Kostarik

Vikipedii
Hüpähtada: navigacii, Ecind
Kostarikan Tazovaldkund
República de Costa Rica
 Flag
Flag of Costa Rica.svg
 Valdkundznam
Coat of arms of Costa Rica.svg
Pälidn San Hose
Eläjiden lugu (2013) 4,713,168[1] ristitud
Pind 51,100 km²
Kostarikan TazovaldkundRepública de Costa Rica
Kel' ispanijan
Valdkundan pämez' Luis Gil'jermo Solis
Päministr hän-žo
Religii hristanuskond, ateizm
Valüt kostarikan kolon (₡) (CRC)
Internet-domen .cr
Telefonkod +506
Aigvö UTC-6

Kostarik vai Kosta Rika (isp. Costa Rica, sana sanha znamoičeb «elokaz rand»), täuz' oficialine form — Kostarikan Tazovaldkund (isp.: República de Costa Rica), om valdkund Keskuzamerikas. Pälidn da kaikiš suremb lidn om San Hose.

Istorii[redaktiruida | redigeeri lähteteksti]

Vl 1821 sügüz'kun 15. päiväl Kostarik tedoti ripmatomudes Ispanijaspäi.

Igähižed eläjad — uetaralaižed — kadoiba täuzin Konkistan jäl'ghe.

Jäl'gmäine Konstitucijan udištamine oli vl 1949 kül'mkun 7. päiväl (vn 2003 vajehtusidenke)[2].

Geografijan andmused[redaktiruida | redigeeri lähteteksti]

Kostarikan topografine kart.

Kostarik om mavaldkundröunoiš Nikaraguanke (röunan piduz — 309 km) pohjoižes da Panamanke suvipäivnouzmas (330 km). Ühthine röun kuivmadme — 639 km. Kostarikan Kokos-sar' sijadase 550 km suvipäivlaskmpolehe Tünen valdmeren randištolpäi, sigä om meriröun Ekvadoranke suvipoles.

Kostarikan suvipäivlaskmaižed randad lainištab Tün' valdmeri (randanpird — 1016 km), a pohjoižpäivnouzmaižed randad — Atlantižen valdmeren Kariban meri (212 km). Ühthine randanpird om 1228 km.

Valdkundan kaikiš korktemb čokkoim om Čirripo-mägenoc, 3820 m[3].

Londuseližed pävarad oma mecad (2/3 territorijad), kuld, rik, gidroenergii.

Om 74 kel'dtahod valdkundas (kacmata surhe ravhahantihedushe), ned ottas läz nelländest Kostarikan territorijad.

Tobmuz[redaktiruida | redigeeri lähteteksti]

Parlamentan pert', San Hose.

Kostarik om unitarine konstitucine prezidentine tazovaldkund äjiden partijoiden sistemanke.

Valdkundan pämez' om prezident (rahvaz valičeb händast 4 vodeks). Prezident paneb radsijha päministrad, no hänen valdatused oma röunatadud enamba kaikid toižid latinižamerikaižid prezidentid. Ozutesikš, prezident ei voi panda kel'dod käskushe büdžetan pol'he.

Parlament om üks'kodine Käskusenandai Suim (isp. Asamblea Legislativa), rahvaz valičeb sen 57 ühtnijoid mugažo 4 vodeks. Valdkundas eile käskusenandajid suimid municipalitetoiš.

Voziden 1948-49 Rahvanikoiden sodan jäl'ghe Kostarikal eile ičeze armijad (iče kel'dihe), om vaiše policii.

Administrativiž-territorialine jagand[redaktiruida | redigeeri lähteteksti]

   Kacu kirjutuz: Kostarikan administrativiž-territorialine jagand.

Kostarik alajagase 7 provincijha (isp. provincia). Provincijad alajagase kantonoihe (niid om 81) (isp. cantón), a ned — rajonihe (isp. distrito) (vl 2011 niid oli 464).

Eläjad[redaktiruida | redigeeri lähteteksti]

Kostarikas elädas kostarikalaižed.

Toižed järedad lidnad (enamba 50 tuh. ristitud vn 2011 rahvahanlugemižen mödhe[4], surembaspäi penembha): Kartago, Pavas, Limon, Hatil'jo.

Ižanduz[redaktiruida | redigeeri lähteteksti]

Kostarikan päeksport om mikroprocessorad, medicinmašiništ, kofe, sahar, meren sömproduktad, bananad, din'ad, ananasad, dekorativižed kazmused.

Homaičendad[redaktiruida | redigeeri lähteteksti]

  1. Proyecciones de población al 30 de junio de 2013. — Inec.go.cr. (isp.)
  2. Kostarikan Konstitucijan tekst. — Costaricalaw.com. (angl.)
  3. Keskuzamerikan kaikiš korktembad mägenpäd. — PeakList.org. (angl.)
  4. Costa Rica: Población total por zona y sexo, según provincia, cantón y distrito. C01. (2011). — Inec.go.cr. (isp.)

Irdkosketused[redaktiruida | redigeeri lähteteksti]


Pohjoižamerikan valdkundad
Pohjoižamerikan valdkundad
Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad (AÜV) | Antigua da Barbud | Bagaman Sared | Barbados | Beliz | Dominik | Dominikanine Tazovaldkund | Gonduras | Grenad | Gvatemal | Haiti | Jamaik | Kanad | Kostarik | Kuba | Meksik | Nikaragua | Panam | Sal'vador | Sent Kits da Nevis | Sent Lüsii | Sent Vinsent da Grenadinad | Trinidad da Tobago