Níkaragva

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Stökkva á: flakk, leita
República de Nicaragua
Fáni Níkaragva Skjaldamerki Níkaragva
Fáni Skjaldarmerki
Kjörorð:
„Pro Mundi Beneficio
(latína: Heiminum til hagsbóta)“
Þjóðsöngur:
Salve a tí
Staðsetning Níkaragva
Höfuðborg Managva
Opinbert tungumál spænska (opinbert) (enska og indíánamál á strönd Karíbahafsins)
Stjórnarfar Lýðveldi
Enrique Bolaños
Flatarmál
 - Samtals
 - Vatn (%)
115. sæti
129.494 km²
2.9
Mannfjöldi
 - Samtals (2012)
 - Þéttleiki byggðar
131. sæti
5.727.707
45,5/km²
VLF (KMJ)
- Samtals
- á mann
áætl. 2005
15.067 millj. dala (119. sæti)
2.677 dalir (130. sæti)
Gjaldmiðill córdoba (NIO)
Tímabelti UTC -5
Þjóðarlén .ni
Landsnúmer 505

Níkaragva eða Nikaragúa er land í Mið-Ameríku með landamæriHondúras í norðri og Kosta Ríka í suðri. Það á ströndKyrrahafi í austri og Karíbahafi í vestri. Uprunni nafnsins Níkaragva er nokkuð óskýr en sú kenning er uppi að það sé dregið að nafninu Nicarao sem þýðir höfðingi á máli innfæddra og orðinu Agua sem þýðir vatn á spænsku. Um 6 milljónir manna búa í Níkaragva og um fjórðungur þjóðarinnar býr í höfuðborginni, Managua sem er þriðja stærsta borg Mið-Ameríku. Í Níkaragva er fjölþjóðasamfélag og koma íbúar þess að idíjána ættbálkum ættuðum frá Moskító ströndinni (Mosquito Coast), Evrópu, Asíu, Afríku og Mið-Evrópu. Opinbert tungumál landsins er spænska en innfæddir ættbálkar á austur ströndinni tala einning Miskito, Sumo, Rama og Creole ensku. Landframleiðsla á mann er um 1000 bandaríkjadollarar (USD). Um 48% þjóðarinna lifa undir fátækrarmörkum. 79% þjóðarinnar lifa á minna en tveimur bandaríkjadölum á dag. 27% þjóðarinnar er vannærð. Samkvæmt Global Finance er landið í 48. Sæti yfir fátækustu lönd í heiminum.

Land & Þjóð[breyta | breyta frumkóða]

Spánverjar tóku yfir Níkaragva á 16 öld. Níkaragva varð sjálfstætt ríki árið 1821. Á milli 1960 og 1970 skall á borgarastyrjöld. Fyrir borgarastyrjöldina var landið eitt það ríkasta og þróaðasta í Mið-Ameríku. Vegna borgarastyrjaldarinnar og jarðskjálfta sem reið yfir landið árið 1972 varð Níkaragva annað fátækasta landið í Suður-Ameríku.

Saga[breyta | breyta frumkóða]

Árið 1909 gerðu Bandaríkjamenn innrás í Níkaragva. Landið þótti verðmætt vegna staðsetningar þess. Bandaríkjamenn höfðu áhuga á að grafa skipaskurð þar til þess að stytta þeim ferðir til Suður-Ameríku frá Bandaríkjunum. Bandaríkjamenn afhentu völdin í landinu til Anastasio Somoza sem varð einræðisherra í Níkaragva til ársins 1979. Somoza ættin varð alræmd í heiminum fyrir spillingu, þjófnað og hrottaraskap. Árið 1961 var stofnuð svo kölluð FSLN-hreyfing (Frente Sandinista de Liberación Nacional). Meðlimir hennar kölluðu sig Sandinista (Sandinistas). Leiðtogi hreyfingarinnar var Daniel Ortega. Árið 1974 hóf hreyfingin baráttu við Somoza veldið og borgarstyrjöld brast út árið 1978. Somoza naut stuðnings Bandaríkjanna þar til að menn hans myrtu bandarískan blaðamann. FSLN –hreyfingin nær að hrekja Somoza frá völdum og hann flýr landið. Daniel Ortega var kosin forseti Níkaragva í lýðræðislegum kosningum árið 1984. Árið 2006 var hann síðan endurkjörin sem forseti landsins og er enn þann dag í dag.

Árið 1990 varð Violeta Chamorro forseti Níkaragva og einnig fyrsti kvenforsetin í Suður-Ameríku.

Heimildir[breyta | breyta frumkóða]

Teinglar[breyta | breyta frumkóða]

  Þessi landafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.