Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
14 czerwca jest 165. (w latach przestępnych 166.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 200 dni.
Imieniny obchodzą: Alojzy , Anastazy , Digna , Eliza , Elizeusz , Feliks , Justyn , Konstancja , Metody , Michał , Myślibor , Ninogniew , Rufin , Ryszard i Walery .
Falklandy – Święto Wyzwolenia
Malawi – Dzień Wolności
Polska :
Stany Zjednoczone – Dzień Flagi
Międzynarodowe – Światowy Dzień Krwiodawcy ustanowiony przez m.in. WHO 14 czerwca 2004 w dzień urodzin Karla Landsteinera .
Wspomnienia i święta w Kościele katolickim [2] [3] obchodzą:
1158 – Cesarz Fryderyk I Barbarossa przyznał Monachium prawo do cła i bicia monety.
1170 – Henryk Młody Król został koronowany na króla Anglii .
1276 – Zhao Shi został cesarzem Chin .
1381 – Król Anglii Ryszard II Plantagenet udzielił przywilejów żądanych przez okupujących Londyn uczestników rebelii ludowej pod wodzą Wata Tylera . Następnego dnia Tyler został zabity podczas dalszych pertraktacji przez świtę króla, a rebelia upadła w ciągu kilku tygodni.
1497 – W Rzymie został zamordowany syn papieża Aleksandra VI , książę Gandii Juan Borgia , a jego ciało wrzucono do Tybru .
1615 – Jacob Le Maire i Willem Corneliszoon Schouten wypłynęli z holenderskiego Texel w pierwszą wyprawę do Indii Holenderskich trasą zachodnią.
1645 – Angielska wojna domowa : siły Parlamentu pokonały Rojalistów w bitwie pod Naseby .
1658 – Wojna francusko-hiszpańska : zwycięstwo Francuzów w bitwie pod Dunkierką .
1666 – II wojna angielsko-holenderska : zwycięstwem floty holenderskiej zakończyła się bitwa czterodniowa .
1751 – Papież Benedykt XIV wydał encyklikę A Quo Primum o sytuacji Żydów w Polsce.
1770 – Została odkryta Kometa Lexella .
1775 – Została utworzona amerykańska Armia Kontynentalna .
1777 – Kongres Kontynentalny uznał Stars and Stripes za oficjalną flagę Stanów Zjednoczonych .
1789 – Kapitan William Bligh i wierni mu członkowie załogi okrętu Bounty , wysadzeni z niego na szalupę przez buntowników, dopłynęli po 48 dniach na holenderską wyspę Timor .
1791 – We Francji uchwalono ustawę zabraniającą pracownikom najemnym tworzenia zrzeszeń, organizowania strajków i innych wspólnych akcji.
1797 – Napoleon Bonaparte zlikwidował Republikę Genui .
1800 – II koalicja antyfrancuska : Napoleon Bonaparte pokonał w bitwie pod Marengo armię austriackiego generała Michaela von Melasa .
1807 – IV koalicja antyfrancuska : Napoleon Bonaparte odniósł zwycięstwo nad generałem rosyjskim Levinem Benningsenem w bitwie pod Frydlandem .
1808 – Wojna na Półwyspie Iberyjskim : Hiszpanie odparli francuski atak w II bitwie pod Bruc .
1809 – V koalicja antyfrancuska : zwycięstwo wojsk francusko-włoskich nad austriacko-węgierskimi w bitwie pod Raab .
1821 – Armia egipska zakończyła istnienie sułtanatu Sannar w dzisiejszym Sudanie .
1830 – Armia francuska wylądowała w Algierii i rozpoczęła podbój kraju .
1846 – Amerykańscy osadnicy w Kalifornii wszczęli antymeksykańskie powstanie i ogłosili utworzenie Republiki Kalifornii ze stolicą w Sonoma .
1872 – W Kanadzie zalegalizowano związki zawodowe .
1874 – Michel Dominique został prezydentem Haiti .
1904 – Powstało przedsiębiorstwo motoryzacyjno-lotnicze Hispano-Suiza .
1906 – W stoczni w Bremie został zwodowany niemiecki krążownik pancerny Gneisenau .
1911 – Transatlantyk RMS Olympic wyruszył w swój dziewiczy rejs.
1913 :
1914 – Międzynarodowy Komitet Olimpijski zaprezentował flagę olimpijską .
1919 – John Alcock i Arthur Whitten Brown rozpoczęli pierwszy, nieprzerwany przelot samolotem przez Atlantyk (Nowa Fundlandia -Irlandia ).
1926 – Brazylia wystąpiła z Ligi Narodów .
1927 – Na paryskim Cmentarzu Montmartre ekshumowano szczątki Juliusza Słowackiego i na polecenie marszałka Józefa Piłsudskiego przewieziono je do Polski.
1934 :
1940 :
1941 – Rozpoczęły się masowe deportacje obywateli Litwy, Łotwy i Estonii na Syberię .
1942 – AS Roma zdobyła po raz pierwszy tytuł piłkarskiego mistrza Włoch .
1944 – W nocy z 13/14 czerwca Niemcy wystrzelili w kierunku Londynu 10 pierwszych pocisków rakietowych V-1 .
1948 – Klement Gottwald został prezydentem Czechosłowacji .
1957 – W katastrofie należącego do PLL LOT Iła-14 na podmoskiewskim lotnisku Wnukowo zginęło 9 osób, a 4 zostały ranne.
1963 – Walerij Bykowski rozpoczął 5-dniowy lot kosmiczny na pokładzie Wostoka 5 .
1966 – Watykan ogłosił zniesienie ustanowionego w 1557 roku Indeksu ksiąg zakazanych (Index librorum prohibitorum ).
1967 :
1972 :
1978 – Polska przegrała z gospodarzami 0:2 w rozegranym na Estadio Gigante de Arroyito w Rosario pierwszym meczu II rundy grupowej piłkarskich Mistrzostw Świata w Argentynie .
1982 :
1985 :
1989 – Wystrzelono pierwszą amerykańską rakietę typu Titan IV .
1991 – Uchwalono Kartę Tybetańczyków na Uchodźtwie .
1992 – W Rio de Janeiro zakończył się II Szczyt Ziemi .
1995 – Czeczeńscy separatyści przeprowadzili atak na Budionnowsk .
1998 – W Danii otwarto Most nad Wielkim Bełtem .
2002 – W wyniku wybuchu samochodu-pułapki przed amerykańskim konsulatem w Karaczi zginęło 12 osób, a ponad 50 zostało rannych.
2003 – Czesi opowiedzieli się w referendum za wstąpieniem kraju do Unii Europejskiej .
2006 – Polska przegrała na stadionie Signal Iduna Park w Dortmundzie z gospodarzami 0:1 w swym drugim meczu grupowym na piłkarskich Mistrzostwach Świata w Niemczech .
2007 – Hamas , po walkach z Fatahem , przejął całkowitą kontrolę nad Strefą Gazy .
2008 – W Saragossie rozpoczęła się wystawa Expo 2008 .
2010 – W Basrze zarejestrowano rekordową w historii Iraku temperaturę (+52 °C).
2013 :
2014 – Konflikt na wschodniej Ukrainie : w Ługańsku prorosyjscy separatyści zestrzelili podchodzący do lądowania ukraiński samolot Ił-76 , w wyniku czego zginęło 40 żołnierzy i 9 członków załogi.
1401 – Francesco d'Altobianco Alberti , włoski bankier, poeta (zm. 1479 )
1479 – Lilio Gregorio Giraldi , włoski uczony, poeta (zm. 1552 )
1529 – Ferdynand II , arcyksiążę austriacki (zm. 1595 )
1596 – Ludwik Exarch , hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony (zm. 1627 )
1624 – Zofia Magdalena Piastówna , księżniczka legnicka, księżna ziębicko-oleśnicka (zm. 1660 )
1627 – Abraham Ihle , niemiecki astronom-amator (zm. ok. 1699 )
1645 – Haquin Spegel , szwedzki duchowny luterański, arcybiskup Uppsali (zm. 1714 )
1650 – Alessandro Guidi , włoski poeta, dramaturg (zm. 1712 )
1672 – Ludwik Franciszek Burbon , książę Andegawenii (zm. 1672 )
1678 – Janusz Antoni Wiśniowiecki , polski książę, polityk (zm. 1741 )
1691 – Jan Francisci , węgierski organista, kompozytor (zm. 1758 )
1726 – James Hutton , szkocki geolog (zm. 1797 )
1730 – Antonio Sacchini , włoski kompozytor (zm. 1786 )
1736 – Charles Coulomb , francuski fizyk (zm. 1806 )
1751 – Gabriel Desprez de Roche , francuski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1792 )
1753 – Ludwik I , wielki książę Hesji-Darmstadt (zm. 1830 )
1756 – Jan Baptysta Kleczyński , polsko-austriacki skrzypek, dyrygent, kompozytor (zm. 1828 )
1763 – Johann Simon Mayr , niemiecko-włoski kompozytor operowy (zm. 1845 )
1772 – Gustaf Johan Billberg , szwedzki botanik, zoolog, anatom (zm. 1844 )
1784 – Francesco Morlacchi , włoski kompozytor (zm. 1841 )
1798 – František Palacký , czeski historyk, polityk (zm. 1876 )
1805 :
1808 – Leopold Lažanský , czeski polityk (zm. 1860 )
1811 – Harriet Beecher Stowe , amerykańska pisarka (zm. 1896 )
1812 :
1814 – Alexander John Ellis , brytyjski filolog, teoretyk muzyki (zm. 1890 )
1816 – Priscilla Tyler , amerykańska pierwsza dama (zm. 1889 )
1835 – Nikołaj Rubinstein , rosyjski pianista, kompozytor (zm. 1881 )
1838 – Aritomo Yamagata , japoński wojskowy, polityk (zm. 1922 )
1839 – Arnold von Lasaulx , niemiecki geolog, mineralog (zm. 1886 )
1845 – Antonio Grajales , kubański rewolucjonista (zm. 1896 )
1847 – Anna Gostyńska , polska aktorka, dyrektorka teatru (zm. 1918 )
1850 – Artur Władysław Potocki , polski polityk (zm. 1890 )
1851 – Witold Piwnicki , polski malarz (zm. 1932 )
1856 – Andriej Markow (starszy) , rosyjski matematyk (zm. 1922 )
1857 – Jens Tvedt , norweski pisarz, pedagog (zm. 1935 )
1864 – Alois Alzheimer , niemiecki psychiatra (zm. 1915 )
1868 – Karl Landsteiner , austriacki lekarz, laureat Nagrody Nobla (zm. 1943 )
1869 – Edgar Chadwick , angielski piłkarz, trener (zm. 1942 )
1870 – Zofia Hohenzollern , królowa Grecji (zm. 1932 )
1875 – Frederick Guest , brytyjski polityk (zm. 1937 )
1881 – George Alan Thomas , brytyjski badmintonista, tenisista, szachista (zm. 1972 )
1884 :
1885 :
1889 :
1890 – Rafał Alonso Gutierrez , hiszpański działacz Akcji Katolickiej, męczennik, błogosławiony (zm. 1936 )
1891 :
1893 – Ernest Sym , polski biochemik, enzymolog (zm. 1950 )
1894 – Maria Adelajda , wielka księżna Luksemburga (zm. 1924 )
1895 – Cliff Edwards , amerykański muzyk, piosenkarz (zm. 1971 )
1898 – Piotr Potworowski , polski malarz, scenograf (zm. 1962 )
1899 :
1900 – Władysław Gębik , polski filozof, pisarz, pedagog (zm. 1986 )
1901 – Heinrich Rempel , niemiecki architekt (zm. 1978 )
1902 – Władysław Kniewski , polski działacz komunistyczny, zamachowiec (zm. 1925 )
1903 :
1904 :
1905 – Tadeusz Dietrich , polski ekonomista, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1960 )
1906 – Leon Wanat , polski nauczyciel, pisarz (zm. 1977 )
1907 :
1909 – Burl Ives , amerykański aktor, piosenkarz (zm. 1995 )
1910 :
1913 – Zbigniew Rakowiecki , polski aktor (zm. 1944 )
1914 – Henry Tiller , norweski bokser (zm. 1999 )
1915 – Nicolaas Cortlever , holenderski szachista (zm. 1995 )
1916 :
1918 :
1920 – Ivar Mathisen , norweski kajakarz (zm. 2008 )
1923 – Władysław Nehrebecki , polski reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, autor komiksów, twórca filmów animowanych (zm. 1978 )
1924 :
1925 :
1926 :
1927 – Jolanta Hanisz , polska aktorka (zm. 2006 )
1928 :
1929 :
1930 :
1931 :
1932 :
1933 :
1934 – Wiktor Borcow , rosyjski aktor (zm. 2008 )
1936 – George Niederauer , amerykański duchowny katolicki, arcybiskup metropolita San Francisco
1937 – Jørgen Leth , duński reżyser filmów dokumentalnych, poeta
1938 – Esko Saira , fiński biathlonista
1939 :
Marek Gaszyński , polski dziennikarz muzyczny, autor tekstów piosenek
Steny Hoyer , amerykański polityk pochodzenia duńskiego
Czesław Majewski , polski pianista, kompozytor, aranżer, dyrygent, aktor kabaretowy
Peter Mayle , brytyjski pisarz
Manuel Vázquez Montalbán , hiszpański prozaik, poeta, eseista, publicysta (zm. 2003 )
1940 – Francesco Guccini , włoski piosenkarz, autor tekstów, aktor
1941 :
1943 :
1945 :
1946 – Donald Trump , amerykański przedsiębiorca
1947 – Philémon Yang , kameruński polityk
1948 – Linda Clifford , amerykańska piosenkarka, aktorka
1949 :
1950 – Rowan Williams , brytyjski duchowny anglikański, arcybiskup Canterbury , prymas całej Anglii
1951 – Tadeusz Haręza , polski motorowodniak
1952 :
1954 :
1955 :
1956 :
1957 – Piotr Hanuszkiewicz , polski reżyser filmowy
1958 :
1959 :
1960 :
1961 :
1963 :
1964 :
1966 – Traylor Howard , amerykańska aktorka
1968 – Jan Dydak , polski bokser
1969 :
1970 – Ray Luzier , amerykański perkusista, członek zespołu Korn
1971 :
1972 :
1973 – Płamen Konstantinow , bułgarski siatkarz
1974 :
1975 :
1976 :
1977 – Duncan Oughton , nowozelandzki piłkarz
1978 – Anna Wodzyńska , polska aktorka
1979 :
1980 – Clay Tucker , amerykański koszykarz
1981 :
1982 :
1983 – Louis Garrel , francuski aktor
1984 :
1985 :
1986 :
1987 :
1988 :
1989 :
1990 :
1991 :
1992 – Daryl Sabara , amerykański aktor
844 – Hugo , opat, arcykanclerz Świętego Cesarstwa Rzymskiego (ur. 802 )
847 – Metody I , patriarcha Konstantynopola , święty katolicki i prawosławny (ur. ?)
1095 – Agapit Pieczerski , mnich, uzdrowiciel, zielarz, święty prawosławny (ur. ok. 1035 )
1213 – Giovanni Conti di Segni , włoski kardynał (ur. ?)
1497 – Juan Borgia , książę Gandii (ur. 1476 )
1544 – Antoni II Dobry , książę Lotaryngii (ur. 1489 )
1548 – Elzéar Genet , francuski kompozytor (ur. ok. 1470 )
1603 – Girolamo Rusticucci , włoski kardynał (ur. 1537 )
1635 – Christian Erbach , niemiecki organista, kompozytor (ur. ok. 1568 )
1642 – Saskia van Uylenburgh , Holenderka, żona Rembrandta (ur. 1612 )
1674 – Marin le Roy de Gomberville , francuski pisarz, poeta (ur. 1600 )
1709 – Gabriel Nicolas de La Reynie , francuski urzędnik, pierwszy szef policji paryskiej (ur. 1625 )
1732 – Giovanni Fossa , włoski malarz (ur. 1645 )
1733 – Katarzyna Iwanowna , carewna rosyjska, księżna meklemburska (ur. 1691 )
1746 – Colin Maclaurin , szkocki matematyk (ur. 1698 )
1752 – Charles-Antoine Coypel , francuski malarz (ur. 1694 )
1784 – Andrzej Mokronowski , polski generał, polityk (ur. 1713 )
1794 – Francis Seymour-Conway , brytyjski arystokrata, polityk (ur. 1718 )
1800 :
1801 – Benedict Arnold , amerykański kupiec, generał, zdrajca (ur. 1741 )
1824 – Charles François Lebrun , francuski polityk, tłumacz (ur. 1739 )
1828 – Karol August , wielki książę Saksonii-Weimar-Eisenach (ur. 1757 )
1837 – Giacomo Leopardi , włoski poeta (ur. 1798 )
1864 – Leonidas Polk , amerykański duchowny episkopalny, biskup Luizjany , właściciel ziemski, generał-porucznik konfederacki (ur. 1806 )
1866 – Stanisław Gołębiowski , polski architekt (ur. 1814 )
1875 :
1883 – Dominik Zoner , polski fotograf (ur. 1815 )
1886 – Aleksandr Ostrowski , rosyjski pisarz (ur. 1823 )
1888 – Fortunat Nowicki , polski lekarz, działacz społeczny, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1830 )
1892 – Eugène Borel , szwajcarski polityk (ur. 1835 )
1894 – Max von dem Borne , pruski szambelan, pionier hodowli ryb (ur. 1826 )
1895 – Franciszka od Pauli od Jezusa , brazylijska zakonnica, błogosławiona (ur. ok. 1810 )
1903 :
1905 – Jan Mikulicz-Radecki , polski chirurg (ur. 1850 )
1906 – Egyed Berzeviczy , węgierski właściciel ziemski, działacz turystyczny (ur. 1835 )
1907 – William Le Baron Jenney , amerykański architekt, inżynier wojskowy (ur. 1832 )
1908 – Frederick Stanley , brytyjski polityk (ur. 1841 )
1909 :
1911 – Johan Svendsen , norweski kompozytor, skrzypek (ur. 1840 )
1914 – Adlai Ewing Stevenson , amerykański polityk, wiceprezydent USA (ur. 1835 )
1920 – Max Weber , niemiecki socjolog, historyk, ekonomista, prawnik, religioznawca, teoretyk polityki (ur. 1864 )
1922 – Hesketh Hesketh-Prichard , brytyjski major, myśliwy, krykiecista, pisarz, podróżnik (ur. 1876 )
1923 :
Mansfield Smith-Cumming , brytyjski kontradmirał, szef służb specjalnych (ur. 1859 )
Aleksandyr Stambolijski , bułgarski polityk, premier Bułgarii (ur. 1879 )
Antoni Sygietyński , polski pisarz, krytyk literacki, muzyczny i teatralny (ur. 1850 )
Eugenia Żmijewska , polska pisarka, publicystka, tłumaczka (ur. 1865 )
1924 – Frank Bunker Gilbreth , amerykański pionier inżynierii humanistycznej (ur. 1868 )
1926 – Mary Cassatt , amerykańska malarka, graficzka (ur. 1844 )
1927 – Jerome K. Jerome , brytyjski prozaik, dramaturg (ur. 1859 )
1928 – Emmeline Pankhurst , brytyjska sufrażystka (ur. 1858 )
1929 :
1933 – Hans Prinzhorn , niemiecki psychiatra, historyk sztuki (ur. 1886 )
1936 :
1938 – William Wallace Campbell , amerykański astronom (ur. 1862 )
1942 – Kazimierz Kling , polski chemik (ur. 1884 )
1944 :
1946 :
1947 – Albert Marquet , francuski malarz, rysownik, grafik (ur. 1875 )
1949 – Michaił Łapinski , rosyjsko-chorwacki psychiatra, neurolog (ur. 1862 )
1951 – Stanisław Anioł , polski działacz komunistyczny i gospodarczy (ur. 1898 )
1952 – Felix Calonder , szwajcarski polityk, prezydent Szwajcarii (ur. 1863 )
1954 – Johannes H.F. Umbgrove , holenderski geolog (ur. 1899 )
1956 – Czesław Jastrzębiec-Kozłowski , polski tłumacz, poeta, esperantysta (ur. 1894 )
1957 – Nico Bouvy , holenderski piłkarz (ur. 1892 )
1958 – Ibrahim Haszim , libański prawnik, dyplomata, polityk, premier Libanu (ur. 1878 )
1960 – Ana Pauker , rumuńska polityk komunistyczna pochodzenia żydowskiego (ur. 1893 )
1963 :
1966 – Witold Staniewicz , polski ekonomista, polityk (ur. 1887 )
1967 – Edward Eagan , amerykański bokser, bobsleista (ur. 1898 )
1968 :
1969 – Marek Hłasko , polski pisarz, scenarzysta filmowy (ur. 1934 )
1970 :
1971 :
1973 – Otakar Odložilík , czeski historyk, mediewista (ur. 1899 )
1976 :
1978 – George Reader , angielski piłkarz, trener (ur. 1896 )
1979 :
Igor Bondarewski , rosyjski szachista (ur. 1913 )
David Butler , amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy (ur. 1894 )
Stanisław Dzienisiewicz , polski komandor (ur. 1897 )
Anatolij Kuzniecow , rosyjski pisarz, komunista, współpracownik KGB , dziennikarz emigracyjny (ur. 1929 )
Toivo Pawlo , szwedzki aktor (ur. 1917 )
1980 – Fryderyk Sadowski , polski skrzypek, pedagog (ur. 1921 )
1981 – Alberto Winkler , polski wioślarz (ur. 1932 )
1986 :
1987 – Stanisław Bareja , polski aktor, reżyser i scenarzysta filmowy (ur. 1929 )
1988 – Piotr Ożański , polski murarz, przodownik pracy (ur. 1925 )
1989 – Joseph Albert Malula , kongijski duchowny katolicki, arcybiskup Kinszasy , kardynał (ur. 1917 )
1990 – Kazimierz Ślaski , polski historyk (ur. 1912 )
1991 – Peggy Ashcroft , brytyjska aktorka (ur. 1907 )
1994 :
1995 :
1996 – Jack Ragland , amerykański koszykarz (ur. 1913 )
1997 :
1998 :
1999 :
2001 – Oleg Fiedosiejew , rosyjski lekkoatleta, trójskoczek, skoczek w dal (ur. 1936 )
2002 – Rino Benedetti , włoski kolarz szosowy (ur. 1928 )
2003 :
2005 – Carlo Maria Giulini , włoski dyrygent (ur. 1914 )
2007 :
Stanisław Cisek , polski plutonowy podchorąży AK , żeglarz (ur. 1924 )
Robin Olds , amerykański pilot wojskowy, as myśliwski, generał lotnictwa (ur. 1922 )
Toshimichi Takeuchi , japoński sōke , mistrz i instruktor sztuk walki (ur. 1945 )
Kurt Waldheim , austriacki polityk, dyplomata, prezydent Austrii , sekretarz generalny ONZ (ur. 1918 )
2008 :
2009 – Angela Coughlan , kanadyjska pływaczka (ur. 1952 )
2010 :
2011 :
2012 :
2013 :
2014 :
2015 :
Przypisy