2015 ел

2015 ел — миллади тәкъвимендә пәнҗешәмбе көненнән башланган ел.

• Хиҗри тәкъвимендә 1434–1435 еллар.

3  меңъеллык

XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр — XXII гасыр — XXIII гасыр

1990‑-еллар 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000‑-еллар 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010‑-еллар 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020‑-еллар 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030‑-еллар 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040‑-еллар 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050‑-еллар 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060‑-еллар 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070‑-еллар 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080‑-еллар 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090‑-еллар 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100‑-еллар 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109

Хронологик таблица

• Халыкара яктылык (ут) елы.
• Халыкара туфрак елы.
• Татарстанда — рәсми Парклар һәм скверлар елы.
• Татарстанда — рәсми булмаган Гаяз Исхакый елы^{[чыганагы?]}.

Вакыйгалар

Татарстанда 2015 ел - паркларны һәм скверларны яңартуга багышланган

Гыйнвар

• 1 гыйнвар — Литва еврога күчеп, еврозонаның 19 нчы иле булды.
• 2 гыйнвар — Мәүлид кичәсе.
• 7 гыйнвар — Франция башкаласы Парижда мөселман дини фанатиклары Charlie Hebdo редакциясендә канкоеш оештыралар.
• 10 гыйнвар — Франциядә бердәмлек җыеннарына 200 меңнән артык кеше чыкты.
• 13 гыйнвар — Татарстанның Милли китапханәсе җитәкчесе итеп Разил Вәлиев кызы Сөембикә Җиһаншина билгеләнде.
• 16 гыйнвар — «Татмедиа» җитәкчесе итеп Айрат Зарипов билгеләнде.
• 23 гыйнвар — Cогуд Гарәбстаны патшасы Габдулла бин Габделгазиз вафат булды. Дәүләт җитәкчелеге аның ярымтуганы, 79 яшьлек шаһзадә Сәлманга күчте.
• 24 гыйнвар — Украина гаскәриләре торган Мариуполь шәһәре утка тотыла. Утыздан артык шәһәр кешесе һәлак була.
• 26 гыйнвар — ATR кырымтатар телевидение каналында эчке эшләр министрлыгы тарафыннан тентү үткәрелә.
• 28 гыйнвар — Русия Федерация шурасы 2016 елның гыйнварына кадәр Русия төбәкләре конституцияләреннән «президент» сүзен алу турындагы канунны хуплады. 2016 елның 1 гыйнварыннан Русиядә бер генә президент калырга тиеш.
• 29 гыйнвар — Кырымтатар Милли Мәҗлесе рәисе урынбасары Әхтәм Чийгөз «халыкны тәртипсезлекләргә чакыруда һәм үзе шунда катнашуда» гаепләнеп кулга алынды.
• 30 гыйнвар — Мәскәүдә РФАнең Җәмгыять фәннәренең фәнни мәгълүмат институты (ИНИОН) янып чыга.

Февраль

• 3 февраль — Ленинград камалышын кичергән 81 яшьлек Рауза Галимова кибеттән май урлауда гаепләнеп, полиция бүлегендә вафат булган.
• 5—15 февраль — 65 нче Халыкара Берлин кинофестивале.
• 6 февраль — Казанның Камал театрында «Хуҗа Насретдин» спектакле премьерасы.
• 10 февраль — «Башкортостан» телевидениесе җитәкче итеп Азамат Салихов билгеләнде.
• 11 февраль — Казанның «Мир» кинотеатрында «Айсылу» дип аталган яңа татар киносы тәкъдим ителде.
• 11 февраль — Икенче Минск солых килешүләре имзалана.
• 11 февраль — Искәндәр Гыйләҗев Татар энциклопедиясе институты мөдире итеп билгеләнде.
• 11 февраль — Русия югары мәхкәмәсе Мордовия мәктәпләрендә яулык бәйләүне тыю турында республика хөкүмәте карарын үз көчендә калдырды..
• 20 февраль — Казанда «Белем җәүһәрләре» интернет проектлар бәйгесенә гаризалар кабул итү башланды.
• 21 февраль — Татарстанда «Татарча хатасыз!» фотомарафоны старт ала. Марафонның максаты – элмә такталар, билбордлар, баннерлар, реклам белдерүләре, мәгълүмат такталары, юл күрсәткечләре, җитештерүчеләрнең товар тышлыкларында татар телендәге грамматик, синтаксик һәм стилистик хаталарын табу, белдерүләрнең ике телдә башкарылганлыкларын күзәтү.
• 23 февраль — Оскар, 2015 тантанасы .
• 27 февраль — Мәскәүдә оппозиция сәясәтчесе Борис Немцов үтерелде.

Март

• 7 март — ФСБ Б.Немцовны үтерүдә шикләнелгән беренче ике адәмне тоткарлаган. Алар — Чечнябашы Р.Кадыйровка буйсынган МВД хезмәткәрләре булып чыкты.
• 11 март — Казанда, зур сәүдә үзәгендә янгын чыгып, 40 кеше зарар күргән, 17 кеше һәлак булган.
• 16 март — 11 көн «югалып торганнан» соң Русия президенты В.Путин Кыргызстандагы коллегасы белән рәсми очрашу үткәрде.
• 20 март — Атлантик океаны төньягында күренәчәк тулы кояш тотылуы (Казанда — 57%).

Апрель

• 1 апрель — Кырымда ATR телеканалының тапшырулары туктатылган.
• 27 апрель — Казакъстанда вакытыннан алда узган президент сайлавында 97,7 процент тавыш белән 1989 елдан бирле ил белән идарә иткән Нурсолтан Назарбаев җиңде.

Май

• 16 май — Чечня башкаласы Грозныйда район полициясе башлыгының 17 яшьлек мәктәп баласын икенче хатынлыкка алу церемониясе зур шау-шу белән узган.
• 17 май — Украинаның Лугански өлкәсендә диверсия оештырганда Русиянең ике махсус гаскәрие тотыла.
• 30 май — Дөнья буйлап татарлар күпләп яшәгән торак пунктларында 2015 ел Сабан туе бәйрәмнәре башланып китә.
• 30 май — Грузиянең элекке президенты Михаил Саакашвили Украинадагы Одесса өлкәсе губернаторы итеп билгеләнә.

Июнь

Арчада 2015 елда Татар әлифбасына һәйкәл ачылды

• 2 июнь — Yandex эзләү системасының тәрҗемә хезмәтенә бета-версиядә татар теле өстәлде.
• 3 июнь — Казанда «Татарча хатасыз!» фотомарафоны нәтиҗәләре игълан ителде.
• 4 июнь — Арчада Татар әлифбасы китабына һәйкәл ачылды.

Июль

• 17 июль — Ураза бәйрәме.
• 24 июль — 9 август, «Су спорт төрләре буенча 16 FINA дөнья чемпионаты» (Казан).

Август

• 1 август — Әнкарада Бөтендөнья кырымтатар конгрессының корылтае эшен башлады.
• 6 август — Русиядә көнбатыш илләрдән кертелгән азык-төлекне яндыру кампаниясе башланды.

Сентябрь

• 23 сентябрь — Корбан бәйрәме уздырыла.

Вафатлар

• 17 гыйнвар — Әминә Сафиуллина (89), Татарстан телевидениесенең беренче дикторы.
• 18 гыйнвар — Флорид Бүләков (66), драматург, Башкортстанның халык язучысы.
• 1 февраль — Марсель Иванов (50), татар композиторы.
• 24 февраль — Гомәр Усманов (82), Татарстанның партия һәм дәүләт эшлеклесе.
• 27 февраль — Борис Немцов (54), Русия опозиция җитәкчеләренең берсе
• 9 март — Мөхәммәт Сабиров (82), 1990-1995 елларда Татарстан Республикасы хөкүмәте җитәкчесе.
• 12 март — Терри Пратчетт, британ язучысы, фантаст.
• 14 март — Валентин Распутин, совет язучысы.
• 23 март — Ли Куан Ю, Сингапурның беренче премьер-министры.
• 13 май — Гайнан Сәетхуҗин (77), мәшһүр совет спортчысы, шоссе велоузышлары буенча 10 тапкыр ССРБ чемпионы.
• 18 май — Әхәт Нигъмәтуллин (93), татар әдәбият белгече, шагыйрь.
• 3 июнь — Фикрәт Табиев (87), дәүләт һәм партия эшлеклесе, 1960-79 елларда КПСС Татарстан өлкә комитетының беренче секретаре.
• 23 июнь — Эдуард Кульпин-Гобәйдуллин (75), тарихчы, икътисадчы, Шәрыкны өйрәнгән фәлсәфәче.
• 23 июнь — Сәләм Алишев (86), тарихчы-галим.
• 26 июнь — Евгений Примаков (85), ССРБ һәм Русия Федерациясе дәүләт эшлеклесе.
• 2 июль — Әхәт Уразмәтов (сәхнә псевдонимы «Кәтүк») (83), күренекле татар сәнгатькәре, артист.
• 4 август — Фәнзаман Баттал (76), язучы, публицист, сатира остасы.

• 

  Мөхәммәт Сабиров

• 

  Әминә Сафиуллина

• 

  Флорид Бүләков

• 

  Гайнан Сәетхуҗин

Сылтамалар

	Викиҗыентыкта? 2015