Republika han Irlanda

Tikang ha Wikipedia
Laktaw ngadto ha: paglayag, bilnga
Ini nga barasahon mahitungod han Repulika han Irlanda. Para han isla, kadto-a an Irlanda
Irlanda
Ireland[a]
Éire
Nasodnon nga awitAmhrán na bhFiann
An Kanta han mga Sundalo
The Soldiers' Song


Kahamutang han  Irlanda  (masirom nga lunghaw)

– ha kontinente nga Europeo  (lunghaw & masirom nga abohon)
– ha Unyon Europea  (lunghaw)  —  [Legend]

Kapital (Pamunuan)
(ngan gidako-i nga syudad)
Dublin
53°20.65′N 6°16.05′W / 53.34417°N 6.26750°W / 53.34417; -6.26750
(Mga) Opisyal nga Pinulongan
(Mga) Ethniko nga Grupo (2006[2][3])
  • 87% Irlandes
  • 13% iba / waray iginsayod
Demonimo Irlandes
Kagamhanan Unitaryo nga parlamentarya nga republika konstitusyonal
 -  Mangulo Michael D. Higgins
 -  Taoiseach Enda Kenny
 -  Tánaiste Eamon Gilmore
Lehislatura Oireachtas
 -  Igbaw nga Balay Seanad Éireann
 -  Ubos nga Balay Dáil Éireann
Independence from the United Kingdom
 -  Gindeklara 24 Abril 1916 
 -  Ginratipika 21 Enero 1919 
 -  Ginkilala 6 Disyembre 1922 
 -  Konstitusyon 29 Disyembre 1937 
 -  Binmiya han Komunwelt 18 Abril 1949 
Kahaluag
 -  Bug-os 70,273 nga km2 (ika-120)
27,133  nga kw nga mi 
 -  Katubigan nga (%) 2.00
Katawhan
 -  2011 census 4,588,252[4] (ika-119)
 -  Densidad 65.3/km2 (ika-142)
168.8/kw nga mi
GDP (PPP) 2011 nga banabana
 -  Total $181.595 billion[5] (56th)
 -  Per capita $39,638[5] (ika-15)
GDP (nominal) 2011 nga banabana
 -  Total $217.669 billion[5] (ika-42)
 -  Per capita $47,513[5] (ika-14)
HDI (2011) steady 0.908[6] (hataas hin duro) (ika-7)
Salapî Euro ()[note 1] (EUR)
Zona hin oras WET (UTC+0)
 -  Summer (DST) IST (WEST) (UTC+1)
Mga format hin petsa dd/mm/yyyy
Namanehar ha wala
Internet nga TLD .ie[b]
Kodigo hin pagtawag 353

An Republika han Irlanda (ha Ininglis: Republic of Ireland; ha Irlandes nga Gaelic: Poblacht na h'Eireann) usa nga nasod ha Europa.

Mga kondado[igliwat | igliwat an pinagtikangan]

An estado han Irlanda nahimo hin karuhaan kag unom (26) nga tradisyonal nga mga kondado (Iningles: county) nga ginagamit pa ha kultural ngan pan-isports nga kontexto, ngan ha postal nga kagamit. Ini diri pirme parehas han mga administratibo nga pagbahinbahin. Pira nga mga tradisyonal nga kondado gin-restruktura ngadto hin mga bag-o nga administratiba nga mga pagbahinbahin. An Kondado Dublin ginbahin ngadto hin tulo nga bulag nga administratibo nga kondado dida han dekada han mga 1990 ngan an Kondado Tipperary ginbahin ngadto hin duha dida han mga dekada han 1890. Ini naghahatag ha yana hin karuhaan kag siyam nga administratibo nga kondado ngan lima nga syudad. An lima nga syudad — Dublin, Cork, Limerick, Galway, ngan Waterford — lain an pagdumara tikang han iba nga dapit han ira tagsa-tagsa nga mga kondado. Lima nga munisipyo (Iningles: borough) — Clonmel, Drogheda, Kilkenny, Sligo ngan Wexford — mayda autonomiya ha sulod han kondado. Samtang an Kilkenny usa nga munisipyo, nagpabilin dinhi an katungod ha balaod nga magtawag hit kalugaringon nga syudad.[7]

An mga konstituyente o distrito elektoral han Dáil sumala han balaod kinahanglan magsunod han mga linea han kondado, tubtob han mahimo. Amo nga an mga kondado nga darudamo hin populasyon daro damo in mga distrito elektoral (e.g. Limerick Sidlangan/Katundan) ngan mayda mga distrito elektoral nga nahimo tikang hin sobra usa nga kondado (e.g. Sligo-North Leitrim), kondi, diri tinatabok an mga linea han kondado.

An mga kondado gintampo ngadto hin mga rehiyon para hin estadistika nga mga gamit.

Mga Ihap hin Kondado ha Republika han Irlanda (ginpakita ha lunghaw o berde).
Republika han Irlanda
  1. Dublin
    Syudad han Dublin
    Dún Laoghaire-Rathdown
    Fingal
    Salatan nga Dublin
  2. Wicklow
  3. Wexford
    Bungto han Wexford (Munisipyo)
  4. Carlow
  5. Kildare
  6. Meath
  7. Louth
    Bungto han Drogheda (Munisipyo)
  8. Monaghan
  9. Cavan
  10. Longford
  11. Westmeath
  12. Offaly
  13. Laois
  14. Kilkenny
    Syudad han Kilkenny (Munisipyo)
  1. Waterford
    Syudad han Waterford
  2. Cork
    Syudad han Cork
  3. Kerry
  4. Limerick
    Syudad han Limerick
  5. Tipperary
    Amihanan nga Tipperary
    Salatan nga Tipperary
     Bungto han Clonmel (Munisipyo)
  6. Clare
  7. Galway
    Syudad han Galway
  8. Mayo
  9. Roscommon
  10. Sligo
    Bungto han Sligo (Munisipyo)
  11. Leitrim
  12. Donegal

Mga kasarigan[igliwat | igliwat an pinagtikangan]

  1. Official Languages Act 2003. Office of the Attorney-General. Ginkità dida han 18 Pebrero 2012.
  2. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CIA
  3. CSO 2006 Census – Volume 5 – Ethnic or Cultural Background (including the Irish Traveller Community). (PDF) (2006). Ginkità dida han 9 Hulyo 2009.
  4. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pop2011
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 Ireland. International Monetary Fund. Ginkità dida han 18 Abril 2012.
  6. Human Development Report 2011. United Nations. Ginkità dida han 2 Nobyembre 2011.
  7. Kitaa an section 10(7) han Local Government Act 2001




Bandira han Unyon Europea Unyon Europea Bandira han Unyon Europeo
Alemanya | Austrya | Belhika | Bulgarya | Dinamarka | Eslovakya | Eslovenya | Espanya | Estonya | Finlandya | Fransya | Gresya | Hungarya | Kroasya | Irlanda | Italya | Letonya | Lituanya | Luxemburg | Malta | Nederlandes/Paises Bajos | Polonya | Portugal | Reino Unido | Rumanya | Suwesya | Republika Tseka | Tsipre
Mga Nasod ha Europa
Albanya | Alemanya | Andorra | *Armenya | *Aserbaiyan | Austrya | Belarus/Bielorrusya | Belhika | Bosnya ngan Hersegovina | Bulgarya | Dinamarka | Eslovakya | Eslovenya | Espanya | Estonya | Finlandya | Fransya | Gresya | *Georgia/Heorhya | Hungarya | Irlanda | Islandya | Italya | *Kasahistan | Kroasya | Lestenstin | Letonya | Lituanya | Luxemburgo | Malta | Moldavya | Monako | Montenegro | Nederlandes/Paises Bajos | Noruega | Polonya | Portugal | Reino Unido | Republika han Macedonia | Rumanya | *Rusya | San Marino | Serbya | Suwesya | Suisa | Syudad han Vaticano | Republika Tseka | *Tsipre | *Turkeya | Ukranya
Iba nga mga teritoryo: Akrotiri ngan Dhekelya | Esvalbard | Feroe nga Islas | Guernsey | Hibraltar | Jan Mayen | Jersey | Isla han Man


Cite error: <ref> tags exist for a group named "note", but no corresponding <references group="note"/> tag was found, or a closing </ref> is missing