bıvurne]