Madrid
|
|||||
Mapa: [[]] |
|||||
Fundación | Sieglu IX | ||||
Xentiliciu | madrilán, -a, -o | ||||
Mancomunidá | Área Metropolitana de Madrid | ||||
Provincia | Madrid | ||||
Comunidá Autónoma | Madrid | ||||
Estáu | España | ||||
Coordenaes | 40°26′N, 3°41′O | ||||
Población -Habitantes -Densidá |
(2006) 3.128.600 5.154,2 hab/km2 |
||||
Superficie -Total |
607 km2 |
||||
Mayor altitú | 667 m | ||||
Códigu postal | 28001 - 28080 | ||||
Prefixu telefónicu | 91 | ||||
Alcalde | Manuela Carmena (Ahora Madrid), 2015 | ||||
http://www.munimadrid.es | |||||
(Presupuestu Xeneral ensin consolidar 2008) 5.586.087.701 € |
La villa de Madrid[1] ye la capital d'España y de la Comunidá de Madrid. Fundóse a partir d'un enclave árabe (al-Maǧrīṭ , المجريط) conquistáu por Alfonsu VI en 1083. Felipe II fízola sede de la corte reemplazando a Toledo. Dende entós ye la capital d'España, menos el periodu que va dende 1601 a 1606 nel que lo foi Valladolid. Con 3.207.247 habitantes (2013), [2] ye la ciudá más grande del país, la tercera ciudá más poblada de la Xunión Europea, por detrás de Londres y Berlín, y la so área metropolitana ye la cuarta más poblada (detrás de les de París, Londres y la Rexón del Rhur).
Índiz
Datos[editar | editar la fonte]
- Coordenaes: 40,26° N, 3,41° O.
- Superficie: 607 km².
- Altitú: 667 m.
- Poblacion: 3.162.304 hab. (2004).
- Densidá: 5.210 hab./km².
- Alcalde: Ana Botella (PP).
Hestoria[editar | editar la fonte]
La ciudá foi fundada na época musulmana (sieglu IX) anque hai constancia de poblamientos enanteriores. Foi conquistada polos cristianos en 1085, pasando a ser parte del Reinu de Castiella. Convirtióse durante l'Edá Media nuna próspera villa con derechu a votu nas Cortes de Castiella. Felipe II fízola sede de la corte en 1561, convirtiéndose na capital del Imperiu Español. La población creció rápidamente dempués d'ellu.
División alministrativa[editar | editar la fonte]
Madrid ta dividíu alministrativamente en ventiún distritos, que tán dividíos en barrios:
- Centro: Palacio, Embajadores, Cortes, Justicia, Universidad, Sol.
- Arganzuela: Imperial, Acacias, Chopera, Legazpi, Delicias, Moguer, Atocha.
- Retiro: Pacífico, Adelfas, La Estrella, Ibiza, Los Jerónimos, Niño Jesús.
- Salamanca: Recoletos, Goya, Fuente del Berro, Guindalera, Lista, Castellana.
- Chamartín: El Viso, Prosperidad, Ciudad Jardín, Hispanoamérica, Nueva España, Pza. Castilla.
- Tetuán: Bellas Vistas, Cuatro Caminos, Castillejos, Almenara, Valdeacederas, Berruguete.
- Chamberí: Gaztambide, Arapiles, Trafalgar, Almagro, Vallehermoso, Ríos Rosas.
- Fuencarral-El Pardo: El Pardo, Fuentelarreina, Peñagrande, Barrio del Pilar, La Paz, Valverde, Mirasierra, El Goloso.
- Moncloa-Aravaca: Casa de Campo, Argüelles, Ciudad Universitaria, Valdezarza, Valdemarín, El Plantío, Aravaca.
- Latina: Los Cármenes, Puerta del Angel, Lucero, Aluche, Las Águilas, Campamento, Cuatro Vientos.
- Carabanchel: Comillas, Opañel, San Isidro, Vista Alegre, Puerta Bonita, Buenavista, Abrantes.
- Usera: Orcasitas, Orcasur, San Fermín, Almendrales, Moscardó, Zofio, Pradolongo.
- Puente de Vallecas: Entrevías, San Diego, Palomeras Bajas, Palomeras Sureste, Portazgo, Numancia.
- Moratalaz: Pavones, Horcajo, Marroquina, Media Legua, Fontarrón, Vinateros.
- Ciudad Lineal: Ventas, Pueblo Nuevo, Quintana, La Concepción, San Pascual, San Juan Bautista, Colina, Atalaya, Costillares.
- Hortaleza: Palomas, Valdefuentes, Canillas, Pinar del Rey, Apostol Santiago, Piovera.
- Villaverde: San Andrés, San Cristobal, Butarque, Los Rosales, Los Ángeles
- Villa de Vallecas: Casco Histórico de Vallecas, Santa Eugenia
- Vicálvaro: Casco Histórico de Vicálvaro, Ambroz
- San Blas: Simancas, Hellín, Amposta, Arcos, Rosas, Rejas, Canillejas, Salvador
- Barajas: Alameda de Osuna, Aeropuerto, Casco Histórico de Barajas, Timón, Corralejos
Clima[editar | editar la fonte]
1971-2000 | xin | feb | mar | abr | may | xun | xun | ago | set | och | pay | avi | TOTAL |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Temp. másima (°C) | 9,7 | 12,0 | 15,7 | 17,5 | 21,4 | 26,9 | 31,2 | 30,7 | 26,0 | 19,0 | 13,4 | 10,1 | 19,4 |
Temp. mínima (°C) | 2,6 | 3,7 | 5,6 | 7,2 | 10,7 | 15,1 | 18,4 | 18,2 | 15,0 | 10,2 | 6,0 | 3,8 | 9,7 |
Lluvies (mm) | 37 | 35 | 26 | 47 | 52 | 25 | 15 | 10 | 28 | 49 | 56 | 56 | 436 |
1971-2000 | xin | feb | mar | abr | may | xun | xun | ago | set | och | pay | avi | TOTAL |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Temp. másima (°C) | 10,6 | 12,9 | 16,3 | 18,0 | 22,3 | 28,2 | 33,0 | 32,4 | 27,6 | 20,6 | 14,7 | 11,0 | 20,6 |
Temp. mínima (°C) | 0,3 | 1,5 | 3,2 | 5,4 | 8,8 | 13,0 | 16,1 | 16,0 | 12,7 | 8,3 | 3,8 | 1,8 | 7,6 |
Lluvies (mm) | 33 | 34 | 23 | 39 | 47 | 26 | 11 | 12 | 24 | 39 | 48 | 48 | 386 |
Educación y Cultura[editar | editar la fonte]
Hai cuatro universidaes públiques con sé en Madrid:
- Universidá Complutense de Madrid.
- Universidá Autónoma de Madrid.
- Universidá Politécnica de Madrid.
- Universidá Rei Xuan Carlos.
Tamién tán en Madrid les sedes del CSIC, la Biblioteca Nacional, el Muséu del Prado, el Muséu Nacional Centro d'Arte Reina Sofía, etc.
Turismu en Madrid[editar | editar la fonte]
Llugares d'interés[editar | editar la fonte]
- La Puerta del Sol
- La Plaza d'Oriente
- La Plaza Mayor y Arcu de Cuchilleros
- La Plaza d'España
- La Plaza de Colón
- El Paseo del Prado
- La Plaza de Santa Ana
Edificios y monumentos[editar | editar la fonte]
- El Palaciu Real
- El Templu de Debod
- La Catedral de l'Almudena
- San Francisco'l Grande
- San Xerónimu'l Real
- La fuente de Cibeles
- La fuente de Neptuno
- La Puerta d'Alcalá
- La Puerta de Toledo
- Casinu de la Reina
- Palacio de El Pardo
- El Teatru Real
- El Bancu d'España
- La Estación d'Atocha
- Torrespaña
- Torre Picasso
- Las torres Puerta d'Europa
- La Torre Windsor (valtiada dafechu llueu d'incendiase)
- El Hotel Ritz
- El Hotel Palace
Museos y galeríes[editar | editar la fonte]
- El Muséu del Prado
- El Muséu Thyssen-Bornemisza
- El Muséu Reina Sofía
- El Muséu Arqueolóxicu Nacional
- El Monasteriu de les Descalces Reales
- El Monasteriu de la Encarnación
- El Muséu de Ciencies Naturales
- El Muséu Nacional del Ferrocarril
- El Muséu Municipal
Parques y xardinos[editar | editar la fonte]
- El Palaciu de Cristal de la Arganzuela
- El Parque del Retiru
- La Casa de Campu
- El Parque del Oeste
- El Parque del Caprichu
- El Real Xardín Botánicu
- El Parque Xuan Carlos I
- La Dehesa de la Villa
Fiestes llocales[editar | editar la fonte]
- 15 de mayu, fiestes de San Isidro Labrador, patrón de Madrid.
- 9 de payares, fiestes de Virxen de l'Almudena, patrona de Madrid.
Testu de cabecera[editar | editar la fonte]
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
- Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Madrid.
- Páxina oficial del Ayuntamientu
- Turismu, Ociu y Cultura en Madrid
- Madrid Históricu
- Photos of Madrid
Referencies[editar | editar la fonte]
- ↑ Lletres Asturianes Númb. 110. Delles notes d'exonimia próxima Héctor García Gil, Academia de la Llingua Asturiana.
- ↑ http://www.madrid.es/portales/munimadrid/es/Inicio/Ayuntamiento/Medios-de-Comunicacion/Notas-de-prensa/Los-jovenes-en-edad-laboral-son-20%25-menos-que-los-que-se-jubilan?vgnextfmt=default&vgnextoid=507a383e3f170410VgnVCM1000000b205a0aRCRD&vgnextchannel=6091317d3d2a7010VgnVCM100000dc0ca8c0RCRD
|
|
---|---|
Alacant | Albacete | Almería | Ávila | Badajoz | Barcelona | Bilbao | Burgos | Cáceres | Cádiz | Castelló de la Plana | Ciudad Real | Córdoba | A Coruña | Cuenca | Donostia | Girona | Granada | Guadalajara | Huelva | Huesca | Jaén | Lleida | Las Palmas de Gran Canaria | Llión | Logroño | Lugo | Madrid | Málaga | Murcia | Ourense | Palencia | Palma de Mallorca | Pamplona | Pontevedra | Salamanca | Santa Cruz de Tenerife | Santander | Segovia | Sevilla | Soria | Tarragona | Teruel | Toledo | Uviéu | València | Valladolid | Vitoria | Zamora | Zaragoza |