Guadalupe (departamendua)
Guadalupe (971) | |
---|---|
Eskualdea | Guadalupe |
Prefetura | Basse-Terre |
Azpiprefeturak | Pointe-a-Pitre |
Biztanleria | 448.713 (2005) |
Dentsitatea | 258 bizt / km² |
Eremua | 1.703 km² |
Barrutiak | 3 |
Kantonamenduak | 43 |
Herriak | 34 |
Departamendu burua |
Josette Borel-Lincertin (kontseilu orokorra) Jacques Gillot (eskualde kontseilua) (PS) |
Kontseilu Orokorraren webgunea |
- Artikulu hau Frantziako eskualdeari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Guadalupe».
Guadalupe[1] (frantsesez Guadeloupe, ɡwadəlup ahoskatua; Antillar kreolez: Gwadloup) Frantziako itsasoz haraindiko departamendua (DOM) eta eskualdea da, Antilletako uhartedi txikia. Hego Amerikako kostatik 600km iparraldera dago eta Dominikar Errepublikaren ekialdean.
Prefektura Basse-Terre hirian dago.
Eduki-taula
Izena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Izena Extremaduran (Espainia) dagoen Guadalupe herritik datorkio, Ama Birjina han agertu omen zelako. Guadalupek arabieraz Wad al luben "ibai ezkutua" esan nahi du. Iraganean Karukera izena zuen, "Ur ederren uhartea"
Uharteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
# | Uharte | Bizt. (2010) | Bizt. (99) | Hazkunde | Azalera (km²) | Dentsitate |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Grande-Terre | 197.620 | 196.767 | ▲ %+0,43 | 586,68 km² | 337 |
2 | Basse-Terre | 189.713 | 172.693 | ▲ %+9,86 | 847,82 km² | 224 |
3 | Marie-Galante | 11.561 | 12.488 | ▼ %-7,42 | 158,01 km² | 73 |
4 | Terre-de-Haut | 1.787 | 1.729 | ▲ %+3,35 | 5,22 km² | 342 |
5 | La Désirade | 1.579 | 1.620 | ▼ %-2,53 | 21,42 km² | 74 |
6 | Terre-de-Bas | 1.095 | 1.269 | ▼ %-13,7 | 7,58 km² | 144 |
7 | Petite-Terre | 0 | 0 | _ | 1,70 km² | _ |
Hiri nagusiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
# | Hiria | Bizt.(10) | Bizt. (99) | Hazkunde | Uhartea |
---|---|---|---|---|---|
1 | Pointe-à-Pitre | 131.523 | 132.751 | ▼ %-0,93 | G-T & B-T |
2 | Basse-Terre | 35.545 | 36.126 | ▼ %-1,61 | Basse-Terre |
3 | Sainte-Anne | 24.192 | 20.410 | ▲ %+18,5 | Grande-Terre |
4 | Petit-Bourg | 23.199 | 20.528 | ▲ %+13,0 | Basse-Terre |
5 | Le Moule | 22.381 | 20.827 | ▲ %+7,46 | Grande-Terre |
6 | Sainte-Rose | 20.155 | 17.574 | ▲ %+14,7 | Basse-Terre |
7 | Capesterre-Belle-Eau | 19.321 | 19.568 | ▼ %-1,26 | Basse-Terre |
8 | Morne-à-l'Eau | 16.725 | 17.154 | ▼ %-2,50 | Grande-Terre |
9 | Lamentin | 15.913 | 13.434 | ▲ %+18,5 | Basse-Terre |
10 | Saint-François | 14.797 | 10.659 | ▲ %+38,8 | Grande-Terre |
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Guadalupen bizi izan ziren lehenengo pertsonak Arawak amerindiarrak izan ziren, arrantzaz eta nekazaritzaz bizi zen herri baketsua, kristo aurreko 330. urtean. Geroago irla Karibeko indioengatik izan zen inbaditua, gaur egungo Venezuelatik etorriak, eta hauek izan ziren irlari Karukera izena eman ziotenak. Europarrentzat, Guadalupe 1493. urtean izan zen aurkitua Kristobal Kolonen eskutik.
Frantziak 1635. urte inguruan kolonizatu zuten uhartea, eta karibetar indioak bakandu zituzten hauek esplotatzeko saiakera antzuaren ondoren. Afrikako esklaboak eraman zituzten eta azukre kaña sartu zuten uhartean, Guadalupeko errekurtso ekonomiko nagusiena. Esklabizazioaren indargabetzearen ondoren, eta azukre kañaren landaketak utzi ondoren, uhartearen erakargarritasuna erabili zen.
Gaur egun Guadalupeko biztanleria, amerindiar, europar, afrikar eta indiarren nahasketa bat da. Elkarrekin kultura kreolea sortu zuten eta lasaitasunean bizitzea proposatu zuten.
Pertsonaia ezagunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Lilian Thuram (1972-), futbolaria.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Guadalupeko Eskualde Kontseiluaren webgune ofiziala
- Guadalupeko Kontseilu Orokorraren webgune ofiziala
Frantziako eskualdeak | ||
---|---|---|
Frantzia metropolitarra : Akitania • Alsazia • Auvernia • Borgoina • Bretainia • Centre-Val de Loire • Champagne-Ardenne • Franche-Comté • Île-de-France • Korsika • Languedoc-Roussillon • Limousin • Lorrena • Midi-Pyrénées • Nord-Pas-de-Calais • Normandia Garaia • Normandia Beherea • Pays de la Loire • Pikardia • Poitou-Charentes • Provence-Alpes-Côte d'Azur • Rhône-Alpeak Itsasoz haraindiko eskualdeak : Guadalupe • Guyana • Martinika • Mayotte • Réunion |
Amerikako herrialde eta lurraldeak | |||
Ipar Amerika eta Karibea |
Estatu burujabeak: Ameriketako Estatu Batuak • Antigua eta Barbuda • Bahamak • Barbados • Belize • Costa Rica • Kuba • Dominika • Dominikar Errepublika • El Salvador • Grenada • Guatemala • Haiti • Honduras • Jamaika • Kanada • Mexiko • Nikaragua • Panama • Saint Kitts eta Nevis • Santa Luzia • Saint Vincent eta Grenadinak • Trinidad eta Tobago
|
Hego Amerika |
Estatu burujabeak: Argentina • Bolivia • Brasil • Txile • Kolonbia • Ekuador • Guyana • Paraguai • Peru • Surinam • Uruguai • Venezuela
|