Cumhuriyetê İrlanda
| Cumhuriyetê İrlanda | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
 |
|||||||||||||||
| Paytext | Dublin | ||||||||||||||
| Bacarê tewr gırdi | Dublin | ||||||||||||||
| Zıwan | İngılızki u İrlandki | ||||||||||||||
| Hukmat | Demokrasiya Parlamentere | ||||||||||||||
| Erd | |||||||||||||||
| - Pêro-piya | 70,273 | ||||||||||||||
| - % awe | (%) 2.0 | ||||||||||||||
| Nıfus | |||||||||||||||
| - Pêro-piya | 4,148,000 | ||||||||||||||
| - Sıxletiya nıfusi serê km² | 57/km² | ||||||||||||||
| Yewiya perey | Ewro (EWR) |
||||||||||||||
| Wareyê saete | +0 u +1 | ||||||||||||||
| Kılmkerdışê pela interneti | .ie | ||||||||||||||
| Kodê têlefoni | +353 |
||||||||||||||
Cumhuriyetê İrlanda dewletê da Ewropaya. Cayê xo mıntıqa ra zımeyê rocawanê qıtaya Ewropa dero. Dormeyê İrlanda de Qraliya Yewbiyayiye (İrlandaya Zımey), Okyanuso Atlas u Deryayê Zımey estê. Paytextê İrlanda sûka Dublinio. İrlanda ezaya Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayeya. Sistemê idarey cumhuriyeto.
Tedeestey
Tarix[bıvurne | çımey bıvurne]
Mabênê serranê 1801 u 1922ıne de İrlanda gırêdayiya Qraliya Yewbiyayiye biya. Wextê veyşaniya gırde (1845 - 1849) de nıfusê İrlanda zaf bi senık. Yew milyon merdumê İrlanda merd u yew milyon u nêm (1.5) merdumo İrlandayıc mıhacir bi u şi Dewletanê Amerikayê Yewbiyayiyan.
Mabênê serranê 1914 u 1922ıne de İrlanda u Qraliya Yewbiyayiye herb kerd. Serra 1922ıne de İrlanda xo reyna ra, xoser ilan kerd. Feqet İrlanda biye lete: Cumhuriyetê İrlanda u İrlandaya Zımey niyay ro. İrlandaya Zımey biye gırêdayiya Qraliya Yewbiyayiye; Cumhuriyetê İrlanda zi xoser mend. Labelê IRA zaf rehet nêvınete u IRA zaf herekatê gonıni kerdi u ninan de zaf merdumê İngılızi u protestani kışti.
İklım u sûki[bıvurne | çımey bıvurne]
İklımê İrlanda honıko; sıliye zaf varena. Semedê awıka germıne (Gulf Stream) ra hewayê İrlanda zaf serdın niyo. Erdê İrlanda her daima kheweyo.
Bacarê gırdi:
- 1. Dublin, nıfus: 1,565,446
- 2. Cork, nıfus: 274,000
- 3. Limerick, nıfus: 86,998
- 4. Galway, nıfus: 66,163
- 5. Waterford, nıfus: 46,736
Sûka Dublini zaf raver şiya. Banê xeylê berzi u bınayê ke hetê mımariye ra mıkemmel vıraziyayê, tede estê. Dublin paytextê borsayo, merkezê iqtısad u siyasetê İrlandayo. Zaf merdumê Yewiya Ewropa seba gurey amey İrlanda.
Nıfus[bıvurne | çımey bıvurne]
Nıfusê İrlanda 4,1 milyono. Şarê İrlanda sûkan de ronışteyo; dewıci senıkê. Nuskar u wendoğê xo zafê. Tayê şarê İngılızi, Gali u İskoçi zi weşiya xo İrlanda de ramenê. Dinê İrlanda İsewitiya (mezhebê mıletê İrlanda Katoliko). Tayê Mısılmani u Musewiy zi tede estê. Zıwano resmi İngılızki u İrlandkio.
İqtısad[bıvurne | çımey bıvurne]
İqtısadê İrlanda zaf qewetıno. Her serre iqtısadê İrlanda (GDP) % 8 beno gırd. İrlanda zaf idxalat (eksport) kena. Teknolociye u sektorê ziraetê İrlanda zaf raver şiyê. Standardê heyati zaf hewlo.
Çımey[bıvurne | çımey bıvurne]
|
|||||
