Монако
Координаталар: 43°44′00″ с. ш. 7°25′00″ в. д. / 43.73333° с. ш. 7.41667° в. д. (G) (O) |
|||||
Девиз: «Deo Juvante (лат. «С Божьей помощью»)» |
|||||
Гимн: «Hymne Monégasque» | |||||
Бойонороҡһоҙлоҡ датаһы | 8 ғинуар 1297 (Генуя дәүләтенән) | ||||
Рәсми тел | француз | ||||
Баш ҡала | Монако[1] | ||||
Эре ҡалалары | Монако/Монако-Виль, Монте-Карло, Ла-Кондамин һәм Фонвьей | ||||
Идара итеү формаһы | Дуалистик конституцион монархия | ||||
' | |||||
Дәүләт дине | Католицизм | ||||
Территория • Барлығы • Һыу өҫтө % |
2,02[2] км² 0 |
||||
Халыҡ • Баһалау (2011) • Тығыҙлыҡ |
35 986[3] кеше (Урыны: 218) 17 814.85 кеше/км² |
||||
Валюта | Евро (EUR, код 978)¹ | ||||
Интернет-домены | .mc | ||||
Телефон коды | +377 | ||||
Сәғәт бүлкәте | +1 |
Мона́ко кенәзлеге, йәки Мона́ко (франц. Principauté de Monaco) — карлик дәүләт, Франция менән ассоциацияла, Европаның көньяғында Лигур диңгеҙе буйында урынлашҡан; ҡоро ер буйынса Франция менән сиктәш.[4]. Халыҡ иң тығыҙ йәшәгән һәм ң бәләкәй дәүләт булараҡ билдәле. Монте-Карло казиноһы һәм Формула-1 — «Гран-при Монако» донья чемпионаты үткәреү менән кенәзлек доньяла билдәле. Ил БМО (1993 йылдан), ОБСЕ, Европа советы (2004 йылдан), Интерпол, ЮНЕСКО, ВОЗ кеүек халык-ара ойошмалар ағзаһы.
Тарихы[үҙгәртергә | Cығанаҡ кодты үҙгәртергә]
Монако биләмәһендә беренсе кешеләр Б. Э.Т X йәшәгән, улар финикиялылар булған. Һуңынан гректар һәм моноктар ҡушылған. Монако тарихы Генуэз республикаһы нигеҙлән йылдан һәм крепость төҙөлгәс 1215 йылдан башлана.
1297 йылдың 8 ғинуарында граждандар һуғышы барышында Монаконы Франческо Гримальди һәм уның яҡлы кешеләр яулап ала. Был көн Гримальди династияһы хакимлек иткәк көн һәм Монако бойондороҡһоҙлоҡ алҙан көн тип иҫәпләнә. Ошо көндән алып хәҙер инде 700 йылдан артың кенәзлек менән ошо фамилия вәкилдәре идара итә.
1641 йылда Пероннск килешеүе нигеҙендә кенәзлек Франция протекторатына күсә.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | Cығанаҡ кодты үҙгәртергә]
- ↑ Географические названия и столицы государств-членов ООН
- ↑ Ministère des Affaires étrangères (France). Mise à jour : 29.01.09
- ↑ Monaco at The World Factbook(недоступная ссылка — история)
- ↑ Монако, княжество // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том) — СПб., 1890—1907.(урыҫ.)
Һылтанмалар[үҙгәртергә | Cығанаҡ кодты үҙгәртергә]
Европа илдәре | ||
---|---|---|
Австрия · Әзербайжан* · Албания · Андорра · Беларусь · Бельгия · Болгария · Босния һәм Герцеговина · Ватикан · Бөйөк Британия · Венгрия · Германия · Греция · Грузия* · Дания · Ирландия · Исландия · Испания · Италия · Ҡаҙағстан* · Латвия · Литва · Лихтенштейн · Люксембург · Македония · Мальта · Молдова · Монако · Нидерландтар · Норвегия · Польша · Португалия · Рәсәй* · Румыния · Сан-Марино · Сербия · Словакия · Словения · Төркиә* · Украина · Финляндия · Франция · Хорватия · Черногория · Чехия · Швейцария · Швеция · Эстония Аланд утрауҙары · Гибралтар · Шпицберген Косово · Днестр буйы республикаһы Европала һәм Азияла* |
Был ил тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |