20 januari

20 januari is de 20e dag van het jaar in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 345 dagen (346 dagen in een schrikkeljaar) tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1968 - Een ontploffing en een brand in raffinaderij in het Nederlandse dorp Pernis maken twee doden en 70 gewonden en zorgen voor miljoenen schade.

•  Media
  • 1982 - Ozzy Osbourne, voormalig leadzanger van Black Sabbath, bijt de kop af van een levende vleermuis die naar hem wordt gegooid tijdens een optreden.
  • 1986 - De laatste Bommelstrip verschijnt.
  • 2012 - De FBI haalt de website Megaupload.com uit de lucht. Hackersgroep Anonymous reageert met een grote aanval op websites van Amerikaanse overheidsinstellingen en de muziekindustrie.

•  Oorlog
  • 1841 - Hongkong wordt door de Britten bezet.
  • 1990 - Sovjettroepen richtten een bloedbad aan in Bakoe, ook bekend als Zwarte Januari.
  • 2011 - Nederlandse F-16's, samen met Deense, Noorse en Britse toestellen, onderscheppen boven de Noordzee twee Russische bommenwerpers van het type Tupolev Tu-95 Bear.

•  Politiek
  • 1265 - Eerste zitting van het Engelse parlement in het Palace of Westminster.
  • 1941 - Franklin Delano Roosevelt wordt voor de derde maal als president geïnaugureerd, een unicum in de Amerikaanse geschiedenis.
  • 1942 - De nazi's beslissen op de Wannseeconferentie over de 'Endlösung der Judenfrage' ('oplossing van het Jodenvraagstuk').
  • 1960 - Hendrik Verwoerd kondigt een referendum aan om te bepalen of Zuid-Afrika een republiek zou moeten worden.
  • 1996 - Yasser Arafat wint met glans de eerste presidentsverkiezingen in de autonome Palestijnse gebieden.
  • 1998 - The Washington Post bericht over een verhouding van president Clinton met stagiaire Monica Lewinsky.
  • 2009 - Barack Obama wordt als eerste Afro-Amerikaanse president van de Verenigde Staten geïnaugureerd.
  • 2013 - De Amerikaanse president Barack Obama legt in de "Blue Room" van het Witte Huis de eed af voor zijn tweede ambtstermijn.

•  Wetenschap en technologie
  • 1896 - Eerste gebruik van röntgenstraling in de geneeskunde, zowel in Duitsland als in de Verenigde Staten.

Geboren

Michiel de Swaen,
geboren op 20 januari 1654

Koning Karel III van Spanje,
geboren op 20 januari 1716

Agnes Kant,
geboren op 20 januari 1967

Crystal Lowe,
geboren op 20 januari 1981

Dena Kaplan,
geboren op 20 januari 1989

• 1630 - Filips Florinus van Palts-Sulzbach, Oostenrijks maarschalk (overleden 1703)
• 1654 - Michiel de Swaen, chirurgijn en één van de belangrijkste Zuid-Nederlandse/Vlaamse rederijkers (overleden 1707)
• 1716 - Karel III, koning van Spanje (overleden 1788)
• 1751 - Ferdinand van Parma, hertog van Parma (overleden 1802)
• 1795 - Frans Vervloet, Belgisch kunstschilder, tekenaar en lithograaf (overleden 1872)
• 1849 - Marie van Saksen-Weimar-Eisenach (overleden 1922)
• 1849 - August Strindberg, Zweeds schrijver (overleden 1912)
• 1857 - Vladimir Bechterev, Russisch neuroloog (overleden 1927)
• 1860 - Antônio Parreiras, Braziliaans kunstenaar (overleden 1937)
• 1865 - Anton Handlirsch, Oostenrijks entomoloog (overleden 1935)
• 1870 - Guillaume Lekeu, Belgisch componist (overleden 1894)
• 1875 - Henrik Sjöberg, Zweeds atleet + turner (overleden 1905)
• 1877 - Albert Van Huffel, Vlaams-Belgisch architect (overleden 1935)
• 1893 - Georg Åberg, Zweeds atleet (overleden 1946)
• 1893 - Alphons Boosten, Nederlands architect (overleden 1951)
• 1899 - Kenjiro Takayanagi, Japans televisiepionier (overleden 1990)
• 1899 - Armas Toivonen, Fins atleet (overleden 1973)
• 1903 - Klaas van Beeck, Nederlands orkestleider (overleden 1979)
• 1907 - Carlotta Monti, Amerikaans actrice (overleden 1993)
• 1908 - Fleur Cowles, Amerikaans journaliste, uitgeefster en kunstenares (overleden 2009)
• 1911 - Edward Schroeder, Amerikaans schaatser (overleden 2005)
• 1913 - Odd Frantzen, Noors voetballer (overleden 1977)
• 1913 - Tollien Schuurman, Nederlands atlete (overleden 1994)
• 1916 - Johan Adolf Pengel, Surinaams politicus (overleden 1970)
• 1920 - Federico Fellini, Italiaans filmmaker (overleden 1993)
• 1921 - Connie Haines, Amerikaans zangeres (overleden 2008)
• 1922 - Ray Anthony, Amerikaans trompettist, bandleider, componist en acteur
• 1922 - Enrico Manfredini, Italiaans aartsbisschop van Bologna (overleden 1983)
• 1923 - Nora Brockstedt, Noorse zangeres
• 1924 - Yvonne Loriod, Frans pianiste (overleden 2010)
• 1925 - Ernesto Cardenal, Nicaraguaans priester/bevrijdingstheoloog
• 1929 - Jimmy Cobb, Amerikaans jazzdrummer
• 1929 - Fireball Roberts, Amerikaans autocoureur (overleden 1964)
• 1930 - Buzz Aldrin, Amerikaans ruimtevaarder
• 1931 - David Morris Lee, Amerikaans natuurkundige en Nobelprijswinnaar
• 1933 - Don Thompson, Brits atleet (overleden 2006)
• 1934 - Tom Baker, Brits acteur
• 1934 - Giorgio Bassi, Italiaans autocoureur
• 1935 - Edward Demuyt, Belgisch politicus
• 1939 - Frits Frijmersum, Surinaams politicus
• 1941 - Pim ter Linde, Nederlands muziekmanager
• 1943 - Roel van Duijn, Nederlands anarchistisch politicus en actievoerder
• 1943 - Armando Guebuza, Mozambikaans president
• 1945 - Eric Stewart, Brits musicus en componist
• 1946 - David Lynch, Amerikaans regisseur
• 1946 - Ricardo Puno jr., Filipijns jurist, televisiepresentator en columnist
• 1947 - Cyrille Guimard, Frans wielrenner en ploegleider
• 1949 - Göran Persson, Zweeds politicus, voormalig premier
• 1951 - Clyde Sefton, Australisch wielrenner
• 1951 - Alexander Vercamer, Belgisch politicus
• 1952 - Paul Stanley, Amerikaans muzikant
• 1954 - Jos van der Donk, Nederlands paralympisch sporter
• 1956 - John Naber, Amerikaans zwemmer en olympisch kampioen
• 1956 - Henk Poort, Nederlands operazanger en musicalster
• 1956 - Rodolfo Rodríguez, Uruguayaans voetballer
• 1957 - Aloe Alchanov, Tsjetsjeens politicus
• 1957 - Guy Manning, Brits multi-instrumentalist en zanger
• 1957 - Ton Sprangers, Nederlands voetballer
• 1958 - Paula Patricio, Nederlands televisiepresentatrice
• 1959 - Cees Mudde, Nederlands kunstschilder en illustrator
• 1960 - Nils Henrik Asheim, Noors componist
• 1960 - Falk Boden, Duits wielrenner
• 1960 - Will Wright, Amerikaans computerspellenontwerper
• 1961 - Patricio Yáñez, Chileens voetballer
• 1962 - Hans Bonte, Belgisch politicus
• 1962 - Olav Mol, Nederlands autosportcommentator
• 1964 - Aquilino Pimentel III, Filipijns advocaat en politicus
• 1964 - Fareed Zakaria, Indiaas-Amerikaans journalist en schrijver
• 1965 - Sophie Rhys-Jones, gravin van Wessex
• 1966 - Mylène d'Anjou, Nederlands actrice en cabaretière
• 1966 - Fatima Bali, Belgisch politica
• 1966 - Rainn Wilson, Amerikaans acteur
• 1967 - Agnes Kant, Nederlands politica
• 1969 - Darren Braithwaite, Brits atleet
• 1969 - Andre Cason, Amerikaans atleet
• 1970 - Dennis Hulshoff, Nederlands voetballer
• 1971 - Gary Barlow, Brits zanger
• 1971 - Davit Kizilashvili, Georgisch voetballer
• 1973 - Mathilde d'Udekem d'Acoz, koningin van België
• 1974 - Paskal Jakobsen, Nederlands zanger en gitarist
• 1975 - Norberto Fontana, Argentijns autocoureur
• 1976 - Lilian Jégou, Frans wielrenner
• 1976 - Pablo Lastras, Spaans wielrenner
• 1976 - Gretha Smit, Nederlands schaatsster
• 1976 - Jeroen Spitzenberger, Nederlands acteur
• 1977 - Ilian Stoyanov, Bulgaars voetballer
• 1977 - J.C. Tran, Vietnamees-Amerikaans pokerspeler
• 1977 - Sid Wilson, Amerikaans muzikant
• 1978 - Sonja Kesselschläger, Duits atlete
• 1978 - Davit Mujiri, Georgisch voetballer
• 1979 - Rob Bourdon, Amerikaans drummer
• 1981 - Koen Barbé, Belgisch wielrenner
• 1981 - Jürgen Colin, Nederlands voetballer
• 1981 - Owen Hargreaves, Brits voetballer
• 1981 - Crystal Lowe, Canadees actrice
• 1981 - Anders Olsson, Zweeds schaker
• 1981 - Jason Richardson, Amerikaans basketballer
• 1981 - Balz Weber, Zwitsers mountainbiker
• 1982 - Fredrik Strømstad, Noors voetballer
• 1982 - Pierre Webó, Kameroens voetballer
• 1983 - Niek van der Bruggen, Nederlands diskjockey
• 1983 - Daniel Fernández Artola, Spaans voetballer
• 1983 - Roy Chipolina, Gibraltarees voetballer
• 1983 - Philipp Schörghofer, Oostenrijks alpineskiër
• 1985 - Ehsan Hadadi, Iraans atleet
• 1985 - Marko Kolsi, Fins voetballer
• 1986 - Istvan Bakx, Nederlands voetballer
• 1987 - Marco Simoncelli, Italiaans motorcoureur (overleden 2011)
• 1988 - Eugene Godsoe, Amerikaans zwemmer
• 1988 - Callum MacLeod, Brits autocoureur
• 1988 - Pasquale di Sabatino, Italiaans autocoureur
• 1989 - Dena Kaplan, Australisch actrice
• 1989 - Joran Pot, Nederlands voetballer
• 1990 - Polona Hercog, Sloveens tennisster
• 1991 - Renato Ibarra, Ecuadoraans voetballer
• 1991 - Jolyon Palmer, Brits autocoureur
• 1991 - Jacqueline Seifriedsberger, Oostenrijks schansspringster
• 1992 - Mauro Calamia, Zwitsers autocoureur
• 1994 - Lucas Piazon, Braziliaans voetballer

Overleden

Audrey Hepburn,
overleden op 20 januari 1993

Etta James,
overleden op 20 januari 2012

Jan Manschot,
overleden op 20 januari 2014

• 250 - Fabianus, paus en martelaar
• 640 - Eadbald, Angelsaksisch koning van Kent
• 1516 - Juan Díaz de Solís (ongeveer 46), Spaans zeevaarder
• 1649 - Godefridus Cornelisz Udemans (ongeveer 66), Nederlands predikant
• 1666 - Anna van Oostenrijk (64), koningin van Frankrijk
• 1813 - Christoph Martin Wieland (79), Duits schrijver
• 1819 - Karel IV (70), koning van Spanje
• 1837 - Adam Afzelius (86), Zweeds botanicus
• 1848 - Christiaan VIII (61), koning van Denemarken en Noorwegen
• 1875 - Jean-François Millet (60), Frans schilder
• 1882 - John Linnell (89), Engels kunstschilder
• 1885 - Johan Filip Koenraad Schwaebe (78), Nederlands uitgever, drukker en schrijver
• 1896 - Graciano López Jaena (39), Filipijns revolutionair en nationale held
• 1901 - Zénobe Gramme (74), Belgisch wetenschapper
• 1902 - Aubrey Thomas de Vere, Iers dichter en criticus
• 1906 - Marcelo Spínola y Maestre (71), Spaans zalige en kardinaal-aartsbisschop van Sevilla
• 1927 - Emil Bourgonjon (85), Belgisch beeldhouwer
• 1933 - Isabelo Tampinco (82), Filipijns beeldhouwer
• 1936 - Andries Bonger (74), Nederlands kunstverzamelaar
• 1936 - George V (70), koning van het Verenigd Koninkrijk
• 1936 - Jarl Öhman (44), Fins voetballer en voetbalcoach
• 1948 - Jozef Simons (59), Vlaams schrijver
• 1949 - Joseph Cuypers (87), Nederlands architect
• 1957 - James Connolly (88), Amerikaans atleet
• 1965 - Alan Freed (43), Amerikaans diskjockey
• 1966 - Pieter Kuhn (55), Nederlands striptekenaar
• 1971 - Antonio Bacci (85), Italiaans curiekardinaal
• 1973 - Lorenz Böhler (88), Oostenrijks chirurg
• 1982 - Marc Demeyer (31), Belgisch wielrenner
• 1983 - Garrincha (49), Braziliaans voetballer
• 1984 - Johnny Weissmuller (79), Amerikaans zwemmer en filmacteur
• 1989 - John Harding (92), Brits maarschalk
• 1990 - Naruhiko Higashikuni (102), Japans prins en gewezen minister-president van Japan
• 1990 - Barbara Stanwyck (82), Amerikaans actrice
• 1993 - Audrey Hepburn (63), Nederlands-Brits actrice
• 1994 - Matt Busby (84), Schots voetballer en trainer
• 1996 - Jef Mermans (73), Belgisch voetballer
• 1997 - Herman Wekker (53), Nederlands taalkundige
• 1999 - Josefina Plá (95), Paraguayaans schrijfster, dichteres, kunstenares en kunstcritica
• 2002 - Tom van Beek (70), Nederlands acteur
• 2004 - Alan Brown (84), Brits Formule 1-coureur
• 2005 - Per Borten (91), Noors premier
• 2006 - Fred van der Werff (90), Nederlands ondernemer
• 2007 - Yvonne Habets (58), Nederlands journalist en tv-presentatrice
• 2007 - Anatol Rapoport (95), Amerikaans wiskundige
• 2007 - Alfredo Ripstein (90), Mexicaans regisseur
• 2007 - Ali de Vries (92), Nederlands atlete
• 2009 - Ramón de Algeciras (70), Spaans flamenco-gitarist
• 2009 - Stéphanos II Ghattas (89), Egyptisch kardinaal en koptisch patriarch van Alexandrië
• 2009 - René Michaux (55), Belgisch rijkswachter in de zaak-Dutroux
• 2009 - David Newman (75), Amerikaans tenorsaxofonist
• 2009 - Gerrit van der Valk (80), Nederlands ondernemer
• 2009 - Dina Vierny (89), Frans fotomodel
• 2010 - Arjen Grolleman (37), Nederlands radio-dj
• 2011 - Paul Ducheyne (85), Belgisch voetbalvoorzitter
• 2011 - Bruce Gordon (94), Amerikaans acteur
• 2012 - Etta James (73), Amerikaans zangeres
• 2012 - Harry Onderwater (61), Nederlands cybercrimespecialist
• 2013 - Frans van Hoof (71), Nederlands schrijver en stadsdichter
• 2014 - Claudio Abbado (80), Italiaans dirigent
• 2014 - James Jacks (66), Amerikaans filmproducent
• 2014 - John Mackey (96), Iers-Nieuw-Zeelands bisschop
• 2014 - Jan Manschot (66), Nederlands drummer
• 2014 - Dick Mulder (94), Nederlands kerkbestuurder
• 2014 - Leen van de Velde (87), Nederlands voetballer
• 2015 - Edgar Froese (70), Duits artiest
• 2015 - Onno Krijn (57), Nederlands componist, arrangeur en musicus
• 2015 - Peter Pontiac (63), Nederlands illustrator en striptekenaar
• 2015 - Hitoshi Saito (54), Japans judoka

Viering/herdenking etc.

Heilige Sebastiaan

• rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Sebastiaan († c. 288) - Vrije Gedachtenis
  • Heilige Fabianus (Flavius) († 250) - Vrije Gedachtenis
  • Heilige Desiderius/Disdir van Kortrijk († 1194)
  • Heilige Fechin van Fore (Fobhar) († 665)
  • Heilige Smeralda (of Smiralda of Eustochia) Calafato († 1485)
  • Heilige Euthymius de Grote († 473)

• De inauguratie van de president van de Verenigde Staten wordt elke vier jaar op deze datum gehouden sinds 1937 (met twee uitzonderingen: Dwight D. Eisenhower en Ronald Reagan op 21 januari)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1942 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -12,7 °C
• 1999 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 10 °C
• 1940 - Laagste minimumtemperatuur -16,3 °C
• 1999 - Hoogste maximumtemperatuur 12,1 °C
• 1960 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 17 m/s
• 1929 - Langste zonneschijnduur 7,3 uur
• 1993 - Langste neerslagduur 18,4 uur
• 1993 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 16,1 mm
• 1950 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 65%

België

Dagrecords

• 1838 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -12,8 °C
• 2007 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 11,9 °C
• 1838 - Laagste minimumtemperatuur -17,8 °C
• 2007 en 1918 - Hoogste maximumtemperatuur 12,8 °C
• 1954 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 19 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1940 - Laagste minimumtemperatuur ooit in België: –30,1 °C in Rochefort. Elders tot –22,2 °C in Vilvoorde en –25,5 °C in Haacht.
• 1954 - 62 mm neerslag op de Baraque Michel (Jalhay).
• 1963 - Minima tot –17,9 °C in Gerdingen (Bree) en –19,1 °C op de Baraque Michel (Jalhay).
• 1987 - Koudste januari-decade van de eeuw: gemiddelde temperatuur –8,3 °C.
• 1993 - Warmste januari-decade van de eeuw: gemiddelde temperatuur: 8,5 °C.

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie 20 January van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.