Brezilya
Cumhuriyetê Breziyayo Federal República Federativa do Brasil |
|
---|---|
Desmal û Arma | |
Slogan: Ordem e Progresso' | |
Marş: Hino Nacional Brasileiro' | |
Xerita | |
Şınasiye | |
Zıwan | Portekizki |
Paytext | Brasília |
Sûka tewr gırde | São Paulo |
Sazbiyayış | Tışrino Peyên 1899 |
Cıwiyayış | |
Şar | Brezilyayıc |
Hıkumet | Cumhuriyeto de Federalo |
Serdar | Dilma Rousseff |
Din | Xıristiyaniye |
Erd | 8.514.215 km² |
Nıfuso texminki | 192,380,000 |
Sıxletiye | 22,4/km² |
Ekonomiye | |
Endekse gırdbiyayışe merduman | 0,718 berzo |
Pere | Real |
Kodê perey | BR |
Mıntıqa | |
Wext | UTC -2 u -5 |
İnternet | .br |
Kodê têlefoni | +55 |
Brezilya mıntıqa ra verocê (cenubê) qıta Amerika dera. Zımey (Şımalê) Brezilya de Surinam, Bolivya, Guyana u Venezuela; veroc (cenub) de Uruguay; rocawan (ğerb) de Kolombiya, Arcantin, Peru u Paraguay; rocakewtene (rocvetış, şerq) de Okyanuso Atlantik estê. Paytextê xo suka Brazila. Brezilya eyaletan ra yena pêra (mıteşekkıla); 27 eyaletê xo estê. Brezilya ezaya Mıletê Yewbiyayeyia.
Tarix[bıvurne | çımey bıvurne]
Verê işğalê dewleta Portekizi ra, eşirê Postesuran (Qızılderili) Brezilya dı ronişte biyê. Wextê seserra 15ine de Portekizıcan Brezilya işğal kerda. Semedê zernan u qehwa zaf merdumê mılteciy şiyê Brezilya. Bênatey seserranê 15 u 18ine de Brezilya koloniya/mıstemera Portekizi biya. Serra 1822ine de Brezilya xo reyna ra, xoser ilan kerd. Ewro sistemê idarey xo demokrasiya, labelê eskeran Brezilya de zaf darbey kerdi.
Nıfus[bıvurne | çımey bıvurne]
Nıfusê Brezilya 186 milyono. Zaf mıxtelıf mılleti tede cıwiyenê. Şarê Ewropa (Portekizıci, İspanyoli, İtalyani, Almani u Fransızi), Afrika (Angola, Togo u Nicerya) u Asya tey zafê. Dinê Brezilya Xrıstiyanina u mezhebê mılletê Brezilya ki Katoliko. Taê Musewiy u Mısılmani ki estê. Zıwano xoyo resmi Portekizkiyo. Taê ki İspanyolki qısey kenê. Semedê koloniya/mıstemera-biyaena Portekizi ra zagonê Portekizıcan biyo zagonê Brezilya.
Ekonomi[bıvurne | çımey bıvurne]
Ekonomiyê Brezilya nê zaf qewetıno, nê zaf ki xırabıno. Zaf mıntıqê Brezilya peyser mendê, labelê zaf mıntıqey ki raver şiyê. Endustriya meden u ziraeti zaf gırda.
Spor[bıvurne | çımey bıvurne]
Futbolê Brezilya zaf qewetıno. Taxımê Brezilya milliye phanc (5) kupey dınya guretê.
İklim u Suki[bıvurne | çımey bıvurne]
İklimê dewleta Brezilya tropiko u hewaê xo zaf germıno. Bırrê Şile zerrey Brezilya de caê xo gênê. Hama sahılê xoyê reğbetkari estê; sahılê Rio de Janeiroy dınya de meşhuro. Awıka Okyanusi Rio de Janeiro de zelal u paka. Her serre seba sahıl u karnevali xeylê merdumê Amerikanıci u Ewropayıci şonê Rio de Janeiro.Suka Sao Pauloy zaf raver şiya. Tede banê xeylê berzi estê. Sao Paulo bacarê dewizio, paytextê borsao u merkezê iqtısadê Brezilyao. Rio de Janeiro merkezê xeceliyayış u karnevalio.
Çımey[bıvurne | çımey bıvurne]
|