Mahmud Ahmadineżad

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Mahmud Ahmadineżad
محمود احمدی نژاد
Mahmoud Ahmadinejad (Brazil 2009).jpg
Data i miejsce urodzenia 28 października 1956
Garmsar
Iran 6. Prezydent Islamskiej Republiki Iranu
Okres od 3 sierpnia 2005
do 3 sierpnia 2013
Przynależność polityczna Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu
Poprzednik Mohammad Chatami
Następca Hasan Rouhani
Iran Burmistrz Teheranu
Okres od 20 czerwca 2003
do 3 sierpnia 2005
Przynależność polityczna Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu
Poprzednik Mohammad Hasan Malekmadani
Następca Mohammad Bagher Ghalibaf
Mahmoud Ahmadinejad signature.svg
Odznaczenia
Wielka Kollana Orderu Wyzwoliciela (Wenezuela)
Mahmud Ahmadineżad i Dmitrij Miedwiediew. (2010)

Mahmud Ahmadineżad (pers.: محمود احمدی نژاد IPA: [mæhˈmuːd æhmædineˈʒɒːd]; ur. 28 października 1956 r. w Garmsar) – irański polityk, lider partii Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu będącej koalicją konserwatywnych grup politycznych, prezydent Iranu od 3 sierpnia 2005 do 3 sierpnia 2013, wcześniej burmistrz Teheranu (2003–2005).

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Ahmadineżad urodził się w pobliżu Garmsar w miejscowości Aradan, w prowincji Semnan, był czwartym z siedmiorga dzieci. Jego ojciec, Ahmad, był ślusarzem, sklepikarzem, fryzjerem, kowalem i religijnym szyitą, który nauczał Koranu. Jego matka, Khanom, była Seyyede (zaszczytny tytuł nadawany i uważało się go za bezpośredni rodowód potomków proroka Mahometa). Gdy Ahmadineżad miał niecały rok, wraz z rodziną przeniósł się do Teheranu. Ukończył studia na Irańskim Uniwersytecie Nauki i Technologii w 1976 r. (budownictwo lądowe), gdzie kontynuował naukę do 1986 roku. Ahmadineżad przystąpił do ultrakonserwatywnego ugrupowania studenckiego – Biura Umacniania Jedności, które powstało na fali islamskiej rewolucji 1979 roku[1]. W 1997 doktoryzował się z inżynierii budownictwa i planowania transportu. W 1993 objął funkcję gubernatora ostanu (prowincji) Ardabil, którą pełnił do 1997 roku. Sześć lat później został wybrany na burmistrza Teheranu. W czerwcu 2005 r. objął urząd prezydenta, jego rywalem w II turze wyborów był Ali Akbar Haszemi Rafsandżani.

Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]

W październiku 2005 r., podczas przemówienia według niektórych tłumaczeń wezwał do „wymazania Izraela z mapy”[2], ale interpretacje tego stwierdzenia znacznie się różnią. Został potępiony za antysemityzm, gdy dwa miesiące później określił Holokaust jako mit i skrytykował państwa europejskie za prawne regulacje zabraniające rewizji oraz negowania Holokaustu. W odpowiedzi na oskarżenia Ahmadineżad powiedział: „Nie jestem antysemitą. Bardzo szanuję Żydów”. Ahmadineżad nakazał wznowienie procesu wzbogacania uranu, argumentując, że Iran ma prawo do energii jądrowej do celów pokojowych.

Na „Światowej Konferencji przeciwko rasizmowi, dyskryminacji rasowej, ksenofobii i pochodnym formom nietolerancji” w 2009 w Genewie (tzw. Durban II) określił rząd Izraela jako „rasistowski”, skrytykował też niektóre zachodnie państwa, w tym USA, za obojętność wobec „agresji, brutalność i bombardowania cywilów w Gazie[3][4].

Według doniesień mediów 4 sierpnia 2010 doszło do nieudanego zamachu na konwój prezydenta w czasie przejazdu z lotniska na stadion w Hamadan. W wyniku eksplozji granatu zostać miało rannych kilka osób, lecz sam prezydent nie odniósł żadnych obrażeń. Biuro prasowe prezydenta zdementowało informacje o próbie zamachu, oświadczając, że eksplozja na trasie przejazdu spowodowana była wystrzałem sztucznych ogni[5].

Przypisy

  1. Ludzie Wprost – Mahmud Ahmadineżad.
  2. Izrael zniknie z mapy, fakty.interia.pl.
  3. Co dokładnie powiedział prezydent Iranu, tvn24.pl, [dostęp 20.04.2009].
  4. Awantura na genewskiej konferencji ws. rasizmu, tvn24.pl, [dostęp 20.04.2009].
  5. Iran denies reports of attack on President Ahmadinejad (ang.). BBC News, 4 sierpnia 2010. [dostęp 2010-08-04].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]