Turay a panagtengngel

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Lumaktaw idiay: pagdaliasatan, biruken

Iti siensia ti biblioteka, ti turay a panagtengngel ket isu ti proseso a mangurnos ti katologo ti biblioteka ken bibliograpiko a pakaammo[1][2] babaen ti panag-usar ti agmaymaysa,naisangayan a nagan para iti tungngal a maysa a topiko. Dagitoy naisangsangayan a paulo ket kankanayon a naipakat kadagiti amin a katologo,[3] ken agob-obra kadagiti sabali a panagaurnos a datos a kas dagiti panagisilpo ken dagiti pangigiddiatan a reperensia.[3][4] Ti tungngal maysa a paulo ket naipalplawag bassit kadagiti termino iti sakupna ken panagusar, ken daytoy a panagurnos ket makatulong kadagiti empleado ti biblioteka a mangtaripato ti katologo ket mangaramid daytoy a nalaka a mausar para kadagiti agsuksukisok. Ti balikas a turay iti turay a panagtengngel ket naala manipud ti immuna a pnnakausarna iti panangilasin kadagiti mannurat, ken awan ti kadawyan a kaibuksilan iti turay a kas bileg a pannakikabagian, urayno iti kapanunotan iti balikas ti turay ket etimolohiko a mainaig.[5][6][7]

Dagiti agkatkatologo ket mangikeddengdad ti tungngal maysa a suheto akas ti mannurat, libro, serie wenno korporasion—ti naisangayan a paulo ti termino a kankanayonto a maus-usar, naisangayan, ken nalawag a mangipalawag kadagiti amina a reperensia iti isu met laeng a suheto , urayno adda dagiti paggiddiatan a kas dagiti sabsabali a panangiletra, dagiti parbo anagan, wenno dagitiseudonimo.[8] Ti naisangyan a paulo ket makatulong kadagiti agar-aramat kadagiti amin a maitutop a pakaammo a mainaig wenno kapada a pagyanan dagiti suheto.[8] Dagiti rehistro ti turay ket mabalin a maitipon iti maysa a batayan ti datos ken makunkuna iti turay ti papeles, ken ti panagtaripato ken panagpabaro kadagitoy a papeles ken dagiti pay "lohikal a pannakasilpo"[9] kadagiti sabali a papeles iti kauneganda ket isu ti obra dagiti bibliotekero ken dagiti pay sabali a nga agkatkatologo ti pakaammoto. Iti pannakaitunos, ti turay ti panagtengngel ket maysa a kas pagarigan iti natengngel a bokabulakrio ken iti bibliograpiko a panagtengngel.

Bayat nga iti teoria a ti aniaman a pirgis ti pakaammo ket maitunos iti turay a panagtengel a kas dagiti personal ken korpotatibo a nagnagan, dagiti agpapada a titulo, dagiti serie, ken dagiti suheto,[2] dagiti agkatkatologo ti biblioteka ket kadawyanda nga agipatpatengnga iti isip kadagiti nagan ti mannurat ken dagiti titulo ti libro. Dagiti paulo ti suheto manipud ti Biblioteka ti Kongreso ket mangtungpal ti panagramid a maipada kadagiti rehistro ti turay, urayno kadaywan dagitoy a naipanpanunotan a sabali. Iti panagpalabas ti panawen, dagiti pakaammo ket agbalbaliwda, a mangsingdat ti pannakasapul para iti reorganisasion. Segun ti maysa a panirigan, ti turay ti panatengngel ket saana maipanggep ti panagpartuat iti puro ken nasayaat a sistema ngem daytoy ket ti agtultuloy a ganetget ti panagkamat kadagiti panagbalbaliw ken ti panagpadas nga iyeg ti estruktura ken urnos" iti aramid a panagtulong kadagiti agar-aramat tapno makabirukda ti pakaammo.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ Block, Rick J. 1999. “Turay a Panagtengngel: Ania kadi daytoy ken Apay a Mabanagan.”, naala idi Marso 30, 2006
  2. ^ a b "Apay a ti Katologo ti Biblioteka ket Makasapul ti Turay a Panagtengngel ken Ania Kadai Daytoy". gobierno iti Vermont. Nobiembre 25, 2012. 
  3. ^ a b "Turay a panagtengngel idiay Biblioteka ti NMSU". Estado nga Unibersidad ti New Mexico. Nobiembre 25, 2012. 
  4. ^ "Turay a Panagtengngel iti Card Environment". gobierno iti Vermont. Nobiembre 25, 2012. Naala idi Nobiembre 25, 2012. 
  5. ^ "auctor". Online a Diksionario ti Etimolohia. Disiembre 7, 2012. Naala idi 2012-12-07. "... Nota: dagiti ramut a balikas para iti mannurat ken turay ket dagiti balitkas a kas ti auctor wenno autor ken autorite manipud ti maika-13 a siglo. -- mannurat (n) c.1300, autor "ama," manipud ti O.Fr. auctor, acteor "mannurat, nagtaudan, nagpartuat, nangiyuna (12c., Mod.Fr. auteur), manipud ti L. auctorem (nom. auctor) ... -- turay (n.) nasap a 13c., autorite "libro wenno insasao a nagikappia ti suppiat," manipud ti O.Fr. auctorité "turay, pannakaidaydayaw, karbengan, pammalubos, dignidad, grabidad; dagiti Nasantuan a Sinuratan" (12c.; Mod.Fr. autorité), ... (kitaan ti mannurat). ..." 
  6. ^ "turay (tengngel)". Memidex. Disiembre 7, 2012. Naala idi 2012-12-07. "Etimolohia ... autorite "libro wenno insasao a mangikappia ti suppiat", manipud ti Daan a Pranses ti auctorité..." 
  7. ^ "turay". Diksionario ti Merriam-Webster. Disiembre 7, 2012. Naala idi 2012-12-07. "Kitaen ti "Taudan ti Turay" -- Tengnga nga Ingles ti auctorite, manipud ti Anglo-Pranses ti auctorité, manipud ti Latin ti auctoritat-, auctoritas pamanunotan, keddeng, bileg, manipud ti auctor Immuna a naamammuan apanag-usar: maika-13 a siglo..." 
  8. ^ a b "Panagkatologo dagiti annuroten ti turay a panagtengngel". Nailian a Biblioteka ti Australia. Nobiembre 25, 2012. "Ti kangrunaan a panggep ti turay ti panagtengngel ket ti panagitulong ti agar-aramat ti katologo iti panagbiruk kadagiti bayat a kakaykayatan." 
  9. ^ "Turay a Panagtengngel iti LTI". LTI. Nobiembre 25, 2012.