Monaco

Aus Wikipedia
Wexln zua: Navigation, Suach
Disambig-dark.svg Fia andane Bedeitunga schau: Monaco (Begriffsklearung).
Principauté de Monaco

Fiaschtndum Monaco

Flag of Monaco.svg
Coat of arms of Monaco.svg
Woispruch: Deo Juvante
(Lateinisch fia »Mit da Huif vo God«)
Amtssproch Franzesisch
Haptstod Monaco1
Stootsform konstitutionelle Erbmonarchie
Stootsobahapt Fiascht Albert II.
Regiarungschef Jean-Paul Proust
Fläch 1,97 km²
Eiwohna uma 33.300 (November 2004), davon 5.070 Monegassen und 900 Deutsche
Dichtn 16.866 Eiwohna pro km²
Währung Euro
Nationalhymne Hymne Monégasque
Zeitzone MEZ (UTC+1)
Kfz-Kennzoachn MC
Internet-TLD .mc
Telefonvoawoi +377
1 Monaco is a Stodstoot. Monaco-Ville („Monaco-Stod“) ist koa Stod, sondan nur a Stodbeziak, in dem wo da Palast liegt.
Europe location MCO.png
Monaco3.jpg

As Fiaschtndum Monaco is a Stodstoot in Westeiropa. Es liegt, vo Frankreich umschlossn, an as Middlmeea-Gstod in da Nachan zua italienischn Grenz. Frankreich is fia de militärische Sicherheit vo Monaco zuaständig.

Da Nama geht auf griachische Siedla zruck, de wo si im 5. Joarhundat v. Chr. im Gebiet vom heitign Monaco niedaglossn ham. Heit is Monaco bsundas bei de Reichn vo da Wäid ois Wohnsitz begeat, wei koa Einkommensteia und koa Erbschaftsteia erhom werd und im Ausland begangane Finanzvergehn net vafoigt wern.

Gschicht[VE | Weakln]

Monaco steht seit am 13. Joarhundat unta da Herrschaft vo de Grimaldi (urspringli aus Genua). 1731 is de männliche Linie vo da Familie ausgstorbn, de Familie Goyon-Matignon (eigheirat) is in Nama und Herrschaft nochgfoigt. Am 17. Juli 1918 is a Erschts Bilaterals Obkomma mit Frankreich gschlossn worn. Internationale Aufmerksamkeit hots 1956 gem, wia de amerikanische Schauspuiarin Grace Kelly an Fiaschtn Rainier gheirat hod. 1993 is da Beitritt zur UN eafoigt. Seitm 7. Jenna 2000 gibts an ständigen Vertreter bei der EU in Brüssel. 2005 is des Zwoate Bilaterale Obkomma mit Frankreich gschlossn worn.

Eadkund[VE | Weakln]

Des Fiaschtndum liegt an da franzesischen Mittelmeagstod, auf 43° 44' neadlicha Broadn und 7° 25' estlicha Läng zwischn da franzesischn Stod Nizza im Westn (15 km Entfernung) und da franzesisch-italienischen Grenz im Osten. De Gstodläng vom Fiaschtndum betrogt 4,1 km. In de letztn Joarzehnte hod ma des Stootsgebiet durch Landgewinnung um 40 ha auf 197 ha (1,97 km²) vagrässat.

Mit seina recht kloanan Fläch is Monaco, nochm Vatikanstaat, da kloanste Stoot vo da Wäid, hod oba de hechste Einwohnadichte vo alle Stootn.

Verwoitungsgliedarung[VE | Weakln]

De Unterscheidung zwischn Staat und Stod is rein theoretisch, da Staat besteht de facto nur aus da Stod. Nach da Verfassung vo 1911 war des Fürstentum ursprünglich in drei Gmoandn gliedert:

  • Monaco (Monaco-Ville, Oidstod mit Fiaschtnnpalast)
  • Monte Carlo (Nordosten)
  • La Condamine (Westen und Nordwesten mit Hafengebiet)

1917 san aba de drei Gmoana in oane zsamgfasst worn und geltn iatz ois Stodbezirke (Quartiers). Ois vierta Stodbezirk is Fontvieille dazuakemma, der ab in ebba 1970 im Sidwestn duach Neilandgwinnung aus'm Meer entstandn is. In da Folge san no mehra Stodbezirke entstandn.

Heit werd des Fiaschtndum in 10 Stodbezirke gliedert.

Nr Stodbeziak (Quartier) Fläch (m2) Eiwohna (Zensus
Zensus 2000)
Dichtn km−2 Blocks (îlots) Omeakung
Ehemolige Gmoa Monaco
05 Monaco Ville 184.750 1.034 5.597 19 Oidstod mit Fürstenpalast
Ehemolige Gmoa Monte Carlo
01 Monte Carlo/Spélugues (Bd. Des Moulins-Av. de la Madone) 281.461 3.034 10.779 20 Wohngebiete und Hotels
02 La Rousse/Saint Roman (Annonciade-Château Périgord) 105.215 3.223 30.633 15 im Nordostn, mit Le Ténao
03 Larvotto/Bas Moulins (Larvotto-Bd Psse Grace) 328.479 5.443 16.570 15 Küstengebiet im Osten
10 Saint Michel (Psse Charlotte-Park Palace) 142.223 3.807 26.768 24 zentrals Wohngebiet
Ehemolige Gmoa La Condamine
04 Condamine 237.283 3.847 16.213 27 Nordwestn mit am Hofngebiet
07 La Colle (Plati-Pasteur-Bd Charles III) 188.073 2.822 15.005 15 an der Westgrenz mit Cap d'Ail
08 Les Révoires (Hector Otto-Honoré Labande) 75.747 2.515 33.203 11 mit dem Jardin Exotique
09 Moneghetti/ Bd de Belgique (Bd Rainier III-Bd de Belgique) 107.056 3.003 28.051 18  
Neilandgwinnung ausm Meer
06 Fontvieille 324.157 3.292 10.156 9 Neilandgwinnung (seit 1971)
11 Le Portier 275.0001) - - - geplant (Bezug ab 2014)
  Monaco 1.974.444 32020 16217 173  
1) geplante Flächn, net in da Summe enthoitn

Weda[VE | Weakln]

Klimadiagramm vo Monaco

In Monaco herrscht a ognehms Mittelmääaklima, mit muidn Wintan und woarman, nia z hoassn Summan.

Beväikarung[VE | Weakln]

Luftosicht vo Monaco

Monaco ist oana vo de am dichtesten bsiedlten unabhängign Stootn auf dera Wäid (uma 17.000 Eiwohna pro km²). De Eiwohna vo Monaco wern Monegassen gnennt. De hoamische Beväikarung (2004: 7.600) mocht oba nua an relativ kloan Otei vo da Beväikerung aus. 47 % vo de Eiwohna san Franzosn. Italiener und Monegassen mochan jeda 16 % vo da Beväiksrung aus. De restlichn 21% vateil si auf 125 verschiedne Nationaliteten.

Sproch[VE | Weakln]

As Monegassische ist a romanischa Dialekt, de wo mitm ligurischen Dialekt vom Italienischn vawandt is. Alloanige Amtssproch is aba Franzesisch. Dazua werd in Monaco aa no Italienisch und Englisch gredt.

Religion[VE | Weakln]

De Remisch-Katholische Kira is de Stootskira. Monaco is da Sitz von am Erzbischof, dea wo direkt am Heiligen Stui untastäit is.

Literadua[VE | Weakln]

  • Veszelits, Thomas: Die Monaco AG. Wie die Grimaldis ihr Fürstentum vergolden. Frankfurt a. Main 2006, ISBN 3-593-37956-2
  • Bettina Grosse de Cosnac: Der Clan von Monaco - Geschichte und Gegenwart der Grimaldis, Europa-Verlag, Hamburg, 2002, ISBN 3-203-77520-4

Im Netz[VE | Weakln]

 Commons: Monaco – Oibum mit Buidl, Videos und Audiodateien

Koordinaten: 43° 44' N, 7° 25' O