Níkaragva
República de Nicaragua | |
Fáni | Skjaldarmerki |
Kjörorð: „Pro Mundi Beneficio (latína: Heiminum til hagsbóta)“ |
|
Þjóðsöngur: Salve a tí |
|
Höfuðborg | Managva |
Opinbert tungumál | spænska (opinbert) (enska og indíánamál á strönd Karíbahafsins) |
Stjórnarfar | Lýðveldi Enrique Bolaños |
Flatarmál - Samtals - Vatn (%) |
115. sæti 129.494 km² 2.9 |
Mannfjöldi - Samtals (2012) - Þéttleiki byggðar |
131. sæti 5.727.707 45,5/km² |
VLF (KMJ) - Samtals - á mann |
áætl. 2005 15.067 millj. dala (119. sæti) 2.677 dalir (130. sæti) |
Gjaldmiðill | córdoba (NIO) |
Tímabelti | UTC -5 |
Þjóðarlén | .ni |
Landsnúmer | 505 |
Níkaragva eða Nikaragúa er land í Mið-Ameríku með landamæri að Hondúras í norðri og Kosta Ríka í suðri. Það á strönd að Kyrrahafi í austri og Karíbahafi í vestri. Uprunni nafnsins Níkaragva er nokkuð óskýr en sú kenning er uppi að það sé dregið að nafninu Nicarao sem þýðir höfðingi á máli innfæddra og orðinu Agua sem þýðir vatn á spænsku. Um 6 milljónir manna búa í Níkaragva og um fjórðungur þjóðarinnar býr í höfuðborginni, Managua sem er þriðja stærsta borg Mið-Ameríku. Í Níkaragva er fjölþjóðasamfélag og koma íbúar þess að idíjána ættbálkum ættuðum frá Moskító ströndinni (Mosquito Coast), Evrópu, Asíu, Afríku og Mið-Evrópu. Opinbert tungumál landsins er spænska en innfæddir ættbálkar á austur ströndinni tala einning Miskito, Sumo, Rama og Creole ensku. Landframleiðsla á mann er um 1000 bandaríkjadollarar (USD). Um 48% þjóðarinna lifa undir fátækrarmörkum. 79% þjóðarinnar lifa á minna en tveimur bandaríkjadölum á dag. 27% þjóðarinnar er vannærð. Samkvæmt Global Finance er landið í 48. Sæti yfir fátækustu lönd í heiminum.
Efnisyfirlit
Land & Þjóð[breyta | breyta frumkóða]
Spánverjar tóku yfir Níkaragva á 16 öld. Níkaragva varð sjálfstætt ríki árið 1821. Á milli 1960 og 1970 skall á borgarastyrjöld. Fyrir borgarastyrjöldina var landið eitt það ríkasta og þróaðasta í Mið-Ameríku. Vegna borgarastyrjaldarinnar og jarðskjálfta sem reið yfir landið árið 1972 varð Níkaragva annað fátækasta landið í Suður-Ameríku.
Saga[breyta | breyta frumkóða]
Árið 1909 gerðu Bandaríkjamenn innrás í Níkaragva. Landið þótti verðmætt vegna staðsetningar þess. Bandaríkjamenn höfðu áhuga á að grafa skipaskurð þar til þess að stytta þeim ferðir til Suður-Ameríku frá Bandaríkjunum. Bandaríkjamenn afhentu völdin í landinu til Anastasio Somoza sem varð einræðisherra í Níkaragva til ársins 1979. Somoza ættin varð alræmd í heiminum fyrir spillingu, þjófnað og hrottaraskap. Árið 1961 var stofnuð svo kölluð FSLN-hreyfing (Frente Sandinista de Liberación Nacional). Meðlimir hennar kölluðu sig Sandinista (Sandinistas). Leiðtogi hreyfingarinnar var Daniel Ortega. Árið 1974 hóf hreyfingin baráttu við Somoza veldið og borgarstyrjöld brast út árið 1978. Somoza naut stuðnings Bandaríkjanna þar til að menn hans myrtu bandarískan blaðamann. FSLN –hreyfingin nær að hrekja Somoza frá völdum og hann flýr landið. Daniel Ortega var kosin forseti Níkaragva í lýðræðislegum kosningum árið 1984. Árið 2006 var hann síðan endurkjörin sem forseti landsins og er enn þann dag í dag.
Árið 1990 varð Violeta Chamorro forseti Níkaragva og einnig fyrsti kvenforsetin í Suður-Ameríku.
Heimildir[breyta | breyta frumkóða]
- Fyrirmynd greinarinnar var að hluta til „Nicaragua“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt október 2012.
- Fyrirmynd greinarinnar var að hluta til „Sandinista National Liberation Front“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt október 2012.
- Fyrirmynd greinarinnar var að hluta til „Daniel Ortega“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt október 2012.
Teinglar[breyta | breyta frumkóða]
- Global Finance (skoðað 15.10.2112)
- CIA Database Nicuragua (skoðað 15.10.2112)
|