Κιργιζία
Συντεταγμένες: 41°16′00″N 74°59′00″E / 41.2667°N 74.9833°E
| Δημοκρατία της Κιργιζίας
Кыргыз Республикасы
Kyrgyz Respublikasy Кыргызская Республика Kyrgyzskaya Respublika |
|||
|---|---|---|---|
|
|||
.svg) |
|||
| και μεγαλύτερη πόλη | Μπισκέκ 42°52′N 75°36′E / 42.867°N 75.600°E |
||
| Κιργιζική (κρατική) Ρωσική (επίσημη)[1] |
|||
| Κοινοβουλευτική Δημοκρατία | |||
| Αλμαζμπέκ Αταμπάγιεφ Τεμίρ Σαρίγεφ |
|||
| Ανεξαρτησία • Από τη Σοβιετική Ένωση • Ισχύον Σύνταγμα |
κηρύχθηκε στις 31 Αυγούστου 1991, ολοκληρώθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 1991 2 Ιουλίου 2010[2], εγκρίθηκε σε δημοψήφισμα στις 27 Ιουνίου 2010 . |
||
|
• Σύνολο • % Νερό • Σύνορα |
199.900 km2 (87η) 3,6 3.051 km |
||
| Πληθυσμός • Εκτίμηση 1-2015 • Απογραφή 1999 • Πυκνότητα |
5.895.100[3] (112η) 4.896.100 29,5 κατ./km2 (184η) |
||
| Α.Ε.Π. (PPP) • Ολικό (2011) • Κατά κεφαλή |
12,755 δισ. $[4] 2.363 $[4] |
||
| Α.Ε.Π. (Ονομαστικό) • Ολικό (2011) • Κατά κεφαλή |
5,086 δισ. $[4] 942 $[4] |
||
| ΔΑΑ (2014) |  0,628 (125η) – μεσαία |
||
| Νόμισμα | Σομ (KGS) | ||
| • Θερινή ώρα | KGT (UTC +5) (UTC +6) |
||
| Internet TLD | .kg | ||
| Κωδικός κλήσης | +996 | ||
H Δημοκρατία της Κιργιζίας (ή Κιργιστάν) είναι κράτος της κεντρικής Ασίας. Περικλείεται από την Κίνα, το Καζακστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν. Πρωτεύουσά της είναι η Μπισκέκ. Προηγουμένως ήταν δημοκρατία της Σοβιετικής Ένωσης και είναι ανεξάρτητη από το 1991. Έχει έκταση 198.500 τ.χλμ. και πληθυσμό 5.895.100[3] κατοίκους, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις του 2015.
Επίσημες γλώσσες της χώρας είναι η κιργιζική (μια τουρκική γλώσσα) και η ρωσική.
Πίνακας περιεχομένων
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρώιμη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Κιργιστάν έφτασε τη μεγαλύτερη ακμή του με την εξάπλωσή του μετά τη νίκη του απέναντι στο χανάτο των Ουιγούρων το 840 μ.Χ. και την επέκτασή της μέχρι την οροσειρά Τιάν Σαν. Η κυριαρχία της Κιργιζίας σε αυτή την περιοχή κράτησε για 200 περίπου χρόνια.
Το 12ο αιώνα όμως, η Κιργιζία σταδιακά περιορίστηκε στις οροσειρές Αλτάι και Σαγιάν ως συνέπεια της μογγολικής εξάπλωσης. Με την Μογγολική αυτοκρατορία να ακμάζει το 13ο αιώνα, οι πληθυσμοί μετοίκησαν προς τα νότια, και τελικά κατακτήθηκαν από τον Τζένγκις Χαν το 1207.
Κινεζικές και μουσουλμανικές ιστορικές πηγές περιγράφουν την Κιργιζία μεταξύ του 7ου και του 12ου αιώνα ως χώρα με πληθυσμό με κόκκινα μαλλιά, λευκό δέρμα και γαλάζια μάτια, χαρακτηριστικά που αποδίδονταν σε σλαβική καταγωγή. Λόγω των διαδοχικών μεταναστεύσεων, κατακτήσεων, φυλετικών αναμίξεων και προσαρμογής, πολλοί από τους Κιργίζιους που κατοικούν σήμερα στην κεντρική και νοτιοδυτική Ασία έχουν μικτά χαρακτηριστικά, συχνά προερχόμενα από διαφορετικές φυλές, αν και μιλούν συναφείς διαλέκτους.
Η Ρωσική επιρροή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις αρχές του 19ου αιώνα, το νότια τμήμα της σημερινής Κιργιζίας πέρασε στον έλεγχο του χανάτου του Κοκάντ. Η περιοχή ενσωματώθηκε επίσημα στη Ρωσική Αυτοκρατορία το 1876, με παράλληλες εξεγέρσεις έναντι στην τσαρική εξουσία και τη μετανάστευση αρκετών κατοίκων στο Παμίρ και το Αφγανιστάν.
Παράλληλα, η καταστολή της επανάστασης της κεντρικής Ασίας το 1916 προκάλεσε τη μετανάστευση αρκετών Κιργιζίων στην Κίνα.
Ανατροπή του προέδρου Μπακίγιεφ 2010[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 6 Απριλίου 2010, σε μια διαδήλωση στο Ταλάς οι ηγέτες της αντιπολίτευσης διαμαρτυρήθηκαν κατά της διαφθοράς της κυβέρνησης και για το αυξημένο κόστος διαβίωσης. Οι διαμαρτυρίες εξελίχθηκαν σε βίαιες συγκρούσεις και εξαπλώθηκαν σ' όλη τη χώρα. Υπήρξαν αντικρουόμενες πληροφορίες για την τύχη του υπουργού Εσωτερικών Μολντομούσα Κονγκατίγιεφ ότι είχε σκοτωθεί κατά τη διάρκεια των ταραχών. Στις 7 Απριλίου 2010 οι διαδηλωτές έθεσαν υπό τον έλεγχό τους το αρχηγείο της εσωτερικής ασφάλειας (πρώην αρχηγείο της KGB) και ένα κρατικό τηλεοπτικό κανάλι στην πρωτεύουσα, Μπισκέκ. Στις αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας σκοτώθηκαν τουλάχιστον 41 άτομα.[5] Ο πρωθυπουργός Ουσένοφ κατηγόρησε τη Ρωσία για την υποστήριξη αυτών των διαδηλώσεων, κάτι που αρνήθηκε ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν. Τα μέλη της αντιπολίτευσης ζήτησαν επίσης το κλείσιμο της υπό αμερικανικό έλεγχο στρατιωτικής βάσης στο Μανάτ.[6] Ο πρόεδρος Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ έφυγε από τη χώρα[7]. Την ίδια ημέρα (7 Απριλίου 2010) επιλέχθηκε ως προσωρινή αρχηγός κυβέρνησης η Ρόζα Οτουνμπάγιεβα.
Καθώς συνεχίστηκαν οι βίαιες διαδηλώσεις από υποστηρικτές του έκπτωτου προέδρου στην Τζαλαλαμπάντ, ανακοινώθηκε από την προσωρινή κυβέρνηση στις 19 Μαΐου 2010 ότι αναβάλλονται οι εκλογές ως το 2011 και η Οτουνμπάγιεβα διορίστηκε πρόεδρος. Ωστόσο, η τελευταία δεν ήταν υποψήφια στις προεδρικές εκλογές και η θητεία της έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2011.[8]
Πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 2010 η Κιργιζία είναι η πρώτη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία στην Κεντρική Ασία. Αρχηγός Κράτους στη χώρα είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η νομοθετική εξουσία ασκείται από το Κοινοβούλιο. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.[9].
Υγεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 2008 στη χώρα ξέσπασε σκάνδαλο με δεκάδες βρέφη και παιδιά μολυσμένα από τον ιό HIV τον οποίο μετέδωσαν και στις μητέρες τους μέσω του θηλασμού.[10]
Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2014 τα 70,06 χρόνια (65,89 χρόνια οι άνδρες και 74,51 οι γυναίκες).[9]
Στρατός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον Ιούλιο του 2009 συμφωνήθηκε να μην κλείσει η αμερικανική βάση Μανάτ. Την σχετική συμφωνία υπέγραψε ο πρόεδρος Μπακίγιεφ.[11]
Επικοινωνίες και μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον Απρίλιο του 2009 η ΕΕ συμπεριέλαβε τη χώρα στον κατάλογο με τους αερομεταφορείς που απαγορεύεται να εκτελούν πτήσεις προς τα 27 κράτη μέλη, για λόγους ασφαλείας.[12] H οδήγηση γίνεται στα δεξιά.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Σύνταγμα - Άρθρο 5
- ↑ World Statesmen
- ↑ 3,0 3,1 Επίσημη εκτίμηση
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 «World Economic Outlook Database». ΔΝΤ. Απρίλιος 2011. http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2010&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=%2C&br=1&pr1.x=35&pr1.y=10&c=917&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=. Ανακτήθηκε στις 23-8-2011.
- ↑ Upheaval in Kyrgyzstan Could Imperil Key U.S. Base - NYTimes.com
- ↑ http://abcnews.go.com/International/wireStory?id=10305761, ABC News, 7 Απριλίου 2010
- ↑ Crisis in Kyrgyzstan - The Big Picture - Boston.com
- ↑ «Kyrgyzstan's interim leader named president until end of 2011». Xinhua. 20-05-2010. http://news.xinhuanet.com/english2010/world/2010-05/20/c_13304393.htm. Ανακτήθηκε στις 20-05-2010.
- ↑ 9,0 9,1 Kyrgyzstan CIA World Factbook
- ↑ in.gr, Σκάνδαλο με δεκάδες μητέρες και παιδιά μολυσμένα από HIV στο Κιργιστάν, 10 Απριλίου 2008.
- ↑ Ελευθεροτυπία, Κιργισία: Η βάση πάλι στις ΗΠΑ!, 8 Ιουλίου 2009.
- ↑ BBC News, Benin joins EU aviation blacklist, 8 Απριλίου 2009.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
