Reykjavík

	Reykjavík; Reykjavíkurborg
	; Panorama miasta
Herb Reykjavíku	Flaga Reykjavíku
Państwo	Islandia
Data założenia	874
Prawa miejskie	18 sierpnia 1786
Burmistrz	Dagur B. Eggertsson
Powierzchnia	274,5 km²
Populacja (2012); • liczba ludności; • gęstość	; 119 474; 435 os./km²
Nr kierunkowy	+9490
Kod pocztowy	101-155
Tablice rejestracyjne	RE
	Położenie na mapie Islandii ; Reykjavík
	64°08′N 21°56′W/64,133333 -21,933333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Reykjavík (dawny polski egzonim: Rejkiawik^[1]) – stolica i największe miasto Islandii, położone w jej zachodniej części nad Zatoką Faxa. Najbardziej wysunięta na północ stolica świata. Miasto zamieszkuje około 120 000 osób, a cały region stołeczny Höfuðborgarsvæðið liczy 200,9 tys. mieszk., czyli ponad 3/5 mieszkańców kraju.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Demografia
1786	167
1801	600
1860	1 450
1901	6 321
1910	11 449
1920	17 450
1930	28 052
1940	38 308
1950	55 980
1960	72 407
1970	81 693
1980	83 766
1985	89 868
1990	97 569
1995	104 258
2000	110 852
2005	114 800
2007	117 721
2010	118 326
2012	119 475

W miejscu dzisiejszej stolicy Islandii powstała najstarsza, założona z myślą o stałym osadnictwie, osada na wyspie. Założył ją w 874 roku norweski wiking Ingólfur Arnarson. Nazwał to miejsce Reykjavík, co po islandzku znaczy dymiąca zatoka, od znajdujących się tu gorących źródeł i gejzerów. Osada rozwijała się później dzięki założonemu w pobliżu w 1226 roku klasztorowi augustiańskiemu. W połowie XVIII w. lokalny przedsiębiorca próbował rozwinąć drobny handel i przemysł, by przełamać duński monopol handlowy.

18 sierpnia 1786, liczącej 167 mieszkańców osadzie przyznano prawa miejskie. Wkrótce miasto zostało siedzibą protestanckiego biskupa Islandii, a także islandzkiego parlamentu Althing. Od tej pory Reykjavík ciągle rozwija swój potencjał ludnościowy - w XX wieku zwiększył liczbę mieszkańców blisko 10-krotnie. W 1911 założono tu pierwszy w Islandii uniwersytet - Háskóli Íslands (Uniwersytet Islandzki).

W 2000 roku Reykjavík był jednym z dziewięciu Europejskich Miast Kultury.

Dzielnice Reykjavíku[edytuj | edytuj kod]

Dzielnice Reykjavíku, legenda:

	Vesturbær
	Miðborg (Centrum, czyli Reykjavík 101)
	Hlíðar
	Háaleiti
	Laugardalur
	Grafarvogur
	Árbær
	Breiðholt
	Úlfarsfell

Na mapie widać pasy startowe krajowego lotniska Reykjavík, obecnie wkomponowanego w ścisłe centrum. Biały obszar na północ od lotniska, na przedłużeniu drogi startowej na kierunku 13/31, to akwen miejskiego stawu Tjörnin, otaczający park, w tym modernistyczny ratusz "utopiony w jeziorze" po okna, oboczna sadzawka i kamienne spacerowe nabrzeża. Jeszcze dalej na tym samym przedłużeniu, biały prostokąt wpisany w na zielono oznaczoną dzielnicę Vesturbær to akwen rybackiego/wycieczkowego portu morskiego, po czym następuje ląd zawierający zgrupowane cylindryczne zbiorniki ropy naftowej i benzyny dla całej Islandii

Zabytki, atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

zabytkowe domy na Starym Mieście, w tym najstarszy Fógetinn z 1752 r.,
katedra Dómkirkjan z 1796 r.,
postmodernistyczny Ratusz (Rádhús),
Instytut Árniego Magnússona, w którym zgromadzono manuskrypty starych sag, m.in. Landnámabók, Íslendingabók czy Njáls Saga
Alþingishúsið, budynek parlamentu z 1881 r.,
katolicka katedra Chrystusa Króla z 1929,
nowoczesny kościół Hallgrímskirkja przypominający wzgórze bazaltowej lawy,
obrotowa restauracja Perlan zbudowana nad zbiornikami gorącej wody.
Skansen Árbæjarsafn ze starymi budynkami z Reykjaviku.
Grasagarður Reykjavíkur – ogród botaniczny.

Sport[edytuj | edytuj kod]

Miasto gościło uczestników finału C2 pucharu Europy w lekkoatletyce 1985^[2], zawodów grupy A II ligi tych rozgrywek w 2004^[2] oraz III ligi drużynowych mistrzostw Europy w lekkoatletyce w 2011^[3].

W Reykjaviku działa 10 klubów piłkarskich:

W Reykjavíku corocznie odbywa się szachowy turniej Reykjavík Open.

Od 1984 rozgrywany jest corocznie Maraton w Reykjavíku^[4].

Burmistrzowie Reykjaviku[edytuj | edytuj kod]

Dagur B. Eggertsson (od 16 czerwca 2014)
Jón Gnarr (15 czerwca 2010 – 16 czerwca 2014)
Hanna Birna Kristjánsdóttir (21 sierpnia 2008 – 15 czerwca 2010)
Ólafur F. Magnússon (24 stycznia 2008 – 21 sierpnia 2008)
Dagur B. Eggertsson (2007 – 2008)
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson (2006 – 2007)
Steinunn Valdís Óskarsdóttir (2004 – 2006)
Þórólfur Árnason (2003 – 2004)
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir (1994 – 2003)
Árni Sigfússon (1994 – 1994)
Markús Örn Antonsson (1991 – 1994)
Davíð Oddsson (1982 – 1991)
Egill Skúli Ingibergsson (1978 – 1982)
Birgir Ísleifur Gunnarsson (1972 – 1978)
Geir Hallgrímsson (1960 – 1972)
Auður Auðuns i Geir Hallgrímsson (1959 – 1960)
Gunnar Thoroddsen (1947 – 1960)
Bjarni Benediktsson (1940 – 1947)
Pétur Halldórsson (1935 – 1940)
Jón Þorláksson (1932 – 1935)
Knud Zimsem (1914 – 1932)
Páll Einarsson (1908 – 1914)

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Panorama miasta
Port Whaling Ships

Polonica[edytuj | edytuj kod]

W 1942 roku na cmentarzu Fossvogur w Reykjaviku pochowano 12 polskich marynarzy, którzy utonęli po katastrofie w zatoce Faxa statku SS Wigry – polskiego frachtowca Bałtyckiej Spółki Okrętowej. W pogrzebie uczestniczyli marynarze z polskich statków „Hel” i „Batory”. Grób załogi „Wigier”, odnowiony został przez polskich marynarzy na początku lat 60.
W mieście ma siedzibę Towarzystwo Przyjaźni Islandzko-Polskiej.

Klimat[edytuj | edytuj kod]

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

30 czerwca 2008 roku został pobity rekord ciepła dla tego miasta – obecnie wynosi +26,2 °C. Najniższa zanotowana temperatura wynosi –24,5 °C (21 stycznia 1918). Od 30 stycznia 1971 temperatura nigdy nie spadła poniżej –20 °C.

Klimat subarktyczny (Dfc), zgodnie z klasyfikacją Wladimira Köppena, ale pod wpływem ciepłego oceanicznego Prądu Północnoatlantyckiego.