واتیکان
مختصات: ۴۱°۵۴′۰″ شمالی ۱۲°۲۷′۰″ شرقی / ۴۱.۹۰۰۰۰° شمالی ۱۲.۴۵۰۰۰° شرقی
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکیپدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را میتوان به چالش کشید و حذف کرد. |
Stato della Città del Vaticano
واتیکان |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
پایتخت | واتیکان سیتی ۴۱°۵۴′ شمالی ۱۲°۲۷′ غربی / ۴۱.۹۰۰° شمالی ۱۲.۴۵۰° غربی |
|||||
بزرگترین شهر | - | |||||
زبان رسمی | ایتالیایی | |||||
نوع حکومت | پاپسالاری | |||||
نام حاکمان • پاپ • رئیس جمهور |
پاپ فرانسیس جوزپه برتلو |
|||||
موارد منجر به تشکیل معاهده لاترن |
۱۱ فوریه ۱۹۲۹ | |||||
مساحت | ||||||
- | مساحت | ۰٫۴۴کیلومتر مربع (۲۳۶) | ||||
- | آبها (٪) | — | ||||
جمعیت | ||||||
- | سرشماری | ۸۴۲ نفر (۲۲۳) |
||||
- | تراکم جمعیت | ۱۸۷۷/km۲ | ||||
واحد پول | یورو (EUR ) |
|||||
منطقه زمانی | CET (ساعت جهانی+۱) | |||||
- | تابستانی (DST) | CEST (ساعت جهانی) | ||||
دامنه اینترنتی | .va | |||||
پیششماره تلفنی | +۳۷۹ |
واتیکان دولتشهری مستقل است که در درون شهر رم در کشور ایتالیا جای دارد. واتیکان محل اقامت پاپ، رهبر کاتولیکهای جهان و مرکز کلیسای کاتولیک است. واتیکان با مساحتی در حدود ۴۴ هکتار، کوچکترین کشور دنیا و با جمعیتی در حدود ۸۰۰ نفر، کمجمعیتترین کشور مستقل دنیا محسوب میشود.[۱][۲][۳]
واتیکان از سریر مقدس که نام حوزهٔ اسقفنشین این شهر است، متفاوت است. واتیکان دولتشهری مستقل است که در سال ۱۹۲۹ با توافق مقامات سریر مقدس و بنیتو موسولینی نخستوزیر ایتالیا بنیان نهاده شد، اما قدمت سریر مقدس به اوایل پیدایش مسیحیت میرسد. سریر مقدس عالیترین اسقفنشین کلیسای کاتولیک و حکومت مرکزی کلیساهای کاتولیک به شمار میرود و در جامعهٔ بینالمللی یک واحد مستقل واجد حاکمیت به شمار میرود که موضوع حقوق بینالملل است و در بسیاری از کشورها سفارتخانه و در بسیاری از سازمانهای بینالمللی عضویت دارد. سفرای این کشور و نمایندگان پاپ نیز به طور رسمی نماینده و سفیر سریر مقدس نامیده میشوند و نه دولتشهر واتیکان. همچنین مصوبات واتیکان به زبان ایتالیایی منتشر میشود اما اسناد رسمی سریر مقدس به زبان لاتین است. این دو واحد حتی گذرنامههای متفاوتی نیز صادر میکنند. سریر مقدس گذرنامههای دیپلماتیک و خدماتی را صادر میکند و واتیکان گذرنامههای عادی.
کلیسای سن پیر بزرگترین کلیسای جهان است و در واتیکان قرار دارد.
محتویات
تاریخ[ویرایش]
شهر واتیکان - کوچکترین کشور مستقل جهان - در ۱۱ فوریه ۱۹۲۹ طبق معاهده لاترن تأسیس شد.این عهدنامه بین «موسولینی» رئیس وقت دولت ایتالیا و پیپسی (papacy) - دفتر پاپ بالاترین قدرت کلیسای کاتولیک رم - پس از سالها مجادله منعقد شد. در سال ۱۹۸۴ با کنکوردا (concordat) - پیمان پاپ و دولت - عهدنامه جدیدی جایگزین شد. این عهدنامه جدید مانند عهدنامه قبلی، استقلال کامل کلیسای کاتولیک را در داخل شهر واتیکان به رسمیت میشناسد.
حکومت[ویرایش]
شخص اول در اداره شهر، پاپ اعظم است که در عالیترین مسند قرار دارد و حق قانونگذاری، قضاوت و اداره دولت به عهده اوست.
به دلیلی که پیشینهای تاریخی دارد، دولت حاکم بر واتیکان ساختاری خاص و منحصربهفرد دارد و همان طور که اشاره شد بعد از پاپ که در صدر است، دبیران رسمی منطقه از جمله حکمران و نماینده پاپاعظم در کمیسیون قرار دارند که نه تنها این اعضا بلکه سایر افراد از سوی شخص پاپ انتخاب و در صورت خواست وی از مسند قدرت عزل میشوند.
حکمران شهر که در بسیاری از مواقع به عنوان رئیس جمهور واتیکان مطرح میشود، در واقع وظیفهای شبیه یک شهردار و یا مدیر اجرایی دارد.
نیروهای امنیتی و قضایی[ویرایش]
واتیکان دارای چند گروه و هسته امنیتی است، یکی گارد امنیتی سوییس که نیروی ارتش آن به صورت داوطلبانه از میان شهروندان سوئیسی تشکیل شدهاست و دیگری «corpo della Gendarmeria» که نه تنها به عنوان نیروی ارتش منطقه واتیکان محسوب میشوند بلکه به عنوان محافظان شخصی پاپ نیز انجام وظیفه میکنند.
همچنین واحدی به نام «پلیس واتیکان» نیز وجود دارد.[۴] شهر واتیکان دارای زندان نیست، اما در ساختمان پلیس واتیکان سه سلول وجود دارد.[۵]
واتیکان دارای سیستم قضایی جهت برخورد با تخلفات اداری روحانیون است که به «دادگاه تریبیونال واتیکان» مشهور است.[۶]
جغرافیا[ویرایش]
واتیکان که کوچکترین ایالت خودمختار اروپایی محسوب میشود، بر روی تپهای به همین نام در شمال غرب شهر بزرگ رم واقع شده و گرداگرد آن را دیواری احاطه کردهاست تا شهر و به خصوص پاپ اعظم را از خطر حملات خارجی محافظت کند.
واتیکان کوچکترین منطقه خودمختار و مستقل در جهان به شمار میرود و کل آن تنها ۶/۱۰۸ آکر است آب و هوای مدیترانهای تابستانهای گرم و خشک و زمستانهایی بارانی را برای آن به ارمغان میآورد و مانند شهر رم درجه دمای آن متغیر است. مه و بخار پراکنده در هوای شهر که ناشی از فواره بزرگ و عظیمالجثه سینت پیتر باسیلیکا است نیز موجب رطوبت هوا و پراکنش دائمی قطرات آب در هوا میشود.[۷] این شهر کوچک اما مقتدر، تمامی نیازهای خود را برآورده میکند و دارای اداره پست، آتشنشانی، نیروهای پلیس، ایستگاه راه آهن، شبکههای نیروی برق، رستورانها، بانک و شبکه انحصاری اینترنتی است.
اقتصاد[ویرایش]
از سال ۱۹۸۱ میلادی، دربار واتیکان برای خاتمهدادن به حدس و گمانها در مورد میزان ثروت و درآمد کلیسا، حسابهای مالی خود را منتشر میکند.[۸]
بانک واتیکان در سده ۱۹ میلادی تأسیس شد، اما فعالیت خود را در شکل کنونی و تحت نام فعلی «مؤسسه آثار مذهبی» از سال ۱۹۴۲ میلادی، آغاز کرد.[۹]
امکانات شهری[ویرایش]
واتیکان هیچ فرودگاهی ندارد و تنها یک باند هلیکوپتر دارد.
خطوط راهآهن ایتالیا به ایستگاه سینت پیترز متصل میشود و بسیاری از زائران از آن استفاده میکنند. خطوط متروی آن نیز در مدت ۱۰ دقیقه شهر را طی میکند.[نیازمند منبع]
در واتیکان از سیستم تلفن و پست انحصاری و کاملاً مستقل استفاده میشود و خطوط اینترنتی آن نیز در دسترس همهاست.
ساختمانها[ویرایش]
واتیکان دارای کتابخانه و مجموعههای ارزشمند موزه است.
در گوشه جنوب غربی واتیکان، عمارت ماتر اکلسیا (Mater Ecclesiae) که قبلاً صومعه بوده، وجود دارد.[۱۰]
رسانههای گروهی[ویرایش]
از ابزارهای تبلیغاتی واتیکان میتوان به رادیو واتیکان و تلویزیون واتیکان و همچنین وبگاههای مختلف اینترنتی و شبکههای اجتماعی وابسته به دربار واتیکان اشاره کرد.
نشریه رومانو (Romano) که به صورت روزانه در ایتالیا و به صورت هفتگی در انگلستان، اسپانیا، آلمان و فرانسه و ماهیانه در لهستان چاپ میشود، از سوی یک شرکت خصوصی تحت نظارت افراد غیر روحانی کاتولیک منتشر میشود، اما اطلاعات رسمی و اداری آن تحت کنترل دربار واتیکان است. در این نشریه مقالات و نوشتههای رسمی که اطلاعات کلیسا را در بردارد باعنوان «Actapostlica sedis» درج میشود.
مردم[ویرایش]
این کشور کم جمعیتترین کشور جهان بوده و دارای حدود ۸۰۰ نفر جمعیت میباشد. از این تعداد ۴۵۰ نفر شهروند واتیکان بوده و بقیه مجوز اقامت در شهر را دارند. حدود نیمی از شهروندان واتیکان در این شهر زندگی نمیکنند و به مناسبت شغل خود(بیشتر به عنوان دیپلمات) در کشورهای دیگر دنیا سکونت دارند.[۱۱]
زبان رسمی مردم دولت واتیکان ایتالیایی است و تمام قوانین و مقررات آن به این زبان منتشر میشوند. زبان مکالمات روزمره هم معمولاً ایتالیایی است. اما زبان رسمی سریر مقدس لاتین و زبان دیپلماتیک سریر مقدس هم فرانسوی است. زبان اصلی گارد امنیتی آلمانی است.
دیپلماسی و سیاست خارجی[ویرایش]
دولت واتیکان روابط دیپلماتیکی ندارد و روابط خارجی واتیکان از طریق وزارت امورخارجه سریر مقدس انجام میشود که نام حوزه اسقفنشین شهر رم و مرکز کلیساهای کاتولیک دنیاست.
واتیکان در سال ۱۹۹۰ میلادی، به معاهده حقوق کودک سازمان ملل متحد پیوست.[۱۲]
فرهنگ[ویرایش]
لازم بذکر است که کشور واتیکان در تعیین بسیاری از موارد فرهنگی و سیاسی جهان مسیحیّت نقش مهمی را ایفا مینماید و سالانه تعداد زیادی از مردم از این کشور بازدید مینمایند. از این جهت بصورت تخصّصی از طریق درآمد جهانگردان مذهبی سالیانه مقدار زیادی درآمد وارد این کشور میگردد.
شهر واتیکان به خودی خود از تاریخ فرهنگی قابلتوجهی برخوردار است. ساختمانهایی چون سنت پیتر بازیلیکا و نمازخانه ی سیستین از زیباترین آثار هنری جهان است و آثار ارزشمندی از هنرمندان بزرگ تاریخ چون میکل آنژ و بوتیچلی را در خود جای دادهاست.
کتابخانه بزرگ شهر و مجموعههای ارزشمند موزه آن حاوی اطلاعات تاریخی شگرفی است که به لحاظ علمی و فرهنگی بسیار باارزشند.
در سال ۱۹۸۴ سازمان جهانی یونسکو، شهر واتیکان را در فهرست مناطق تاریخی خود ثبت کرد و تنها نمونهای است که در آن کل یک کشور بهعنوان اثری تاریخی ثبت میشود.
آنچه جالب توجهاست، حضور چشمگیر مردان در شهر است زیرا ساکنان اصلی آن را مردان تشکیل میدهند و جمعیتی کثیر از آنها در واتیکان دیده میشوند.
حضور گردشگران و زائران به زندگی روزانه شهر تنوع خاصی میبخشد و دیدار پاپ اعظم در مراسم عشای ربانی و نیز آیین مذهبی و جشنها برای آنها بسیار جالب است.
فعالیتهای علمی[ویرایش]
پاپ لئو سیزدهم در سال ۱۸۹۱ به طور رسمی «مرکز اختر شناسی واتیکان» را تاسیس کرد.[۱۳]
پانویس[ویرایش]
- ↑ “Holy See (Vatican City)”. CIA — The World Factbook ed. Retrieved on 2007-02-22.
- ↑ Vatican City State. . Vatican City Government. Retrieved on 2007-11-28.
- ↑ The Principality of Sealand is generally classified as a micronation, not as an Independence sovereign state.
- ↑ «خدمتکار مخصوص» پاپ بندیکت شانزدهم بازداشت شد، بیبیسی فارسی
- ↑ سکوت واتیکان در برابر رسوایی «واتیلیکس»
- ↑ رسوایی جنسی کلیسا: پاپ بندیکت ۴۰۰ کشیش را خلع لباس کرده بود، بیبیسی فارسی
- ↑ خبرگزاری میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری (CHTN)
- ↑ تضعیف ارزش دلار از درآمد واتیکان کم کرد، بیبیسی فارسی
- ↑ سکوت واتیکان در برابر رسوایی «واتیلیکس»
- ↑ بندیکت شانزدهم: ۱۰ نکته درباره کنارهگیری پاپ، بیبیسی فارسی
- ↑ Population vatican state
- ↑ رسوایی جنسی کلیسا: پاپ بندیکت ۴۰۰ کشیش را خلع لباس کرده بود، بیبیسی فارسی
- ↑ اختر شناس واتیکان: دنبال موجودات فضایی و ترویج مسیحیت نیستیم، بیبیسی فارسی
پیوند به بیرون[ویرایش]
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای واتیکان دارد. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ واتیکان موجود است. |
|
|
|
|
|
این یک مقالهٔ خرد پیرامون واتیکان است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |
- واتیکان
- رم
- ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۲۹ (میلادی)
- پایتختهای اروپا
- جغرافیای رم
- حاکمیتهای دینی
- دولتشهرها
- زیارتگاههای مسیحیان
- شهرهای کرانه تیبر
- شهرهای محاصرهشده توسط شهرهای دیگر
- کشورهای اروپایی
- کشورهای محصور در خشکی
- کلیسای کاتولیک در اروپا
- مذهب کاتولیک در اروپا
- مسیحیت در اروپا
- مکانهای مقدس
- میراث جهانی یونسکو در واتیکان