10 december

10 december is de 344ste dag van het jaar (345ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 21 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1711 - De vulkaan Awu op het Indonesische eiland Sangir barst gedurende zes dagen uit en maakt naar schatting 3.000 slachtoffers.
  • 1901 - Eerste Nobelprijs toegekend.
  • 1906 - Theodore Roosevelt krijgt de Nobelprijs voor de Vrede.
  • 1953 - Dr. Albert Schweitzer krijgt de Nobelprijs voor de Vrede.
  • 1975 - Andrej Sacharov krijgt de Nobelprijs voor de Vrede. Zijn echtgenote, Jelena Bonner, neemt de prijs in ontvangst.
  • 1978 - Menachem Begin en Anwar Sadat krijgen de Nobelprijs voor de Vrede.
  • 1983 - Lech Wałęsa krijgt de Nobelprijs voor de Vrede. Zijn echtgenote neemt de prijs in ontvangst.
  • 1984 - Desmond Tutu krijgt de Nobelprijs voor de Vrede.
  • 1986 - Elie Wiesel krijgt de Nobelprijs voor de Vrede.
  • 2009 - Barack Obama krijgt de Nobelprijs voor de Vrede.

•  Infrastructuur
  • 1997 - Inhuldiging van de HST-lijn Brussel - Parijs. Voor de eerste maal overschrijdt een trein, de Thalys, een Europese grens aan 300 km/h.

•  Oorlog
  • 1898 - In Parijs wordt een verdrag getekend waarmee officieel een einde komt aan de oorlog tussen Spanje en de Verenigde Staten.
  • 1941 - Japanse troepen landen in de Filipijnen, bezetten Guam, en brengen de Britse schepen HMS Prince of Wales en HMS Repulse tot zinken.

•  Politiek
  • 1665 - Mede op initiatief van raadpensionaris Johan de Witt en luitenant-admiraal Michiel de Ruyter komt het Korps Mariniers tot stand.
  • 1817 - Mississippi wordt de 20^ste staat van de Verenigde Staten.
  • 1869 - Vrouwenkiesrecht ingevoerd in Wyoming.
  • 1945 - Nederland wordt lid van de Verenigde Naties
  • 1948 - De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties neemt de Verklaring van de Universele verklaring van de rechten van de mens aan.
  • 1991 - Tijdens de Europese Top in Maastricht komt na moeizame onderhandelingen toch een akkoord tot stand.
  • 2003 - De Nederlandse oud-premier Wim Kok ontvangt van de universiteit van Münster (faculteit der filosofie) een eredoctoraat vanwege zijn verdiensten voor de Nederlands-Duitse betrekkingen, en voor het aanzien van Nederland in het buitenland.

•  Sport
  • 1999 - Michael Klim verbetert in Canberra zijn eigen wereldrecord op de 100 meter vlinderslag tot 52,03.
  • 1999 - Zwemster Therese Alshammar scherpt bij de Europese kampioenschappen in Lissabon het wereldrecord op de 100 meter vrije slag kortebaan (25 meter) aan tot 52,80. De mondiale toptijd was met 53,01 in handen van Jingyi Le.
  • 2006 - Opening van de MDCC-Arena, een voetbalstadion in de Duitse stad Maagdenburg.

•  Wetenschap en technologie
  • 1799 - Als eerste land ter wereld voert Frankrijk het metrisch stelsel in.
  • 1926 - Edmund Germer krijgt octrooi op de fluorescentielamp (tl-lamp).
  • 1988 - Amerikaanse astronomen ontdekken voor het eerst een planeet buiten ons zonnestelsel.

Geboren

Wilfried Bony,
geboren in 1988

Leontine Borsato,
geboren in 1967

Hester Macrander,
geboren in 1960

John de Wolf,
geboren in 1962

Mieke Stemerdink,
geboren in 1963

• 1610 - Adriaen Hendricx, Nederlands schilder en graveur (overleden 1685)
• 1699 - Christiaan VI van Denemarken, koning van Denemarken en Noorwegen (overleden 1746)
• 1748 - Christoph Friedrich Bretzner, Duits toneelschrijver, librettist en zakenman (overleden 1807)
• 1787 - Thomas Hopkins Gallaudet, Amerikaans docent (overleden 1851)
• 1804 - Carl Jacobi, Duits wiskundige (overleden 1851)
• 1815 - Ada Lovelace, Brits wiskundige (overleden 1852)
• 1818 - František Ladislav Rieger, Tsjechisch politicus (overleden 1903)
• 1822 - César Franck, Belgisch componist en organist (overleden 1890)
• 1830 - Emily Dickinson, Amerikaans dichteres (overleden 1886)
• 1832 - Antoon Stillemans, Belgisch bisschop van Gent (overleden 1916)
• 1841 - Joseph Blackburne, Brits schaker (overleden 1924)
• 1851 - Melvil Dewey, Amerikaans bibliothecaris (overleden 1931)
• 1851 - Alfred Ronner, Belgisch kunstenaar (overleden 1901)
• 1866 - Louis Bolk, Nederlands anatoom en embryoloog (overleden 1930)
• 1870 - Adolf Loos, Oostenrijks architect (overleden 1933)
• 1879 - Ernest Shepard, Engels boekillustrator (overleden 1976)
• 1882 - Otto Neurath, Oostenrijks filosoof en marxist (overleden 1945)
• 1883 - Giovanni Messe, Italiaans generaal en politicus (overleden 1968)
• 1884 - Juan Posadas, Filipijns bestuurder en burgemeester van Manilla (overleden 1940)
• 1886 - Annie Bos, Nederlands actrice (overleden 1975)
• 1886 - Franz Rosenzweig, Duits godsdienstfilosoof (overleden 1929)
• 1891 - Nelly Sachs, Duits-Zweeds schrijfster (overleden 1970)
• 1894 - Gertrud Kolmar, Duits dichteres (overleden 1943)
• 1901 - Franz Fischer, Duits oorlogsmisdadiger (overleden 1989)
• 1903 - Una Merkel, Amerikaans actrice (overleden 1986)
• 1904 - Gé Dekker, Nederlands zwemmer (overleden 1995)
• 1907 - Lucien Laurent, Frans voetballer (overleden 2005)
• 1908 - Olivier Messiaen, Frans componist en organist (overleden 1992)
• 1908 - Arnold van Ruler, Nederlands predikant en theoloog (overleden 1970)
• 1910 - Sidney Fox, Amerikaans actrice (overleden 1942)
• 1912 - Rien van Nunen, Nederlands acteur (overleden 1975)
• 1914 - Dorothy Lamour, Amerikaans actrice en zangeres (overleden 1996)
• 1916 - Alfredo Ripstein, Mexicaans regisseur (overleden 2007)
• 1917 - Pedro Elias Zadunaisky, Argentijns astronoom en wiskundige (overleden 2009)
• 1918 - Jeu van Bun, Nederlands voetballer (overleden 2002)
• 1920 - Ragnhild Hveger, Deens zwemster (overleden 2011)
• 1920 - Michael Russell, Iers bisschop (overleden 2009)
• 1922 - Lucía Hiriart de Pinochet, weduwe Augusto Pinochet
• 1922 - George Knobel, Nederlands voetbaltrainer (overleden 2012)
• 1924 - Ken Albers, Amerikaans zanger (overleden 2007)
• 1926 - Harry Fowler, Brits acteur (overleden 2012)
• 1927 - Anthony Coburn, Australisch scenarioschrijver (overleden 1977)
• 1928 - Dan Blocker, Amerikaans acteur (overleden 1972)
• 1928 - Milan Rúfus, Slowaaks dichter en academicus (overleden 2009)
• 1932 - Dini Hobers, Nederlands atlete
• 1938 - Jan Sariman, Surinaams politicus (overleden 2000)
• 1939 - Gian-Reto Plattner, Zwitsers politicus (overleden 2009)
• 1947 - Maurits Hassankhan, Surinaams politicus en historicus
• 1947 - Philippe Housiaux, Belgisch atleet
• 1948 - Abu Abbas, Palestijns terrorist (overleden 2004)
• 1950 - John Boozman, Amerikaans politicus
• 1952 - Susan Dey, Amerikaans actrice
• 1953 - Rainer Adrion, Duits voetballer en voetbalcoach
• 1954 - Kristine DeBell, Amerikaans model en actrice
• 1955 - Ana Gabriel, Mexicaans zangeres
• 1956 - Jan van Dijk, Nederlands voetballer
• 1956 - Rod Blagojevich, Amerikaans politicus
• 1957 - Michael Clarke Duncan, Amerikaans acteur (overleden 2012)
• 1960 - Kenneth Branagh, Brits acteur en regisseur
• 1960 - Hester Macrander, Nederlands cabaretière, theaterregisseur en theatermaker
• 1961 - Gerard Kappert, Nederlands atleet
• 1962 - John de Wolf, Nederlands voetballer
• 1963 - Mieke Stemerdink, Nederlands zangeres
• 1964 - Stef Blok, Nederlands politicus
• 1964 - Wouter Kurpershoek, Nederlands journalist
• 1965 - Alain Hamer, Luxemburgs voetbalscheidsrechter
• 1965 - Joseph Mascis, Amerikaans muzikant
• 1966 - Hans Jouta, Nederlands beeldhouwer
• 1967 - Leontine Borsato, Nederlands televisiepresentatrice
• 1969 - Rune Høydahl, Noors wielrenner en mountainbiker
• 1969 - Andrew Murphy, Australisch atleet
• 1970 - Djamel Haimoudi, Algerijns voetbalscheidsrechter
• 1972 - Karl Jindrak, Oostenrijks tafeltennisser
• 1972 - Puff Johnson, Amerikaans zangeres
• 1972 - Brian Molko, zanger en gitarist
• 1973 - Patrik Berger, Tsjechisch voetballer
• 1974 - Tadahiro Nomura, Japans judoka
• 1975 - Kristel Verbeke, Belgisch zangeres
• 1977 - Joaquín Botero, Boliviaans voetballer
• 1977 - Róbert Ruck, Hongaars schaker
• 1977 - Simon Thompson, Australisch triatleet
• 1978 - Nicole Hackett, Australisch triatlete
• 1978 - Joseph Mutua, Keniaans atleet
• 1979 - Tatjana Andrianova, Russisch atlete
• 1980 - Michael Albasini, Zwitsers wielrenner
• 1980 - Sophiane Baghdad, Frans voetballer
• 1980 - Paolo Longo Borghini, Italiaans wielrenner
• 1980 - Alexa Rae, Amerikaans pornoactrice
• 1981 - Ján Ďurica, Slowaaks voetballer
• 1981 - Sanel Jahić, Bosnisch voetballer
• 1981 - Fábio Rochemback, Braziliaans voetballer
• 1982 - Óscar Bagüí, Ecuadoraans voetballer
• 1982 - Fulvio Scola, Italiaans langlaufer
• 1983 - Ze Kalanga, Angolees voetballer
• 1984 - Jonas Van Geel, Vlaams acteur
• 1986 - Anicka van Emden, Nederlands judoka
• 1986 - Alexis Kubilskis, Belgisch voetballer
• 1987 - Sergio Henao, Colombiaans wielrenner
• 1987 - Gonzalo Higuaín, Argentijns voetballer
• 1988 - Wilfried Bony, Ivoriaans voetballer
• 1988 - Mitchell Donald, Nederlands voetballer
• 1988 - Jon Lancaster, Brits autocoureur
• 1988 - Neven Subotić, Servisch voetballer
• 1989 - Rosalind Groenewoud, Canadees freestyleskiester
• 1990 - Pál Joensen, Faeröers zwemmer
• 1990 - Shoya Tomizawa, Japans motorcoureur (overleden 2010)
• 1997 - Arjun Maini, Indiaas autocoureur

Overleden

Franjo Tuđman,
overleden in 1999

Augusto Pinochet,
overleden in 2006

• 304 - Eulalia van Mérida (12), rooms-katholieke martelares
• 1041 - Michaël IV Paphlagon (31), Byzantijns keizer
• 1198 - Averroes (72), Andalusisch filosoof, jurist en arts
• 1475 - Paolo Uccello (78), Italiaans schilder
• 1618 - Giulio Caccini (73), Italiaans componist
• 1774 - Alexander Comrie (65), Schots-Nederlands predikant en theoloog
• 1865 - Koning Leopold I der Belgen (74)
• 1886 - Marco Minghetti (68), Italiaans politicus
• 1889 - Ludwig Anzengruber (50), Oostenrijks schrijver
• 1896 - Alfred Nobel (63), Zweeds uitvinder en industrieel
• 1911 - Joseph Dalton Hooker (94), Brits botanicus
• 1913 - Henrique Pereira de Lucena (78), Braziliaans politicus
• 1916 - Clement Reid (63), Brits geoloog en paleontoloog
• 1917 - Mackenzie Bowell (92), vijfde premier van Canada
• 1926 - Nikola Pašić (80), Servisch premier
• 1927 - Friedrich von Moltke (75), Duits staatsman
• 1928 - Charles Rennie Mackintosh (60), Schots architect en kunstenaar
• 1929 - Frederick Abberline (86), Londens politie-inspecteur
• 1929 - Franz Rosenzweig (43), Duits godsdienstfilosoof
• 1936 - Luigi Pirandello (69), Italiaans schrijver
• 1941 - Colin Kelly (26), Amerikaans militair piloot
• 1959 - Siebe Jan Bouma (60), Nederlands architect
• 1963 - Gunnar Strömstén (78), Fins schaatser
• 1967 - Otis Redding (26), Amerikaans zanger
• 1968 - Karl Barth (82), Zwitsers theoloog
• 1984 - Uuno Pietilä (79), Fins schaatser
• 1987 - Jascha Heifetz (86), Joods-Amerikaans violist
• 1990 - Armand Hammer (92), Amerikaans industrieel en kunstverzamelaar
• 1991 - Peter Hahn (82), Duits-Amerikaans autocoureur
• 1999 - Rick Danko (56), Canadees muzikant
• 1999 - Lex Goudsmit (86), Nederlands acteur
• 1999 - Franjo Tuđman (77), Kroatisch president
• 2000 - José Águas (70), Portugees voetballer
• 2000 - Henk Sijthoff (85) Nederlands uitgever
• 2005 - Eugene McCarthy (89), Amerikaans politicus
• 2005 - Richard Pryor (65), Amerikaans acteur en stand-upcomedian
• 2005 - Emiel Van der Veken (85), Belgisch wielrenner
• 2006 - Salvatore Pappalardo (88), Italiaans aartsbisschop van Palermo
• 2006 - Augusto Pinochet (91), Chileens generaal en dictator
• 2007 - Arne Jansen (56), Nederlands zanger
• 2010 - John Fenn (93), Amerikaans scheikundige en nobelprijswinnaar
• 2010 - Braz Paschoalin (62), Braziliaans politicus
• 2010 - Matthew Stewardson (35), Zuid-Afrikaans acteur en presentator
• 2010 - Jacques Swaters (84), Belgisch autocoureur
• 2011 - Vida Jerman (72), Kroatisch actrice
• 2012 - Iajuddin Ahmed (81), Bengaals president
• 2012 - Lisa Della Casa (94), Zwitsers operazangeres
• 2012 - Harry Meek (90), Nederlands beeldend kunstenaar
• 2013 - Jim Hall (83), Amerikaans jazzgitarist, componist en arrangeur
• 2013 - André Loor (82), Surinaams historicus
• 2013 - Rossana Podestà (79), Italiaans actrice
• 2013 - Martijn Teerlinck (26), Belgisch-Nederlands dichter en muzikant
• 2014 - Renilde Hammacher-van den Brande (101), Belgisch kunsthistorica en conservator
• 2014 - Gerard Vianen (70), Nederlands wielrenner
• 2014 - Martin Zijlstra (70), Nederlands politicus

Viering/herdenking

• Internationale Dag van de mensenrechten
• Zweden - Nobelprijs ceremonie, een officiële feestdag.
• Verjaardag Korps Mariniers en herdenking van de gevallenen van het Korps op het Oostplein in Rotterdam.
• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Eulalia van Mérida († c. 304)
  • Heilige Witmar (van Centula) († 770)
  • Heilige Melchiades († 314)
  • Heilige Florent(ius) van Carracedo († 1156)
  • Heilige Gregorius III († 741)
  • Heilige Adalman van Beauvais († 844/6)
  • Onze Lieve Vrouw van Loreto (1294)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 2002 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -6,5 °C
• 1915 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 11,4 °C
• 1945 - Laagste minimumtemperatuur -10,4 °C
• 1915 - Hoogste maximumtemperatuur 13,8 °C
• 1908 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 15,4 m/s
• 1943 - Langste zonneschijnduur 6,9 uur
• 1939 - Langste neerslagduur 13,2 uur
• 1966 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 18,9 mm
• 1991 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 62 %

België

Dagrecords

• 1879 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -8,4 °C
• 1856 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 12 °C
• 1879 - Laagste minimumtemperatuur -11,8 °C
• 1915 - Hoogste maximumtemperatuur 14,9 °C
• 1897 en 1966 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 14,5 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1979: Warmste december-decade van de eeuw met gemiddelde temperatuur van 10,5 °C in Ukkel.
• 2000: Rukwinden tot 112 km/h in Saint-Hubert, 119 km/h in Gosselies en 122 km/h in Bierset (Grâce-Hollogne).

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie 10 December van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.