El Salvador

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Lumaktaw idiay: pagdaliasatan, biruken
Republika ti El Salvador
República de El Salvador
Wagayway Eskudo
Pasasao: "Dios, Unión, Libertad" (Espaniol)
Ilokano: "Dios, Panagkaykaysa, Wayawaya"
Himno Nacional de El Salvador
Ilokano: "Nailian a Kanta ti El Salvador"
Kapitolio
ken kadakkelan a siudad		 San Salvador
13°40′N 89°10′W / 13.667°N 89.167°W / 13.667; -89.167
Opisial a sasao Espaniol
Etniko a grupgrupo [1]
  • 86% Mestiso
  • 12% Puraw
  • 1% Indihenio
Nagan dagiti umili
  • Salvadorano
  • Salvadoriano
  • Salvadoreano
  • Taga-Salvador
Gobierno Unitario a presidensial a batay-linteg a republika
 -  Presidente Salvador Sánchez Cerén
Lehislatura Lehislatibo nga Asemblia
Wayawaya
 -  manipud ti Espania Septiembre 15, 1821 
 -  Binigbigan babaen ti Espania Hunio 24, 1865 
 -  manipud ti Kaltakan a Republika ti Tengnga nga Amerika November 13, 1898 
Kalawa
 -  Dagup 21,044.8 km2 (Maika-153)
8,124 sq mi
 -  Danum (%) 1.4
Populasion
 -  2013 (karkulo) 6,290,420[2] (Maika-99)
 -  2009 (senso) 5,744,113[3]
 -  Densidad 341.5/km2 (Maika-47)
884.4/sq mi
GDP (PPP) 2011 karkulo
 -  Dagup $44.576 billion[4]
 -  Tunggal maysa a tao $7,549[4]
GDP (nominal) 2011 karkulo
 -  Dagup $22.761 bilion[4]
 -  Tunggal maysa a tao $3,855[4]
Gini (2002) 52.4
nangato
HDI (2013) steady 0.662[5]
kalalainganna · Maika-115
Kuarta Doliar ti Estados Unidosa (USD)
Sona ti oras CST (UTC−6)
Pagmanehuan kanawan
Kodigo ti panagtawag +503b
TLD ti internet .sv
a. Ti Doliar ti Estados Unidos ket isu ti kuarta a maus-usar. Ti pakaammo iti pinansia ket mabalin a maiyebkas iti Doliar ti E.U. ken iti and in colón Salvador, ngem ti colón ket saanen a maus-usar.[6]
b. Dagiti kompania ti telepono (bingay ti pagtagilakuan): Tigo (45%), Claro (25%), Movistar (24%), Digicel (5.5%), Red (0.5%).

Ti El Salvador opisial a ti Republika ti El Salvador (Espaniol: República de El Salvador, literal a "Republika Ti Mangisalakan"; Pipil: Kūskatan[7]), ket isu ti kabassitan ken ti kapusekan ti populasion a pagilian idiay Tengnga nga Amerika. Ti kapitolio a siudad ti pagilian ket ti kadakkelan a siudadna ket ti San Salvador. Dagiti nangruna a sentro ti kultura ken komersio ti Tengnga nga Amerika ket mairaman ti Santa Ana ken San Miguel. Ti El Salvador ket pagbeddenganna ti Taaw Pasipiko iti abagatan, ken dagiti pagilian ti Guatemala iti laud ken ti Honduras iti amianan ken daya. Ti akindaya unay a rehionna ket naisanglad iti aplaya ti Golpo ti Fonseca ken kasumbangirna met ti Nicaragua. Manipud idi 2013, ti El Salvador ket addaan iti poplasion iti agarup a 6,290,420 a tattao, ket kaaduan a buklen daytoy dagiti Mestiso.[2]

Ti colón ket isu idi ti opisial a kuarta ti El Salvador manipud idi 1892 aginggana idi 2001, idi inamponna ti Doliar ti Estados Unidos.

Idi 2010 ti El Salvador ket nairanggo a kas ti maika-12 kadagiti pagilian ti Latin nga Amerika[8] kadagiti termino iti Pagsurotan ti Pnanagrang-ay ti Nagtagitaon ken maikapat idiay Tengnga nga Amerika (kalpasan ti Panama, Costa Rica, ken Belis), gapu ti agdama a napardas nga industrialisasion.

The mula nga anyil (tinawtawagan iti añil iti Kastila), a mangparnuay iti nabaknang nga asul a tinaw, ket isu idi ti kangrunaan nga apit ti El Salvador idi las-ud ti paset ti panawen ti kolonia;[9] daytoy ket sinukatan babaen ti kape iti maikadua a gudua ti maika-19 a siglo.[10] Idi baetan ti 1871 ken 1927 ti panagpataud iti kape ket isu idi ti kaaduan nga ekonomia ti pagilian ken gapuanan daytoy iti pannakaamuanna a kas ti Republika ti Kape,[11] ken babaen idi nasapa a maika-20 a siglo, ti kape ket isun ti pakabilanagn para iti 90 porsiento kadagiti matgedan nga eksport iti pagilian.[12] Ti kinapangruna daytoy iti ekonomia ket nangrugrugi a napaay kalpasan ti Nalatak a Depresion; babaen idi 1987 daytoy ket akinrebbeng para iti gudua kadagiti matgedan iti eksport, ken babaen idi 2004 ti panagpataud ti kape ket nakabilangan laeng para iti 7 a porsiento.[13]

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ "CIA The World Factbook: People and Society - El Salavador". 
  2. ^ a b "El Salvador Survey Data". GeoHive. 2013. Naala idi 2014-09-14. 
  3. ^ Resultados Vi Censo de Poblacion V de Vivienda 2007, censos.gob.sv
  4. ^ a b c d "El Salvador". International Monetary Fund. Naala idi 2012-04-18. 
  5. ^ "Human Development Report 2010". United Nations. 2010. Naala idi 5 November 2010. 
  6. ^ Main Aspects of the Law iti Wayback Machine. bcr.gob.sv
  7. ^ "Kuskatan (El Salvador)". Wikimedia Incubator. Naala idi 13 Agosto 2013. 
  8. ^ Jeni Klugman (2010). "Human Development Report 2010" (Report). Palgrave Macmillan. p. 152. Naala idi 18 Oktubre 2013. 
  9. ^ Tommie Sue Montgomery (1995). Revolution in El Salvador: From Civil Strife to Civil Peace. Westview Press. p. 27. ISBN 978-0-8133-0071-9. 
  10. ^ Kevin Murray (1 Enero 1997). El Salvador: Peace on Trial. Oxfam. pp. 8–. ISBN 978-0-85598-361-1. 
  11. ^ Thomas L. Pearcy (2006). The History of Central America. Greenwood Publishing Group. p. 43. ISBN 978-0-313-32293-8. 
  12. ^ Roy Boland (1 Enero 2001). Culture and Customs of El Salvador. Greenwood Publishing Group. p. 8. ISBN 978-0-313-30620-4. 
  13. ^ Erin Foley; Rafiz Hapipi (2005). El Salvador. Marshall Cavendish. p. 43. ISBN 978-0-7614-1967-9. 

Dagiti silpo ti ruar[urnosen | urnosen ti taudan]

Midia a mainaig iti El Salvador iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay El Salvador manipud iti Wikivoyage (Ingles)

Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/w/index.php?title=El_Salvador&oldid=252493"