Түркі мәдениетін және өнерін дамыту халықаралық ұйымы
TÜRKSOY түр. Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi |
|
---|---|
TÜRKSOY туы |
|
Құрылуы | 1993 12 шілдеде |
Бас кеңсесі | Анкара, Түркия |
Мүшелері | 13 ел мүше |
Бас хатшысы | Дүйсен Құрабайұлы Қасейінов |
Ресми торабы | http://www.turksoy.org.tr |
TÜRKSOY (түр. Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi, ТҮРКСОЙ) — Түркі мәдениетін және өнерін дамыту халықаралық ұйымы.
1993 ж. 12 шілдеде Алматыда келсімге құрылтайшы елдердің өкілдері қол қойған.
Түркия Республикасы ұйымның арқаушы елі болып тағайындалды. TÜRKSOY ұйымының ресми қызмет тілі — түрік тілі. Бас кеңсесі Анкара (Түркия) қаласында орналасқан.
1994 ж. бастап Полад Бүлбүл Оғлы, Әзірбайжан Республикасының Мәдениет министрі, үш рет (1994, 1997, 2000 жж.) халықаралық ұйымның Бас директоры болып сайланған.
Мақсаттары[өңдеу]
Ұйымның басты мақсаттары:
- Халықаралық қатынастарда жаңа тепе-теңдіктің құрылуы мақсатымен, аумақтық және бүкіл дүниежүзілік деңгейде жаңа мәдени ұйымдарды қолдау.
- Түркі тілінде сөйлейтін халықтар мен елдердің арасында достық қатынастар құрып, ортақ түркі мәдениетін, тілін, тарихын, өнерін, әдет-дәстүрлерін зерттеп, жалпыға жария ету, дамыту, сақтау, болашақ ұрпақтарға мұра ету, баянды қылу.
- Түркі дүниесінде ортақ бір тіл мен әліпби қолданылуы үшін тиісті орта және жағдай қалыптастыру.
- Түркі дүниесі халықтарының ортақ өткенінің, тарихының, тілі мен әдебиетінің, мәдениеті мен өнерінің біртұтас күйінде ғылыми зерттеулерін күшейту.
- Ұлттың тарихын, ана тілін, әдебиетін, мәдениеті мен өнерін, әдет-ғұрпы мен дәстүрлерін болашақ ұрпақтарға мұра ету үшін жағдай жасау.
Мүшелер[өңдеу]
Мүше елдер (құрылтайшылар):
- Әзірбайжан Республикасы
- Қазақстан Республикасы
- Қырғыз Республикасы
- Өзбекстан Республикасы
- Түркия Республикасы
- Түрікменстан
Қараушы елдер (кейіннен қосылғандар):
- Алтай Республикасы
- Башқұртстан Республикасы
- Гәгәузия (Гагауз Йери)
- Саха-Якутия Республикасы
- Солтүстік Кипр Түрік Республикасы
- Татарстан Республикасы
- Тыуа Республикасы
- Хакас Республикасы
Тағы қараңыз[өңдеу]
Сыртқы сілтемелер[өңдеу]
|
---|
Мүше елдер: Әзірбайжан2 • Қазақстан • Қырғызстан • Өзбекстан3 • Түркия • Түрікменстан Қараушы елдер: Аңғартпалар: (1) Ұйымға кірмеген аумақтарды басқа түркі тілді аумақтар тізімінен қараңыз; (2) Құрамына Нахшыван Аутономиялық Республикасы кіреді; (3) Құрамына Қарақалпақстан Аутономиялық Республикасы кіреді; (4) Ресей Федерациясының федералды субъекті; (5) Молдова Республикасының аутономиялық аумақ бірлігі; (6) Солт. Кипр тек Түркия Республикасы таниды, халықаралық қауым бұны Кипр Республикасының аумағы деп санайды. (7) Қытай Республикасының субъект ауданы; |
|
||
---|---|---|
Мүше елдер | Әзірбайжан · Қазақстан · Қырғызстан · Түркия | |
Тарих | Türkçe Konuşan Ülkeler Zirvesi (1992-2009) · Almatı Anlaşması (12 Temmuz 1993) · İstanbul Anlaşması (21 Kasım 2008) · Nahçivan Anlaşması (3 Ekim 2009) | |
Саясат | Türk Dünyası · Türk Birliği | |
Құрылымдар | Devlet Başkanları Konseyi · Dışişleri Bakanları Konseyi · Kıdemli Memurlar Komitesi · Aksakallar Heyeti · Parlamenterler Asamblesi | |
Мәдениет | Konsey Akademisi · TÜRKSOY · Türk Kurultayı |