Slovenia

De Wikipedio
Irez ad: pilotado, serchez
Slovenia
Republika Slovenija
Flag of Slovenia.svg Coat of arms of Slovenia.svg
Flago di Slovenia Blazono di Slovenia
Nacionala devizo:
{{{Devizo}}}
Nacionala himno:
Zdravljica
[[File:{{{Audio_ligilo}}}]]
EU location SLO.png
{{{Imajo_informo}}}
Urbi:
Chefurbo: Ljubljana
· Habitanti: 265,881 (2005)
· Dato: {{{Dato_chefurbo}}}
· {{{TituloChefurbo2}}}: {{{Chefurbo2}}}
· Habitanti: {{{Lojanti_chefurbo2}}}
· Dato: {{{Dato_chefurbo2}}}
· {{{TituloChefurbo3}}}: {{{Chefurbo3}}}
· Habitanti: {{{Lojanti_chefurbo3}}}
· Dato: {{{Dato_chefurbo3}}}
Precipua urbo: Ljubljana
· Habitanti: {{{Lojanti_precipua}}}
Linguo:
Oficala linguo: {{{Oficala_linguo}}}
Lingui:
Oficala lingui: Sloveniana
Nacionala linguo: {{{Nacionala_linguo}}}
Nacionala lingui: {{{Nacionala_lingui}}}
Regionala linguo: {{{Regionala_linguo}}}
Regionala lingui: {{{Regionala_lingui}}}
Etnii:
· {{{Etnii_procenti}}} {{{Etnii}}}
· {{{Etnii2_procenti}}} {{{Etnii2}}}
· {{{Etnii3_procenti}}} {{{Etnii3}}}
· {{{Etnii4_procenti}}} {{{Etnii4}}}
· {{{Etnii5_procenti}}} {{{Etnii5}}}
· {{{Etnii6_procenti}}} {{{Etnii6}}}
· {{{Etnii7_procenti}}} {{{Etnii7}}}
· {{{Etnii8_procenti}}} {{{Etnii8}}}
· {{{Etnii9_procenti}}} {{{Etnii9}}}
· {{{Etnii10_procenti}}} {{{Etnii10}}}
Demonimo: {{{Demonimo}}}
Guvernerio:
Tipi: Republiko
· Prezidanto: Borut Pahor
· Prezidisto (serbo): {{{Serbiana_prezidisto}}}
· Prezidisto (kroato): {{{Kroatiana_prezidisto}}}
· Prezidisto (Bosno): {{{Bosniana_prezidisto}}}
· Ko-princi: {{{Ko-princi}}}
· Ko-princi: {{{Chefi_di_la_Kongreso_dil_Populo}}}
· General-guverniestro: {{{Generala_guverniestro}}}
· Chefministro: Miro Cerar
Legifantaro: [[{{{Legifantaro}}}]]
Historio:
· {{{Historio}}}: {{{Historio_dato}}}
· {{{Historio2}}}: {{{Historio2_dato}}}
· {{{Historio3}}}: {{{Historio3_dato}}}
· {{{Historio4}}}: {{{Historio4_dato}}}
· {{{Historio5}}}: {{{Historio5_dato}}}
Surfaco: (153ma granda)
· Totala: 20,273 km²
· Aquo: 0,6%
Habitanti: (145ma granda)
· Totala: 2,048,951[1] (2010)
· Denseso di habitantaro: 101 hab./km²
KLP (KPP):
· Totala: {{{KLP_KPP_totala}}}
· Segun persiono: {{{KLP_KPP_segun_persiono}}}
KLP:
· Totala: {{{KLP_totala}}}
· Segun persiono: {{{KLP_segun_persiono}}}
Gini: ([[{{{Gini_yaro}}}]])
{{{Gini_chanjo}}} {{{Gini}}}
{{{Gini_valoro}}} · {{{Gini_rango}}}
IHD: ([[{{{IHD_yaro}}}]])
{{{IHD_chanjo}}} {{{IHD}}}
{{{IHD_valoro}}} · {{{IHD_rango}}}
Pluse informi:
Valuto: Euro
· Abreviuro: {{{Abreviuro}}}
· Simbolo: {{{Simbolo}}}
Tempo-zono: {{{Tempo_zono}}}
· Somero tempo: {{{Somero_tempo}}}
Dato-formato: {{{Dato_formato}}}
Veho-latero: {{{Veho_latero}}}
Telefono-kodexo: {{{Telefono_kodexo}}}
ISO: {{{ISO}}}
{{{ISO2}}}
{{{ISO3}}}
Reto-domeno: .si
Reto-domeni: {{{Reto_kodi}}}
{{{Reto_kodo2}}}
{{{Reto_kodo3}}}
{{{Reto_kodo4}}}
{{{Reto_kodo5}}}
Precipua religio: katolikismo 57,8%
Oficala retosituo: {{{Oficalaretosituo}}}


Slovenia esas mikra-stato qua jacas en suda Europa. Lua vicina landi esas:

Lua litoro havas aproxime 47 km.

Bazala fakti pri Slovenia.

Historio[redaktar | edit source]

Exquisite-kfind.png Videz anke: Historio di Slovenia.

Dum lua historio, Sloveniana teritorio apartenis a diferenta stati. Dum la 14ma yarcento, Slovenia esis parto de Habsburg-imperio, e pose de Austrian imperio, inter 1815 e 1866. Sloveniani lore habitis la regioni di Kranjska, Goriška en Gradiščanska e parti di Istria. Kelka Sloveniani anke habitis l'Otoman imperio.

De la komenco dil 18ma yarcento til la komenco dil 19ma yarcento Slovenia experiencis un periodo di paco, kun pasabla ekonomiala kresko. L'urbo di Trieste deklaresis libera portuo en 1718, kreskanta l'ekonomio di la regiono. En 1848, nacionala movado nomita Zedinjena Slovenija aparis en regiono.

Pro la manko di ekonomial oportunaji, de 1880 til 1910 cirkum 300,000 sloveniani (1 de omna 6 habitanti) ekmigris vers altra landi, specale Usa, ma anke vers Arjentinia. Kande l'unesma mondomilito komencis, Slovenia restis en la fronto di kombato inter Italiani ed Austriani.

Kande la milito finis, Slovenia unionesis kun Serbia e Montenegro por formacar la Rejio di Serbiani, Kroatiani e Sloveniani, pose rinomizita Yugoslavia, kontre la volunto di 70% de Sloveniana parlamentani. Tamen, Sloveniani mantenis kelka kulturala autonomeso en la rejio, e pose en la republiko di Yugoslavia. Opozite, Sloveni en Italia, Austria e Hungaria sufris koakti por asimileso, e kelkafoye violenta persekuti.

Adolf Hitler vizitas Maribor, en aprilo 1941.

Dum la duesma mondomilito Slovenia invadesis e dividesis komplete da Nacionalsocialista Germania, Italia e Hungaria. En centrala Slovenia, okupita da Italiani, kreesis la Nacionala Fronto por Libereso, qua formacis partizani por kombatar kontre nacionalsocialisti. Ica kreis la strukturo por futura Sloveniana stato en Yugoslavana federuro. Kande la milito finis Yugoslavia divenis komunista stato, e Slovenia divenis un di la republiki de la Republiko Socialista Federala di Yugoslavia.

Slovenia deklaris sua nedependo ye la 25ma di junio 1991 e pos 10-dii milito, okuris armistico. Lasta Yugoslaviana trupi livis lando en oktobro 1991. Em decembro sam yaro lando adoptis lua konstituco.

Europana Uniono agnoskis Sloveniana nedependo en 1992, e lando divenis membro di Unionita Nacioni en mayo sam yaro. En 1 di mayo 2004 Slovenia divenis membrostato di EU.

Politiko[redaktar | edit source]

Prezidantala palaco en Ljubljana.

Slovenia esas parlamentala republiko. La prezidanto esas la chefo di stato, ed elektesas dal populo por 5-yara periodo. La chefministro esas la chefo di guvernerio, selektita da prezidanto ed elektita da parlamento.

La parlamento (Državni Zbor) havas 90 membri, qui elektesas dal populo por 4-yara periodo. Sloveniana konstituco adoptesis en 23 di decembro 1991 e til nun ol sufris quak emendi.

Geografio[redaktar | edit source]

Monto Triglav, la maxim alta monto di Slovenia.

Slovenia havas quar geografiala regioni: Alpi, Dinarik Alpi, Panoniana baseno e Mediteraneo. Cirkum la duimo (10,124 km²) kovresas da foresti.

La mezvalora altitudo di Slovenia esas 557 metri. La maxim alta monto di lando esas Triglav, kun 2,864 metri. Cirkum 50% de la lando kovresas da foresti. Quankam proxima de Mediteraneo, 81% di lua teritorio e fluvii apartenas a la baseno di Nigra maro, e nur 19% apartenas a la baseno di Adriatiko.

Lua klimato esas temperema, kun severa influo de altitudo proxim l'Alpi ed en la valo di Soča (anciena Isonzo), e de Mediteraneo proxim litoro. Yarala pluvo-quanto varias de 3,500 mm en la westo di lando til 800 mm Prekmurje. Ofte dum vintri okuras nivo. La maxima registro di nivo en Ljubljana okuris en 1952: 146 cm.

Ekonomio[redaktar | edit source]

Exquisite-kfind.png Videz anke: Ekonomio di Slovenia.

Preske 2/3 de lua labor-povo verkas en la sektoro di servadi, e cirkum 1/3 verkas en la industrio e la konstrukturo. Lando havas edukita labor-povo, bona substrukturo, e jacas proxim importanta komercala voyi. Ol havas la maxim alta KLP per persono inter la landi qui eniris EU pos 2004.

Slovenia adoptis Euro kom monetaro ye la 1ma di januaro 2007. La sama yaro, lua ekonomio kreskes preske 7%, alimentita da extera debo. Kande okuris Europana krizo di 2007 til 2010, la krizo afektis forte la lando. En 2009 l'ekonomio dekreskis 8%.

Demografio[redaktar | edit source]

Ljubljana, chef-urbo e maxim granda urbo di Slovenia.

Plu kam 83% de la habitantaro esas Sloveni, e 8,9% ne deklaris lua raso, segun 2002 demografiala kontado. En 2007 averajala viv-esperajo esis 74,6 yari viri e 81,8 yari mulieri[2]. Cirkume 12.4% de la habitantanti naskis exterlande, segun statistiki en 2008[3]

Segun demografiala kontado en 2002, 57.8% dil habitantaro esas katolika. Altra religii esas Islamani (2.4%, precipue kun l'enmigro di Bosni) e ortodoxi (2.2%). Evangeliala ed altri kristani esis 1.6%. Cirkum 10% deklaris su ateisti.

La maxim grand urbo esas Ljubljana, la chef-urbo di lando. Altra du importanta urbi esas Maribor e Kranj.

Kulturo[redaktar | edit source]

L'unesma libri en Sloveniana linguo esis Abecedarium, imprimita en 1550. Kelka importanta autori en Sloveniana:

En la muziko lando havis importanta kompozisti, kom Jacobus Gallus, Janez Krstnik Dolar, Giuseppe Tartini (naskinta en Istria) ed en 20ma yarcento, Bojan Adamič.

Referi[redaktar | edit source]

  1. ↑ Populo di Slovenia ye 1 di oktobro 2010
  2. ↑ Complete life table for the population of Slovenia, 2007 Statistical Office of the Republic of Slovenia, 2009
  3. ↑ Vsak osmi prebivalec Slovenije priseljenec :: Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija
Commons
Commons havas kontenajo relatante a:


Extera ligili[redaktar | edit source]

Nuna stati qui formacis l'anciena Yugoslavia Flag of the SFRY
Bosnia e Herzegovina | Kosovo | Kroatia | Republiko Macedonia | Montenegro | (Serbia e Montenegro) | Serbia | Slovenia
Flago dil Europana Uniono
Europana Uniono
 Mapo dil Europana Uniono
Membrostati: Austria – Belgia – Bulgaria – Chekia – Chipro – Dania – Estonia – Finlando – Francia – Germania – Grekia – Hispania – Hungaria – Irlando – Italia – Kroatia - Latvia – Lituania – Luxemburgia – Malta – Nederlando – Polonia – Portugal – Rumania – Slovakia – Slovenia – Suedia – Unionita Rejio
Negocianta stati: Islando - Montenegro – Republiko Macedonia – Serbia – Turkia
Peticionanta stati: Albania
Potenciala kandidati: Bosnia e Herzegovina - Kosovo


LocationEurope.png
Landi en Europa
Albania | Andora | Austria | Belgia | Bielorusia | Bosnia e Herzegovina | Bulgaria | Chekia | Dania | Estonia | Finlando | Francia | Germania | Grekia | Gruzia | Hispania | Hungaria | Irlando | Islando | Italia | Kroatia | Latvia | Liechtenstein | Lituania | Luxemburgia | Macedonia | Malta | Moldova | Monako | Montenegro | Nederlando | Norvegia | Polonia | Portugal | Rumania | Rusia | San Marino | Serbia | Slovakia | Slovenia | Suedia | Suisia | Ukrainia | Unionita Rejio | Vatikano
dependanta teritorii: Alando | Faero | Gibraltar | Guernsey | Jersey | Man-Insulo | Svalbard e Jan Mayen
Obtenita de "https://io.wikipedia.org/w/index.php?title=Slovenia&oldid=877897"