1 Mei
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
<< | Mei 2015 | >> | ||||
So | Ma | Di | Wo | Do | Vr | Sa |
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
31 | ||||||
Al die dae |
1 Mei is die 121ste dag van die jaar in die Gregoriaanse kalender (122ste in skrikkeljare). Daar volg nog 244 dae.
Gebeure[wysig | wysig bron]
- Jaarliks: Die Suiderkruis bereik sy hoogste punt aan die hemelruim om tien uur saans.
- 305 – Diocletianus en Maximianus bedank uit die diens van die Romeinse keiser.
- 752 – Pepyn die Korte word as die eerste koning van die Franke gekroon; waarskynlik deur Sint Bonifatius.
- 1045 – Pous Gregorius VI volg Pous Benedictus IX op.
- 1274 – Tweede konsilie van Lyon begin.
- 1328 – Verdrag van Edinburgh-Northampton - Engeland erken Skotland as ’n onafhanklike nasie na die Oorloë van Skotse Onafhanklikheid.
- 1551 – Die tweede sessie van die konsilie van Trente begin.
- 1579 – Pous Gregorius XIII stig die Engelse seminarie in Rome.
- 1585 – Pous Sixtus V word gekroon deur kardinaal Ferdinando De’Medici.
- 1672 – Pous Pius V word salig verklaar deur Pous Clemens X.
- 1699 – Pierre Le Moyne d’Iberville stig die eerste Europese vesting in die Mississippirivier vallei.
- 1707 – Die Unie Wet verbind Engeland en Skotland om saam om die Koninkryk van Groot-Brittanje te vorm.
- 1714 – George I van die Huis van Hannover is verkies om die troon van die Koninkryk van Groot-Brittanje op te volg na die dood van Koningin Anna.
- 1753 – Publikasie van Species Plantarum deur Carolus Linnaeus, en die formele begindatum van plant-taksonomie aanvaar deur die Internasionale Code van Botanical Nomenclature.
- 1776 – Adam Weishaupt stig die Illuminati in Ingolstadt, Duitsland.
- 1786 – Openingsaand van die opera Die huwelik van Figaro deur Wolfgang Amadeus Mozart in Wene.
- 1790 – Die Verenigde State se eerste sensus word voltooi.
- 1840 – Die Penny Black-posseël word verkoop in die Brittanje.
- 1851 – Die Great Exhibition open in Londen.
- 1863 – Amerikaanse Burgeroorlog: Die Slag van Chancellorsville begin.
- 1869 – Die Folies-Bergere open in Parys.
- 1873 – Die 1873 Vienna World Fair open in Wene.
- 1876 – Colorado word as staat verklaar.
- 1884 – Proklamasie van die aandring van die agt-uur werksdag in die Verenigde State.
- 1886 – Die begin van die algemene staking wat uiteindelik lei tot die agt-ure werksdag in die Verenigde State. Dit word deesdae gevier as May Day of Werkersdag in die meeste industriële lande.
- 1883 – Buffalo Bill Cody se eerste Wild West Show.
- 1893 – Die World Columbian Exposition open in Chicago (Illinois).
- 1894 – Japan verklaar oorlog teen Sjina as gevolg van Korea.
- 1894 – Coxey se Weermag, die eerste noemenswaardige Amerikaanse protes optog, arriveer in Washington D.C..
- 1898 – Spaans-Amerikaanse Oorlog: die Slag van Manila Baai en die Verenigde State Vloot verwoes die Spaanse Stille Oseaan vloot.
- 1901 – Die Pan-Amerikaanse Exposition word geopen in Buffalo, New York.
- 1931 – Die Empire State Gebou open in New York Stad.
- 1940 – Die 1940 Somer Olimpiese Spele word gekanselleer.
- 1941 – Orson Welles se Citizen Kane premier in New York Stad.
- 1941 – Tweede Wêreldoorlog: Duitsland val Tobruk aan.
- 1944 – Die NG gemeente Johannesburg-Wes stig af van die NG gemeente Brixton.
- 1948 – Die Demokratiese Republiek van Korea (Noord-Korea) word gestig, met Kim Il Sung as president.
- 1950 – Guam word georganiseer as ’n Verenigde State gemeenskapslid.
- 1954 – Taku, ’n stad in Japan, word gestig.
- 1956 – Die polio-entstof ontwikkel deur Jonas Salk word beskikbaar gemaak aan die publiek.
- 1960 – Benin verkry onafhanklikheid as Dahomey.
- 1960 – Francis Gary Powers, in ’n U-2 spioeniervliegtuig, word afgeskiet oor die Sowjet-Unie en die U-2 Krisis begin.
- 1967 – Elvis Presley trou met Priscilla Beaulieu.
- 1978 – Japan se Naomi Uemura, word die eerste persoon om die Noordpool alleen te bereik.
- 1982 – Die 1982 World’s Fair open in Knoxville, Tennessee.
- 1983 – Edwin El Chapo Rosario wen die WBC wêreld liggewig bokstitel deur Jose Luis Ramirez te verslaan in San Juan, en word Puerto Rico se 14de wêreld-bokskampioen.
- 1994 – Formule 1-renjaer Ayrton Senna sterf gedurende die San Marino Grand Prix.
- 2004 – Estland, Hongarye, Letland, Litaue, Pole, Slowakye, Slowenië en Tsjeggië verlaat die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms en sluit met Malta en Siprus aan by die Europese Unie.
- 2010 – Geskeduleerde vlugte begin op die nuwe Koning Shaka Internasionale Lughawe.
- 2011 – Pous Johannes Paulus II word salig verklaar deur sy opvolger Pous Benedictus XVI.
Geboortes[wysig | wysig bron]
- 1218 – Rudolph I van Duitsland, Keiser van die Heilige Romeinse Ryk († 1291).
- 1769 – Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington, Britse generaal en staatsman, Eerste Minister van die Verenigde Koninkryk († 1852).
- 1852 – Calamity Jane, Amerikaanse verkenner († 1903).
- 1881 – Pierre Teilhard de Chardin, Franse paleontoloog en filosoof († 1955).
- 1887 – Alan Gordon Cunningham, Britse generaal († 1983).
- 1905 – Henry Koster, Duitse reggiseur († 1988).
- 1908 – Giovanni Guareschi, Italiaanse joernalis († 1968).
- 1909 – Kate Smith, Amerikaanse sangeres († 1986).
- 1916 – Glenn Ford, Kanadese akteur († 2006).
- 1923 – Joseph Heller, Amerikaanse skrywer († 1999).
- 1929 – Ralf Dahrendorf, Duitse sosioloog en politikus († 2009).
- 1939 – Judy Collins, Amerikaanse sangeres en liedjieskrywer.
- 1940 – Elsa Peretti, Italiaanse juweelontwerper.
- 1945 – Rita Coolidge, Amerikaanse sangeres.
- 1946 – John Woo, Hong Kongse regisseur.
- 1952 – Pierre van Pletzen, Suid-Afrikaanse akteur en regisseur.
- 1964 – Yvonne van Gennip, Nederlandse snelskaatser.
- 1967 – Tim McGraw, Amerikaanse sanger en akteur.
- 1968 – Oliver Bierhoff, Duitse sokkerspeler.
- 1968 – D’Arcy Wretzky, Amerikaanse musikant (The Smashing Pumpkins en Catherine).
- 1973 – Oliver Neuville, Duitse sokkerspeler.
- 1975 – Marc-Vivien Foe, Kameroense sokkerspeler († 2003)
Sterftes[wysig | wysig bron]
- 408 – Arcadius, keiser van die Bisantynse Ryk (* ± 377)
- 1308 – Albert I van Habsburg (* 1255).
- 1555 – Pous Marcellus II, die 222ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1501).
- 1572 – Pous Pius V, die 225ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1504).
- 1904 – Antonín Dvořák, Tsjeggiese komponis (* 1841).
- 1945 – Joseph Goebbels, Duitse politikus (* 1897).
- 1965 – Spike Jones, Amerikaanse musikant en komediant (* 1911).
- 1978 – Aram Khachaturian, Armeense komponis (* 1903).
- 1978 – Felix du Plessis, Suid-Afrika se twintigste Springbokkaptein (* 1919).
- 1994 – Ayrton Senna, Brasiliaanse renjaer (* 1960).
- 2007 – Emgee Pretorius, Afrikaanse akteur (* 1923).
Vakansiedae[wysig | wysig bron]
- Beltane, Lá Bealtaine, die eerste dag van Somer in moderne Ierland gevier deur die Kelte, en word nou gevier deur die Nieu-Heidense groeperings en aanhangers van die Wicca-religie.
- Dag van die Internasionale Solidariteit van Werkers (spesifiek in Kommunistiese lande).
- Mei Dag, Werkersdag, Loyalty Day
- Lei Dag – Hawaiï se vakansiedag vir die Lei.
- Romeinse Ryk – slegs-vroue fees ter ere van Bona Dea
- Romeinse Ryk – vierde en laaste dag van die Floralia ter ere van Flora