డొమెనికన్ రిపబ్లిక్

వికీపీడియా నుండి
ఇక్కడికి గెంతు: మార్గసూచీ, వెతుకు
República Dominicana  Invalid language code.
Dominican Republic
Flag of Dominican Republic Dominican Republic యొక్క చిహ్నం
నినాదం
"Dios, Patria, Libertad"  (Spanish)
("God, Fatherland, Liberty")
జాతీయగీతం
Himno Nacional
Dominican Republic యొక్క స్థానం
రాజధాని
(మరియు అతిపెద్ద నగరం)		 Santo Domingo
19°00′N, 70°40′W
అధికార భాషలు Spanish
జాతులు  73% Multiracial, 16% White, 11% Black[1]
ప్రజానామము Dominican
ప్రభుత్వం Democratic Republic[1][2] or Representative Democracy[2]
 -  President Leonel Fernández[2]
 -  Vice President Rafael Alburquerque[2]
Independence From Spain: 
 -  Date December 1, 1821[2] 
 -  Date From Haiti:
February 27, 1844[2] 
 -  Date From Spain:
August 16, 1865[2] 
 -  జలాలు (%) 0.7[1]
జనాభా
 -  2009 అంచనా 10,090,000[3] (80th)
 -  2002 జన గణన 8,562,541[4] 
జీడీపీ (PPP) 2009 అంచనా
 -  మొత్తం $80.339 billion[5] 
 -  తలసరి $8,896[5] 
జీడీపీ (nominal) 2009 అంచనా
 -  మొత్తం $46.743 billion[5] 
 -  తలసరి $5,176[5] 
Gini? (2005) 49.9[1] (high) 
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2007) Increase 0.777[6] (medium) (90th)
కరెన్సీ Peso[2] (DOP)
కాలాంశం Atlantic (UTC-4[1])
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్ .do[1]
కాలింగ్ కోడ్ ++1-809, +1-829, +1-849
Sources for:
  • area, capital, coat of arms, coordinates, flag, language, motto, and names:[2]. For an alternate area figure of 48,730 km2:[1]
  • calling code 809, Internet TLD :[1]

కరేబియన్ ప్రాంతంలోని గ్రేటర్ అంటిల్లీస్ ద్వీపసముదాయంలో భాగంగా ఉన్న హిస్పానియోల ద్వీపంలో ఉన్న ఒకదేశం డొమినికన్ రిపబ్లిక్ (స్పానిష్: República Dominicana, pronounced: [reˈpuβlika ðominiˈkana]). ఈ ద్వీపంలోని పశ్చిమభాగంలోని మూడవవంతును హైతిదేశం ఆక్రమించి, హిస్పానియోలను రెండు దేశాలచే ఆక్రమించబడిన రెండు కరేబియన్ ద్వీపాలలో ఒకటిగా చేస్తుంది. 48,442 square కిలోmetre (5.2143×1011 sq ft)అంచనా వేసిన 10 మిలియన్ల జనాభాతో, జనాభా మరియు ప్రాంతం వారీగా, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ (క్యూబా తరువాత) రెండవ అతిపెద్ద కరేబియన్ దేశం.[2][7]

ఏడవ శతాబ్దం నుండి టైనోలు నివసిస్తున్న డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ప్రాంతాన్ని క్రిస్టఫర్ కొలంబస్ 1492లో చేరారు, మరియు ఈ ప్రాంతం అమెరికాలలో ప్రధమ శాశ్వత ఐరోపా స్థావరంగా మారింది, ఉదాహరణకు ఈ దేశపు ముఖ్యపట్టణమైన శాంటో డొమింగో నూతన ప్రపంచంలో స్పెయిన్ యొక్క మొదటి ముఖ్యపట్టణంగా ఉంది. అమెరికాల యొక్క అనేక ప్రధమాలలో శాంటో డొమింగోలో మొదటి విశ్వవిద్యాలయం, కెథడ్రల్ మరియు కోట ఉన్నాయి, చివరి రెండూ UNESCO యొక్క వరల్డ్ హెరిటేజ్ సైట్ అయిన సియుడాడ్ కొలోనియల్ ప్రాంతంలో ఉన్నాయి.[2][8]

మూడు శతాబ్దాల స్పెయిన్ పరిపాలన, మధ్యలో ఫ్రెంచ్ మరియు హైతీల స్వల్పకాల పరిపాలన తరువాత, ఈ దేశం 1821లో స్వాతంత్రం పొందింది అయితే వెంటనే హైతీ యొక్క ఆక్రమణకు గురైంది. 1844 నాటి డొమినికన్ స్వాతంత్ర పోరాటంలో విజేతలైన డొమినికన్లు, అధికభాగం రాజకీయ సంక్షోభాన్ని అనుభవించిన తరువాత, 72 సంవత్సరాలపాటు స్పెయిన్ యొక్క పరిపాలనకు తిరిగి వచ్చింది. 1916–1924 నాటి యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆక్రమణ తరువాత, హోరాసియో వాస్క్వెజ్ లాజర పాలనలో ఆరు-సంవత్సరాల కాలం ప్రశాంతత మరియు సమృద్ధి, పిమ్మట 1961 వరకు రాఫెల్ లెయోనిడాస్ ట్రుజిల్లో మొలిన నియంతృత్వం కొనసాగాయి. 1965నాటి దేశం యొక్క చివరి పౌరయుద్ధం, U.S.-నాయకత్వ జోక్యంతో అంతమైంది, దానిని జోయక్విన్ బలగ్వేర్ యొక్క నియంతృత్వ పాలన 1966–1978 అనుసరించింది. అప్పటినుండి, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ప్రాతినిధ్య ప్రజాస్వామ్యానికి మారింది,[1] మరియు 1996 తరువాత ఎక్కువ భాగం లియోనెల్ ఫెర్నాండెజ్ నేతృత్వంలోనే ఉంది.

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ కరేబియన్లో రెండవ అతిపెద్ద ఆర్ధికవ్యవస్థ.[9][10] దీర్ఘకాలంగా పంచదార ఉత్పత్తికి ప్రసిద్ధి చెందినప్పటికీ, ప్రస్తుతం సేవల రంగం ఆధిపత్యం వహిస్తోంది.[1] ఈ దేశం యొక్క ఆర్థికాభివృద్ధికి ఉదాహరణగా దాని అభివృద్ధిచెందిన టెలి కమ్యూనికేషన్ వ్యవస్థను పేర్కొనవచ్చు.[11] ఏదేమైనా, నిరుద్యోగం,[1] ప్రభుత్వ రంగంలో అవినీతి, అస్థిరమైన విద్యుత్ సేవలు డొమినికన్ల ప్రధానసమస్యలు. ఈ దేశం "గుర్తించబడిన ఆదాయ అసమానతలను" కూడా కలిగి ఉంది.[1]

ఈ దేశానికి వలసవాదుల రాకపోకలు భారీస్థాయిలో ఉండటం వలన, అంతర్జాతీయ వలసవాదం దీనిని బాగా ప్రభావితం చేస్తోంది. హైతియన్ల వలసలు మరియు హైతియన్ సంతతికి చెందిన డొమినికన్లు ప్రధాన సమస్యలు; హైతియన్ మూలానికి చెందిన మొత్తం జనాభా అంచనా ప్రకారం 800,000.[12] పెద్దసంఖ్యలో డొమినికన్ల విస్తరణలో అధికభాగం 1.3 మిలియన్ల జనాభాతో యునైటెడ్ స్టేట్స్ లో ఉంది.[13] వారు అనేక బిలియన్ల డాలర్లు, GDPలో పదవవంతు, వారి కుటుంబాలకు పంపడం ద్వారా దేశాభివృద్ధికి సహాయపడుతున్నారు.[1][14]

డొమినికన్ రిపబ్లిక్, కరేబియన్ యొక్క అతి పెద్ద పర్యాటక కేంద్రంగా రూపొందింది; సంవత్సరం-పొడవునా ఉండే ఈ దేశ గోల్ఫ్ మైదానాలు ప్రధాన ఆకర్షణలలో ఒకటి.[11] ఈ పర్వతీయ భూభాగంలో కరేబియన్ యొక్క అత్యంత ఎత్తైన పర్వతం, పికో డుయర్టే, దానితోపాటే అతి పెద్ద కరేబియన్ సరస్సు అత్యంత నిమ్నోన్నతి అయిన లేక్ ఎన్రిక్విల్లో ఉన్నాయి.[15] డొమినికన్లు తరచు క్విస్క్వేయాగా పిలుచుకునే వారి దేశం, 26 °C (78.8 °F)సగటు ఉష్ణోగ్రతను కలిగి గొప్ప జీవవైవిధ్యతను కలిగి ఉంది.[11]

సంగీతం మరియు క్రీడలు డొమినికన్ సంస్కృతిలో అత్యధిక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉన్నాయి, మెరెంగ్యూ జాతీయ నృత్యం మరియు గీతం కాగా బేస్ బాల్ వారి అభిమాన క్రీడ.[2]

విషయ సూచిక

చరిత్ర[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసంs: History of the Dominican Republic and Colony of Santo Domingo

టైనోలు[మార్చు]

అరవకన్-మాట్లాడే టైనోలు హిస్పానియోలలో ప్రారంభ నివాసితుల స్థానాన్ని[16] సిర్కా క్రీస్తుపూర్వం 650లో ఆక్రమించారు. టైనోలు ఈ ద్వీపాన్ని కిస్కేయ లేదా క్విస్క్వేయ ("భూమి యొక్క మాత")గా పిలిచారు.[ఆధారం కోరబడింది] వారు వ్యవసాయం మరియు చేపలవేట, [17]ఇంకా జంతువుల వేట మరియు సేకరణలను చేపట్టారు.[16] 15వ శతాబ్దంలో భయంకరమైన కారిబ్లు టైనోలను ఈశాన్య కరేబియన్ కు తరిమివేశారు.[18] 1492లో హిస్పానియోల జనాభా అంచనాల విషయంలో విస్తృతమైన భేదాలు ఉన్నాయి, వీటిలో లక్ష,[19] మూడు లక్షలు,[16] మరియు నాలుగు లక్షలు నుండి ఇరవై లక్షలవరకు ఉన్నాయి.[20] 1492 నాటికి ఈ ద్వీపం ఐదు టైనో ముఖ్యపాలిత ప్రాంతాలుగా విడిపోయింది.[ఆధారం కోరబడింది]

1492లో స్పెయిన్ వారు వచ్చారు. ప్రారంభలో స్నేహపూర్వక సంబంధాల తరువాత, టైనోలు వారి ఆక్రమణను నాయకురాలు చీఫ్ అనా అఫ్ జారగువ మరియు ఆమె భర్త చీఫ్ కోనబో అఫ్ మాగువన, వారితోపాటు నాయకులైన గౌకానగరిక్స్, గౌమా, హట్కీ, మరియు ఎన్రిక్విల్లోల నాయకత్వంలో ఎదిరించారు. చివరి వ్యక్తి విజయాలు అతని ప్రజలకు ద్వీపంపై కొంతకాలానికి ఒక స్వయంప్రతిపత్త ప్రదేశాన్ని కల్పించింది. ఏదేమైనా, 1492 తరువాత కొన్నిసంవత్సరాలలో, యూరోపియన్ల రాకవలన వచ్చిన మశూచి మరియు ఇతర వ్యాధులవలన[21] మరియు క్రింద పేర్కొన్న వ్యాధులవలన టైనోల జనాభా గణనీయంగా తగ్గిపోయింది. ఈ తరుగుదల కొనసాగి, 1711 నాటికి టైనోల జనాభా కేవలం 21,000కు చేరింది.[22] దేశంలో స్వదేశీ టైనోల చివరి నమోదు 1864 నుండి ఉంది. అనేక శతాబ్దాలుగా వివాహసంబంధాల కలయిక వలన, అనేకమంది డొమినికన్లు టైనో వారసత్వాన్ని కలిగి ఉన్నారు.[23][24] టైనో సంస్కృతి యొక్క గుహాంతర వర్ణచిత్రాల అవశేషాలు,[25] వాటితోపాటు కుండలమీది రూపకల్పనలు ఇప్పటికీ మోకా యొక్క కళాకారుల గ్రామమైన హిగ్యురిటోలో వాడబడుతున్నాయి.

స్పానిష్ పాలన[మార్చు]

క్రిస్టఫర్ కొలంబస్ హిస్పానియోలాకు అమెరికాకు తన మొదటి నాలుగు యాత్రల సమయంలో డిసెంబర్ 5, 1492న వచ్చారు. ఆయన ఈ ద్వీపాన్ని స్పెయిన్ కి చెందినదిగా ప్రకటించి దానికి లా ఎస్పనోల అని పేరు పెట్టారు. 1496లో, క్రిస్టఫర్ కొలంబస్ సోదరుడైన బర్తోలోమ్యూ కొలంబస్ "నూతన ప్రపంచం"లో ఐరోపా యొక్క మొదటి స్థావరమైన శాంటో డొమింగో నగరాన్ని నిర్మించారు. స్పెయిన్ దేశస్థులు ఈ ద్వీపంపై వృక్షసంబంధ ఆర్ధికవ్యవస్థను సృష్టించారు.[19] ఈ వలసరాజ్యం దశాబ్దాలపాటు అమెరికాలో స్పానిష్ ఆక్రమణకు మూలంగా మరియు ఈ అర్ధగోళంలో స్పెయిన్ అధికారానికి ముఖ్యకేంద్రంగా ఉంది. 1506లో క్రిస్టఫర్ మరణించినపుడు శాంటోడొమింగోలోనే ఖననం చేయబడ్డాడు.

అన్నిటికీ మించి, యూరోపియన్ల అంటు వ్యాధులకు వారికి నిరోధకత లేకపోవడం వలన టైనోలు దాదాపుగా అదృశ్యమయ్యారు. ఇతరకారణాలలో, దూషణ, కుటుంబాలు విచ్ఛిన్నం కావడం, ఆకలి,[16] బానిసత్వం, బలవంతపు శ్రమ, హింస, స్పెయిన్ దేశస్థులతో యుద్ధం, జీవనశైలిలో మార్పులు, అంతేకాక భిన్నజాతి సంపర్కం ఉన్నాయి. భారతీయుల యొక్క రక్షణకు చట్టాలు ఆమోదించబడినప్పటికీ,(1512–1513 బర్గోస్ చట్టాలతో ప్రారంభించి[26]) అవి వాస్తవంగా ఎన్నడూ అమలు కాలేదు. అయితే పైన పేర్కొన్నట్లు, టైనోలు తట్టుకొని జీవించారు. లాస్ కాసస్ భారతీయ జనాభా తగ్గుదలను, కింగ్ కార్లోస్ కల్పించుకునేటట్లు నచ్చచెప్పే ప్రయత్నంలో అత్యుక్తి చేసి[27] చెప్పారనీ, మరియు ఎన్ కమెన్డెరోస్ కూడా ఎక్కువమంది ఆఫ్రికన్ బానిసలను దిగుమతి చేసుకోవటానికై అనుమతి పొందటానికి అలాగే చెప్పారనీ కొంతమంది పండితుల అభిప్రాయం. పైగా, ఆ కాలంనాటి జనాభా గణనలు సుదూరజాతులలోకి పారిపోయిన భారతీయులను లెక్కించలేదు,[23] అక్కడ వారు పారిపోయిన ఆఫ్రికన్లతో (సిమర్రోన్స్ )కలిసి, జంబోలను తయారుచేశారు. ఇంకా, సాంస్కృతికంగా స్పానిష్ లు అయిన మేస్టిజోలు స్పానియర్డ్స్ గానూ, కొంతమంది జంబోలు నల్లవారిగానూ, మరియు కొంతమంది భారతీయులు ములట్టోలుగానూ లెక్కించబడ్డారు.[23]

అజ్టెక్ లను మరియు 0}ఇంకాస్ లను గెలిచిన తరువాత, స్పెయిన్ తన కరేబియన్ ఆస్తులను నిర్లక్ష్యం చేసింది. ఫ్రెంచ్ బుకనీర్లు పశ్చిమ హిస్పానియోల లో స్థిరపడ్డారు, మరియు 1697 రిస్విక్ సంధినాటికి, స్పెయిన్ ఆ ప్రాంతంపై హక్కులను ఫ్రాన్సుకు వదులుకుంది. 90% బానిస జనాభాతో ఫ్రాన్స్ అక్కడ ఒక సంపన్నమైన వలస సెయింట్-డోమింగ్యూ నిర్మించింది, మరియు ఇది 18వశతాబ్దపు అంతానికి స్పానిష్ ప్రాంతములో ఉన్న జనాభాకి మొత్తమ్మీద నాలుగురెట్లు జనాభా(500,000 నుండి 125,000)కలిగి ఉంది.[28]

ఫ్రెంచ్ పాలన[మార్చు]

ఫ్రెంచ్ విప్లవ యుద్ధాల పరిణామంలో పీస్ అఫ్ బాసెల్ వలన స్పెయిన్ శాంటో డొమింగోను ఇచ్చివేసిన తరువాత, 1795లో ఫ్రాన్సు మొత్తం ద్వీపాన్ని స్వంతం చేసుకోవడానికి వచ్చింది. ఆ సమయంలో, టౌస్సైంట్ లౌవెర్చార్ నాయకత్వంలో శాంటో-డొమింగ్యూ యొక్క బానిసలు ఫ్రాన్స్ కి వ్యతిరేకంగా పోరాటం చేసారు. 1801లో వారు శాంటో డొమింగోను ఆక్రమించి మొత్తం ద్వీపాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నారు; కానీ 1802లో నెపోలియన్ పంపించిన సైన్యం టౌస్సైంట్ లౌవేర్చర్ ను బంధించి ఖైదీగా ఫ్రాన్స్ కి పంపివేసింది. ఏదేమైనా, టౌస్సైంట్ లౌవేర్చర్ యొక్క అనుచరులు, మరియు ఎల్లో ఫీవర్ ఫ్రెంచ్ వారిని సెయింట్-డొమింగ్యూ నుండి పారద్రోలడంలో విజయవంతమయ్యారు, 1804లో తిరుగుబాటుదారులు హైతి గణతంత్ర స్వాతంత్రాన్ని ప్రకటించారు. తూర్పుదిక్కున, ఫ్రాన్స్, స్పానిష్ శాంటో డొమింగోను పాలించడం కొనసాగించింది.

1808 లో, నెపోలియన్ యొక్క స్పెయిన్ ఆక్రమణ తరువాత, శాంటో డొమింగో యొక్క క్రియోల్లోస్ , గ్రేట్ బ్రిటన్ (స్పెయిన్ మిత్రదేశం) మరియు హైతిల సహాయంతో ఫ్రెంచ్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటుచేసి,[29] శాంటో డొమింగోను స్పెయిన్ ఆధీనంలోకి తెచ్చారు.[30]

యువాన్ పాబ్లో ద్యుఅర్తే, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క రూపశిల్పి మరియు హైతియన్ పాలననుండి 1844లో స్వాతంత్యం సముపార్జించినవానిగా భావించబడతారు.

స్వల్పకాల స్వాతంత్ర్యం మరియు హైతీ ఆక్రమణ[మార్చు]

ఒక పుష్కరకాలం సాగిన అసంతృప్తి మరియు వివిధ సమూహాలచే అపజయం పొందిన స్వాతంత్ర్య ఎత్తుగడల తరువాత, శాంటో డొమింగో యొక్క పూర్వ లెఫ్టినెంట్–గవర్నర్ (ఉన్నత పరిపాలనాధికారి), జోసె న్యునేజ్ డి కాసెరేస్, నవంబర్ 30, 1821న ఈ వలసరాజ్యం యొక్క స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రకటించారు. ఆయన సైమన్ బొలీవర్ యొక్క గణతంత్రమైన గ్రాన్ కొలంబియాలో ఈ నూతన రాజ్య ప్రవేశానికి విజ్ఞప్తి చేశారు, కానీ కేవలం తొమ్మిదివారాల సమయంలోనే జీన్-పియరీ బోయేర్ నాయకత్వంలోని హైతీ దళాలు, ఫిబ్రవరి 1822లో దాడి చేశాయి.[31]

టౌస్సైంట్ లౌవేర్చర్ రెండు దశాబ్దాలకు పూర్వం చేసినట్లుగానే హైతియన్లు బానిసత్వాన్ని నిషేధించారు. కానీ తిరుగుబాటు ఫలితంగా వెళ్ళిపోయిన భూస్వాముల ఆస్తితో సహా, అధికభాగం వ్యక్తిగత ఆస్తులను; చర్చ్ ఆస్తి; దానితోపాటు స్పానిష్ పాలనకు చెందిన పూర్వ పరిపాలకుల అన్ని ఆస్తులను వారు కూడా జాతీయీకరణ చేసారు. బోయర్, పెద్దవనాలలో పెంచే వాణిజ్య పంటలపై ఎక్కువ దృష్టిపెట్టి, పన్ను వ్యవస్థను సంస్కరించి, విదేశీవర్తకాన్ని అనుమతించారు. పంచదార మరియు కాఫీ ఉత్పత్తిలో పెరుగుదలను ప్రేరేపించినప్పటికీ, ఈ నూతన వ్యవస్థను డొమినికన్ రైతులు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించారు. విద్య యొక్క అన్ని స్థాయిలు కుప్పకూలాయి; 16 నుండి 25 సంవత్సరాల వయసుగల డొమినికన్ యువకులను హైతీ సైన్యంలోకి భర్తీ చేసుకోవడం వలన విశ్వవిద్యాలయం వనరులు మరియు విద్యార్ధుల లేమి వలన మూతబడింది. అధికభాగం డొమినికన్లతో కూడిన బోయేర్ యొక్క ఆక్రమణ దళాలకు, చెల్లింపులు లేక, వారు డొమినికన్ పౌరుల వద్ద "ఆహారం మరియు వసతి" వెతుక్కున్నారు. హైతీ డొమినికన్ ప్రజలపై "భారీ పన్ను" విధించింది.[32]:page number needed అనేకమంది శ్వేతజాతీయులు శాంటో డొమింగోను విడిచి ప్యూర్టొరికో మరియు క్యూబా (ఆ రెండూ అప్పటికి ఇంకా స్పానిష్ పాలనలోనే ఉన్నాయి), వెనిజ్యులా, మరియు ఇతర ప్రాంతాలకు పారిపోయారు. చివరికి ఆర్ధికవ్యవస్థ చతికిలబడి పన్నువిధానం మరింత భారంగా మారింది. డొమినికన్ స్వేచ్ఛావాదులచే కూడా తిరుగుబాటు చేయబడిందింది, అయితే బోయర్ ను అధికారం నుండి తొలగించడానికి డొమినికన్లు మరియు హైతియన్లు కలిసి పనిచేసారు. స్వాతంత్ర్య అనుకూల-స్పానిష్ అనుకూల, ఫ్రెంచ్ -అనుకూల, బ్రిటిష్-అనుకూల, యునైటెడ్ స్టేట్స్ అనుకూల వంటి అనేక రకాల హైతియన్-వ్యతిరేక ఉద్యమాలు—1843లో బోయర్ ను పదవీచ్యుతుని చేసిన తరువాత ఊపందుకున్నాయి.[32]:page number needed

స్వాతంత్ర్యము[మార్చు]

1844 నుండి 1849 వరకు ట్రినిటారియా యొక్క ఝండా

1838లో యువాన్ పాబ్లో డ్యురాటే లా ట్రినిటారియాగా పిలువబడే ఒక రహస్యసంస్థను స్థాపించారు, ఇది ఏ విదేశీ జోక్యం లేకుండా శాంటో డొమింగో యొక్క సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని కోరుకుంది. రామోన్ మాటియాస్ మెల్లా మరియు ఫ్రాన్సిస్కో డెల్ రోసారియో సాన్చెజ్, లా ట్రినిటారియా యొక్క స్థాపక సభ్యులే కాక, స్వాంతంత్ర్యం కొరకు పోరాటంలో నిర్ణయాత్మక భూమిక పోషించారు. డ్యురేట్ మరియు వారు డొమినికన్ గణతంత్రం యొక్క ముగ్గురు స్థాపక పితామహులు.[ఆధారం కోరబడింది] ఫిబ్రవరి 27, 1844న, ట్రినిటారియోస్ (ట్రినిటారియన్స్), హైతి నుండి స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రకటించుకున్నారు. వారికి ఎల్ సేయిబోకి చెందిన సంపన్నుడైన పశుక్షేత్ర యజమాని అయిన పెడ్రో సంటన యొక్క మద్దతు లభించింది, ఆయన నూతన గణతంత్రం యొక్క సైన్యానికి అధ్యక్షుడయ్యాడు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ రాజ్యాంగంపై ఆధారపడిన డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క మొదటి రాజ్యాంగం నవంబర్ 6, 1844న ఆమోదం పొందింది.[17]

తరువాత దశాబ్దాలు క్రూర ప్రభుత్వం, కుట్రలు, ఆర్ధిక ఇబ్బందులు, ప్రభుత్వంలో వేగవంతమైన మార్పులు, రాజకీయ ప్రత్యర్ధులకు బహిష్కరణలు వంటి వాటితో నిండిపోయాయి. 1844, 1845–49, 1849–55, మరియు 1855–56లో జరిగిన హైతియన్ దాడులతో జాతి యొక్క స్వాతంత్రానికి ముప్పు ఏర్పడింది.[32]:page number needed

ఈ మధ్యకాలంలో, బద్ధశత్రువులైన సంటానా మరియు బ్యునవెంచురా బాఎజ్, ఇద్దరూ నిరంకుశంగా పరిపాలించి, అధికసమయం పదవిలో కొనసాగారు. వారు కొత్త దేశాన్ని మరొక శక్తితో కలపడానికి పోటీ వ్యూహాలను వృద్ధిపరచారు: సంటాన స్పెయిన్ కు అనుకూలంగా ఉండగా, బాయెజ్ యునైటెడ్ స్టేట్స్ అనుకూలురు.

స్వచ్ఛంద వలసరాజ్యం మరియు గణతంత్ర పునరుద్ధరణ[మార్చు]

జనరల్ గ్రేగోరియో లుపెరాన్, పునరుద్ధరణ కర్త, తరువాత రిపబ్లిక్ యొక్క అధ్యక్షుడు.

తన ప్రత్యర్దులలో అనేక మందిని ఖైదుచేసి, మాటలాడకుండా చేసి, మరియు బహిష్కరించిన తరువాత మరియు రాజకీయ మరియు ఆర్ధిక కారణాల వలన 1861లో, సంటాన, స్పానిష్ పరిపాలకులతో ఒక సంధిని కుదుర్చుకొని డొమినికన్ జాతికి తిరిగి వలసరాజ్య హోదా తీసుకువచ్చారు, ఇది ఈ విధంగా మారిన ఏకైక లాటిన్ అమెరికన్ దేశం. ఆయన ప్రత్యక్ష లక్ష్యం దేశాన్ని హైతియన్ లొంగుబాటు నుండి కాపాడటం.[33] అయితే ప్రత్యర్ధులు 1863లో, శాంటియాగో రోడ్రిగ్జ్, బెనిటో మొన్సియన్, మరియు గ్రెగోరియో లుపెరాన్ మరియు అనేకమంది ఇతరుల నాయకత్వంలో వార్ అఫ్ ది రిస్టోరేషన్ ను ప్రారంభించారు. హైతీ తన సరిహద్దులలో వలసవాద శక్తిగా స్పెయిన్ యొక్క పునఃస్థాపనకు భయపడి, విప్లవకారులకు ఆశ్రయం మరియు సరఫరాలను ఇచ్చింది.[33] అప్పుడు తన స్వంత పౌర యుద్ధంలో మునిగిఉన్న యునైటెడ్ స్టేట్స్, స్పానిష్ చర్యను తీవ్రంగా ప్రతిఘటించింది. రెండు సంవత్సరాల పోరాటం తరువాత, 1865లో స్పెయిన్ ఈ ద్వీపాన్ని వదలి వెళ్ళింది.[33]

తరువాత సంవత్సరాలలో రాజకీయ స్పర్ధ కొనసాగింది; యుద్ధవిజేతలు పాలించారు, సైనిక తిరుగుబాట్లు అత్యంత సాధారణంగా మారిపోయాయి, మరియు దేశం అప్పుల పాలైంది. వరుసగా ఇద్దరు అధ్యక్షులు తోడ్పడిన, దేశాన్ని యునైటెడ్ స్టేట్స్ తో విలీనం చేసే చర్య తీసుకోవడానికి ఇప్పుడు బాఎజ్ వంతు వచ్చింది.[17][31][34] U.S. అధ్యక్షుడు గ్రాంట్ సమానాలో ఒక నావికా స్థావరం మరియు నూతనంగా విముక్తులైన నల్లవారి పునఃస్థావరం కొరకు ఒక ప్రాంతం కూడా కావాలని కోరారు.[35] డొమినికన్ ఋణాన్ని తిరిగి చెల్లించడానికి U.S. $1.5 మిలియన్లను ఇవ్వాలనే నిబంధనను కూడా కలిగి ఉన్న ఈ సంధి, 1870లో యునైటెడ్ స్టేట్స్ సెనేట్ లో [31] మూడింట రెండు వంతులు కావలసి ఉండగా, 28–28, ఓటుతో వీగిపోయింది.[36][37]

దస్త్రం:Heureaux2.gif
ఉలిసెస్ 'లిలీస్' హేయురేయుక్స్, 1882–84, 1886–99 వరకు రిపబ్లిక్ యొక్క అధ్యక్షుడు

బాఎజ్ 1874లో పడిపోయారు, తిరిగివచ్చి 1878లో మరలా మంచి కొరకే తలక్రిందులయ్యారు. సంటాన పోవడం (ఆయన 1864లో మరణించారు) మరియు బాఎజ్ దృశ్యంలో లేకపోవడంతో, అప్పటినుండి ఒక కొత్తతరం అధికారంలోకి వచ్చింది. 1880లలో, దేశంలో సాపేక్షంగా శాంతియుత వాతావరణం నెలకొని, జనరల్ ఉలిసేస్ హ్యురాక్స్ అధికారంలోనికి రావడాన్ని చూసింది.[38]

"లిలీస్", అనే మారుపేరు కలిగిన ఈ నూతన అధ్యక్షడు, కొంతకాలం ప్రజాదరణ చూరగొన్నారు. అయితే, ఆయన ఒక "భక్షించే కపటి", దేశాన్ని పూర్తిగా రుణాల ఊబిలోకి నెట్టి అధికభాగం ఋణాన్ని తన వ్యక్తిగత వినియోగం కొరకు మరియు తన రక్షిత రాజ్యాన్ని నిర్వహించడానికి ఉపయోగించారు. హ్యురాక్స్ ప్రబల నిరంకుశుడిగా మారి ప్రజాదరణ కోల్పోయారు.[38][39] 1899లో ఆయన హత్య చేయబడ్డారు. అయితే, ఆయన అధ్యక్షత వహించిన కాలంలోని సాపేక్ష ప్రశాంతత డొమినికన్ ఆర్ధిక వ్యవస్థ యొక్క అభివృద్ధిని అనుమతించింది. పంచదార పరిశ్రమ ఆధునీకరించబడింది,[40]:p10 మరియు ఈ దేశం పాత ప్రపంచం మరియు నూతన ప్రపంచం నుండి విదేశీ శ్రామికులను మరియు వలసలను ఆకర్షించింది.

దేశంలోని ప్రాంతాల్లో కాదిల్లోలు వారి అధికారాన్ని ఆక్రమించుకోవడం వలన, 1902 నుండి స్వల్పకాలిక ప్రభుత్వాలు నమూనాగా మారాయి, ఇంతేకాక, జాతీయ ప్రభుత్వం దివాలాతీసి, హ్యురాక్స్ యొక్క ఋణాలను చెల్లించలేక, ఋణదాతలైన ఫ్రాన్సు మరియు ఇతర ఐరోపా దేశాల నుండి సైనిక ఆక్రమణ బెదిరింపును ఎదుర్కొంది.[41]

U.S. జోక్యం మరియు ఆక్రమణ[మార్చు]

Script error: No such module "see also". అప్పటికే పనామా కాలువ నిర్మాణంలో ఉన్నందువలన, ముఖ్యంగా పనామా కాలువ కొరకు భవిష్యత్ మార్గాలను కాపాడటానికి, U.S. అధ్యక్షుడు థియోడర్ రూస్వెల్ట్ ఐరోపా జోక్యాన్ని ఆపాలని కోరారు. ఆయన ఐరోపా శక్తులను నిలువరించడానికి స్వల్ప స్థాయిలో సైనికజోక్యానికి పూనుకొని, మన్రో సిద్ధాంతంకి ప్రసిద్ధి చెందిన తన రూస్వెల్ట్ ఉపసిద్ధాంతమును ప్రకటించి, 1905లో అప్పటి డొమినికన్ ప్రభుత్వానికి ముఖ్య ఆదాయ వనరుగా ఉన్న, డొమినికన్ సుంకాల యొక్క U.S.పరిపాలన కొరకు డొమినికన్ ఒప్పందాన్ని పొందారు. 1906లోని ఒప్పందం ఈ ఏర్పాటును 50 సంవత్సరాల కాలానికి కల్పించింది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఈ సుంకాలలో భాగాన్ని డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క అపరిమితమిన విదేశీ ఋణాన్ని తీర్చడానికి ఉపయోగించేందుకు అంగీకరించింది, మరియు ఈ ఋణం యొక్క బాధ్యతను తీసుకుంది.[17][41]

ఆరు సంవత్సరాలు పదవిలో ఉన్న తరువాత, అధ్యక్షుడు రామోన్ కాసెరేస్ (హ్యురాక్స్ ను హత్యచేసిన వ్యక్తి)[38] 1911లో హత్య చేయబడ్డారు. ఫలితంగా అనేక సంవత్సరాల రాజకీయ అనిశ్చితి మరియు పౌర యుద్ధం నెలకొన్నాయి. విలియం హోవార్డ్ తాఫ్ట్ చే U.S. మధ్యవర్తిత్వం మరియు ఉడ్రో విల్సన్ పరిపాలనలు కేవలం స్వల్పకాల విరామాన్నే సాధించగలిగాయి. విల్సన్, డొమినికన్ లకు ఒక అధ్యక్షుడిని ఎన్నుకోవలసినదిగా లేదా U.S. ఒకరిని ఎంపిక చేస్తుందని హెచ్చరించిన తరువాత 1914లో రాజకీయ అనిశ్చితి నెలకొంది. ఒక తాత్కాలిక అధ్యక్షుడు ఎంపిక చేయబడ్డారు, మరియు అదే సంవత్సరంలో సాపేక్షంగా స్వేచ్చగా జరిగిన ఎన్నికలలో (1899–1902) పూర్వ అధ్యక్షుడు యువాన్ ఇసిడ్రో జిమేన్స్ పెరేయ్ర తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చారు. మరింత విస్తృతమైన ఆసరా అందించే ప్రభుత్వం కొరకు, జిమేన్స్ ప్రతిపక్షానికి చెందిన వ్యక్తులను కూడా తన మంత్రివర్గంలోనికి తీసుకున్నారు. కానీ ఇది ఏ విధమైన శాంతిని సాధించలేదు, తన ఫార్మర్ సెక్రటరీ అఫ్ వార్ డెసిడెరియో ఆరియస్ తనను పదవీచ్యుతుని చేయాలనే వ్యూహంపన్నగా మరియు U.S., ఆరియస్ కు వ్యతిరేకంగా సైనిక సహాయాన్ని ఇవ్వజూపినప్పటికీ, జిమేన్స్, మే 7, 1916న రాజీనామా చేసారు.[42]

U.S. మరైన్స్ యొక్క ఆక్రమణ 1916

ఆ విధంగా విల్సన్ డొమినికన్ రిపబ్లిక్ పై ఆక్రమణను ప్రకటించారు. మే 16, 1916న U.S. మరైన్స్ వచ్చి, రెండు నెలల తరువాత ఈ దేశంపై నియంత్రణను సాధించాయి. రియర్ అడ్మిరల్ హారీ షెపర్డ్ నాప్ నాయకత్వంలో, U.S. ఏర్పాటుచేసిన సైనిక ప్రభుత్వం డొమినికన్ లచే తీవ్రంగా నిరాకరించబడింది. డొమినికన్లు పరిపాలనలో పాల్గొనడానికి నిరాకరించినందువలన, U.S. నౌకాదళ అధికారులచే కొన్ని మంత్రి పదవులు భర్తీ చేయవలసి వచ్చింది. సెన్సార్ షిప్ మరియు బహిరంగ ప్రసంగంపై నిషేధం విధించబడ్డాయి. U.S. బలగాలకు వ్యతిరేక యుద్ధానికి బలమైన,"తరచూ తీవ్రమైన" ప్రతిస్పందన ఎదురయ్యేది.[42]

కానీ, చాలావరకు చట్టాలను మరియు సంస్థలను ఏర్పరచిన ఆక్రమిత పాలన, దేశాన్ని శాంతియుతం చేసింది, ఆర్ధికవ్యవస్థను పునరుద్ధరించి, డొమినికన్ ఋణాన్ని తగ్గించింది, చిట్టచివరకు దేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలను కలిపే అనుసంధాన రహదారిని నిర్మించింది, మరియు పోరాడుతున్న వేర్వేరు విభాగాల స్థానంలో నేషనల్ గార్డ్ ను సృష్టించింది.[42]

ఆక్రమణకు వ్యతిరేకత కొనసాగింది, అయితే, అయితే రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ఇది U.S.లో కూడా అధికమైంది. అక్కడ, విల్సన్ స్థానంలో అధ్యక్షుడైన వారెన్ G. హార్డింగ్ (1921–23), తన ప్రచారంలో వాగ్దానం చేసినట్లు, ఆక్రమణను అంతం చేయడానికి ప్రయత్నించారు. అక్టోబర్ 1922న U.S.ప్రభుత్వం అంతమైంది, మరియు మార్చ్ 1924న ఎన్నికలు జరిగాయి.[42]

U.S.కి సహకారం అందించిన పూర్వ అధ్యక్షుడు(1902–03) హోరాసియో వాస్క్వెజ్ లాజర విజేతగా నిలిచారు. ఆయన పదవీకాలం జూలై 13న ప్రారంభమవగా, చివరి U.S. దళాలు సెప్టెంబర్ లో నిష్క్రమించాయి. వాస్క్వెజ్ దేశానికి ఆరు సంవత్సరాలపాటు మంచి ప్రభుత్వాన్ని అందించారు, ఈ కాలంలో శాంతియుత వాతావరణంలో, రాజకీయ మరియు పౌర హక్కులు గౌరవించబడ్డాయి మరియు ఆర్ధికవ్యవస్థ బలంగా ఎదిగింది.[42][43]

ట్రుజిల్లో యుగం[మార్చు]

రాఫయేల్ లేయోనిడాస్ ట్రుజిల్లో డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ను 1930 నుండి 1961 వరకు పాలించారు.

వాస్క్వెజ్ మరొక పర్యాయం విజయం సాధించాలని ప్రయత్నించినపుడు, ప్రత్యర్ధులు ఫిబ్రవరి, 1930, నేషనల్ ఆర్మీ (ఇంతకు పూర్వం నేషనల్ గార్డ్), యొక్క అధ్యక్షుడు జనరల్ రాఫెల్ లేయోనిదాస్ ట్రుజిల్లో మొలినాతో రహస్య ఒప్పందం కుదుర్చుకొని తిరుగుబాటు చేసారు, అందువలన ఈ తిరుగుబాటులో ట్రుజిల్లో "తటస్థంగా" ఉన్నారు. వాస్క్వెజ్ రాజీనామా చేసారు. ఆ సమయంలో, ట్రుజిల్లో తానే ఎన్నికలలో నిలబడ్డారు, మరియు అతని ప్రత్యర్ధులపై హింసాత్మక ప్రచారం తరువాత, మేలో వాస్తవ వ్యతిరేకత లేని అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారు.[43]

ట్రుజిల్లో యొక్క సుదీర్ఘ మరియు ఇనుప పిడికిలి పాలనలో, చాలా ఘనమైన సంపద, నియంత మరియు పాలనలోని ఇతరులచే తీసుకొని పోబడినప్పటికీ, స్థిరమైన ఆర్ధికవృద్ధి జరిగింది. ఆరోగ్యరక్షణ, విద్య, రవాణా, మరియు ఆసుపత్రులు మరియు విద్యాలయాలు, పాఠశాల, మరియు రహదారులు మరియు నౌకాశ్రయాల నిర్మాణం వంటి వాటిలో అభివృద్ధి సాధించింది. ట్రుజిల్లో ఒక ముఖ్యమైన గృహనిర్మాణ కార్యక్రమాన్ని చేపట్టారు మరియు ఒక పింఛను కార్యక్రమాన్ని రూపొందించారు. ఆయన 1935లో, హైతితో వివాదరహిత సరిహద్దుపై చివరకు మధ్యవర్తిత్వం వహించారు, మరియు 50-సంవత్సరాల సుంకాల ఒప్పంద అంతాన్ని 1956కి బదులుగా 1941లో సాధించారు. ఆయన 1947లో దేశాన్ని ఋణవిముక్తురాలిని చేసాడు,[17]ఇది రాబోయే దశాబ్దాల వరకు డొమినికన్లు గర్వపడేలా చేసింది.

దీనితోపాటే హద్దులేని అణచివేత మరియు హత్య, హింస, మరియు ప్రతిపక్షంపై ఉగ్రవాదచర్యలు యధేచ్చగా వినియోగించబడ్డాయి. అంతేకాక, శాంటో డొమింగోను "సియుడాడ్ ట్రుజిల్లో"గా (ట్రుజిల్లో నగరం),[17] దేశం యొక్క—మరియు కరేబియా యొక్క—అత్యంత ఎత్తైన పర్వతం పికో ద్యుఅర్తే (ద్యుఅర్తే శిఖరం)ను "పికో ట్రుజిల్లో"గా మరియు అనేక పట్టణాలు మరియు రాష్ట్రాల పేర్లను తన పేరుతో మార్చడంలో ట్రుజిల్లో యొక్క మెగలోమానియా ప్రదర్శితమవుతుంది. కొన్ని ఇతర ప్రదేశాల పేర్లు అతని కుటుంబసభ్యుల పేర్లతో మార్చబడ్డాయి. 1934లో అతని మొదటి పదవీకాలం ముగిసేనాటికి అతను దేశంలో అత్యంత ధనికుడైన వ్యక్తి,[44]:p3601950ల ప్రారంభంలో ప్రపంచంలోని అత్యంత ధనవంతులైన వ్యక్తులలో ఒకరు[45] మరియు అతని పాలన యొక్క అంత్యదశలో అతని సంపద $800 మిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది.[40]:p111

1937లో ట్రుజిల్లో (తాను పావు వంతు హైతియన్),[46] పార్స్లీ మాసకర్ లేదా, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో, El కర్టే (ది కటింగ్)గా పిలువబడే సంఘటనలో,[47] డొమినికన్ సరిహద్దులపై నివసించే హైతియన్లను చంపవలసినదిగా సైన్యాన్ని ఆజ్ఞాపించారు. ఒక అంచనా ప్రకారం సైన్యం ఆరు రోజుల వ్యవధిలో, అక్టోబర్ 2, 1937 నుండి అక్టోబర్ 8, 1937 వరకు 17,000 నుండి 35,000 మందిని హతమార్చింది. సైన్యం జోక్యంచేసుకున్న సాక్ష్యాలు లేకుండా చేయడానికి, సైనికులు తూటాలకు బదులుగా పెద్ద కత్తులనువాడారు.[31][46][48] ట్రుజిల్లో యొక్క సైనికులు ముదురు వర్ణపు చర్మాన్ని కలిగిన వారందరినీ విచారించినట్లు చెప్పబడింది, హైతియన్లను, డొమినికన్ల నుండి వేరు చేయడానికి అవసరమైనపుడు షిబ్బోలెత్ పెరేజిల్ (పార్స్లీ) లను ఉపయోగించేవారు; హైతియన్లకు పెరేజిల్ లోని 'r'ను ఉచ్చరించడం కష్టం.[47] ఈ ఊచకోత ఫలితంగా, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ హైతీకి US$750,000 చెల్లించడానికి అంగీకరించింది, తరువాత ఇది US$525,000కి తగ్గించబడింది.[33][43]

నవంబర్ 25, 1960న ట్రుజిల్లో లాస్ మరిపోసాస్ (సీతాకోకచిలుకలు) అనే ముద్దుపేరు గల నలుగురు మిరబాల్ సోదరీమణులలో ముగ్గురిని చంపివేశారు. హతులు పాట్రియా మెర్సిడెస్ మిరబాల్ (జననం ఫిబ్రవరి 27, 1924), అర్జంటినా మినర్వా మిరబాల్ (జననం మార్చ్ 12, 1926), మరియు అంటోనియా మరియా తెరెసా మిరబాల్ (జననం అక్టోబర్ 15, 1935). మినర్వా ఒక లక్ష్యం కలిగిన న్యాయవాది మరియు ట్రుజిల్లో ఆమె పట్ల దారుణమైన శారీరక వాంఛకు చెందిన పోకడలు ప్రారంభించినప్పటినుండి ట్రుజిల్లో యొక్క నియంతృత్వాన్ని వ్యతిరేకించారు. ఈ సోదరీమణులకు మరణానంతరం అనేక గౌరవాలు లభించాయి, మరియు డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క అనేక నగరాలు వారి జ్ఞాపకచిహ్నాలను కలిగి ఉన్నాయి. వారి రాష్ట్రమైన సల్సుడో, తన పేరును హేర్మనాస్ మిరబాల్ ప్రావిన్స్ (మిరబాల్ సోదరీమణుల ప్రావిన్స్)గా మార్చుకుంది. వారి వర్ధంతి నాడు ఇంటర్నేషనల్ డే ఫర్ ది ఎలిమినేషన్ అఫ్ వయోలెన్స్ అగైన్స్ట్ విమెన్ జరుపబడుతుంది.

చాలాకాలం పాటు, కేథలిక్ చర్చ్ మరియు డొమినికన్ సంపన్నవర్గాల వారి వలె, US కూడా ట్రుజిల్లో ప్రభుత్వానికి మద్దతునిచ్చింది. రాజకీయ ప్రతిపక్షాల హత్యలు, హైతియన్ల ఊచకోత, ఇతర దేశాలకు వ్యతిరేకంగా ట్రుజిల్లో యొక్క కుట్రలు ఉన్నప్పటికీ ఈ మద్దతు అలాగే కొనసాగింది. రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ చెడులలో, ట్రుజిల్లో కొంత తక్కువని US నమ్మింది.[47] ట్రుజిల్లో యొక్క అనుచరులు, ట్రుజిల్లో యొక్క తీవ్ర విమర్శకుడైన వెనిజ్యులా అధ్యక్షుడు రోములో బెతాన్కోర్ట్ ను హత్య చేయడానికి ప్రయత్నించిన తరువాత, చివరకు 1960లో U.S. ట్రుజిల్లోతో తెగతెంపులు చేసుకుంది[49][43] ట్రుజిల్లో మే 30, 1961న హత్యగావించబడ్డాడు.[43]

ట్రుజిల్లో-తదనంతరం[మార్చు]

వామపక్షవాది అయిన యువాన్ బాష్ నాయక్వంలో ప్రజాస్వామ్యయుతంగా ఎన్నికైన ప్రభుత్వం ఫిబ్రవరి, 1963లో అధికారం చేపట్టింది, కానీ సెప్టెంబర్ లో కూల్చివేయబడింది. తొమ్మిదినెలల సైనికపాలన తరువాత, ఏప్రిల్ 1965లో ఒక బాష్ అనుకూల ఉద్యమం ప్రారంభమైంది. U.S. అధ్యక్షుడు లిండన్ జాన్సన్, ఈ ఉద్యమాన్ని కమ్యూనిస్ట్ లు చేపట్టి "రెండవ క్యూబా" చేయవచ్చనే భయంతో కొన్ని రోజుల తరువాత మరైన్స్ ను పంపారు, వెంటనే సైన్యం యొక్క 82వ ఎయిర్ బోర్న్ డివిజన్ మరియు ఆపరేషన్ పవర్ ప్యాక్ XVIIIవ ఎయిర్ బోర్న్ కార్ప్స్ యొక్క ఇతర అంశాలు వచ్చిచేరాయి. "మేము చేతులు కట్టుకొని పడక కుర్చీలో కూర్చొని పశ్చిమార్ధగోళంలో ఏ కమ్యూనిస్ట్ ప్రభుత్వ ఏర్పాటును ప్రతిపాదించము," అని జాన్సన్ పేర్కొన్నారు.[50] ఈ బలగాలకు వెంటనే ఆర్గనైజేషన్ అఫ్ అమెరికన్ స్టేట్స్ నుండి పోలికకు చిన్నవైన సైనికదళాలు జత కలిసాయి. ఈ బలగాలన్నీ ఒక సంవత్సరం కంటే ఎక్కువకాలం దేశంలో ఉండి, ట్రుజిల్లో యొక్క చివరి తోలుబొమ్మ అధ్యక్షుడైన జోఅక్విన్ బలగ్యుఎర్ విజయం సాధించిన ఎన్నికలను పర్యవేక్షించిన తరువాత దేశాన్ని వీడి వెళ్లారు.[17][51]

బలగ్యుఎర్ 12 సంవత్సరాల పాటు అధ్యక్షుడిగా పదవిలో ఉన్నారు. ఆయన పదవీకాలంలో మానవ హక్కులు మరియు పౌర స్వేచ్ఛ అణచివేయబడ్డాయి, దీనికి కారణం కాస్ట్రో-అనుకూల లేదా కమ్యూనిస్ట్-అనుకూల పార్టీలను పదవిలోకి రాకుండా చేయడం. ఆయన పాలనలో ధనిక మరియు బీదల మధ్య పెరుగుతున్న తారతమ్యం కూడా విమర్శించబడింది. అయితే ఆయన అవస్థాపన సౌకర్యాల లక్ష్యంతో ప్రారంభించిన పెద్ద గృహనిర్మాణ కల్పనలు, క్రీడా సముదాయాలు, ప్రదర్శనశాలలు, మ్యూజియంలు, ఆక్విడెక్ట్ లు, రహదారులు, ప్రధాన రహదారులు, మరియు తరువాత పదవీకాలంలో 1992లో పూర్తైన బ్రహ్మాండమైన కొలంబస్ లైట్ హౌస్ వంటి వాటికి కీర్తించబడ్డారు.

1978 నుండి నేటి వరకు[మార్చు]

1978లో, బలగ్యుఎర్ అధ్యక్షపదవిని డొమినికన్ రివల్యూషనరీ పార్టీ (PRD)కి చెందిన ప్రతిపక్ష అభ్యర్ధి అంటోనియో గుజ్మాన్ ఫెర్నాండెజ్ ఆక్రమించారు. 1982లో, సాల్వడార్ జార్జ్ బ్లాంకో నాయకత్వంలో మరొక PRD విజయం అనుసరించింది. PRD అధ్యక్షుల పాలనలో, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ సాపేక్షంగా స్వతంత్రతను మరియు కనీస మానవ హక్కులను అనుభవించింది. బలగ్యుఎర్ 1986లో తిరిగి అధ్యక్షపదవిని పొందారు మరియు 1990 మరియు 1994లలో తిరిగి ఎన్నికయ్యారు, చివరిసారి, శాంటో డోమింగో యొక్క మాజీ మేయర్, PRD అభ్యర్ధి అయిన జోసె ఫ్రాన్సిస్కో పెన్నా గోమేజ్ ను ఆయన ఓడించారు. 1994 ఎన్నికలు దోషపూరితమైనవి, అంతర్జాతీయ వత్తిడి వలన బలాగ్యుఎర్ తిరిగి 1996లో మరొక అధ్యక్ష ఎన్నిక ఉంటుందని ప్రతిస్పందించారు.[1] ఈ సారి లెయోనెల్ ఫెర్నాండెజ్, PRD (ఇది కూడా బాష్ స్థాపించిందే)ని వీడిన తరువాత బాష్ 1973లో స్థాపించిన డొమినికన్ లిబరేషన్ పార్టీ(PLD)కి మొట్టమొదటిసారిగా విజయాన్ని సాధించారు. ఫెర్నాండెజ్, సాలుకు 7.7% తో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్ధిక వ్యవస్థను, నిరుద్యోగితలో తరుగుదలను మరియు మారక మరియు ద్రవ్యోల్బణ రేట్లలో స్థిరత్వాన్ని సాధించ గలిగారు.[52]

2000లో PRD యొక్క హిపోలిటో మేజియ ఎన్నికలలో గెలుపొందారు. ఇది ఆర్ధిక సమస్యల కాలం,[52] మరియు మేజియ నాలుగు సంవత్సరాల తరువాత ఎన్నికలు జరిగినపుడు ఫెర్నాండెజ్ చేతిలో ఓటమి పాలయ్యారు, ఆయన 2008లో జరిగిన ఎన్నికలలో తిరిగి విజయం సాధించారు.[14] సాంకేతికంగా దేశాన్ని ముందుకు నడిపించిన యత్నాలైన మెట్రో రైల్వే ("ఎల్ మెట్రో") వంటి నిర్మాణాలకు ఫెర్నాండెజ్ మరియు PLD శ్లాఘించబడ్డారు. మరొకవైపు, ఆయన పరిపాలన అవినీతిమయమని నిందించబడింది.[52]

ప్రభుత్వం మరియు రాజకీయాలు[మార్చు]

శాంటో డొమింగోలోని నేషనల్ పాలస్
ప్రధాన వ్యాసం: Government of the Dominican Republic

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ఒక ప్రాతినిధ్య ప్రజాస్వామ్యం లేదా ప్రజాస్వామ్య గణతంత్రం,[1][2][14]ఇది మూడు అధికార శాఖలను కలిగి ఉంది:అవి కార్యనిర్వాహక, శాసన, మరియు న్యాయశాఖలు. డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క అధ్యక్షుడు కార్యనిర్వాహకవర్గ అధినేత మరియు కాంగ్రెస్ చే ఆమోదించబడిన చట్టాలను అమలుపరుస్తాడు, మంత్రివర్గాన్ని నియమిస్తాడు, మరియు సాయుధ దళాల సర్వ సైన్యాధ్యక్షుడు. అధ్యక్షుడు మరియు ఉపాధ్యక్షుడు ఒకే టికెట్ పై పదవికి పోటీ చేస్తారు మరియు ప్రత్యక్ష ఎన్నిక ద్వారా 4-సంవత్సరాల కాలానికి ఎన్నుకోబడతారు. జాతీయ శాసననిర్మాణం రెండు సభలను కలిగి ఉంది, అవి 32 మంది సభ్యులతో కూడిన సెనేట్, మరియు 178 సభ్యులను కలిగిన ఛాంబర్ అఫ్ డిప్యూటీస్.[14] న్యాయాధికారం 16 మంది సభ్యులతో కూడిన సుప్రీం కోర్ట్ అఫ్ జస్టిస్ వద్ద ఉంటుంది. వారు, అధ్యక్షుడు, కాంగ్రెస్ యొక్క ఉభయసభల నాయకులు, సుప్రీం కోర్ట్ యొక్క అధ్యక్షుడు, మరియు ఒక ప్రతిపక్ష లేదా పరిపాలనలో-లేని-పార్టీ సభ్యుడితో కూడిన సంఘంచే నియమించబడతారు. ఈ న్యాయస్థానం మాత్రమే "అధ్యక్షుడికి, అతని మంత్రివర్గంలో నియమించబడిన మంత్రులకి, మరియు శాసనసభ సమావేశం జరుగుతున్నపుడు కాంగ్రెస్ సభ్యులకు వ్యతిరేకంగా ఉండే ఆరోపణలను విచారిస్తుంది."[14]

అధ్యక్షుడు ముప్ఫై-ఒక్క రాష్ట్రాలకి గవర్నర్లను నియమిస్తాడు. మేయర్లు మరియు మునిసిపల్ కౌన్సిళ్ళు 124 మునిసిపల్ జిల్లాల మరియు నేషనల్ డిస్ట్రిక్ట్ (శాంటో డొమింగో) పరిపాలనను చూసుకుంటారు. వారు కాంగ్రెస్ ప్రతినిధులతోపాటే ఎన్నుకోబడతారు.[14]

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో బహుళ-పార్టీ రాజకీయ వ్యవస్థ ఉంది. ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు ఎన్నికలు జరుగుతాయి, ఇవి నాలుగుచే సంపూర్ణంగా భాగించబడే సంవత్సరాలలో జరిగే అధ్యక్ష ఎన్నికలు, మరియు నాలుగుతో భాగింపబడని సరి-సంఖ్య గల సంవత్సరాలలో జరిగే కాంగ్రెస్ మరియు మునిసిపల్ ఎన్నికలు ఒకదాని తరువాత ఒకటి వచ్చేటట్లుగా జరుగుతాయి. "1996నుండి జరిగిన అధ్యక్ష మరియు కాంగ్రెస్ ఎన్నికలు సాధారణంగా స్వేచ్ఛగానూ నియమబద్ధంగానూ జరిగాయని అంతర్జాతీయ పరిశీలకులు అభిప్రాయపడ్డారు."[14] 9మంది సభ్యులతోకూడిన సెంట్రల్ ఎలక్షన్స్ బోర్డు (JCE) ఎన్నికలను పర్యవేక్షిస్తుంది, మరియు దాని నిర్ణయాలపై పునఃపరిశీలన లేదు.[14]

అక్కడ అనేక రాజకీయ పార్టీలు మరియు సలహా సంఘములు మరియు, కొత్తగా ఆవిష్క్రుతమవుతున్న, పౌర సంస్థలు ఉన్నాయి. అక్కడ ఉన్న మూడు ప్రధాన పార్టీలు సాంప్రదాయ సోషల్ క్రిస్టియన్ రిఫార్మిస్ట్ పార్టీ (స్పానిష్: పార్టిదో రిఫార్మిస్టా సోషల్ క్రిస్టియానో [PRSC]), 1966–78 మరియు 1986–96లలో అధికారంలో ఉంది; ది సోషల్ డెమోక్రాటిక్ డొమినికన్ రివల్యూషనరీ పార్టీ (స్పానిష్: పార్టిదో రివల్యూషియనరియో డొమినికానో [PRD]), 1963, 1978–86, మరియు 2000–04లలో అధికారంలో ఉంది); మరియు ప్రారంభంలో వామపక్షానికి చెంది, సాంప్రదాయవాదం పెరుగుతున్న డొమినికన్ లిబరేషన్ పార్టీ (స్పానిష్: పార్టిదో డి లా లిబరేసియాన్ డొమినికానా[PLD]), 1996–2000 మధ్య మరియు 2004 నుండి అధికారంలో ఉంది.

2008 అధ్యక్ష ఎన్నికలు మే 16, 2008న జరిగాయి, అభ్యర్ధి లియోనెల్ ఫెర్నాండెజ్ 53% ఓట్లతో గెలుపొందారు.[53] ఆయన, 40.48% ఓట్లను సాధించిన PRD అభ్యర్ధి, మిగ్యుఎల్ వర్గాస్ మాల్డోనాడోను ఓడించారు. PRSCకి చెందిన అమబుల్ అరిస్టి, 4.59% ఓట్లను సాధించారు. ఇతర చిన్న అభ్యర్ధులలో, మూవ్మెంట్ ఫర్ ఇండిపెండెన్స్, యూనిటీ అండ్ చేంజ్ (మూవ్మిఎంటో ఇండెపెండెన్సియా, యునిడాడ్ వై కామ్బియో [MIUCA])కి చెందిన పూర్వ అటార్నీ జనరల్ గుల్లెర్మో మోరెనో మరియు PRSC పూర్వ అధ్యక్ష అభ్యర్ధి మరియు పార్టీని వదలివేసిన ఎడ్వర్డో ఎస్ట్రెల్లా 1% కంటే తక్కువ ఓట్లను పొందారు.

రాష్ట్రాలు మరియు మునిసిపాలిటీలు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసంs: Provinces of the Dominican Republic and Municipalities of the Dominican Republic

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ 31 రాష్ట్రాలుగా విభజించబడింది. రాజధాని, శాంటో డొమింగోకు, డిస్ట్రిటో నేసనల్ (జాతీయ జిల్లా) హోదా ఇవ్వబడింది. రాష్ట్రాలు మునిసిపాలిటీస్ (మునిసిపియోలు ; ఏక వచనం మునిసిపియో )గా విభజించబడ్డాయి. ఇవి దేశం యొక్క రెండవ-స్థాయి రాజకీయ మరియు పరిపాలనా ఉపవిభాగాలు.

మూస:Dominican Republic Labelled Map

* దేశ రాజధాని అయిన శాంటో డొమింగో నగరం, డిస్ట్రితో నెసియోనల్ (DN)లో ఉంది.

భౌగోళిక స్థితి[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Geography of the Dominican Republic

Script error: No such module "see also".

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క పటము

డొమినికన్ రిపబ్లిక్,గ్రేటర్ ఆంటిల్లెస్ లోని రెండవ అతిపెద్ద ద్వీపమైన హిస్పానియోల తూర్పు భాగంలో ఉంది. ఇది ఈ ద్వీపాన్ని హైతితో సుమారు 2:1 నిష్పత్తిలో పంచుకుంటోంది. ఈదేశ వైశాల్యం 48,442 చ.కి.మీ.(యునైటెడ్ స్టేట్స్ లోని దౌత్య కార్యాలయంచేత)[2]అని, మరియు 48,730 చ.కి.మీ.(U.S. CIA చేత) అని,[1] ) వివిధ రకాలుగా చెప్పబడుతూ, దానిని ఆంటిల్లెస్లో, క్యూబా తరువాత రెండవ పెద్దదేశంగా నిలిపాయి. దేశపు రాజధాని మరియు నగర ప్రాంతమైన, శాంటో డొమింగో, దేశపు దక్షిణ తీరంలో ఉంది.

డొమినికన్ అధీన ప్రాంతంలో భాగాలుగా అనేక చిన్న ద్వీపాలు మరియు ఆనుకుని ఉన్న దిబ్బలు ఉన్నాయి. తీరానికి దగ్గరలోఉన్న రెండు అతిపెద్ద దీవులు వాయవ్యంలోని సోన, మరియు నైరుతిలోని బేత దీవులు. ఉత్తరంగా, 100–200 కిలోమీటర్లు (62–124 మైళ్ళు) దూరంలో, మూడు విశాలమైన, ఎక్కువ భాగం మునిగిఉన్న గట్లు, భౌగోళికంగా ఇవి బహమాస్ యొక్క వాయవ్య కొనసాగింపు భాగాలు: నవిడాద్ బాంక్, సిల్వర్ బాంక్, మరియు మౌచోఇర్ బాంక్. నవిడాద్ బాంక్ మరియు సిల్వర్ బాంక్ అధికారికంగా డొమినికన్ రిపబ్లిక్ కు చెందినవిగా ప్రకటించబడ్డాయి.

దేశం యొక్క ప్రధాన భూభాగం నాలుగు ముఖ్యమైన పర్వత శ్రేణులను కలిగిఉంది. ఉత్తరంగా ఉన్న కోర్డిల్లెర సేప్టేన్ట్రియోనల్ ("ఉత్తర పర్వత శ్రేణి"), హైతి సరిహద్దులోని ఆగ్నేయ తీరపట్టణం మోంటే క్రిస్టి నుండి, తూర్పున సమానా పీఠభూమి దాకా వ్యాపించి, అట్లాంటిక్ తీరానికి సమాంతరంగా ఉన్నది. డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో కెల్లా ఎత్తైన శ్రేణి — నిజానికి, వెస్ట్ ఇండీస్ మొత్తానికే ఎత్తైనది — కోర్డిల్లెర సెంట్రల్ ("మధ్య పర్వత శ్రేణి"). ఇది క్రమంగా దక్షిణంవైపుగా వంగి, కరేబియన్ తీరంలో అజువ పట్టణం వద్ద అంతమౌతుంది. కోర్డిల్లెర సెంట్రల్ లో కరేబియన్ లో కెల్లా అత్యంత ఎత్తైన నాలుగు పర్వత శిఖరాలు చూడవచ్చు: పికో ద్వార్టే (3,098 మీటర్లు లేదా 10,164 అడుగులు) సముద్ర మట్టానికి) పైన, లా పెలోన (3,094 మీటర్లు లేదా 10,151 అడుగులు), లా రుసిల్లా (3,049 మీటర్లు లేదా 10,003 అడుగులు) మరియు పికో యకే (2,760 మీటర్లు లేదా 9,055 అడుగులు).

దస్త్రం:IMG 1281.jpg
పికో ద్యుఅర్తే పై ద్యుఅర్తే యొక్క చిత్రం, నేపధ్యంలో లా పెలోన

దేశం యొక్క నైరుతి మూలన, కోర్డిల్లెర సెంట్రల్ కు దక్షిణంగా, రెండు ఇతర పర్వత శ్రేణులు ఉన్నాయి. రెండింటిలో కొంత ఉత్తరంగా ఉన్నది సియెర్ర డి నైబా కాగా, దక్షిణంగా ఉన్న సియెర్ర డి బహోరుకో హైతి లోని మస్సిఫ్ డి లా సెల్లెయొక్క కొనసాగింపు. ఇంకా అక్కడ, చిన్న పర్వత శ్రేణులు, కోర్డిల్లెర ఓరిఎన్టల్ ("తూర్పు పర్వత శ్రేణి"), సియెర్ర మార్టిన్ గార్సియా , సియెర్ర డి యమసా మరియు సియెర్ర డి సమానా వంటివి ఉన్నాయి.

మధ్య మరియు ఉత్తర పర్వత శ్రేణుల మధ్య ధనిక మరియు సారవంతమైన సిబావో లోయ ఉంది. ఈ పెద్ద లోయలోనే శాంటియాగో నగరం మరియు దేశం యొక్క అత్యధిక వ్యవసాయ క్షేత్రాలు ఉన్నాయి. సెంట్రల్ కోర్డిల్లెరకు దక్షిణంగా, కొద్దిగా తక్కువ సారవంతమైన పాక్షిక-శుష్క శాన్ జువాన్ లోయ ఉంది. మరింత శుష్క శీతోష్ణస్థితిగల నైబా లోయ, సియెర్ర డి నైబా మరియు సియెర్ర డి బహోరుకోల మధ్య ఉంది. ఎన్రిక్విల్లో హరివాణంలో అధిక ప్రాంతం సముద్ర మట్టానికి దిగువన ఉండి, వేడి, శుష్క, ఎడారి-వంటి వాతావరణం కలిగిఉంటుంది. పర్వతాలలో కాన్స్టాంజా, జరబకోవ, విల్లా ఆల్టాగ్రేసియ, మరియు బొనావో వంటి ఇతర చిన్న లోయలు కూడా ఉన్నాయి.

సమాన బే లోని కాయో లెవన్టాడో D.R. లోని అనేక దీవులలో ఒకటి

ల్లానో కోస్టెరో డెల్ కారిబే ("కరేబియన్ తీర మైదానం") డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క మైదానాల్లో అతి పెద్దది. శాంటో డొమింగో యొక్క ఉత్తర మరియు తూర్పు దిశలుగా వ్యాపించి, అది ఆ ప్రాంతంలో సాధారణమైన సవన్నా చెరకు క్షేత్రాలను కలిగి ఉంది. తీరానికి చేరువ కావడం వలన శాంటో దోమింగోకి పడమరగా దాని వెడల్పు తగ్గి10 కిలోమీటర్లు (6.2 మైళ్ళు) ఒకా నది వద్ద అంతమవుతుంది. మరొక పెద్ద మైదానం ప్లేన డి అజువ ("అజువ మైదానం"), అజువ రాష్ట్రంలోని తీవ్రమైన పొడి ప్రాంతం.

ఉత్తరతీరంలో మరియు పెడర్నేల్స్ ద్వీపకల్పంలో కొన్ని ఇతర చిన్న తీర మైదానాలు ఉన్నాయి.

ఎన్రిక్విల్లో సరస్సు యొక్క దక్షిణ తీరం, ఉత్తర దిశగా సియెర్ర డే నైబా వైపు చూస్తూ

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క అనేక పర్వతాల నుండి నాలుగు పెద్ద నదులు ప్రవహిస్తున్నాయి. యక్వీ డెల్ నోర్టే అత్యంత పొడవైన మరియు ప్రధానమైన డొమినికన్ నది. అది సిబవో వేలీ నుండి మిగులు నీటిని తీసుకువచ్చి, వాయవ్యంలోని మోంటే క్రిస్టి బే లో ప్రవహింపచేస్తుంది. అదే విధంగా, యునా నది వేగా రియల్ నుండి నీటిని తెచ్చి, ఈశాన్యంలోని సమానా బేలో ప్రవహింపచేస్తుంది. సాన్ యువన్ లోయ యొక్క నీటి పారుదల యక్వీ డెల్ సుర్ యొక్క ఉపనది అయిన సాన్ యువన్ నది ద్వారా అందచేయబడుతుంది, ఇది దక్షిణంగా కరేబియన్ లో ప్రవహిస్తుంది. ఆర్టిబోనిటో హిస్పానియోలలో అత్యంత పొడవైన నది, ఇది పశ్చిమంగా హైతిలోనికి ప్రవహిస్తుంది.

ఈ ప్రాంతంలో అనేక సరస్సులు మరియు తీరప్రాంత కయ్యలు ఉన్నాయి. అతిపెద్ద సరస్సైన ఎన్రిక్విల్లో, ఒక ఉప్పునీటి సరస్సు ఇది 40 మీటర్లు (131 అడుగులు) ఇది సముద్రమట్టానికి దిగువన ఉండి కరేబియన్లో అత్యంత నిమ్న ప్రదేశంగా ఉంది. ఇతర ముఖ్యమైన సరస్సులలో మంచినీటి సరసులైన లగున డి రింకోన్ లేదా కాబ్రల్, మరియు ఉప్పు నీరుతో కూడిన కయ్య అయిన లగున డి ఒవిఏడో ఉన్నాయి.

వాతావరణం[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Climate of the Dominican Republic

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క వాతావరణం అధికంగా ఉష్ణప్రాంతానికి చెందినదిగా ఉంటుంది. సాంవత్సరిక సగటు ఉష్ణోగ్రత25 °C (77 °F). ఉన్నత ప్రాంతాలలో, ఉష్ణోగ్రత సగటులు18 °C (64.4 °F)ఉండగా సముద్ర మట్టం వద్ద సగటు ఉష్ణోగ్రత28 °C (82.4 °F). తక్కువ ఉష్ణోగ్రతలైన 0 °C (32 °F) పర్వతాలలో సంభవించగా అధిక ఉష్ణోగ్రతలు 40 °C (104 °F) రక్షిత లోయలలో సంభవిస్తాయి. జనవరి మరియు ఫిబ్రవరి అత్యంత చల్లదనం ఉండే నెలలు కాగా ఆగష్టు అత్యంత వేడిగా ఉండే నెల. పికో ద్యుయర్టే యొక్క శిఖరంపై అరుదుగా వడగళ్ళు కురుస్తాయి.[54]

ఉత్తర తీరంలో వర్ష ఋతువు నవంబర్ నుండి జనవరి వరకు ఉంటుంది. మిగిలిన ప్రాంతంలో, ఈ వర్ష ఋతువు మే నుండి నవంబర్ వరకు ఉండి, మే అత్యధిక వర్షాలు కురిసే నెలగా ఉంటుంది. దేశవ్యాప్తంగా సగటు సాంవత్సరిక వర్షపాతం 1,500 మిల్లీమీటర్లు (59.1 in) ఉండగా, వేలే డి నేయిబలోని విభిన్న ప్రాంతాలు అతి తక్కువ సగటులైన350 మిల్లీమీటర్లు (13.8 in)తో మరియు కార్డిలెర ఓరియెంటల్ సగటు 2,740 మిల్లీమీటర్లు (107.9 in)గా ఉంటుంది. దేశం యొక్క అత్యంత పొడి ప్రాంతం పశ్చిమంలో ఉంది. అయన తుఫానులు ఈ దేశంపై రెండు సంవత్సరాలకొకసారి ప్రభావాన్ని చూపుతూ, ప్రత్యేకించి దక్షిణతీరంపై 65% ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయి. ఆగష్టు మరియు అక్టోబర్ నెలల మధ్య సాధారణంగా చక్రవాతాలు సంభవిస్తూ ఉంటాయి.[54] చివరిసారి 5వ కేటగిరీకి చెందిన చక్రవాతం హరికేన్ డేవిడ్ 1979లో దేశాన్ని ముట్టడించింది.[55]

పర్యావరణ విషయాలు[మార్చు]

శాంటో డొమింగోకి పశ్చిమంగా ఉన్న బజోస్ డి హైనా12 మైళ్ళు (19 కిమీ), 2006 అక్టోబర్ లో విడుదలైన ప్రపంచపు 10 అత్యంత కాలుష్య ప్రదేశాల బ్లాక్ స్మిత్ ఇన్స్టిట్యూట్ యొక్క జాబితాలో చేర్చబడింది, దీనికి కారణం 1999లో మూసివేయబడిన ఒక బాటరీ పునఃచక్రీయ కొలిమి నుండి వెలువడిన సీసం యొక్క విషపదార్ధాలు. ఈ ప్రదేశాన్ని శుభ్రం చేయడం 2008లో ప్రారంభమైంది, కానీ పిల్లలు అభ్యసనా లోపాలు, శారీరక అభివృద్ధి లేక పోవడం మరియు మూత్ర పిండాల వైఫల్యానికి దారితీసే అధిక సీసపు స్థాయిలతో జన్మిస్తున్నారు.[56][57]

సంకేతాలు మరియు పేరు[మార్చు]

కొన్ని ముఖ్యమైన సంకేతాలలో జండా, సైనిక దళాల కోటు, మరియు హిమ్నో నేసియోనల్ అనే పల్లవితో జాతీయగీతం ఉన్నాయి. జెండాపై నాలుగు భాగాలుగా విభజించబడిన ఒక పెద్ద తెల్ల శిలువ ఉంటుంది. రెండు భాగాలు ఎరుపు రంగులో మరియు రెండు భాగాలు నీలం రంగులో ఉన్నాయి. ఎరుపు స్వేచ్ఛావాదుల రక్త తర్పణమును సూచిస్తుంది. నీలం ఈ దేశంపై దేవుని రక్షణను సూచిస్తుంది. తెల్ల శిలువ భవిష్యత్ తరాలకు వారసత్వంగా ఒక స్వతంత్ర దేశాన్ని అందించడానికి స్వేచ్ఛావాదుల పోరాటాన్ని సూచిస్తుంది. మరొక ప్రత్యామ్నాయ వివరణ ప్రకారం నీలం రంగు అభివృద్ధి మరియు స్వేచ్ఛ యొక్క ఆదర్శాలను సూచించగా, తెలుపు రంగు డొమినికన్ల మధ్య శాంతి మరియు ఐక్యతలను సూచిస్తుంది.[58] డొమినికన్ జాతీయ జండా మధ్యలో, జాతీయ జండా రంగులలోనే సాయుధ దళాల కోటు ఉంటుంది. సైనికదళాల కోటు ఒక ఎరుపు, తెలుపు మరియు నీలపు జండాల బొమ్మలను -బైబిల్ మరియు శిలువతో అలంకరించ బడిన డాలును కలిగి ఉంటుంది; ఈ డాలు ఒక ఆలివ్ కొమ్మ (ఎడమ వైపు) మరియు ఒక తాటి కొమ్మతో (కుడి వైపు) చుట్టబడి ఉంటుంది. ఈ డాలు పైన ఉండే నీలపు రంగు రిబ్బనుపై, "డియోస్, పట్రియ, లిబెర్తాద్" (అర్ధం"దేవుడు, పితృభూమి, స్వేచ్ఛ") అని వ్రాసి ఉంటుంది. డాలు క్రింద ఉండే ఎరుపు రిబ్బన్ పై, "రిపబ్లికా డోమినికాన" (అర్ధం "డొమినికన్ రిపబ్లిక్") అని వ్రాసి ఉంటుంది. ప్రపంచంలోని అన్ని జండాల కంటే, డొమినికన్ జండాలో బైబిల్ వర్ణన ప్రత్యేకంగా ఉంటుంది.

జాతీయ పుష్పం వెస్ట్ ఇండియన్ మహోగనికి చెందిన (స్విఎటేనియ మహాగొని ).[59] జాతీయ పక్షిసిగువా పాల్మెర లేదా పామ్ చాట్ (దులుస్ డొమినికుస్ ).[60]

దాని చరిత్రలో చాలాభాగం (స్వాతంత్ర్యం పొందేవరకు) ఈ వలసరాజ్యం దాని ప్రస్తుత ముఖ్యపట్టణమైన శాంటో డొమింగో పేరుతో,[28] మరియు దాని పోషక సన్యాసి అయిన, సెయింట్ డొమినిక్ పేరుతో పిలువబడేది. నివాసితులను డొమింగో యొక్క విశేషణమైన "డొమినికానోస్" (డొమినికన్స్)గా పిలిచేవారు, మరియు విప్లవకారులు నూతనంగా స్వాతంత్ర్యం పొందిన తమ దేశానికి "లా రిపబ్లికా డొమినికాన" అని పేరుపెట్టారు. ప్రస్తుతం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిర్దేశ-ఆధార నామం కలిగిన రెండు దేశాలలో(సెంట్రల్ ఆఫ్రికన్ రిపబ్లిక్)తో పాటు డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ఒకటి.[61]

ఆర్థిక వ్యవస్థ[మార్చు]

Script error: No such module "see also". Script error: No such module "see also".

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ మధ్య అమెరికా మరియు కరేబియన్ లలో రెండవ అతిపెద్ద ఆర్ధికవ్యవస్థను[9] (U.S. స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ ప్రకారం అతిపెద్దది)[14] కలిగి ఉంది. ఇది ఉన్నత మధ్య-ఆదాయం కలిగిన అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశం,[62]PPP ప్రమాణాలలో 2007 నాటి GDP తలసరి $9,208 లాటిన్ అమెరికాలో సాపేక్షంగా అధికం. జనవరి–మార్చ్ 2007 త్రైమాసికంలో అది అసాధారణంగా 9.1% వృద్ధిని GDPలో కనబరచింది, నిజానికి ఇది అంతకు ముందు సంవత్సరంలో అదే సమయంలో నమోదు చేసిన 10.9% కంటే తక్కువ. వృద్ధి, దిగుమతులు, వాటితో పాటు ఎగుమతుల వలన ఏర్పడింది, ద్రవ్యం మరియు విదేశీ పెట్టుబడులు తరువాత ముఖ్యకారకాలుగా ఉన్నాయి.[63]

శాంటియాగో డే లోస్ కాబల్లెరోస్, దేశంలో రెండవ అతిపెద్ద నగరం.

D.R. ప్రాధమికంగా సహజ వనరులు మరియు ప్రభుత్వ సేవారంగాలపై ఆధారపడింది. సేవల రంగం ఇటీవలి కాలంలో ప్రధాన ఉద్యోగ కల్పనా దారుగా వ్యవసాయం యొక్క స్థానాన్ని ఆక్రమించినప్పటికీ, (ముఖ్యంగా పర్యాటకరంగం మరియు స్వేచ్చా వర్తక ప్రదేశాలు పెరగడం వలన), దేశీయ వినియోగం దృష్ట్యా వ్యవసాయం అత్యంత ప్రధానమైన రంగంగా రెండవ స్థానంలో కొనసాగి, ఎగుమతుల సంపాదనలో మైనింగ్ తరువాత స్థానాన్ని ఆక్రమిస్తోంది. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో, నిర్మాణరంగం కూడా సేవలరంగం వలెనే సాధారణ వృద్ధి సాధించింది. స్వేచ్ఛా వర్తక ప్రదేశాలు మరియు పర్యాటక రంగం అత్యంత వేగంగా-పెరుగుతున్న ఎగుమతి విభాగాలు. ఒక్క రియల్ ఎస్టేట్ పర్యాటకరంగమే 2007వ సంవత్సరానికి $1.5 బిలియన్లను సంపాదించింది.[64] 2007వ సంవత్సరానికి విదేశాలలో నివసిస్తున్న డొమినికన్లు పంపిన సొమ్ము మొత్తం $3.2 బిలియన్లు.[14]

శాంటో డొమింగో లోని నాకో విభాగం, టిరడెన్టేస్ అవెన్యూ దృశ్యంతో

దీర్ఘకాలంగా శక్తి వనరుల కొరత ఉన్నప్పటికీ ఆర్ధికవృద్ధి జరుగుతోంది,[65] ఇది తరచూ ఆటంకాలకు మరియు అధిక ధరలకు కారణమవుతోంది. వ్యాపార వర్తక లోటు విస్తృతంగా ఉన్నప్పటికీ, పర్యాటకరంగ లాభాలు, విదేశాల నుండి పంపే మొత్తం విదేశీ మారక నిల్వలు పెరగడానికి సహాయపడుతున్నాయి. డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ప్రస్తుతం విదేశీ వ్యక్తిగత ఋణంపై ఉంది.[ఆధారం కోరబడింది]

1980ల చివర మరియు 1990లలో స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తి (GDP) 5% వరకు పడిపోయింది మరియు వినియోగదారు ధర ద్రవ్యోల్బణం అనూహ్యంగా 100%నికి చేరింది, 2002 నాటికి డొమినికన్ రిపబ్లిక్ వృద్ధి మరియు ద్రవ్యోల్బణ తరుగుదల దశకు చేరింది, దాని తరువాత ఆర్ధికవ్యవస్థ ఆర్ధికమాంద్య దశకు చేరింది.[14]

శాంటియాగో డి లోస్ కాబల్లెరోస్ లోని లా ట్రినిటారియా ఒక బాగా అభివృద్ధిచెందుతున్న ప్రాంతం.

అధ్యక్షుడు హిపోలితో మెజియ (2000–2004) పాలనాకాలంలో, $3.5 బిలియన్ల విలువగల భారీ ఆర్ధిక నేరంతో సంబంధంకలిగి దేశంలో రెండవ-అతిపెద్ద వాణిజ్య బ్యాంకు అయిన బనిన్టర్ దివాలా తీయటంతో, ఈ ఆర్ధికమాంద్యం సంభవించింది. బనిన్టర్ కుంభకోణం డొమినికన్ ఆర్ధికవ్యవస్థపై వినాశకర ప్రభావాన్ని చూపి, 2003లో దాని GDP 1%కి పడిపోయి ద్రవ్యోల్బణం 27%కి పెరిగిపోయింది. విచారణను ఎదుర్కున్న ప్రతివాదులందరూ, ముఖ్యుడైన రామోన్ బయేజ్ ఫిగ్యుఎరోతో సహా, నేరస్తులని నిరూపించబడ్డారు; యునైటెడ్ స్టేట్స్ నేరస్థుల బదలాయింపుకు అంగీకరించనందువలన ఒక సమను ఇవ్వబడలేదు.[ఆధారం కోరబడింది]

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో మానవ అభివృద్ధిపై ఐక్యరాజ్యసమితి ఉపసంఘం యొక్క 2005 సాంవత్సరిక నివేదిక ప్రకారం, ఈ దేశం ప్రపంచంలోని వనరుల లభ్యతలో #71 స్థానంలో, మానవ అభివృద్ధిలో #79వ స్థానంలో, మరియు వనరుల నిర్వహణలో ప్రపంచంలో #14వ స్థానంలో ఉంది. ఈ గణాంకాలు దేశంలోని ప్రభుత్వం యొక్క అవినీతిని, దేశంలో విదేశీ ఆర్ధిక వ్యవస్థ జోక్యాన్ని, మరియు ధనిక మరియు బీదల మధ్య తేడాని వత్తిచెప్తున్నాయి.

ద్రవ్యం[మార్చు]

డొమినికన్ పెసో (DOP, లేదా RD$)[66] అనేది దేశం యొక్క ద్రవ్యం, అయితే అధికభాగం పర్యాటక ప్రదేశాలలో యునైటెడ్ స్టేట్స్ డాలర్లు (USD) మరియు యూరో (EUR) కూడా అంగీకరించబడతాయి. డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క దాదాపు అన్ని వాణిజ్య వ్యవహారాలలో U.S. డాలర్ భాగంగా ఉంటుంది; ఆ విధమైన డాలరీకరణ ద్రవ్యోల్బణం అధికంగా ఉన్న ఆర్ధికవ్యవస్థలలో సాధారణం. 1980ల వరకు పెసో, USD విలువాతో సమానంగా ఉండేది, కానీ తరువాత తగ్గిపోయింది. మారకవిలువ 1993లో ఒక USDకి 14.00 పెసోలు మరియు 2000లో 16.00 పెసోలుగా ఉంది, కానీ 2003 నాటికి అది ఒక USDకి 53.00 పెసోలకు చేరింది. 2004లో, మారకవిలువ తిరిగి ఒక USDకి 31.00 పెసోలకు చేరింది. ఫిబ్రవరి 2009 నాటికి మారకవిలువ 1 DOP = 0.0281 USD, అనగా ఒక USDకి 35.65; 1 DOP = 0.022 యూరో (EUR, లేదా €); మరియు 1 DOP = 2.74 జపాన్ యెన్ (JPY, లేదా ¥).[66]

పర్యాటకరంగం[మార్చు]

పర్యాటకరంగం డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క ఆర్ధికవృద్ధికి ఇంధనంగా ఉంది. ఉదాహరణకు, ఉద్యోగకల్పనలో ప్రయాణ మరియు పర్యాటకరంగాల వాటా 2008లో 550,000 ఉద్యోగాలకు—మొత్తం ఉద్యోగాలలో 14.4% లేదా ప్రతి 7 ఉద్యోగాలలో ఒకటి నుండి—2018నాటికి 743,000 ఉద్యోగాలు—మొత్తం ఉద్యోగాలలో 14.2% లేదా ప్రతి 7.1 ఉద్యోగాలలో ఒకటిగా పెరుగుతాయని అంచనా వేయబడింది.[67] శాంటో డొమింగోలోని కేప్ కెనా, శాన్ సౌసి పోర్ట్ , మరియు పుంటా కెనాలోని మూన్ పాలెస్ రిసార్ట్ వంటి కట్టడాల నిర్మాణం వలన రాబోయే సంవత్సరంలో పర్యాటకరంగం మరింత పెరుగుతుందని డొమినికన్ రిపబ్లిక్ అంచనా వేస్తోంది. పర్యావరణ పర్యాటకరంగం అనే విషయానికి దేశంలో ప్రాముఖ్యత పెరుగుతోంది, జరబకావ మరియు పరిసర కాన్స్టాంజా పట్టణాలు, మరియు పికో డ్యుయర్టే, బహియ డి లాస్ అగులాస్ మరియు ఇతర ప్రదేశాలు పర్యాటకరంగం నుండి ప్రత్యక్ష లాభాలను పెంచే ప్రయత్నాలలో ప్రముఖంగా ఉన్నాయి.

జనాభా వివరాలు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Demographics of the Dominican Republic

జనాభా[మార్చు]

2007లో డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క జనాభా ఐక్యరాజ్యసమితిచే 9,760,000గా అంచనా వేయబడింది,[68] ఇది దానిని ప్రపంచంలోని 193 దేశాలలో 82వ స్థానంలో నిలిపింది. ఆ సంవత్సరంలో సుమారు 5% జనాభా 65 సంవత్సరాలకు పైబడి ఉండగా, 35% జనాభా 15 సంవత్సరాలలోపు ఉన్నారు. 2007లో దేశంలో ప్రతి 100 మంది స్త్రీలకు 103 మంది పురుషులు ఉన్నారు.[1] UN నివేదిక ప్రకారం, 2006–2007 నాటి సాంవత్సరిక జనాభా వృద్ధిరేటు 1.5%తో, 2015 నాటికి అంచనా వేయబడిన జనాభా 10,121,000.

డొమినికన్ ప్రభుత్వంచే 2007నాటి, జనసాంద్రత ఒక km²కు 192(చదరపు మైలుకు 498)గా, మరియు పట్టణప్రాంతాలలో నివసించే జనాభా 63%గా అంచనా వేయబడింది.[7] దక్షిణ తీర మైదానాలు మరియు సిబావో లోయ దేశంలో అత్యధిక జనసాంద్రత కలిగిన ప్రదేశాలు. ముఖ్యపట్టణమైన శాంటో డొమింగో యొక్క 2007 నాటి జనాభా 3,014,000. ఇతర ముఖ్యపట్టణాలు శాంటియాగో డి లాస్ కాబల్లెరోస్ (జనాభా. 756,098), లా రొమాన (జనాభా. 250,000), శాన్ పెడ్రో డి మకోరీస్, శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో డి మకోరీస్, ప్యూర్టో ప్లాటా, మరియు లా వేగ. ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రకారం, 2000–2005 కాలానికి పట్టణ జనాభా వృద్ధిరేటు 2.3%.[69]
మూస:Largest cities of the Dominican Republic

జాతులు[మార్చు]

టైనో వస్త్రధారణ మరియు అలంకరణతో ఒక ఉత్సవంలో డొమినికన్ బాలికలు(2005)

డొమినికన్ జనాభా యొక్క స్వదేశీ మిశ్రమం 73% మిశ్రమజాతీయులు, 16% తెల్లవారు, మరియు 11% నల్లవారితో కూడి ఉంది.[1] ఈ మిశ్రమజాతి జనాభా ప్రాధమికంగా ఐరోపా మరియు ఆఫ్రికన్ల కలయిక, టైనోల వారసత్వం కూడా గుర్తించదగినది.[23] ఈ దేశం యొక్క జనాభాలో పెద్ద సంఖ్యలో హైతియన్ అల్పసంఖ్యాకులు కూడా ఉన్నారు. దేశంలోని ఇతర స్వదేశీ సమూహాలలో పశ్చిమ ఆసియన్లు—అధికంగా లెబనీయులు, సిరియన్లు మరియు పాలస్తీనియన్లు ఉన్నారు. తక్కువగా ఉన్నా, తూర్పు అసియన్లు (ప్రాధమికంగా స్వదేశీ చైనీయులు మరియు జపనీయులు)జనాభా మొత్తంలో కనిపిస్తూ ఉంటారు. స్పెయిన్, జర్మనీ, ఇటలీ, పోర్చుగీస్, బ్రిటిష్, మరియు ఫ్రెంచ్ దేశస్తులు యూరోపియన్లకు ఎక్కువగా ప్రాతినిధ్యం వహిస్తూ ఉంటారు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ నుండి కూడా జనాభా పదుల వేల సంఖ్యలో ఉన్నారు.

స్పెయిన్ సామ్రాజ్యంలోని ఇతర ప్రాంతాలలో వలెనె వర్ణ అంచెల వ్యవస్థ శాంటో డొమింగోపై కూడా స్పెయిన్ చే ప్రవేశ పెట్టబడింది. దాని ఫలితాలు కొనసాగి, ట్రుజిల్లో పరిపాలనలో ముగింపుగా హైతియన్ వ్యతిరేకవాదానికి దారితీసాయి, దీనికి కారణం ఈ నియంత హైతియన్లకు వ్యతిరేకంగా వర్ణమును అవమానించడం మరియు జాతీయ విశ్వాసాన్ని అవమానించడం.[47][70] 2007 అక్టోబర్ లో ఒక U.N. రాయబారి నల్లవారి పట్ల సాధారణ మరియు హైతియన్లపట్ల ప్రత్యేక వర్ణవివక్ష డొమినికన్ సమాజంలోని ప్రతి విభాగంలోనూ ప్రబలంగా ఉన్నట్లుగా కనుగొన్నారు.[71] CUNY డొమినికన్ స్టడీస్ ఇన్స్టిట్యూట్ వారి అధ్యయనం ప్రకారం, సమకాలీన డొమినికన్ జనాభాలో సుమారు 90% వివిధస్థాయిలలో పశ్చిమ ఆఫ్రికన్ సంతతికి చెంది ఉన్నారు.[72] ఏదేమైనా, ఇతర దేశాలలోని పశ్చిమ అఫ్రికన్లకు వ్యతిరేకంగా అధికభాగం డొమినికన్లు తమని తాము నల్లవారిగా గుర్తించుకోరు. చర్మపు వర్ణాన్ని సూచించడానికి అనేక రకాల పదాలు వాడబడతాయి, మోరెనో/నా (గోధుమ), కానేలో/లా (ఎరుపు/గోధుమ) ["దాల్చినచెక్క"], ఇండియో/యా (ఇండియన్), బ్లాంకో/కా ఒస్కురో/రా (ముదురు శ్వేతా వర్ణం), మరియు త్రిగ్యుఎనో/నా (సాహిత్యపరంగా "గోధుమ వర్ణం", లేదా పసిమిఛాయతో కూడిన గోధుమవర్ణం).[73] ఈ విషయంలో డొమినికన్ రిపబ్లిక్ అంత ప్రత్యేకమైనదికాదు. 1976లో బ్రెజిల్ లో నిర్వహించిన ఒక జనాభా సర్వేలో, పాల్గొన్నవారు 136 విభిన్న పదాలలో తమ చర్మపు రంగుని వివరించారు.[74][75] ఇది ప్రక్కనే ఉన్న ద్వీపమైన ప్యూర్టో రికోలో కూడా కనిపిస్తుంది.[76]

సిటీ కాలేజ్ అఫ్ న్యూ యార్క్ లో డొమినికన్ స్టడీస్ ఇన్స్టిట్యూట్ సంచాలకురాలైన రెమోన హేర్నాన్డెజ్, ఈ పదాలు నిజానికి వర్ణవివక్షకు వ్యతిరేకంగా వాడినవిగా చెప్తారు:"ట్రుజిల్లో పాలనలో, ముదురు రంగు చర్మం కలవారు తిరస్కరించబడటంతో వారు తమ స్వంత యంత్రాగాన్ని ఏర్పాటు చేసుకున్నారు." ఆమె వివరణను కొనసాగిస్తూ, 'మీరు ఎవరు?' అని "మీరు ప్రశ్నించినపుడు వారు మీకు అవసరమైన సమాధానం ఇవ్వరు... మాకు మా నల్ల రంగుతో ఏ విధమైన సంభంధం లేదు" అనేదే మీరు వినగోరతారు.[74]

మతం[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Religion in the Dominican Republic
దస్త్రం:Tupacstillalive.jpg
డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో తయారైన కాన్వాస్ పై వేయబడిన తైల వర్ణచిత్రం

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో 95.2% క్రైస్తవులు, వీరిలో 88.6% రోమన్ కేథలిక్ లు మరియు 4.2% ప్రొటెస్టన్ట్ లు. ఇటీవలి వలసలు, దానితోపాటు అన్యమత ప్రవేశాలు ఇతర మతాలను తీసుకురాగా, మతపరమైన జనాభా విభజన క్రింది విధంగా ఉంది: స్పిరిటిస్ట్: 2.2%,[77] ది చర్చి అఫ్ జీసస్ క్రైస్ట్ అఫ్ లేటర్-డే సెయింట్స్: 1.1%,[78] బౌద్ధులు: 0.10%, బహాయి: 0.1%,[77] ఇస్లాం: 0.02%, జుడాయిజమ్: 0.01%, చైనీస్ ఫోక్ మతం: 0.1%,[77] మరియు డొమినికన్ వుడు (జనగణన లేదు).


ఈ దేశం ఇద్దరు ప్రాపక సన్యాసినులను కలిగి ఉంది: న్యుఎస్ట్రా సేనోర డి లా ఆల్టాగ్రసియా (అవర్ లేడీ అఫ్ హై గ్రేస్) డొమినికన్ ప్రజల పోషకురాలు, మరియు న్యుఎస్ట్రా సేనోర డి లాస్ మెర్సిడెస్ (అవర్ లేడీ అఫ్ మెర్సీ) డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క పోషకురాలు.

1800 యొక్క చివరి భాగంలో కేథలిక్ చర్చి ప్రజాదరణను కోల్పోవడం ప్రారంభమైంది. దీనికి కారణం నిధులు, మతాధికారులు మరియు సహాయ కార్యక్రమాలు లేకపోవడం. ఇదే సమయంలో, ప్రొటెస్టన్ట్ ఎవాంజెలికల్ ఉద్యమం బలం పుంజుకోవడం ప్రారంభమైంది. ఈ దేశంలో కేథలిక్లు మరియు ప్రొటెస్టంట్ల మధ్య మతపరమైన వత్తిడి అరుదుగా ఉంది.

దేశం మొత్తంలో ఎల్లపుడూ మతపరమైన స్వేఛ్చ నెలకొని ఉంది. 1950ల వరకు ట్రుజిల్లోచే చర్చిలపై నియంత్రణలు విధించబడలేదు. ప్రభుత్వ వ్యతిరేకుల సామూహిక అరెస్టులకు నిరసనగా ఉత్తరాలు పంపబడ్డాయి. ట్రుజిల్లో చర్చ్ కి వ్యతిరేకంగా ఒక ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించి ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా బోధనలు చేసిన మతాధికారులను మరియు బిషప్ లను అరెస్ట్ చేయాలని పధకం వేసారు. ఆయన హత్యకు గురవడంతో, ఈ ఉద్యమం పూర్తిగా రూపుదిద్దుకోక ముందే అంతమైంది.

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో 1930ల చివరిలో జుడాయిజమ్ ఉంది. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో, ఒక యూదుల సమూహం నాజీ జర్మనీ నుండి డొమినికన్ రిపబ్లిక్ నుండి పారిపోయి సోసువా నగరాన్ని స్థాపించారు. అప్పటినుండి ఇది యూదు జనాభాకు కేంద్రంగా ఉంది.[79]

భాషలు[మార్చు]

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో దాదాపుగా అందరూ స్పానిష్ మాట్లాడతారు. హైతి నుండి దీర్ఘకాలంగా ఉండి కొనసాగుతున్న వలసల వలన, హైతియన్ క్రెయోల్ అనేక వందల వేల మంది వలసవాదులు మరియు వారి వలసవాదులచే మాట్లాడబడుతుంది. 8,000 మంది సమానా ఆంగ్లం మాట్లాడే సమూహం సమానా ద్వీపకల్పంలో నివసిస్తున్నారు. వారు 19వ శతాబ్దంలో వచ్చిన స్వేచ్ఛ ప్రసాదించబడిన అమెరికన్ బానిసల యొక్క వారసులు.[80] పర్యాటకరంగం, అమెరికన్ పాప్ సంస్కృతి, డొమినికన్ అమెరికన్ల ప్రభావం, మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్ తో ఈ దేశం యొక్క ఆర్ధిక సంబంధాలు డొమినికన్లను ఆంగ్లం నేర్చుకోవడానికి ప్రేరేపిస్తున్నాయి. అది ఒక అధికారభాష కానప్పటికీ, జనాభాలో చాల మంది ఫ్రెంచ్ కూడా మాట్లాడతారు.

విద్య[మార్చు]

5 నుండి 14 సంవత్సరాల మధ్య వయసు కలిగిన పిల్లలకు అధికారిక ఉచిత మరియు నిర్బంధ ప్రాధమిక విద్య కల్పించబడుతుంది, అయితే ఏకాంత ప్రదేశాలలో నివసించే ప్రజలు పాఠశాల వసతులను పరిమితంగా కలిగి ఉన్నారు. ప్రాధమిక పాఠశాల తరువాత రెండు సంవత్సరాల ఇంటర్మీడియట్ విద్య మరియు నాలుగు-సంవత్సరాల మాధ్యమిక విద్య, దాని తరువాత బాచిలరేటో (ఉన్నత పాఠశాల డిప్లొమా) అని పిలువబడే డిప్లొమా ప్రదానం చేయబడుతుంది. ఆర్ధికపరమైన ఇబ్బందులు మరియు వారి స్థాన పరిమితుల వలన, అల్ప-ఆదాయ వర్గాలలోని విద్యార్ధులు సాపేక్షంగా కొంతమంది మాత్రమే ఈ స్థాయిని చేరుకోవడంలో విజయవంతం కాగలరు. ధనవనతులైన విద్యార్ధులలో అధికులు, ఎక్కువగా మతపరమైన సంస్థలచే ఏర్పాటు చేయబడిన ప్రైవేటు పాఠశాలలకు హాజరవుతారు. కొన్ని ప్రభుత్వ మరియు ప్రైవేట్ వృత్తిపరమైన పాఠశాలలు కూడా ఉన్నాయి, ప్రత్యేకించి వ్యవసాయ రంగంలో, కానీ ఇవి కూడా జనాభాలో కేవలం కొంతమందికి మాత్రమే అందుబాటులో ఉన్నాయి.[81]

ఆరోగ్య గణాంకాలు[మార్చు]

2007లో డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క జనన రేటు 1000 మందికి 22.91, మరియు మరణ రేటు 1000 మందికి 5.32గా ఉన్నాయి.[1]

2003లో డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో HIV/AIDS యొక్క వ్యాప్తి 1.7 శాతంతో, అంచనా ప్రకారం 88,000 మంది డొమినికన్లు HIV/AIDS-పాజిటివ్ రోగులుగా ఉన్నారు.[82] డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో AIDS పై పోరాటానికి యునైటెడ్ స్టేట్స్ లో ఉన్న ఒక సంస్థ సహాయం అందిస్తోంది.[83] ఈ దేశంలో డెంగ్యూ వ్యాప్తిలో ఉంది, మరియు మలేరియా రోగులు కూడా ఉన్నారు.[84]

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో గర్భస్రావం అన్ని సందర్భాలలోనూ చట్ట వ్యతిరేకమైనది, మానభంగం, వావి వరుస లేని వివాహేతర సంబంధం, మరియు తల్లి ఆరోగ్యం ప్రమాదంలో ఉన్న పరిస్థితులలో దాల్చిన గర్భధారణలకు కూడా ఈ నిషేధం వర్తిస్తుంది. సెప్టెంబర్ 2009లో డొమినికన్ ప్రభుత్వంచే చేయబడిన రాజ్యాంగ సంస్కరణల చట్టంలో ఈ నిషేధం పునరుద్ఘాటించబడింది.[85]

నేరం[మార్చు]

డొమినికన్ రిపబ్లిక్, ఐరోపా దానితోపాటు యునైటెడ్ స్టేట్స్ మరియు కెనడాలకు ఉద్దేశించబడిన కొలంబియా యొక్క మత్తుమందుల సరఫరాకు ఓడల మార్పిడి కేంద్రంగా మారింది.[1][86] చట్టవ్యతిరేక ఆర్ధిక కార్యకలాపాలకు డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ద్వారా ద్రవ్య బదిలీ కొలంబియన్ మత్తుమందు వ్యాపారుల సమూహం యొక్క అభిమానం చూరగొంది.[1] 2004లో యునైటెడ్ స్టేట్స్ చేరిన కొకైన్ మొత్తంలో 8% డొమినికన్ రిపబ్లిక్ నుండి వచ్చిందని అంచనా.[87] మత్తుమందుల ఓడలను స్వాధీనం చేసుకోవడం, దీనిలో పాల్గొన్నవారిని ఖైదు చేసి అప్పగించడం మరియు ద్రవ్య-బదిలీపై పోరాడటం వంటి ప్రయత్నాలను ముమ్మరం చేయడం ద్వారా ప్రతిస్పందించింది.

వలసలు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Japanese settlement in the Dominican Republic
ప్రధాన వ్యాసం: History of the Jews in the Dominican Republic

20వ శతాబ్దంలో, అనేకమంది అరబ్బులు (ముఖ్యంగా లెబనాన్ మరియు సిరియా నుండి), జపనీయులు, మరియు, కొంత తక్కువ సంఖ్యలో కొరియన్లు వ్యవసాయ కార్మికులుగా మరియు వ్యాపారులుగా ఈ దేశంలో స్థిరపడ్డారు. చైనా కమ్యూనిస్ట్ పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ (PLA) నుండి పారిపోయిన చైనీయులు, గనులలోను మరియు రైలుమార్గాల నిర్మాణంలోను పనిచేస్తున్నారు. ప్రస్తుత చైనీస్ డొమినికన్ జనాభా 50,000కు చేరింది.[ఆధారం కోరబడింది] అరబ్ సమాజం పెరుగుదల రేటుతో వృద్ధి చెందుతోంది. అంచనాలు 3,400 మందిని సూచిస్తున్నాయి.[ఆధారం కోరబడింది] జపాన్ వలసదారులు, ఎక్కువగా వ్యాపార మరియు మార్కెట్ ప్రాంతాలలో పనిచేస్తూ 1,900 మంది దేశంలో నివసిస్తున్నట్లుగా అంచనా వేయబడింది.[ఆధారం కోరబడింది] కొరియన్ల ఉనికి తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ వారి జనాభా 500 దాకా ఉంది.[ఆధారం కోరబడింది]

వీరికి అదనంగా, ఇతర కరేబియన్ దీవులైన సెయింట్. కిట్స్ మరియు నెవిస్, డొమినికా, ఆంటిగ్వా, సెయింట్. విన్సెంట్, మోంట్సేరాట్, తోర్టోల, సెయింట్. క్రోయిక్స్, సెయింట్. థామస్, మార్టినిక్వే, మరియు గాడెలోపే వంటి వాటినుండి వచ్చిన వలసదారుల వారసులు ఉన్నారు. వారు చెరకు క్షేత్రాలు మరియు ఓడరేవు లలో పనిచేస్తూ ముఖ్యంగా శాన్ పెడ్రో డే మకోరిస్ మరియు ప్యూర్టో ప్లాటా నగరాలలో నివాసముంటారు. వారి సంఖ్య 28,000 దాకా ఉన్నట్లుగా భావించబడుతోంది. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానికి ముందు మరియు జరుగుతున్నపుడు 800మంది యూదు శరణార్ధులు డొమినికన్ రిపబ్లిక్ చేరారు.[88]

హైతీయుల చట్టవ్యతిరేక వలస[మార్చు]

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లోని కోర్డిల్లెర సెంట్రల్ వద్ద హైతీ నుండి చట్ట వ్యతిరేక వలసలను నివారించటానికి ఏర్పాటు చేసిన సరిహద్దు నిఘా నిర్మాణం

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ కంటే హైతీ బాగా పేద దేశం. 2003లో, హైతీయులలో 80% పేదవారుగా (54% నికృష్ట పేదరికంలో) మరియు 47.1% నిరక్షరాశ్యులుగా ఉన్నారు. తొమ్మిది మిలియన్ల జనాభా ఉన్న ఈ దేశం వేగంగా-పెరుగుతున్న జనాభా కలిగిఉన్నప్పటికీ, కార్మిక జనాభాలో మూడింట రెండువంతుల పైగా ప్రజలకు నియమిత ఉద్యోగాలు లేవు. హైతి యొక్క తలసరి GDP (PPP) 2008లో $1,300, లేదా డొమినికన్ మొత్తంలో ఆరువంతులలో ఒక వంతు కంటే తక్కువ.[1][89] ఫలితంగా, వందల వేల మంది హైతియన్లు డొమినికన్ రిపబ్లిక్ కు వలస వచ్చారు, కొన్ని అంచనాలు 800,000 హైతియన్లు ఈ దేశంలో ఉన్నట్లు చూపగా,[12] ఇతరులు హైతియన్–పుట్టుక కలిగిన జనాభా ఒక మిలియన్ వరకు ఉన్నట్లు పేర్కొంటున్నారు.[90] వీరు సాధారణంగా భవన నిర్మాణం, గృహాలను శుభ్రం చేయడం, మరియు చెరకు తోటలలో తక్కువ చెల్లింపులు జరిపే మరియు నైపుణ్యం అవసరంలేని ఉద్యోగాలను చేస్తుంటారు.[91]

వలసదారుల చట్టవ్యతిరేక లేదా సరైన ఆధారాలు లేని స్థితివలన వారిని అశాశ్వతమైన నివాసితులగా భావించడం వలన హైతియన్ వలసదారులకు డొమినికన్ జాతీయతను ఇవ్వకపోవడంతో, వారి పిల్లలు తరచూ రాజ్యం లేనివారుగా ఉండి సేవలను పొందలేరు, వారి పిల్లలకు హైతియన్ జాతీయతను పొందడానికి అర్హత ఉన్నప్పటికీ,[92] సరైన ఆధారాలు లేదా సాక్ష్యాలు లేని కారణంగా హైతీ దానిని తిరస్కరిస్తోంది.[93][94][95][96]

డొమినికన్ ప్రభుత్వ ఆసుపత్రులు జాతీయత లేదా చట్టపరమైన స్థితి వంటి వాటిపై ఆధారపడి వైద్య సేవలను తిరస్కరించక పోవడంతో, పెద్ద సంఖ్యలో డొమినికన్ స్త్రీలు, తరచు అనేక ఆరోగ్య సమస్యలతో వారి గర్భధారణ యొక్క చివరి వారాలలో, ప్రసవ సమయంలో అత్యంత-అవసరమైన వైద్య సేవలను పొందటానికి సరిహద్దులు దాటి డొమినికన్ భూభాగంలోనికి ప్రవేశిస్తారు. శాంటో డొమింగోలోని ఒక ఆసుపత్రి నుండి లభించిన గణాంకాలు 22% పైగా ప్రసవాలు హైతియన్ తల్లులవని నివేదించాయి.[97]

2005లో డొమినికన్ అధ్యక్షుడు లియోనెల్ ఫెర్నాండెజ్ "దూషణ పూర్వక మరియు అమానవీయ ధోరణిలో జరిగిన" హైతియన్ల సామూహిక బహిష్కరణలను విమర్శించారు.[98] ఒక UN ప్రతినిధి బృందం, తాను హైతియన్ మూలాలు కలిగిన ప్రజలకు వ్యతిరేకంగా తీవ్రమైన వర్ణవివక్ష సమస్య మరియు భేదాలు కనుగొన్నట్లు ప్రాధమిక నివేదిక ఇచ్చిన తరువాత, డొమినికన్ విదేశాంగ మంత్రి కార్లోస్ మొరలెస్ ట్రోన్కోసో ఒక అధికారిక ప్రకటనలో దానిని ఖండిస్తూ "హైతితో మా సరిహద్దుకు సమస్యలు ఉన్నాయి, ఇది మా వాస్తవ సమస్య మరియు తప్పనిసరిగా అర్ధం చేసుకోవాలి. జాతీయ సార్వభౌమత్వాన్ని భేదాలతో, మరియు భద్రతను విదేశీయుల పట్ల ద్వేషంతో గందరగోళ పరచకుండా ఉండటం ప్రధానం" అని పేర్కొన్నారు.[99]

వలసపోవడం[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Dominican American
ప్రధాన వ్యాసం: Dominican immigration to Puerto Rico

మూడింటిలో మొదటివి, వలస తరంగాలు 20వ శతాబ్ద-చివరిలో, 1961లో నియంత ట్రుజిల్లో హత్య తరువాత,[100] ట్రుజిల్లో సహచరులు పగతీర్చుకుంటారని మరియు సాధారణ రాజకీయ అనిశ్చితి భయంతో ప్రారంభమయ్యాయి. 1965లో, పౌరయుద్ధాన్ని అంతం చేయడానికి యునైటెడ్ స్టేట్స్ డొమినికన్ రిపబ్లిక్ పై సైనిక ఆక్రమణను ప్రారంభించింది. దీనివలన, U.S. ప్రయాణ నిబంధనలను సులభతరం చేసి, డొమినికన్లు U.S. వీసాలు పొందటాన్ని సులభం చేసింది.[101] అధిక నిరుద్యోగిత మరియు రాజకీయ అణచివేతల ఆజ్యం తోడై, ఈ వలసలు, 1966 నుండి 1978 వరకు కొనసాగాయి. U.S. కు వచ్చిన మొదటి వలస వాదుల తరంగం ఒక అనుసంధానాన్ని సృష్టించి తరువాత వచ్చే వారికి సహాయాన్ని అందించింది. 1980ల ప్రారంభంలో, అల్పఉద్యోగిత, ద్రవ్యోల్బణం, మరియు డాలర్ విలువలో పెరుగుదల అన్నీ కలసి ఈ ద్వీప దేశం నుండి మూడవ వలస తరంగానికి దోహదం చేసాయి. ప్రస్తుతం, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ నుండి వలసలు అధికంగానే ఉన్నాయి.[102] 2006లో, స్వదేశీ మరియు విదేశాలలో జన్మించిన అందరినీ కలుపుకొని, డొమినికన్ వారసత్వం గల ప్రజలు USలో సుమారు 1.3 మిలియన్లు ఉన్నారు.[13]

సంస్కృతి[మార్చు]

దస్త్రం:Carnaval Vegano.jpg
లా వేగా ఉత్సవం, దేశంలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ ఉత్సవాలలో ఒకటి
ప్రధాన వ్యాసం: Culture of the Dominican Republic
ప్రధాన వ్యాసం: Dominican Spanish

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ప్రజల యొక్క సంస్కృతి, దాని పొరుగువారైన స్పానిష్ కరేబియన్ వలెనె, స్పానిష్ వలసవాదుల, ఆఫ్రికన్ బానిసల, మరియు టైనో స్వజాతీయుల సంస్కృతుల మిశ్రమం. ఐరోపా, ఆఫ్రికా మరియు టైనో సంస్క్రుతులలోని అంశాలు ఆహారం, కుటుంబ నిర్మాణం, మతం మరియు సంగీతంలో చాలా ప్రముఖమైనవి. అనేక అరవాక్/టైనో పేర్లు మరియు పదములు రోజువారీ సంభాషణలో మరియు DRకు చెందిన అనేక ఆహార పదార్ధాలకు ఉపయోగిస్తారు.[1]

వంటకాలు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Cuisine of the Dominican Republic

డొమినికన్ వంటపద్ధతి గత కొన్ని శతాబ్దాలుగా ముఖ్యంగా స్పానిష్ మరియు ఆఫ్రికన్ కలయికల ప్రభావానికి గురైంది. సాధారణ వంటపద్ధతి ఇతర లాటిన్ అమెరికన్ దేశాలతో చాలా సామీప్యత కలిగి ఉంటుంది, కానీ అనేక వంటల పేర్లు భిన్నంగా ఉంటాయి. గుడ్లు మరియుమంగూ (గుజ్జు, ఉడికించిన అరటి) కలిగిన ఒక ఉదయపు ఆహారాన్ని, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ తో పాటు క్యూబా మరియు ప్యూర్టో రికోలలో కూడా తీసుకుంటారు. సంపూర్ణ ఆహారం కోసం, మంగూ ని బాగా వేయించిన మాంసం(సాధారణంగా డొమినికన్ సలామి)మరియు/లేదా వెన్నతో కలిపి తీసుకుంటారు స్పెయిన్ లో వలెనే, రోజులో మధ్యాహ్న భోజనం సాధారణంగా భారీగాను ముఖ్యమైనదిగాను ఉంటుంది. మధ్యాహ్న భోజనంలో సాధారణంగా అన్నము, మాంసము (చికెన్, గొడ్డు మాంసము, పండి మాంసము, లేదా చేప), బీన్స్, మరియు ఒక పచ్చి కాయగూరల మిశ్రమం(సలాడ్) ఆదరువుగా ఉంటాయి. "లా బందేరా" ("జెండా" అను శబ్దార్ధం) అనే వంటకం మధ్యాహ్న భోజనంలో అత్యంత ముఖ్యమైనది; దీనిలో వరిఅన్నంతో మాంసము మరియు రెడ్ బీన్స్ ఉంటాయి. సాన్కోచో అనేది ఏడు రకాల మాంసాలను ఉడికించి చేసే వంటకం.

భోజనంలో పాల ఉత్పత్తులు మరియు కాయగూరల కంటే పిండిపదార్ధాలు మరియు మాంసాలకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడుతుంది. అనేక వంటకాలు సోఫ్రిటో తో తయారు చేయబడతాయి, దీనిలో వంటకం యొక్క అన్ని సువాసనలు పొందేందుకు స్థానిక మూలికలు మరియు సుగంధ ద్రవ్యాలు కలిపి వండుతారు. దక్షిణ-మధ్య తీరమంతా, బుల్గుర్, లేదా సంపూర్ణ గోధుమ, క్విపెస్ లేదా టిపిలి లో (బుల్గుర్ సలాడ్)లో ముఖ్యమైన పదార్ధంగా ఉంది. డొమినికన్ లు అభిమానించే ఇతర ఆహారాలలో చిచార్రూన్ , యుకా , కాసాబే , పస్టేలిటోస్ (ఎమ్పనదలు), బటాట , పాస్టెలెస్ ఎన్ హోజ , చిమిచుర్రిస్ , టోస్టోన్స్ ఉన్నాయి. డొమినికన్లు ఆస్వాదించే కొన్ని వంటలలో ఆర్రోజ్ కాన్ డుల్సె (లేదా ఆర్రోజ్ కాన్ లేచే ), బిజ్కచో డోమినికనో (అర్ధం. డొమినికన్ కేక్), హాబి చుఎలాస్ కాన్ డుల్సె , ఫ్లాన్, ఫ్రీయో ఫ్రీయో (మంచు కోన్), డుల్సె డి లేచే, మరియు కానన (చెరకు) ఉన్నాయి. డొమినికన్లు ఆస్వాదించే పానీయాలలో మొరిర్ సొంనండో , రమ్ , బీర్, మమా యువాన , బటిడ (స్మూతీ), జుగోస్ నాచురలేస్ (తాజాగా తీసిన పండ్ల రసాలు), మాబీ , కాఫీ, మరియు చకా (మైజ్ కాన్ డుల్సె) (లేదా మైజ్ కాన్ లేచే ) ఉన్నాయి, చివరి పానీయం శాన్ యువన్ వంటి దేశం యొక్క దక్షిణ ప్రాంతాలలో మాత్రమే లభ్యమవుతుంది.

సంగీతం[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Music of the Dominican Republic

సంగీతపరంగా, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ మెరెంగ్యూ అనే సంగీత శైలి సృష్టికి ప్రసిద్ధి చెందింది,[103]:376–7సంగీత వాయిద్యాలైన డ్రమ్స్, బ్రాస్, తీగ వాయిద్యాలు, మరియు ఎకార్డియన్, వాటితో పాటు స్పానిష్-మాట్లాడే కరేబియన్లకు ప్రత్యేకమైన కొన్ని పరికరాలైన తమ్బోర మరియు గయిరా లపై ఆధారపడి నిమిషానికి 120 నుండి 160 వాదనలతో(మారుతూ ఉన్నప్పటికీ) ఇది ఒక ఉత్సాహభరిత, వేగవంతమైన లయ మరియు నృత్యసంగీతం. దాని సంయోగీకరణ వాదనలు లాటిన్ పెర్కషన్, ఇత్తడి వాయిద్యాలు, బాస్, మరియు పియానో లేదా కీ బోర్డ్ ను ఉపయోగిస్తాయి. 1937 మరియు 1950ల మధ్య బిల్లో'స్ కారకాస్ బాయ్స్, చాపుసేయక్స్ మరియు డామిరోన్ "లాస్ రేయేస్ డెల్ మెరెంగ్యూ", జోసేయిటో మటేయో, మరియు ఇతర డొమినికన్ బృందాల ద్వారా మెరెంగ్యూ సంగీతం అంతర్జాతీయంగా ప్రచారం చేయబడింది. రేడియో, టెలి విజన్, మరియు అంతర్జాతీయ ప్రచార మాధ్యమం దానిని మరింత వృద్ధి పరచాయి. కొంతమంది ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రదర్శనకారులలో జానీ వెంచురా, గాయక/గీత రచయిత యువాన్ లూయిస్ గుయెర్ర, ఫెర్నాండో విల్లలోన, ఎడ్డీ హేర్రెర, సెర్గియో వర్గాస్, టొన్నో రొసారియో, మిల్లీ క్విజాడా, మరియు చిచీ పెరల్ట ఉన్నారు. 1980లు మరియు 90లలో, మెరెంగ్యూ, యునైటెడ్ స్టేట్స్ లో, ఎక్కువగా తూర్పు తీరంలో ప్రసిద్ధి చెందింది,[103]:375 U.S.లో(ప్రత్యేకించి న్యూ యార్క్ లో) నివసిస్తున్న అనేకమంది డొమినికన్ కళాకారులలో, విక్టర్ రాకీ లా గ్రాన్ మంజాన, హెన్రీ హిఎర్రో, జాకారియాస్ ఫెర్రీర, అవెంచుర, మిల్లీ, మరియు జోసులిన్ Y లాస్ వేసినోస్ వంటివారు లాటిన్ క్లబ్ దృశ్యాలలో ప్రదర్శనలు ఇవ్వడం ప్రారంభించి రేడియో ప్రసారాలను సంపాదించినపుడు ఇది సాధ్యమైంది. బచాటా యొక్క ఆవిర్భావంతో పాటు, న్యూ యార్క్, న్యూ జెర్సీ, మరియు ఫ్లోరిడాలలో నివసించే లాటినో సమూహాలలో డొమినికన్ల సంఖ్య పెరగడం డొమినికన్ సంగీతం యొక్క ప్రజాదరణ పెరగడానికి దోహదం చేసింది.[103]:378

ఒక కచేరీలో డొమినికన్ గాయని యువాన్ లూయిస్ గుయెర్ర, 2005

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క గ్రామీణ మరియు పల్లె ప్రాంతాల పరిసరాల నుండి జన్మించిన ఒక సంగీత మరియు నృత్యరూపమైన బచాట, ఇటీవలి సంవత్సరాలలో బాగా ప్రసిద్ధి చెందింది. దీనిలో ఎక్కువగా ప్రేమకు సంబంధించిన విషయాలు ఉంటాయి; ప్రత్యేకించి హృదయవిదారక మరియు విషాద కథలకు చెందినవి. నిజానికి, ఈ సంగీతం యొక్క అసలు పేరు అమర్గ్యూ ("చేదుతనం", లేదా "చేదు సంగీతం", లేదా నీల సంగీతం), అయితే మరింత సందేహార్ధమైన (మరియు తటస్థ-స్థితి) పదమైన బాచట ప్రజాదరణ పొందింది. బచాట, బొలెరో గా పిలువబడే లాటిన్ అమెరికన్ ప్రేమ శైలి నుండి ఆవిర్భవించింది, మరియు ఇప్పటికీ దానితో దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది. కాలం గడుస్తున్నకొద్దీ, అది మెరెంగ్యూ మరియు అనేక రకాల లాటిన్ అమెరికన్ గిటార్ శైలులచే ప్రభావితమైంది.

డొమినికన్ రాక్ కూడా ప్రసిద్ధి చెందింది. అధికభాగం కాకపోయినా అనేక మంది శాంటో డొమింగోలో స్థిరపడ్డారు.

ప్రత్యేకించి యువకులలో, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో ఇటీవలి సంవత్సరాలలో ప్రజాదరణ పెరుగుతున్న ఒక శైలి డొమినికన్ రాప్. రాప్ డెల్ పాటియో ("యార్డ్ రాప్")గా కూడా పిలువబడే ఈ రాప్ సంగీతం డొమినికన్ బృందాలు మరియు వ్యక్తిగత కళాకారులచే సృష్టించబడింది. 2000ల ప్రారంభంలో చార్లెస్ ఫామిలీ వంటి బృందాలతో ప్రారంభించి, విజయవంతమైన రాపర్లైన లాపిజ్ కాన్సిఎంటే, వకేరో, టాక్సిక్ క్రో, మరియు R-1 ఆవిర్భవించారు. యువత ఈ సంగీతాన్ని ఆదరించారు, కొన్ని సందర్భాలలో మెరెంగ్యూ, మెరెంగ్యూ టిపికో, బచాట, వాటితోపాటు సల్సా, మరియు, బాగా ఇటీవలి కాలంలోని రేగ్గేటన్ కంటే ఎక్కువగా. డొమినికన్ రాప్, రేగ్గేటన్ కంటే భిన్నమైనదని గమనించాలి, నిజానికి రేగ్గేటన్ లో తరచు ఉపయోగించే సాంప్రదాయ డెం బౌ లయను డొమినికన్ రాప్ ఉపయోగించదు, దానికి బదులు ఎక్కువ హిప్ హాప్-ప్రభావ వాదనలను ఉపయోగిస్తుంది. దానితోపాటే, డొమినికన్ రాప్, అమెరికన్ రాప్ వలె పట్టణ విషయాలైన ధనం, స్త్రీలు, మరియు పేదరికం వంటి వాటిపై దృష్టిపెడుతుంది.[ఆధారం కోరబడింది]

క్రీడలు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Sports in the Dominican Republic
డొమినికన్ దేశీయుడు మరియు మేజర్ లీగ్ బేస్ బాల్ ఆటగాడు ఆల్బర్ట్ పుజోల్స్

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో బేస్ బాల్ అన్నిటికంటే అధిక ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడ.[103]:59 ఈ దేశం ఆరు జట్లతో కూడిన బేస్ బాల్ సమాఖ్యను కలిగి ఉంది.[104] దాని ప్రస్తుత సీజన్ అక్టోబర్ 2009లో ప్రారంభమైంది మరియు జనవరి 28, 2010న ముగుస్తుంది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ తరువాత, డొమినికన్ రిపబ్లిక్, రెండవ-అతి పెద్ద సంఖ్యలో మేజర్ లీగ్ బేస్ బాల్ (MLB) క్రీడాకారులను కలిగి ఉంది. ఈ క్రీడాకారులలో కొందరు ఈ ఆటలో అత్యుత్తమ ఆటగాళ్లుగా గౌరవించబడ్డారు. ఒజ్జీ విర్జిల్, Sr. సమాఖ్యలో ఆడిన మొదటి డొమినికన్ క్రీడాకారుడు. డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో జన్మించిన మరికొంతమంది ఆటగాళ్ళు: జూలియన్ జేవియేర్, పెడ్రో మార్టినేజ్, మానీ రమిరేజ్, డేవిడ్ ఓర్టిజ్, అల్బర్ట్ పుజోల్స్, జువాన్ మరిచల్, మరియు సమ్మి సోసా. ఫెలిపే అలౌ మానేజర్ గా కూడా విజయవంతమయ్యారు.

బాక్సింగ్ లో, ఈదేశం అనేక ప్రపంచ-స్థాయి వీరులను తయారుచేసి చాలామంది ప్రపంచ ఛాంపియన్లను అందించింది.[105] బాస్కెట్ బాల్ సాపేక్షంగా ఎక్కువ ప్రజాదరణను కూడా కలిగిఉంది. ప్రస్తుతం లేదా ఇంతకుముందు నేషనల్ బాస్కెట్ బాల్ అసోసియేషన్(NBA) లో ఉన్నవారిలో జన్మతః డొమినికన్ ఆటగాళ్లైన అల్ హోర్ఫోర్డ్, ఫెలిపే లోపెజ్, మరియు ఫ్రాన్సిస్కో గార్సియా వంటివారు ఉన్నారు. 400 మీటర్ల హర్డిల్స్ లో ఒలింపిక్ బంగారు పతాక విజేత మరియు ప్రపంచ ఛాంపియన్ అయిన ఫెలిక్స్ సాన్చెజ్, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ కు చెందినవాడు, అలాగే శాన్ డీగో ఛార్జేర్స్ (నేషనల్ ఫుట్ బాల్ లీగ్ [NFL]) కు రక్షణ అంచులో ఉండే, లూయిస్ కాస్టిల్లో కూడా ఈ దేశస్తుడే.[106]

సెలవుదినాలు[మార్చు]

తేదీ పేరు వివరణ
జనవరి 31 నూతన సంవత్సరాది పనిదినం-కానిది
జనవరి 6 దేవుని ఎరుక యొక్క కాథలిక్ దినం అస్థిరమైనది
జనవరి 21 డియా డి లా ఆల్టాగ్రేసియ పనిదినం-కానిది పాట్రోనేస్ దినం (కాథలిక్).
జనవరి 26 డ్యువర్టే యొక్క దినం మారుతుండేది. మూల పురుషుడు.
ఫిబ్రవరి 27 స్వాతంత్ర్య దినం పనిదినం-కానిది. జాతీయ దినం.
(మారుతుండే రోజు) పవిత్ర వారం పని దినాలు, గుడ్ ఫ్రైడే మినహాయించి.
ఒక కాథలిక్ శెలవుదినం.
మే 1 కార్మిక దినం స్థిరమైనది కాదు.
మే నెల చివరి ఆదివారం మాతృ దినోత్సవం
(మారుతుండే రోజు) కాథలిక్ కార్పస్ క్రిస్టి పనిదినం-కానిది. మే లేదా జూన్ లో ఒక గురువారం
(ఈస్టర్ ఆదివారం తరువాత 60 రోజులు).
ఆగష్టు 16 పునరుద్ధరణ దినోత్సవం పనిదినం-కానిది
సెప్టెంబర్ 24 విర్జెన్ డి లాస్ మెర్సేడేస్ పనిదినం-కానిది ఒక పాట్రోనెస్ దినం (కాథలిక్)
నవంబర్ 6 కాన్స్టిట్యూషన్ డే మారుతుండేది.
డిసెంబర్ 24 క్రిస్మస్ ఈవ్
డిసెంబర్ 25 క్రిస్మస్ దినం పనిదినం-కానిది. జీసస్ క్రీస్తు జన్మదినం

గమనికలు

  • పనిదినం-కాని శెలవు దినాలు మరొక రోజుకి మార్చబడవు.
  • ఒక మార్చగల శెలవుదినం శనివారం, ఆదివారం లేదా సోమవారం వచ్చినట్లయితే అది మరియొక రోజుకి మార్చబడదు. అది మంగళవారం కానీ బుధవారం కానీ వచ్చినట్లయితే, ముందు సోమవారానికి మార్చబడుతుంది. అది గురువారం లేదా శుక్రవారం వచ్చినట్లయితే, ఆ శెలవు తరువాతి మంగళవారానికి మార్చబడుతుంది.

సైన్యం[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Military of the Dominican Republic

క్రియాశీల విధులలో ఉండే 44000 మందితో కూడిన సంయుక్త సైనికదళాన్ని కాంగ్రెస్ అనుమతించింది. వాస్తవ క్రియాశీల విధులలో ఉండే బలగాలు సుమారు 32,000. అయితే, వారిలో దాదాపు 50% ప్రభుత్వ-కల్పిత సైనికేతర సౌకర్యాలకు భద్రత కల్పించటానికి, ప్రధాన రహదారుల టోల్ కేంద్రాలవద్ద, జైళ్లలో, అటవీ కార్యకలాపాలలో, ప్రభుత్వసంస్థల వద్ద మరియు వ్యక్తిగత వ్యాపారాలవంటి సైనికేతర కార్యకలాపాలకు వాడబడుతున్నారు. అధ్యక్షుడు సైనికదళాల సర్వసైన్యాధ్యక్షుడు. ముఖ్యమైన కార్యకలాపాలు దేశాన్ని కాపాడటం మరియు దేశం యొక్క ప్రాదేశిక సమగ్రతను రక్షించడం. సైన్యం, మిగిలిన ఇతర సేవల కంటే ఎక్కువమంది క్రియాశీల వ్యక్తులతో 20,000 మందిని కలిగి, ఆరు పదాతి దళాలను, ఒక పోరాట సహాయక దళాన్ని, మరియు ఒక సహాయ పోరాటదళాన్ని కలిగి ఉంది. వైమానిక దళం రెండు ప్రధాన స్థావరాల నుండి పనిచేస్తుంది, ఒకటి దక్షిణప్రాంతంలో శాంటో డొమింగో సమీపంలో ఉండగా మరొకటి ఉత్తరప్రాంతంలో ప్యూర్టో ప్లాటా సమీపంలో ఉంది. నావికాదళం రెండు ప్రధాన స్థావరాల నుండి కార్యకలాపాలను నిర్వహిస్తుంది, ఒకటి శాంటో డోమింగోలో ఉండగా మరొకటి నైరుతి తీరంలోని లాస్ కాల్డేరాస్ లో ఉంది, మరియు ఇది 12 కార్యనిర్వాహక ఓడలను నిర్వహిస్తుంది. కరేబియన్లో, క్యూబా మాత్రమే పెద్ద సైనికశక్తిని కలిగి ఉంది.[14]

సాయుధ దళాలు వ్యవస్థీకృత స్పెషలైజ్డ్ ఎయిర్ పోర్ట్ సెక్యూరిటీ కార్ప్స్(CESA) మరియు స్పెషలైజ్డ్ పోర్ట్ సెక్యూరిటీ కార్ప్స్ (CESEP) లను ఈ రంగాలలో అంతర్జాతీయ భద్రతా అవసరాలను తీర్చుటకు కలిగి ఉన్నాయి. సాయుధ దళాల కార్యదర్శి ప్రత్యేక సరిహద్దు దళాలను (CESEF)ఏర్పరచే ఆలోచనను కూడా ప్రకటించారు. అదనంగా, సాయుధదళాలు 75% సిబ్బందిని నేషనల్ ఇన్వెస్టిగేషన్స్ డైరెక్టరేట్ (DNI) మరియు కౌంటర్-డ్రగ్ డైరెక్టరేట్ (DNCD)లకు అందిస్తున్నాయి.[14]

డొమినికన్ నేషనల్ పోలీస్ 32,000 ఏజెంట్ లను కలిగి ఉంది. రక్షకభటులు డొమినికన్ సాయుధ దళాలలో భాగంకారు, కానీ కొన్ని ఉమ్మడి రక్షణ విధులలో భాగం పంచుకుంటారు. సైనిక సిబ్బంది వలెనె, అరవై మూడు శాతం బలగాలు సాంప్రదాయ రక్షకభటుల విధులు కాని వాటిలో పనిచేస్తున్నారు.[14]

== సేవలు మరియు రవాణా

==
ప్రధాన వ్యాసంs: Transportation in the Dominican Republic and List of airports in the Dominican Republic
దస్త్రం:AAL-B738.JPG
శాంటియాగో, DR లో సిబావు అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం వద్ద బోయింగ్ 737-800

సమాచారాలు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Communications in the Dominican Republic

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ విస్తృతమైన మొబైల్ ఫోన్ మరియు ల్యాండ్ లైన్ సేవలతో, అభివృద్ధి చెందిన టెలి కమ్యూనికేషన్ అవస్థాపనను కలిగి ఉంది. కేబుల్ ఇంటర్నెట్ మరియు DSL దేశంలోని ఎక్కువ భాగాలలో లభ్యమవుతున్నాయి, మరియు అనేక మంది ఇంటర్నెట్ సర్వీస్ ప్రొవైడర్లు 3G వైర్లెస్ ఇంటర్నెట్ సేవను అందిస్తున్నారు. గృహాలకు అందించే సేవలకు వీటి వేగాలు 256 kbit/s / 128 kbit/s నుండి 5 Mbit/s / 1 Mbit/s వరకు ఉన్నాయి. వాణిజ్యసేవలకు వీటి వేగాలు 256 kbit/s నుండి 154 Mbit/s వరకు ఉన్నాయి. (ప్రతి అంకెల సమితి డౌన్ స్ట్రీం/అప్ స్ట్రీం వేగంను తెలియచేస్తుంది; అనగా వినియోగదారుకు/వినియోగదారు నుండి.) వై-ఫైను విస్తృతపరచే కార్యక్రమాల ముఖ్య కేంద్రాలు శాంటో డొమింగోలో రూపొందించబడ్డాయి. ఈదేశం యొక్క వాణిజ్య రేడియో కేంద్రాలు మరియు టెలివిజన్ కేంద్రాలు HD రేడియో మరియు HDTV ద్వారా డిజిటల్ స్పెక్ట్రంలోనికి మారే ప్రక్రియలో ఉన్నాయి. దేశంలో టెలికమ్యూనికేషన్ల నియంత్రణసంస్థ INDOTEL (ఇన్స్టిట్యుటో డొమినికానో డి టెలి కమ్యూనికేషన్స్ ).

అతిపెద్ద టెలికమ్యూనికేషన్ సంస్థ క్లారో కోడ్ టెల్, వైర్ లెస్, లాండ్ లైన్, బ్రాడ్ బ్యాండ్, మరియు IPTV సేవలను అందించే సంస్థ కార్లోస్ స్లిమ్ హేలూ యొక్క అమెరికా మూవిల్ యొక్క భాగం.

ఇండోటెల్ నివేదిక ప్రకారం జూన్ 5, 2009 నాటికి, D.R.లో 8 మిలియన్లకు పైగా ఫోన్ లైన్ ఖాతాదారులు ఉన్నారు(లాండ్ మరియు సెల్ వినియోగదారులు), ఇది 2000లో 1.6 మిలియన్ల నుండి ఐదురెట్లు పెరిగి దేశజనాభాలో 81% శాతాన్ని సూచిస్తోంది. ఈ సమాచార రంగం GDPలో 3.0% ఉత్పత్తి చేస్తోంది.[107] ఇండోటెల్ నివేదిక ప్రకారం 6,807,831 ముందు చెల్లింపు మరియు కేవలం ఒక మిలియన్ లోపు (994,027) తరువాత-చెల్లింపు (ఒప్పందానికి లోబడి) వినియోగదారుల ఖాతాలు ఉన్నాయి. నివేదిక ప్రకారం గృహసేవలకు 678,901 అంకిత స్థిరలైన్లు ఉన్నట్లు తెలియ చేయబడింది. ఈ నివేదిక వ్యాపార లైన్లు 266,341 ఉన్నట్లుగా తెలియచేసింది. ప్రజా ఫోన్లు/సేవలు 13,639 ఉన్నాయి. 2008 యొక్క రెండవ త్రైమాసికం నాటికి స్థానిక ప్రొవైడర్ లచే ట్రంక్ సేవలలో ఏ విధమైన అనలాగ్ లైన్లు లేవు. ఇండోటెల్ నివేదిక ప్రకారం మార్చ్ 2009 నాటికి ఈ దేశంలో 2,439,997 మంది ఇంటర్నెట్ వినియోగదారులు ఉన్నారు.[108]

నవంబర్ 2009లో, ప్రతి సమాచార మరియు ప్రసార సాంకేతికత(ICT) ప్రాధమిక చర్యలోను మరియు ప్రభుత్వంచే అభివృద్ధి చేయబడే విధానాలలోను "లింగ ప్రాధాన్యత"ను జోడించటానికి వాగ్దానంచేసిన మొదటి లాటిన్ అమెరికన్ దేశంగా డొమినికన్ రిపబ్లిక్ నిలిచింది.[109] లింగము మరియు సాంకేతికతలు ప్రాంతీయ eLAC2010 ప్రణాళికలో భాగమని తలచే లాటిన్ అమెరికన్ ప్రభుత్వాలకు డొమినికన్ రిపబ్లిక్ నాయకత్వం వహిస్తోంది. అన్ని ప్రజా సంబంధ విధానాలను రూపొందించటానికి మరియు మూల్యాంకనం చేయటానికి డొమినికన్లు ఎన్నుకున్న పరికరం APC జెండర్ ఎవాల్యుయేషన్ మెథడాలజీ(GEM).

విద్యుత్తు[మార్చు]

ట్రుజిల్లో పాలనాకాలం నుండి విద్యుచ్ఛక్తి సేవలు ఆధారపడతగినవిగా లేవు, 75% వరకు పరికరాలు ఆ కాలం నాటివి. కొన్ని సందర్భాలలో ప్రతిరోజూ విద్యుత్ సరఫరా ఉండదు.[ఆధారం కోరబడింది] ఈ దేశం యొక్క పురాతన పవర్ గ్రిడ్ వలన సరఫరా నష్టాలు సంభవించి జేనరేటర్ల నుండి తయారైన విద్యుత్ బిల్లులో సింహభాగానికి కారణమౌతుంది. గత లియోనెల్ ఫెర్నాండెజ్ పరిపాలనా కాలంనుండి ఈ రంగం యొక్క ప్రైవేటీకరణ ప్రారంభమైంది.[52] 1960ల-మధ్య నుండి జాతీయ గ్రిడ్ కు భారీ పెట్టుబడుల పెరుగుదలగా కొనియాడబడిన, 345 KV శక్తి గల,[110] "శాంటో డొమింగో-శాంటియాగో ఎలక్ట్రికల్ హైవే"తో సరఫరాలో నష్టాలు తగ్గించబడ్డాయి.

ట్రుజిల్లో పాలనాకాలంలో, అనేక నగరాలలో విద్యుచ్ఛక్తి సేవ ప్రవేశపెట్టబడింది, దాదాపు 95% వినియోగంపై చెల్లింపులు జరుపబడలేదు. డొమినికన్ రిపబ్లిక్ యొక్క 2.1 మిలియన్ గృహాలలో దాదాపు సగం గృహాలు మీటర్లను కలిగి లేవు, అందువలన ఎక్కువమంది చెల్లింపులు జరుపరు లేదా వారి విద్యుత్ సేవల కొరకు కేవలం ఒక నిర్ణీత నెలసరి మొత్తాన్ని చెల్లిస్తారు.[111]

గృహసంబంధ మరియు సాధారణ విద్యుత్ సేవ 110 వోల్ట్లు ఏకాంతరంగా 60 Hzలతో పంపిణీ చేయబడుతుంది; యునైటెడ్ స్టేట్స్ నుండి వచ్చే విద్యుత్ ని వినియోగించే వస్తువులకు ఏవిధమైన మార్పులూ అవసరంలేదు. దేశంలో అధికభాగం విద్యుత్ సౌకర్యాన్ని కలిగి ఉంది. 2007 నాటికి ఇంకా కొన్ని ప్రాంతాలు రోజుకి 20 గంటల వరకు విద్యుత్ సరఫరాలో అంతరాయాన్ని ఎదుర్కుంటున్నాయి. పర్యాటక ప్రాంతాలతో పాటు, వ్యాపార, ప్రయాణ, ఆరోగ్యరక్షణ, మరియు ప్రధాన అవస్థాపనారంగాలకు మెరుగైన సరఫరా ఉంది. 2006లో, 200 వలయాలు (మొత్తంలో 40%) శాశ్వత విద్యుత్ సరఫరాని అందిస్తూ, విద్యుత్ డిమాండ్ లో 85% తీర్చి, సరఫరాలో అంతరాయాన్ని రోజుకి 6.3 గంటల నుండి 3.7 గంటలకు తగ్గించి పరిస్థితిని మెరుగుపరచాయి.[ఆధారం కోరబడింది] చెల్లింపు రేటు 70% చేరిన ప్రాంతాలకు సరఫరా సామర్ధ్యాన్ని పెంచడానికి కేంద్రీకృత చర్యలు ప్రకటించబడ్డాయి.[112] విద్యుత్ రంగం తీవ్ర రాజకీయాలకు నిలయమైంది. కొన్ని ఉత్పత్తి సంస్థలకు మూలధనం తక్కువగా ఉండటం వలన కొన్ని సందర్భాలలో తగినంత ఇంధనవనరులను ఖరీదు చేయలేకపోతున్నాయి.[14]

రవాణా[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Highways and Routes in the Dominican Republic

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ ఐదు ప్రధాన రహదారులను కలిగి ఉంది, ఇవి ప్రయాణీకులను దేశంలోని అన్ని ముఖ్య పట్టణాలకు చేరుస్తాయి. మూడు ప్రధాన రహదారులు DR-1, DR-2, మరియు DR-3, వరుసగా దేశంలోని ఉత్తర, నైరుతి, మరియు తూర్పు ప్రాంతాలకు వెళతాయి. నూతనమైన, 106-కిలోమీటర్ల టోల్ రహదారి శాంటో డొమింగోను దేశం యొక్క ఈశాన్య ద్వీపకల్పంతో కలుపుతుంది. ప్రయాణీకులు ఇప్పుడు సమానా ద్వీపకల్పానికి రెండుగంటలలోపు చేరుకోవచ్చు. దేశంలోని చిన్న పట్టణాలను కలిపే అత్యధిక రహదారులు కచ్చాగా ఉన్నాయి, కానీ ఇప్పుడు మెరుగుపడుతున్నాయి.

శాంటో డొమింగో మెట్రో దేశంలోని మొదటి, మరియు ప్యూర్టొరికో, సాన్ యువన్ లోని ట్రెన్అర్బనో తరువాత కరేబియన్ మరియు మధ్య అమెరికా దేశాలలో రెండవ సామూహిక ప్రయాణ వ్యవస్థ. ఫిబ్రవరి 27, 2008న అధ్యక్షుడు లియోనెల్ ఫెర్నాండెజ్ ఈ వ్యవస్థను మొదటి సారి పరీక్షించారు మరియు ఆ తరువాత అనేక సార్లు ఉచిత సర్వీసులు నడుపబడ్డాయి. వానిజ్యపరమైన సేవలు జనవరి 30, 2009 నుండి ప్రారంభమయ్యాయి. ప్రస్తుతం అనేక అదనపు మార్గాల కొరకు ప్రణాలికలు రచిస్తున్నారు. శాంటియాగో లైట్ రైల్ వ్యవస్థ కూడా ప్రణాళిక దశలలో ఉంది.

డొమినికన్ రిపబ్లిక్ లో రెండు రకాలియన్ రవాణా సేవలు లభ్యమవుతున్నాయి: ఒకటి అఫిషియాన టెక్నీకా డి ట్రాన్సిటో టెరెస్ట్రె (O.T.T.T.) మరియు అఫిషియాన మెట్రోపాలిటన డి సర్విసియోస్ డి ఆటోబసెస్ (OMSA) ద్వారా ప్రభుత్వ నియంత్రణలో ఉండేవి; మరొకటి వ్యక్తిగత వ్యాపారాల ద్వారా నిర్వహించబడేది, వాటిలో ఫెడరేశియాన్ నేసియోనల్ డి ట్రాన్స్పోర్టే లా న్యుఎవ ఒప్సియోన్ (FENATRANO) మరియు కాన్ఫెడరేసియన్ నేసియోనల్ డి ట్రాన్స్పోర్టే (CONATRA). ప్రభుత్వ రవాణా వ్యవస్థ పట్టణ ప్రాంతాలైన శాంటో డొమింగో మరియు శాంటియాగోలలో పెద్ద మార్గాలను కలుపుతుంది.

అంతర్జాతీయ ర్యాంకింగ్స్[మార్చు]

సంస్థ సర్వే రాంకింగ్
ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ ఎకనమిక్స్ అండ్ పీస్ గ్లోబల్ పీస్ ఇండెక్స్[113] 144లో 70
యునైటెడ్ నేషన్స్ డెవలప్మెంట్ ప్రోగ్రాం హ్యూమన్ డెవలప్‌మెంట్ ఇండెక్స్ 182లో 90
ట్రాన్స్పరెన్సీ ఇంటర్నేషనల్ కరప్షన్ పెర్సెప్షన్స్ ఇండెక్స్ 180లో 99
వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరం గ్లోబల్ కాంపిటేటివ్నెస్ రిపోర్ట్ 133లో 95

ఇవి కూడా చూడండి[మార్చు]

Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Portal/images/d' not found. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Portal/images/g' not found.

ప్రధాన వ్యాసం: Outline of the Dominican Republic

గమనికలు[మార్చు]

  1. ↑ 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 1.22 "CIA – The World Factbook – Dominican Republic". Central Intelligence Agency (CIA). Retrieved 2007-06-04. 
  2. ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 2.12 2.13 "Embassy of the Dominican Republic, in the United States". Retrieved 2009-02-27. 
  3. ↑ Department of Economic and Social Affairs Population Division. "World Population Prospects, Table A.1" (.PDF). 2008 revision. United Nations. Retrieved on 2009-03-12.
  4. ↑ "Presidencia de la República; Generalidades". Archived from the original on 2012-09-10. Retrieved 2009-12-14. 
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 "Dominican Republic". International Monetary Fund. Retrieved 2010-04-21. 
  6. ↑ "Human Development Report 2009. Human development index trends: Table G" (PDF). The United Nations. Retrieved 2009-10-18. 
  7. ↑ 7.0 7.1 "Estimaciones y Proyecciones de la Población Dominicana por Regiones, Provincias, Municipios y Distritos Municipales, 2008". Retrieved 2008-12-25.  సందర్భము: Estimaciones; Población en Tiempo Real
  8. ↑ "Colonial City of Santo Domingo". Retrieved 2009-02-27. 
  9. ↑ 9.0 9.1 "CIA – The World Factbook – Rank Order – GDP (purchasing power parity)". Retrieved 2009-02-27. 
  10. ↑ U.S. స్టేట్ డిపార్టుమెంటు దానిని అతిపెద్ద (డొమినికన్ రిపబ్లిక్(12/08)గా పిలుస్తుంది. గ్రహించబడినది 2009-04-22 అయితే, CIA యొక్క ది వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్ నుండి గ్రహించిన GDP గణాంకాల సూచనప్రకారం డొమినికన్ రిపబ్లిక్ PPP GDPలో రెండవస్థానం, మామూలు విషయాలలో మూడవస్థానంలో ఉన్నది.
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 "Consulate-General of the Dominican Republic Bangkok Thailand". Retrieved 2009-02-27. 
  12. ↑ 12.0 12.1 Pina, Diógenes. "Dominican Republic: Deport Thy (Darker-Skinned) Neighbour". Inter Press Service (IPS). Retrieved 2008-01-14. 
  13. ↑ 13.0 13.1 "United States – Selected Population Profile in the United States (Dominican (Dominican Republic))". 2008 American Community Survey 1-Year Estimates. U.S. Census Bureau. Retrieved 2010-01-10. 
  14. ↑ 14.00 14.01 14.02 14.03 14.04 14.05 14.06 14.07 14.08 14.09 14.10 14.11 14.12 14.13 14.14 "Dominican Republic (12/08)". United States Department of State. Retrieved 2009-02-27. 
  15. ↑ Baker, Christopher P.; Gilles Mingasson (2008). Dominican Republic. National Geographic Books. p. 190. 
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 16.3 లూనా 2002
  17. ↑ 17.0 17.1 17.2 17.3 17.4 17.5 17.6 "Dominican Republic". Encarta Encyclopedia. Microsoft Corporation. Archived from the original on 2009-10-31. Retrieved 2007-06-06. 
  18. ↑ "ది ఇంటర్కాలేజిఎట్ రివ్యూ" (వసంతకాలం 1992, వాల్యూం. 27, నెం. 2, pp. 3–10) లో రాబర్ట్ రాయల్ యొక్క "1492 అండ్ మల్టికల్చరలిజం" నుండి.
  19. ↑ 19.0 19.1 Rawley, James A.; Behrendt, Stephen D. (2005). The Transatlantic Slave Trade: A History. University of Nebraska Press. p. 49. ISBN 0803239610. 
  20. ↑ Keegan, William. "Death Toll". Millersville University, from Archaeology (January/February 1992, p. 55). Retrieved 2008-06-19. 
  21. ↑ "హిస్టరీ ఆఫ్ స్మాల్పాక్స్ – స్మాల్పాక్స్ త్రూ ది ఏజెస్". టెక్సాస్ డిపార్టుమెంటు ఆఫ్ స్టేట్ హెల్త్ సర్వీసెస్.
  22. ↑ 23.0 23.1 23.2 23.3 గిటార్ 2002
  23. ↑ మార్టినేజ్ 2002
  24. ↑ "Taino Caves, the Photo Essay, by Lynne Guitar". Retrieved 2008-10-08. 
  25. ↑ "లాస్ ఆఫ్ బర్గోస్, 1512–1513"
  26. ↑ Zinn, Howard (2003). A People's History of the United States 1492 – Present. HarperCollins. p. 7. ISBN 0060528427. 
  27. ↑ 28.0 28.1 "Dominican Republic – The first colony". Country Studies. Library of Congress; Federal Research Division. Retrieved 2008-06-19. 
  28. ↑ "Dominican Republic – Haiti and Santo Domingo". Country Studies. Library of Congress; Federal Research Division. Retrieved 2008-10-17. 
  29. ↑ "Dominican Republic". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. Retrieved 2007-06-20. 
  30. ↑ 31.0 31.1 31.2 31.3 Guitar, Lynne. "History of the Dominican Republic". Hola.com. Retrieved 2007-05-29. 
  31. ↑ 32.0 32.1 32.2 మాటిబగ్ 2003
  32. ↑ 33.0 33.1 33.2 33.3 Sagas, Ernesto (October 14–15, 1994). "An Apparent Contradiction? – Popular Perceptions of Haiti and the Foreign Policy of the Dominican Republic". Sixth Annual Conference of the Haitian Studies Association, Boston, Massachusetts. Webster University. Retrieved 2007-06-06. 
  33. ↑ "Seward, William H. – History of Seward, William H.". Retrieved 2009-12-14.  Text " Encyclopedia.com: Oxford Companion to American Military History " ignored (help)
  34. ↑ Waugh, Joan (2009). U. S. Grant. UNC Press. p. 137. 
  35. ↑ "U.S. Senate: Art & History Home > Origins & Development > Powers & Procedures > Treaties". United States Senate. Retrieved 2008-10-17. 
  36. ↑ Atkins, G. Pope; Larman Curtis Wilson (1998). The Dominican Republic and the United States: From Imperialism to Transnationalism. University of Georgia Press. p. 27. ISBN 0820319317, 9780820319315 Check |isbn= value (help). 
  37. ↑ 38.0 38.1 38.2 "Dominican Republic – Ulises Heureaux, 1882–99". Library of Congress; Federal Research Division. Retrieved 2007-12-23. 
  38. ↑ Langley, Lester D. The Banana Wars. Rowman & Littlefield. p. 20. ISBN 0842050477. 
  39. ↑ 40.0 40.1 Hall, Michael R. (2000). Sugar and Power in the Dominican Republic. Greenwood Press. ISBN 0313311277. 
  40. ↑ 41.0 41.1 "Dominican Republic – Renewed conflict, 1899–1916". Country Studies. Library of Congress; Federal Research Division. Retrieved 2008-10-19. 
  41. ↑ 42.0 42.1 42.2 42.3 42.4 "Dominican Republic: Occupation by the United States, 1916–1924". Country Studies. Library of Congress; Federal Research Division. Retrieved 2007-05-29. 
  42. ↑ 43.0 43.1 43.2 43.3 43.4 "Dominican Republic – The era of Trujillo". Country Studies. Library of Congress; Federal Research Division. 
  43. ↑ ఉదహరింపు పొరపాటు: సరైన <ref> కాదు; pons అనే పేరుగల ref లకు పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  44. ↑ Marley, David (2005). Historic cities of the Americas: an illustrated encyclopedia, Volume 1. ABC-CLIO. p. 103 Extra |pages= or |at= (help). ISBN 1576070271, 9781576070277 Check |isbn= value (help). 
  45. ↑ 46.0 46.1 "Rafael Trujillo: Killer File". Moreorless.com. Retrieved 2007-05-29. 
  46. ↑ 47.0 47.1 47.2 47.3 Wucker, Michele. "Why the Cocks Fight: Dominicans, Haitians and the Struggle for Hispaniola". Windows on Haiti. Retrieved 2007-12-26. 
  47. ↑ "#219: Temwayaj Kout Kouto, 1937: Eyewitnesses to the Genocide (fwd)". Retrieved 2008-10-08. 
  48. ↑ "Trying to Topple Trujillo – TIME". Time Magazine. 1960-09-05. Retrieved 2007-12-26. 
  49. ↑ "Dominican Revolution, Cuba - Events of 1965 - Year in Review - UPI.com". Retrieved 2009-03-24. 
  50. ↑ "Dominican Republic – Civil War and United States Intervention, 1965". Library of Congress. 
  51. ↑ 52.0 52.1 52.2 52.3 "Council On Hemispheric Affairs COHA". Leonel Fernández. Retrieved 2004-10-04. 
  52. ↑ Brown, Tom (2008-05-17). "Election propels Dominican president to third term". The Washington Post. Retrieved 2008-05-20. 
  53. ↑ 54.0 54.1 United States Library of Congress (2007-05-24). "Dominican Republic – Climate". Country Studies US. Retrieved 2009-10-27. 
  54. ↑ National Hurricane Center (2009). "Atlantic Hurricane Database". National Oceanic and Atmospheric Administration. Retrieved 2009-10-27. 
  55. ↑ Pina, Diógenes (2007-01-26). "Hell in 'God's Paradise'". Inter Press Service News Agency. Retrieved 2007-06-04. 
  56. ↑ Robles, Francis (2007-03-13). "Pollution sickens children in Dominican Republic". The Miami Herald. Retrieved 2007-05-29. 
  57. ↑ "Ejército Nacional de la República Dominicana – Bandera Nacional" (in Spanish). National Army of the Dominican Republic. Retrieved 2008-10-20. 
  58. ↑ "Central Bank of Dominican Republic". Retrieved 2008-10-20. 
  59. ↑ Pérez, Faustino. "El jardín Botánico Nacional :: Salud :: DiarioDigitalRD.com – Noticias Republica Dominicana". DiarioDigitalRD.com (in Spanish). Retrieved 2008-10-20. 
  60. ↑ ఆల్ఫాబెటికల్ లిస్ట్ ఆఫ్ కంట్రీస్, ఇంటర్నెట్ వరల్డ్ స్టాటిస్టిక్స్.[1] ఉదాహరణకు, ఫ్రెంచ్ రిపబ్లిక్ సాధారణంగా ఫ్రాన్సుగా తెలియచేయబడుతుంది, కానీ డొమినికన్ రిపబ్లిక్ కు కొన్నిసార్లు "క్విస్క్వేయ" అని ఉపయోగించినప్పటికీ, అటువంటి తుల్యమైన మాట లేదు. చెక్ రిపబ్లిక్, చెచియా అనికూడా పిలువబడుతుంది.
  61. ↑ "Data – Country Groups". World Bank. Retrieved 2008-10-20. 
  62. ↑ "Dominican Economy grows 9.1% slightly less than before". Diariolibre. 2007-05-14. Retrieved 2007-05-24. 
  63. ↑ "Dominican real estate tourism boom: US$1.5 billion in 2007, US$3.0 billion in 3 years". Dominican Today. 2007-07-19. Retrieved 2008-06-10. 
  64. ↑ "Fernández Zucco anuncia celebración Semana Internacional de la Energía" (in Spanish). Retrieved 2008-10-20. 
  65. ↑ 66.0 66.1 "Currency Converter – Yahoo! Finance; peso to dollar". Retrieved 2009-02-27.  మరియు పీసో నుండి యెన్ కు, పీసో నుండి యూరోకు.
  66. ↑ "World Travel & Tourism Council – Dominican Republic". World Travel and Tourism Council. Retrieved 2008-05-07. 
  67. ↑ "World Population Prospects: The 2006 Revision, Highlights, Working Paper No. ESA/P/WP.202." (PDF). United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. 2007. Retrieved 2008-01-13. 
  68. ↑ డొమినికన్ రిపబ్లిక్ – పాపులేషన్ ఎన్సైక్లోపీడియా ఆఫ్ ది నేషన్స్
  69. ↑ McLaughlin, John J. (September 2006). "The shadow of Trujillo". VIEWPOINT – racism fuels political violence in Dominican Republic. National Catholic Reporter. Retrieved 2007-12-22. 
  70. ↑ UN న్యూస్ సెంటర్, 2007-10-30.
  71. ↑ Torres-Saillant, Silvio (May 1998). "The Tribulations of Blackness: Stages in Dominican Racial Identity". Latin American Perspectives, Issue 100. CUNY Dominican Studies Institute. Retrieved 2007-06-04. 
  72. ↑ Salaam (2000). "There's No Racism Here? – A Black Woman in the Dominican Republic". Eyeball Literary Magazine. ChickenBones: A Journal. Retrieved 2007-06-07.  Text "Kiini Ibura " ignored (help)
  73. ↑ 74.0 74.1 Robles, Frances (2007-06-13). "Black Denial". A Rising Voice: Afro-Latin Americans. The Miami Herald. Retrieved 2007-06-15. 
  74. ↑ Soong, Roland (August 1999). "Racial Classifications in Latin America". Zona Latina. Retrieved 2007-12-22. 
  75. ↑ http://www.everyculture.com/multi/Pa-Sp/Puerto-Rican-Americans.html
  76. ↑ 77.0 77.1 77.2 "Religious Freedom Page". Retrieved 2009-02-27. 
  77. ↑ "Country Profiles > Dominican Republic". Retrieved 2010-01-09. 
  78. ↑ Haggerty, Richard (1989). "Dominican Republic – Religion". Dominican Republic: A Country Study. U.S. Library of Congress. Retrieved 2006-05-21. 
  79. ↑ ఎథ్నోలొగే, లాంగ్వేజెస్ ఆఫ్ డొమినికన్ రిపబ్లిక్
  80. ↑ "Dominican Republic – Britannica Online Encyclopedia". 
  81. ↑ "UNAIDS/WHO epidemiological fact sheets on HIV/AIDS and Sexually Transmitted Infections, 2004 Update" (PDF). Retrieved 2010-01-09. 
  82. ↑ "The President's Emergency Plan for AIDS Relief" (PDF). Office of the U.S. Global AIDS Coordinator. April 2005 Newsletter. Archived from the original (PDF) on 2005-05-28.  Check date values in: |date= (help)
  83. ↑ "Dominican Republic". United States Department of State. Retrieved 2010-01-09. 
  84. ↑ "Dominican Republic Reaffirms Commitment Against Legalizing Abortion – International News". 2009-09-18. Retrieved 2010-09-10.  Text " News of the World " ignored (help); Text " Middle East News " ignored (help); Text " Europe News - FOXNews.com " ignored (help)
  85. ↑ NYT 2000-07-09
  86. ↑ Ribando, Claire (2005-03-05). "Dominican Republic: Political and Economic Conditions and Relations with the United States." (PDF). CRS Report for Congress. Retrieved 2007-05-29. 
  87. ↑ "CCNY Jewish Studies Class to Visit Dominican Village that Provided Refuge to European Jews During World War II". City College of New York. Retrieved 2007-05-22. 
  88. ↑ "CIA – The World Factbook – Haiti". Retrieved 2010-01-10. 
  89. ↑ "Illegal people". Human Rights Watch. Retrieved 2007-05-29. 
  90. ↑ Ferguson, James. "Migration in the Caribbean: Haiti, the Dominican Republic and Beyond" (PDF). Minority Rights Group International. Retrieved 2008-01-14. 
  91. ↑ "Political Database of the Americas. Constitutions: Republic of Haiti". Retrieved 2008-10-20. Any person born of a Haitian father or Haitian mother who are themselves native-born Haitians and have never renounced their nationality possesses Haitian nationality at the time of birth. 
  92. ↑ "Dominican Republic, Haiti, and the United States: Protect Rights, Reduce Statelessness". Refugees International. [dead link]
  93. ↑ Grossman, Andrew (2004-10-11). "Birthright citizenship as nationality of convenience". Proceedings of the Third Conference on Nationality. Council of Europe. Retrieved 2007-06-03. 
  94. ↑ "Dominican Republic, Haiti, and the United States: Protect rights, reduce statelessness". Reuters. 2007-01-19. Retrieved 2007-05-29. 
  95. ↑ Garcia, Michelle (2006). "No Papers, No Rights". Amnesty International. Retrieved 2007-05-29. 
  96. ↑ లిస్టిన్ డయారియో 2008-01-21
  97. ↑ "Dominican Republic: A Life in Transit". Amnesty International. 2007-03-21. Archived from the original on 2007-04-10. Retrieved 2007-06-03. 
  98. ↑ Pina, Diógenes. "Dominican Republic: Gov’t Turns Deaf Ear to UN Experts on Racism". Inter Press Service (IPS). Retrieved 2008-01-14. 
  99. ↑ వైల్డ్యేరోటర్ 1975
  100. ↑ ఇంటర్నేషనల్ మైగ్రేషన్ ఇన్ ది డొమినికన్ రిపబ్లిక్; థామస్ కే. మోరిసన్, రిచర్డ్ సిన్కిన్; ఇంటర్నేషనల్ మైగ్రేషన్ రివ్యూ, వాల్యూం. 16, నెం. 4, ప్రత్యేక సంచిక: ఇంటర్నేషనల్ మైగ్రేషన్ అండ్ డెవలప్మెంట్ (శీతాకాలం, 1982), పేజీలు. 819–836; doi:10.2307/2546161
  101. ↑ "Migration Trends in Six Latin American Countries". 
  102. ↑ 103.0 103.1 103.2 103.3 హార్వే
  103. ↑ "Liga de Béisbol Profesional de la República Dominicana". Retrieved 2010-01-20.  Unknown parameter |lang= ignored (help)
  104. ↑ Fleischer, Nat; Sam Andre, Don Rafael (2002). An Illustrated History of Boxing. Citadel Press. pp. 324, 362, 428. ISBN 0806522011, 9780806522012 Check |isbn= value (help). 
  105. ↑ Shanahan, Tom (2007-03-24). "San Diego Hall of Champions – Sports at Lunch, Luis Castillo and Felix Sanchez". San Diego Hall of Champions. Retrieved 2007-05-29. 
  106. ↑ లిస్టిన్ డయారియో 2009-06-05
  107. ↑ "Indicadores Telefonicos 2009". Indotel. Retrieved 2009-06-05. 
  108. ↑ Indotel garantiza igualdad de género en proyectos tecnológicos realiza en todo el país [2]
  109. ↑ డొమినికన్ టుడే , 2009-04-29
  110. ↑ డొమినికన్ టుడే 2006-06-01
  111. ↑ లిస్టిన్ డయారియో , 2007-04-11
  112. ↑ "Vision of Humanity". Vision of Humanity. Retrieved 2010-02-04. 

గ్రంథ పట్టిక[మార్చు]

బాహ్య లింకులు[మార్చు]

Dominican Republic గురించిన మరింత సమాచారము కొరకు వికీపీడియా యొక్క సోదర ప్రాజెక్టులు:అన్వేషించండి

Wiktionary-logo-en.png నిఘంటువు నిర్వచనాలు విక్క్షనరీ నుండి
Wikibooks-logo.svg పాఠ్యపుస్తకాలు వికీ పుస్తకాల నుండి
Wikiquote-logo.svg ఉదాహరణలు వికికోటు నుండి
Wikisource-logo.svg మూల పుస్తకాల నుండి వికి మూల పుస్తకాల నుండి
Commons-logo.svg చిత్రాలు మరియు మాద్యమము చిత్రాలు మరియు మాద్యమము నుండి
Wikinews-logo.png వార్తా కథనాలు వికీ వార్తల నుండి

ప్రభుత్వం
సాధారణ సమాచారం
ప్రయాణం
సాంఘిక అభివృద్ధి
వాణిజ్యపరమైన


Geographic locale

మూస:Provinces of the Dominican Republic మూస:Countries and territories of the Caribbean
స్వతంత్ర దేశాలు

ఆంటిగువా, బార్బుడా  · బహామాస్  · బార్బడోస్  · బెలిజ్  · కెనడా  · కోస్టారికా  · క్యూబా  · డొమినికా  · డొమినికన్ రిపబ్లిక్  · ఎల్ సాల్వడోర్  ·
గ్రెనడా  · గ్వాటెమాలా  · హైతి  · హోండురాస్  · జమైకా  · మెక్సికో  · నికారాగువా  · పనామా  · సెయంట్ కిట్స్, నెవిస్  · సెయింట్ లూసియా  ·
సెయింట్ విన్సెంట్, గ్రెనడిన్స్  · ట్రినిడాడ్, టొబాగో  · అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు
North America satellite orthographic.jpg
వేరే దేశాల పాలనలో
International membership

మూస:Organization of American States మూస:Latin Union మూస:Caribbean Community (CARICOM)
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=డొమెనికన్_రిపబ్లిక్&oldid=1285479" నుండి వెలికితీశారు